Alef

There is in Athens a rather plain ruin; a simple courtyard lined with fragments of wall. Yet, this little patch of land has a claim to be the most significant place in human history. It is the Lyceum, site of Aristotle's school: here the philosopher wandered, discussing his life's work with students, proposing answers to the mysteries of the human condition.

Today, it can be difficult to fully comprehend the staggering influence of these lessons. Aristotle's observations about the world around him and his reflections on the nature of knowledge laid the foundations for all empirical science. His study of rational thought formed the basis of formal logic, the cornerstone of philosophical investigation. His examination of Greek city-states gave us political science, while his analysis of drama remains a mainstay of literature courses around the world.

In lucid prose, acclaimed philosopher John Sellars takes us on a journey through Aristotle's thought, vividly bringing to life the key ideas, and demonstrating that the famous philosopher's capacity for curiosity continues to offer us all a vision of more fulfilled lives. Aristotle has lessons still to teach.

Publikacja o charakterze naukowo-eseistycznym jest zapisem rozmowy dwóch wykładowców uniwersyteckich: historyka i teologa. Inspirująca, osobista i głęboko humanistyczna książka, w której czytelnik znajdzie nie tylko biograficzne fakty i egzystencjalne refleksje na temat człowieczych losów, lecz także oryginalne ujęcia przeplatających się ze sobą historii człowieka, cywilizacji i religii. Autorzy zadają pytania i wspólnie szukają odpowiedzi na nie, a jednocześnie zapraszają do tych poszukiwań czytelnika.

******

A Biography of Man. Jan Kieniewicz and Father Stanisław Rabiej Talk About the Role of Coincidence and Human Fate

The publication of scientific and essay character records a conversation between two university lecturers: a historian and a theologian. An inspiring, intimate, and deeply humanistic book, in which the reader will find not only biographical facts and existential reflections on human fate, but also original presentations of intertwined stories of man, civilization and religion. The authors ask questions and try to answer them together, encouraging the reader to do the same.

Brakiem odwagi jest wiedzieć, co prawe, lecz tego nie czynić Konfucjusz (551–479 p.n.e.), chiński filozof i myśliciel społeczno-polityczny, twórca systemu filozoficznego i moralno-społecznego, zwanego konfucjanizmem, stał się symbolem cywilizacji Wschodu. Jego idee kształtowały duchowość społeczeństw nie tylko w Chinach, ale także w Japonii, Korei Południowej, Singapurze, Tajwanie i Wietnamie. Filozofię Konfucjusza uważa się za ukoronowanie klasycznej chińskiej myśli i kultury. Jest on prawdopodobnie najsłynniejszym Chińczykiem wszech czasów i cieszy się światową sławą. Mimo to jego Rozprawy i powiedzenia – zwane też Dialogami, klasyczne dzieło kanonu konfucjańskiego i najlepsza wykładnia jego filozofii – mogły wprawiać czytelnika w zakłopotanie, ze względu na nieuporządkowaną treść, niesystematyczne ułożenie dwudziestu rozdziałów, podobne wypowiedzi rozrzucone po całym tekście. Ale dzięki mrówczej pracy całych pokoleń komentatorów i interpretatorów, dziś łatwiej odnaleźć większość najgłębszych wypowiedzi i idei Konfucjusza.

Jacques Derrida (1930-2004), filozof francuski, twórca dekonstrukcji - projektu refleksji nad tradycją zachodniej myśli filozoficznej, określonej jako metafizyka obecności, i jej krytyki w perspektywie pisma, różnicy oraz interpretacji (jako plenienia się sensu).
Filozofia "końca filozofii" autorstwa profesora Bogdana Banasiaka to pierwsza polska monografia poświęcona temu najgłośniejszemu myślicielowi współczesności. Jak pisze autor: 
"Podstawową intencją pracy jest zrekonstruowanie zasadniczych zarysów szczególnie znaczącej i głośnej współczesnej koncepcji filozoficznej: dekonstrukcji Jacquesa Derridy, a zatem niejako jej przybliżenie czy do niej wprowadzenie. Ponieważ jednak dekonstrukcja jest nie tylko przemyśleniem filozoficznej tradycji (jej rozczłonkowaniem i zidentyfikowaniem), zwłaszcza w kontekście współczesnych kulturowych przewartościowań, ale też refleksją nad statusem filozofii w ogóle, to intencją pracy jest także pokazanie – sugerowanej tytułem – jej dwuznacznej pozycji wobec tradycji, bo choć swym krytycznym ostrzem rysuje ona „kres filozofii”, to jednak zarazem jawi się jako koncepcja wciąż filozoficzna, co tym bardziej podkreśla charakterystyczne dla niej nierozstrzygnięcie."

