A Wisła dalej płynie

Dzień 8 maja 1945 r. zapisał się w Polsce odmiennie, aniżeli w krajach zachodniej Europy. Nadal trwał zbrojny opór przeciw wrogowi, teraz już nie hitlerowskim Niemcom, ale „sojusznikowi naszych sojuszników” – Związkowi Sowieckiemu. Opłakującym setki tysięcy ofiar towarzyszył niepokój o przyszłość. Nie było wybuchu euforii, lecz co najwyżej w części społeczeństwa uczucie ulgi. Narzucone przez Związek Sowiecki władze mozolnie tworzyły podwaliny nowego ustroju państwa.Niniejsza praca wpisuje się w nurt badań nad położeniem państwa polskiego i społeczeństwa w momencie przełomowym, jakim było zakończenie II wojny światowej w Europie. Autorom i zespołowi redakcyjnemu zależało, aby znalazły się w niej artykuły wkraczające na obszary badawcze dotychczas w niewielkim stopniu rozpoznane, ukazujące mniej znane zagadnienia z zakresu wojskowości i życia gospodarczego oraz problemy nurtujące małe, lokalne społeczności za wartą zasygnalizowania uznano również kwestię strat wojennych poniesionych w latach 1939–1945.

Sat-Okh – Długie Pióro, syn wodza Szewanezów i Polki, która uciekła z zesłania na Syberii. Stanisław Supłatowicz, żołnierz AK, marynarz, autor poczytnych książek, w środowisku polskich miłośników amerykańskiego folkloru postać kultowa. Tyle wiedzieliśmy do tej pory, tyle sam o sobie mówił. Swoim życiorysem mógłby obdarować kilka osób. Nic więc dziwnego, że wciąż fascynuje, chociaż od jego śmierci minęło kilkanaście lat. Gdy Dariusz Rosiak, wytrawny reporter, postanowił przypomnieć tę legendarną postać, która dla młodych czytelników w czasach PRL-u była symbolem fascynującej przygody i bohaterstwa, sentymentalna podróż w przeszłość przerodziła się jednak w drobiazgowe śledztwo.

Autor ruszył w podróż tropem „polskiego Indianina”, zadając pytania o jego pochodzenie, życie i twórczość. Odpowiedzi uzyskał tyle, ile osób, do których udało się dotrzeć w Polsce, w Rosji i w Kanadzie. Badając dokumenty, odkrywał kolejne tajemnice, które złożyły się w historyczny thriller.

Sat-Okh to jedno potrafił na pewno – wodzić swoich tropicieli za nos. I robi to do dziś, wiele lat po odejściu do krainy wiecznych łowów.

Brawurowa biografia człowieka, który został legendą

BYŁO ICH DWÓCH.

Pierwszego znają wszyscy: „polski James Dean”, największy gwiazdor filmowy epoki, obiekt westchnień tysięcy kobiet. Kultowy Maciek Chełmicki w Popiele i diamencie. Ginie pod kołami pociągu, dzień po otrzymaniu propozycji zagrania w amerykańskiej telewizji.

Drugiego znali nieliczni: chłopak z nerwicą natręctw i kompleksami na punkcie swojej sylwetki, z marną dykcją i kiepską pamięcią. Jego zmagania z własnym mitem, których ofiarą padają żona i syn, trwają aż do tragicznego końca.

Dorota Karaś z reporterską dociekliwością przygląda się obu obliczom Zbyszka Cybulskiego. Jako pierwsza opisuje dzieciństwo, o którym on sam nie mógł mówić w powojennej Polsce. Odsłania kulisy działalności legendarnego teatrzyku Bim-Bom i powstawania najsłynniejszych filmów tamtej epoki. Przede wszystkim jednak pyta o cenę sławy i o to, co naprawdę zabiło Zbyszka Cybulskiego.

Gdyby z ekranu naszych czasów pozostał wyłącznie on, wiedzielibyśmy o nas więcej niż z kronik wydarzeń i uczonych ksiąg
Gustaw Holoubek

Dorota Karaś – dziennikarka gdańskiego oddziału Gazety Wyborczej, współpracuje z Wysokimi Obcasami i Dużym Formatem, autorka książki „Szafa, czajnik, obwodnica. Rozmowy z obcokrajowcami”

Dziennik ks. Stanisława Gabańskiego jest wyjątkowym źródłem. Zapiski młodego kleryka przybliżają współczesnemu odbiorcy czasy nieodległe, ale diametralnie różne od obecnej rzeczywistości. Są z jednej strony świadectwem dojrzewającego powołania do służby duszpasterskiej z drugiej sprzeciwu wobec łamiącej sumienia machiny komunistycznego państwa. Galeria postaci i miejsc poszerza wiedzę o Polsce dekady lat 60. Miłośnicy historii regionalnej znajdą w książce dla siebie wiele ciekawych relacji. Rodzinna Ziemia szerzyńska, widziana oczami młodego kapłana jest miejscem, do którego chce się powracać.

Dziennik opracowany został i poprzedzony wstępem Józefa Mareckiego, a książka ukazała się w ramach Centralnego projektu badawczego IPN „Władze wobec kościołów i związków wyznaniowych w Polsce 1944-1989.

Najnowsza synteza dziejów Polski od czasów I wojny światowej, kiedy naród walczył o odzyskanie niepodległości po latach zaborów, aż do przemian politycznych, gospodarczych i społecznych, zapoczątkowanych w 1989 roku. Autor - wieloletni wykładowca uniwersytecki - nie tylko opisuje dzieje polityczne, ale również przedstawia obraz społeczeństwa polskiego, jego kultury, nauki, sztuki, uwzględniając wyniki najnowszych badań, dotyczących przede wszystkim trudnych i niejednoznacznych lat 70. i 80. ubiegłego stulecia. Profesor Ryszard Kaczmarek zadbał również o wysoki poziom dydaktyczny swego dzieła, dzięki czemu czytelnicy, przede wszystkim studenci historii i kierunków humanistycznych, otrzymują nowoczesny, odważny podręcznik, w pełni odpowiadający wymogom stawianym tego typu publikacjom.

Przedstawiamy obszerny zbiór tekstów poświęconych dziejom miejsca, w którym narodziła się Solidarność. Książka prezentuje polityczne, społeczne, gospodarcze, kulturowe i architektoniczne losy Stoczni Gdańskiej. Czytelnik znajdzie tu informacje o wykorzystaniu zakładu przez Kriegsmarine, o działających na jego terenie klubach sportowych. Pozna codzienność pracujących kobiet oraz kulisy walki politycznej, która rozgrywała się po roku 1945. Publikacja omawia też współczesne znaczenie terenów postoczniowych i kreśli perspektywy na przyszłość