Zaproponowany przez autorów układ monografii obejmuje trzy wyraźnie zakreślone obszary badawcze: historyczny, społeczno-polityczny oraz społeczno-gospodarczy.
W pierwszym rozdziale jego autor (A. Drzewiecki) zajmuje się wydarzeniami, które doprowadziły do powrotu Polski nad Bałtyk w nowych realiach społecznych i polityczno-wojskowych ukształtowanych decyzjami jałtańsko-poczdamskimi, a następnie zimną wojną. Autor podejmuje próbę odpowiedzi na zasadnicze pytanie: „Czy w 1945 r. mieliśmy do czynienia z odtwarzaniem MW, czy też z tworzeniem jej od nowa?”.

W rozdziale drugim jego autor (M. Kardas) analizuje ówczesną sytuację społeczno-polityczną, na którą silnie wpływały czynniki ideologiczne decydujące o rzeczywistym klimacie obecności Marynarki Wojennej w życiu Pomorza.

Rozdział trzeci (Z. Wojciechowski) został poświęcony tematowi infrastruktury Marynarki Wojennej oraz jej powiązań z życiem społeczno-gospodarczym Pomorza.