"Szybki kurs" to doskonałe wprowadzenie do filozofii dla licealistów, studentów oraz wszystkich zainteresowanych. Przedstawia poszczególne działy filozofii, rozważane w nich fundamentalne kwestie i stosowane metody, a także historię najważniejszych debat filozoficznych.

Zawarty w książce materiał obejmuje całość zachodniej myśli filozoficznej – od Sokratesa, Platona i Arystotelesa przez Kartezjusza, Schopenhauera i Wittgensteina po najnowsze koncepcje i kontrowersje. Dzięki klarownym diagramom, definicjom i przykładom zapoznanie się z dorobkiem i aktualnymi problemami filozofii będzie łatwiejsze niż kiedykolwiek.

Książkę Borowskiego czyta się „jednym tchem” nie tylko dlatego, że zawiera całą mnogość rozmaitych anegdot, niekiedy bardzo zabawnych, i udatnie buduje sylwetkę charakterologiczną filozofa, ale i – a może nawet przede wszystkim – dlatego, że czytamy przekład kongenialny zarówno co do struktury tekstu, jak i co do jego sensu. Przedsięwzięcie nie było proste, Borowski bowiem, być może zainfekowany stylem Kanta, częstokroć buduje labiryntowe zdania podrzędnie złożone, w których łatwo się zagubić. W polskim przekładzie te zdania nie irytują ani nie utrudniają lektury, lecz łagodnie i zrozumiale płyną wartkim nurtem, konsekwentnie w siebie przechodząc. Dodatkowym urokiem lektury jest subtelna archaizacja tekstu, dokonana z ogromnym wyczuciem dawniejszej polszczyzny. Tłumaczom należą się tutaj owacje na stojąco!

Tę biografię koniecznie należy czytać wraz ze wstępem tłumaczy. Oczywiście jest on napisany polszczyzną współczesną. Odznacza się, tak samo jak przekład, świetnym stylem i sporym polotem, zawiera nieocenione informacje o samym Borowskim, o innych biografach Kanta, a także okraszone smakowitym poczuciem humoru komentarze do celnie wybranych z tekstu Borowskiego niekonsekwencji w prezentacji postaci.

Często można się spotkać z opinią, że na dobrą sprawę Kant nie ma żadnej biografii poza dziejami swego myślenia i że napisanie zajmującej biografii filozofa z Królewca jest po prostu niemożliwe. Takie zdanie podziela na przykład Otfried Höffe, autor znanej również w Polsce pracy o filozofii Kanta. Zadaje temu kłam książka Borowskiego, która – o czym warto napomknąć – została w sporej części poprawiona, uzupełniona i ostatecznie zaakceptowana przez samego Kanta.

Ludwig Ernst Borowski (1740–1831) – duchowny protestancki (luteranin), późniejszy biskup i arcybiskup Kościoła luterańskiego – nie był wprawdzie profesjonalnym filozofem, ale znał Kanta i pozostawał z nim w bliskiej zażyłości przez pięćdziesiąt lat, a niewykluczone, że nawet nieco dłużej. Był zatem bez wątpienia predysponowany do napisania wartościowej i wiarygodnej biografii przyjaciela.

Z recenzji dr. hab. Janusza Mizery

Ludwig Ernst Borowski(1740–1831) – luterański pastor, przyjaciel Immanuela Kanta, autor jego pierwszej biografii, pełnił szereg wysokich funkcji w Pruskim kościele.