11 września. Dzień, w którym zatrzymał się świat

„Charakter narodu wynika z jego losów. To nie ziemia, klimat, niebo i morze, a także nie rasa i krew wydają go ostatecznie na świat. Są one jedynie tworzywem, z którego ciosy historycznej rzeczywistości wykuwają formę”.
Oswald Spengler

Autor korzystając z bogatej bibliografii, prezentuje psychologiczną analizę zachowań rosyjskiego społeczeństwa na przestrzeni wieków. Począwszy od czasów caratu aż do czasów współczesnych, interpretuje twórczość znanych rosyjskich pisarzy: Puszkina, Tołstoja, czy Sołżenicyna oraz politykę panowania carów i współczesnych polityków. Przekonuje, że ten olbrzymi obszarowo kraj, położony na styku dwóch cywilizacji nie daje się kulturowo jednoznacznie określić, a wielowiekowy ucisk społeczeństwa i indoktrynacja odcisnęły swoje piętno zarówno na charakterze jak i mentalności całego narodu.

Książka Wojciecha Pestki to zbiór reportaży o mieszkańcach wschodnich ziem II Rzeczpospolitej – Polakach, Ukraińcach, Żydach, Łotyszach, Białorusinach… Doświadczenie totalitaryzmu: hitlerowskiego i komunistycznego, w sposób tragiczny odcisnęło się na ich życiu niezależnie od narodowości i wyznania. Próbowano pozbawić ich ludzkiej godności, języka ojczystego i wiary w imię absurdalnych, zbrodniczych idei.
Wśród bohaterów książki jest Alfred Schreyer z Drohobycza – wychowanek Brunona Schulza, Irena Sandecka z Krzemieńca – ucząca potajemnie dzieci języka polskiego, Stanisław Vincenz – miłośnik i znawca Huculszczyzny i Pokucia, ks. Ludwik Rutyna, który przeżył napady ukraińskich nacjonalistów, „repatriację” i po rozpadzie ZSRR wrócił do rodzinnego Buczacza, Knuts Skujenieks – jeden z najwybitniejszych poetów łotewskich...
Reportaże Wojciecha Pestki mają wymiar ponadczasowy: autor przenosi punkt ciężkości z „wielkiej polityki” na losy jednostki wypowiadającej posłuszeństwo systemowi, w którym przestępstwem jest posiadanie zasad moralnych albo chociażby zwykła ludzka przyzwoitość.
Większość bohaterów reportaży już nie żyje – to docierający do nas z zaświatów, uchwycony w ostatniej chwili głos tych, którzy przeszli przez piekło.
Książka została przetłumaczona na język ukraiński (До побачення в пеклі, przekład Andrij Pawłyszyn, Lwów 2012) oraz rosyjski (До свиданья в аду, przekład Sergiej Morejno, Moskwa 2019) i uhonorowana licznymi nagrodami, między innymi: nominacją do Nagrody im. J. Mackiewicza, Ogólnopolską Literacką Nagrodą im. B. Prusa, Międzynarodową Nagrodą Literacką im. Hryhorija Skoworody (Ukraina) i Międzynarodową Nagrodą Literacką im. Mikołaja Gogola (Ukraina).

Reportaż o putinowskiej Rosji przez pryzmat podupadłego teatru na południowym Uralu.

Minęło półtora roku od ukazania się głośnej książki Jacka Mateckiego Co wy,…, wiecie o Rosji?! W tym oryginalnym reportażu zdał raport z kilkuletniej włóczęgi od Kaliningradu po Kamczatkę, od Archangielska po pustynie Azji Środkowej. To miał być koniec przygody ze Wschodem, lecz ciągnie wilka do lasu...

