100 Things To Know About History

50 wydarzeń, które powinieneś znać. Historia świata to przewodnik po najważniejszych zdarzeniach historycznych, które ukształtowały współczesny świat. Ian Crofton, autor kilku książek o historii popularnej, w serii 50 przystępnych esejów przedstawia fascynujące zarysy kluczowych epizodów w dziejach, od wynalezienia rolnictwa 10 000 lat temu do ataków na World Trade Center 11 września 2001 roku i od starożytnego Egiptu po współczesne Chiny. Każdemu rozdziałowi towarzyszy szczegółowy harmonogram dat, a dodatkowe informacje zawarte w ramkach rzucają światło na mnogość pokrewnych tematów, postaci i ciekawostek historycznych, od konfucjanizmu i konia Aleksandra Wielkiego, przez naukę islamską i korsarzy berberyjskich, po kod Enigmy i bombę atomową.
„50 idei, które powinieneś znać” to seria książek wprowadzających w fascynujący świat pytań i zagadnień – tych trudnych oraz tych zupełnie podstawowych – które od dawna towarzyszą ludzkości w jej misji zrozumienia świata. Seria prezentuje najważniejsze teorie i idee głównych dziedzin wiedzy, stanowiąc świetny punkt wyjścia do dalszej nauki. Obowiązkowa lektura każdego początkującego erudyty.

Księga przygotowana na stulecie urodzin profesora Aleksandra Gieysztora zawiera teksty dotyczące różnych dziedzin jego działalności, osobiste wspomnienia przyjaciół, współpracowników i uczniów oraz publikowane po raz pierwszy listy profesora (wybór). Tom uzupełniają fotografie, również w ogromnej większości do tej pory niepublikowane. Publikacja ukazuje bogatą działalność Aleksandra Gieysztora jako wykładowcy i mistrza młodych adeptów historii, badacza o światowej renomie utrzymującego ścisłe kontakty z uczonymi z zagranicy, wreszcie – dyrektora Zamku Królewskiego głęboko zaangażowanego w jego odbudowę. Prezentuje też takie karty z życiorysu Gieysztora, jak jego działalność w podziemiu w czasie okupacji czy późniejsze zaangażowanie w szeroko pojęte kształcenie historyczne. Unikatowa edycja listów, obejmująca wybór korespondencji profesora (przede wszystkim z innymi polskimi uczonymi), ukazuje niezwykle interesujący obraz polskiego środowiska naukowego drugiej połowy XX wieku. Zarówno z tekstów, jak i z listów wyłania się sylwetka nie tylko wybitnego, wszechstronnego uczonego, organizatora życia kulturalnego w powojennej Polsce, lecz także człowieka niezwykle ciepłego i życzliwego w codziennych kontaktach z ludźmi.

Aleksander Gieysztor (1916–1999) – historyk, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, dyrektor Instytutu Historycznego UW (1955–1975), pierwszy dyrektor Zamku Królewskiego w Warszawie (1980–1991), prezes Polskiej Akademii Nauk (1981–1983, 1990–1992). Podczas II wojny światowej uczestnik kampanii wrześniowej 1939 r., później oficer KG AK.

Podziw jest pierwszym uczuciem, jakie wywołuje ta monumentalna publikacja. Historia literatury niemieckojęzycznej opowiedziana została na sposób nowatorski i zarazem przyjazny czytelnikowi, nie jako monotonna narracja podręcznikowa, ale jako zestaw esejów, z których każdy poświęcono jednemu dziełu. Alfabetyczny porządek wszystkich trzech tomów eksponuje artystyczny i merytoryczny walor literatury, przedstawia ją jako sumę pojedynczych osiągnięć oraz istotnych i najbardziej atrakcyjnych tematów. Jest to swego rodzaju antologia odczytań najwybitniejszych i najważniejszych dzieł literackich – wierszy, poematów, dramatów, opowiadań, powieści, esejów filozoficznych, traktatów religijnych – napisanych w języku niemieckim i przetłumaczonych na język polski, od Anioła Ślązaka do Stefana Zweiga, od Pieśni o Nibelungach do Elfriede Jelinek, od Marcina Lutra do Petera Handkego. Razem ponad sto trzydzieści arcydzieł prezentowanych w tyluż monograficznych interpretacjach autorstwa filologów, filozofów, socjologów, psychologów. Imponujące osiągnięcie, wciągająca lektura. Andrzej Zawada

