59 Pułk Piechoty Wielkopolskiej Zarys Historii Wojennej Pułków Polskich W Kampanii Wrześniowej

Ta książka to zapis prac związanych z dwoma projektami tzw. historii mówionej: „Świadek żydowskiego stulecia” realizowanego dla Fundacji Centropa i „Zapisywanie świata żydowskiego w Polsce” dla Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny w Polsce. Z powstałego w ich ramach wielkiego archiwum rozmów Autorka wybiera tytułowe 12 opowieści polskich Żydów urodzonych w latach 1909 – 1926. Opierając się na wspomnieniach (jakże często sprzecznych i fragmentarycznych), pieczołowicie odtwarza codzienne życie przedwojennej społeczności żydowskiej w Polsce. Razem z bohaterami przywołujemy z ich pamięci klimat żydowskich miasteczek, domowe rytuały, zapomniane zwyczaje a nawet przepisy na świąteczne potrawy. Bohaterowie pochodzą z różnych środowisk, klas i części Polski. Z rodzin całkowicie zasymilowanych jak i ortodoksyjnych, bogatych i biednych, mówiących w jidysz i/lub po polsku. Ich nazwiska nie są znane, ale przywoływane przez nich historie układają się w fascynujący obraz wielorakiej obecności Żydów w Polsce. Opowieści skupiają się głównie na okresie przedwojennym, najtrudniejszym do odtworzenia, choć nie pomijają czasów wojny i późniejszych. Hanka Grupińska ma szacunek dla języka, pozwala bohaterom wypowiedzieć się do końca, nie poprawia, oddając tym samym rytm intymnej rozmowy. Czasami, gdy słów brakuje, jak we fragmentach o Zagładzie, staje się delikatną akuszerką wyznań, wiedzącą dokładnie, gdzie postawić kropkę, za którą jest już tylko milczenie.

Przeszłość, która ją prześladuje.

Przyszłość, której się boi.

Mężczyzna, o którym nie może przestać myśleć.

Emily jest młodą, atrakcyjną kobietą. Wydawałoby się, że niczego jej nie brak. Sama jednak uważa, że nie ma już dla niej nadziei i że nie zasługuje na miłość. Postanawia odebrać sobie życie.

Skaczącą z mostu kobietę dostrzega Derek i rzuca się jej na ratunek. W szpitalu próbuje dowiedzieć się o niej więcej, jednak niedoszła samobójczyni ucieka, nie zostawiając po sobie żadnego śladu.

Po roku spotykają się znowu. I tym razem to Emily ratuje Dereka. Po wszystkim próbuje zniknąć, jednak ocalony mężczyzna ma inne plany. Rozpoczyna się gra niedomówień, wzajemnego przyciągania i odpychania…

"W 2023 r. przypada 80. rocznica wybuchu powstania w getcie warszawskim. W nawiązaniu do tych wydarzeń Instytut Pamięci Narodowej przygotował przekład wspomnień jednego z czołowych bojowców zaangażowanych w działalność Żydowskiego Związku Wojskowego, Dawida Wdowińskiego – postaci nieco zapomnianej, pozostającej w cieniu innych osób związanych z tą organizacją. Jego zapiski stanowią ważne dopełnienie historii dziejów zarówno syjonistów-rewizjonistów, jak i ŻZW. To także ważne źródło do studiów nad dziejami getta warszawskiego, a także toczącego się tam powstania. Wspomnienia Wdowińskiego pierwotnie ukazały się w Stanach Zjednoczonych w 1963 r. pod tytułem And We Are Not Saved.
Rok później książkę opublikowano w Wielkiej Brytanii, a w 1985 r., już po śmierci autora, nakład wznowiono w USA. W 1970 r. ukazało się tłumaczenie na język hebrajski. Książka nosiła tytuł We-anachnu lo-noszanu. Niniejsze wydanie jest pierwszą publikacją zapisków Wdowińskiego w języku polskim."

'Examine your words well, and you will find that even when you have no motive to be false, it is a very hard thing to say the exact truth, even about your immediate feelings...'

Adam Bede (1859), George Eliot's first full-length novel, marked the emergence of an artist to rank with Scott and Dickens. Set in the English Midlands of farmers and village craftsmen at the turn of the eighteenth century, the book relates a story of seduction issuing in 'the inward suffering which is the worst form of Nemesis'. But it is also a rich and pioneering record - drawing on intimate knowledge and affectionate memory - of a rural world that we have lost.