Wrócił i zaszył się na dalekim Uralu, w dziwnym budynku, który jak soczewka skupia w sobie obraz wielkiego kraju. W prowincjonalnym teatrze, gdzie wystawiają Szekspira, Gogola, sztuki o miłości, o „prawdziwej” historii, spektakle dla dzieci i coś, co jest podobne do sitkomu... Kto pozwolił mu podglądać próby od kulis, przesiadywać w garderobach, bawić się na jubileuszowych bankietach i jeździć z trupą na gościnne występy? Ktokolwiek to był: gospodarz Kremla, roztargniony prowincjonalny urzędnik, czy odważny artysta, możemy dzięki niemu dowiedzieć się czegoś o rosyjskiej cenzurze, o wielkich aktorach bez
szansy na sławę, skandalach, przyjaźni i reżyserze, który z miłości zniszczył własne przedstawienie...

Poznaj fascynujące spojrzenie na temat tego, dlaczego teoria darwinistów nie wyjaśnia już wszystkiego!

Erich von Däniken, czyli ojciec koncepcji wpływu istot pozaziemskich na ludzkie życie w prehistorycznych czasach, omawia dowody na istnienie organizmów, których rozwój poszedł inną drogą, niż ta wyznaczona przez teorię Darwina. W tej książce znajdują się liczne przykłady potwierdzające tezę, że dawna teoria ewolucji to nie wszystko. Autor cytuje naukowców występujących przeciwko niej i tych, którzy zabierają głos w jej obronie. Niestety okazuje się, że tradycyjna nauka w dalszym ciągu odmawia przyjrzenia się rozbieżnościom i lukom w dotychczasowych ustaleniach, chociaż wydaje sięo czywiste, że za rozwojem wszystkich gatunków oraz ludzkiej kultury kryje się więcej, niż można wyjaśnić za pomocą samej teorii ewolucji.

„Ewolucja jest faktem i nie ma co do tego najmniejszych wątpliwości. […] Na naszej planecie żyją jednak zwierzęta, które zgodnie z zasadą ewolucji nie powinny istnieć. Czy potrafisz sobie wyobrazić, Drogi Czytelniku, mięsożerną roślinę o liściach pułapce, które zamykają się w ciągu ułamka sekundy? I to dopiero wtedy, gdy ofiara dotknie dwóch różnych włosków? Albo gatunek żaby, który do momentu porodu nosi swoje młode w żołądku? Tym samym żołądku, który został stworzony do trawienia pokarmu? Właśnie takim zagadnieniom jest poświęcona ta książka – im oraz kontrowersyjnym poglądom niektórych naukowców specjalizujących się w konkretnych dziedzinach badawczych. Serdeczne pozdrowienia!”

Erich von Däniken

Robert Macfarlane nareszcie po polsku! Znakomity brytyjski pisarz i podróżnik tym razem poszukuje źródeł osobliwej, nieracjonalnej i intrygującej miłości do wspinaczki wysokogórskiej.
Chodzenie w góry jest od dwudziestu lat jedną z najszybciej upowszechniających się form spędzania czasu wolnego – tym, co wyróżnia ją na tle innych, jest nieodłącznie związane z nią ryzyko śmierci.
Ryzykowanie życia, by wspiąć się na jakąś górę, jeszcze trzy wieki temu uznano by za dowód szaleństwa. Dziki krajobraz nie był pociągający; atrakcyjne było to, co człowiek uporządkował. Poza tym przebywanie w górach wiązało się z niebezpieczeństwami: uważano, że lawinę potrafi wywołać nawet kaszlnięcie lub muśnięcie skrzydła ptaka, przelatującego nisko nad ośnieżonym zboczem. Można było wpaść w szczelinę; lodowce czasami po latach „wypluwały” zesztywniałe zwłoki.
Dopiero w drugiej połowie XVIII wieku ludzie zaczęli podróżować w góry nie tylko z konieczności i uznawać wspaniałość górskiego krajobrazu. Góry zaczęły wywierać ogromny, często tragiczny w skutkach wpływ na ludzkie umysły. W 1865 roku człowiek po raz pierwszy stanął na szczycie Matterhornu; w czasie zejścia czterech ze zdobywców zginęło, spadając w przepaść.
Do końca wieku zdobyto wszystkie szczyty Alp i sporządzono mapy niemal wszystkich alpejskich przełęczy. Tym samym dobiegła końca tak zwana złota era wspinaczki. Wielu zwróciło swoją uwagę na wielkie pasma górskie; zaczęto zdobywać szczyty Kaukazu, Andów i Himalajów. Na przełomie XIX i XX wieku często stawały się one obiektami obsesji.
Uczucia i postawy, które popychały do działania pierwszych wspinaczy, do dziś pozostają żywe w wyobraźni Zachodu. Respekt odczuwany przed górami wydaje nam się naturalny. Strzeliste, srogie, oblodzone – wszystkie tego typu formy krajobrazu cieszą się naszym uwielbieniem; wydajemy się coraz bardziej spragnieni choćby zapośredniczonego kontaktu z „dzikością”.
Robert Macfarlane rzetelnie opisuje fenomen radykalnej zmiany: co stało się na przełomie kilku stuleci, że cechy gór, które budziły wcześniej odrazę – stromizna, odosobnienie, śmiertelne niebezpieczeństwa – zaczęto zaliczać do ich największych zalet.