Historiografia dotycząca polskiego wkładu militarnego w II wojnę światową jest bogata. Kampanie, operacje, a nawet potyczki zostały mniej lub bardziej wyczerpująco opisane przez historyków. Jednakże otwarcie wielu archiwów, ujawnienie nieznanych dotąd dokumentów pozwala na uzupełnienie, a czasem i na weryfikację dotychczasowego stanu wiedzy o wydarzeniach. Takiemu celowi ma służyć opracowany przez wybitnych historyków w Wojskowym Biurze Badań Historycznych Leksykon. Publikacja składa się ze 150 haseł, każde hasło jest ilustrowane szkicem przebiegu bitwy czy boju, oraz załącznika o uzbrojeniu i umundurowaniu wojsk w tym okresie.

„...historia Eskadry Kościuszkowskiej jest czymś więcej niż białą plama, którą należy wypełnić. Jest świadectwem ludzkiej odwagi , poświęcenia i – w krzepiącym stopniu- międzynarodowej solidarności.” Norman Davies

W roku 1919, po 123 latach zaborów, Rzeczpospolita walczy o niepodległość z nacierającymi w dużej przewadze liczebnej bolszewikami. Grupa amerykańskich ochotników, za sprawą Meriana Caldwella Coopera, tworzy lotniczą eskadrę myśliwską Wojska Polskiego imienia wspólnego bohatera, Tadeusza Kościuszki. Latając na dwupłatowcach, Amerykanie dokonują heroicznych czynów, wspierając Polaków w walce z Armią Czerwoną. Pod dowództwem doświadczonego pilota, majora Cedrica E. Faunt-le-Roya, „dosiadają” aeroplanów niczym kowboje. Ich „kulomioty” wzbudzając strach w szeregach armii Budionnego ? na wschodzie Europy jest niemal jak na westernowym amerykańskim pograniczu.

Dług honorowy to pasjonująca opowieść o zapomnianych bohaterach wojny polsko-bolszewickiej. W pierwszej części zarysowane zostaje tło historyczne, część druga to pamiętnik amerykańskiego zastępcy dowódcy eskadry, Meriana Caldwella Coopera, który w Wojsku Polskim dosłużył się stopnia pułkownika. Był jednym z wielu bohaterów ponaddwustuletniej historii polsko-amerykańskiej współpracy.

Pomysł napisania tej wyjątkowej książki zrodził się w gronie członków Komisji Dydaktyki Historii działającej przy Komitecie Nauk Historycznych Polskiej Akademii Nauk. Grono to tworzy od 2020 r. dziesięcioro historyków z różnych ośrodków naukowych w Polsce (Poznań, Toruń, Szczecin, Opole, Kraków, Wrocław, Katowice, Olsztyn), którzy zajmują się dydaktyką historii nie tylko badawczo, ale także prowadzą zajęcia z tego zakresu ze studentami, nauczycielami i edukatorami.

Publikacja została pomyślana jako kompendium zawierające kompleksowe ujęcie najnowszych zagadnień współczesnej dydaktyki historii oraz perspektyw jej dalszego rozwoju. Znalazły się w niej nie tylko problemy istotne dla nowoczesnej edukacji historycznej, ale także łączące refleksję teoretyczną z praktyką.

Książka adresowana jest do szerokiego kręgu odbiorców: przede wszystkim do studentów historii lub kierunków zbliżonych przygotowujących się do wykonywania zawodu nauczyciela, doradców metodycznych, uczących w szkołach nauczycieli historii pragnących się doskonalić oraz do edukatorów (muzealnych, archiwalnych, bibliotecznych) różnych instytucji kultury, którzy zajmują się edukacją historyczną.

Mamy nadzieję, że będzie ona pożytecznym wsparciem dla czytelników, przy okazji stanowiąc punkt wyjścia do dalszej dyskusji nad perspektywami rozwoju dydaktyki historii w Polsce.