The movement of the narration between social realism and reflection on its own processes, the exploration of motives, and the constant authorial presence all bespeak an art that strives to connect the fictional with the actual.

Obszerna synteza cywilizacji, które powstały po obu brzegach Adriatyku. Idąc śladem Braudela i Matvejevicia, autor opisuje nakładanie się na siebie kultur, religii, aspiracji narodowych, języków, konfliktów. Adriatyk postrzegany jest jako linia podziału między Wschodem a Zachodem, łączy i dzieli, jak dowodzi tego historia, którą przedstawia Ivetic od starożytności do rozpadu Jugosławii. To również opowieść o ludach, które zamieszkiwały brzegi morza, potęg, które nad nim dominowały: Bizancjum, Wenecji, Imperium Osmańskiego, historia handlu i współpracy oraz wojen. Badania rozmaitych źródeł, nie tylko archiwalnych, ale i wykopalisk archeologicznych, napisów na płytach nagrobnych, dzienników pokładowych, a także osobistego doświadczenia – wędrówek wzdłuż wybrzeży i żeglowania po morzu między wyspami – składają się na wyjątkową całość, fascynującą bogactwem i różnorodnością materiału.

Ostatni akt krwawych zmagań polsko-ukraińskich.

Fakty, opinie, polemiki, kontrowersje.

W 1943 r. rozpoczęły się czystki etniczne na Wołyniu. Niniejsza książka dowodzi, że stojąca za nimi Organizacja Ukraińskich Nacjonalistów, podobnie jak tamtejsi komuniści, również po wojnie dążyła do opanowania części wschodnich ziem Polski, stanowiąc realne zagrożenie dla integralności kraju.

W efekcie, na przełomie lat 1946–47, sytuacja w południowo-wschodniej Polsce daleka była od stabilizacji. Wsie ukraińskie w dalszym ciągu stanowiły zaplecze UPA. Najgorzej było w Bieszczadach i na Pogórzu Przemyskim, gdzie działaniom OUN-UPA sprzyjał górzysty, silnie zalesiony teren, słabo rozwinięte sieci dróg, a także mała liczba ośrodków miejskich i garnizonów wojskowych.

Doraźne działania Wojska Polskiego i Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego nie przyniosły oczekiwanych efektów. Zdecydowano więc o połączeniu zmasowanej operacji przeciwko oddziałom UPA z przesiedleniem ludności ukraińskiej na Ziemie Zachodnie i Północne. W tym celu powołano Grupę Operacyjną „Wisła”.

Wokół jej działań, jak i całej operacji, narosło mnóstwo pytań i kontrowersji. Wciąż toczy się wiele polemik. Historycy ukraińscy dążą do wyizolowania jej z całego procesu dziejowego lat czterdziestych i stosunków polsko-ukraińskich. Nazywają „zbrodnią komunistyczną”, „czystką etniczną”, a nawet ludobójstwem.

Tymczasem koncepcja akcji „Wisła” powstała na bazie prawa przedwojennego i nie miała nic wspólnego z komunizmem. Nie jest prawdą, że Polska złamała prawo międzynarodowe, podobnie jak to, że w jej trakcie Wojsko Polskie zabiło kilka tysięcy osób. Mitologizacji uległ również obóz filtracyjny w Jaworznie, gdzie osadzano Ukraińców i Łemków podejrzanych o przynależność do OUN-UPA.

Koprowski pisze o tych i o wielu innych ważnych, a często pomijanych i kontrowersyjnych aspektach operacji „Wisła”. Szeroko ujęte konteksty wzbogaca omówieniem praktycznie zapomnianej akcji „H-T” oraz biogramami największych ukraińskich zbrodniarzy.

Tekst uzupełnia bogaty zestaw zdjęć archiwalnych, pochodzących m.in. z Muzeum Historycznego w Sanoku oraz prywatnych zbiorów prof. Władysława Filara.

Marek A. Koprowski

Pisarz, dziennikarz, historyk zajmujący się tematyką wschodnią i losami Polaków na Wschodzie. Plonem jego wypraw i poszukiwań jest wiele książek, z czego kilkanaście ukazało się nakładem Wydawnictwa Replika. Za serię Wołyń. Epopeja polskich losów 1939–2013 otrzymał Nagrodę im. Oskara Haleckiego w kategorii „Najlepsza książka popularnonaukowa poświęcona historii Polski w XX wieku”. Jest też laureatem nagrody „Polcul – Jerzy Bonicki Fundation” za działalność na rzecz utrzymania kultury polskiej na Wschodzie.