Ta zadziwiająca książka pomaga nam wspiąć się na nowe wyżyny intelektualne jeśli chodzi o zgłębianie ludzkiej obsesji na punkcie zawrotnych wysokości. Jest w niej coś, co zadowoli każdego. THE SUNDAY TIMES

Mijamy je na ulicach, dworcach, w galeriach handlowych, zimą chronią się na działkach. Czasem brzydko pachną czy mają brudne ubrania, często wyglądają, jak każdy z nas. Łączy je brak domu i siostrzeństwo doświadczeń: przemocy psychicznej, fizycznej i instytucjonalnej, zerwanych więzi rodzinnych, poczucia wstydu i wykluczenia z rynku pracy.

Sylwia Góra oddała głos kobietom, które w pewnym momencie swojego życia stały się niewidzialne. Wysłuchała kilkudziesięciu historii osób z całej Polski, które znalazły się w bezdomności ulicznej, korzystały z noclegowni, mieszkały w schroniskach, mieszkaniach chronionych czy treningowych, a także były uczestniczkami programów pomocowych. Opowiadają o przeszłości, która zaprowadziła je do tych miejsc, o trudnej teraźniejszości i marzeniach związanych z przyszłością. Autorka porusza problemy często pomijane w debacie o bezdomności, takie jak menstruacja i ciąża na ulicy czy przebywanie na niej z dziećmi.

Kryzys bezdomności to nie jest problem sezonowy – choć media przypominają o nim głównie zimą. Dlaczego zatem, mimo ogromnej pracy streetworkerów i streetworkerek oraz organizacji niosących pomoc, wciąż nie znaleźliśmy dobrego, działającego rozwiązania? Dlaczego ludzie nadal marzną, chorują i głodują na ulicach? Czemu nie zauważamy, że te problemy dotykają tak wielu kobiet? Ta książka próbuje znaleźć odpowiedź także na te pytania i upomnieć się o te niewidzialne kobiety.



Sylwia Góra potrafi słuchać. W nieuważnym świecie proponuje uważność. Nie tylko ocala ludzkie historie, ale też uczy, jak nie osądzać. To mądra, ważna książka, która otwiera oczy.

Angelika Kuźniak



W historiach tych kobiet odbija się cała polska systemowa nierówność płci. Przyczyny bezdomności bywają różne, ale wspólny jest ogrom przeszkód, którym muszą sprostać, by się z tego kryzysu wydostać. Jedną z nich jest bariera w głowach tych, którzy powtarzają, że są same sobie winne. Lektura tej książki to lekcja empatii, która takie stereotypy burzy.

Magdalena Kicińska