Aleje Jerozolimskie W Warszawie. Wydarzenia, Ludzie, Domy

W latach 60. XX wieku, kiedy rozpoczynano eksplorację stanowisk w Grucznie, ówczesne uwarunkowania pozwoliły na przeprowadzenie zakrojonych na szeroką skalę badań, w wyniku których wydobyto bardzo liczny zbiór ludzkich szczątków kostnych. Projekt zatytułowany „Opracowanie wyników analiz ludzkich szczątków kostnych z badań prowadzonych w latach 1964–69 w Grucznie, gm. Świecie”, który był realizowany dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, umożliwił nie tylko uporządkowanie i zabezpieczenie dotychczasowych archiwalnych opracowań materiału kostnego, lecz przede wszystkim zainwentaryzowanie i skatalogowanie zachowanych szczątków ludzkich, przechowywanych obecnie w zbiorach Wydziału Nauk Biologicznych i Weterynaryjnych UMK w Toruniu.

Efektem tych prac stała się także niniejsza publikacja, w której zasygnalizowano, zadokumentowano graficznie i pokrótce scharakteryzowano wybrane zmiany chorobowe i rozwojowe, jakie udało się zidentyfikować badaczom w obrębie grucznieńskiej kolekcji kostnej. Album stał się równocześnie niezwykłym i unikalnym połączeniem antropologii, fotografii i archeologii. Jego Autorzy postanowili bowiem nie tylko opisać ślady, jakie odkryli na kościach w sposób stricte naukowy, lecz także pokazać inne, artystyczne spojrzenie na doczesne szczątki ludzkie. Publikacja to próba stworzenia dialogu między nauką a sztuką, między przeszłością a teraźniejszością, między życiem a śmiercią. Każda kość ma swoją historię, niemal każda choroba odcisnąć na niej może swoje piętno. Fascynujący obraz zdrowia i choroby, jaki odsłania się przed Czytelnikiem w miarę lektury ma zachęcić do refleksji nad ulotnością ludzkiego życia i nad pięknem, które może być znalezione nawet w najbardziej nieoczekiwanych miejscach.

Publikacja, w zamyśle jej Autorów, ma także stanowić rozbudowany materiał ilustracyjny, który towarzyszyć będzie kolejnym, aktualnie przygotowywanym interdyscyplinarnym opracowaniom stanowisk w Grucznie.

O kulisach badań w latach 60. XX wieku i o przygotowaniach do realizacji projektu opowiadają: prof. dr hab. Guido Kriesel, wieloletni Kierownik Zakładu Antropologii UMK, a w 1965 r., w pierwszym sezonie badań z udziałem antropologów - świeżo upieczony doktor oraz Autorzy Albumu: dr Alicja Drozd-Lipińska i mgr Andrzej Romański

"Praca dr hab. Andrzeja Niewęgłowskiego jest głęboko przemyślanym dziełem. Autor podjął się ważnego zadania opracowania teoretycznych podstaw archeologii jako dyscypliny naukowej, opierając się przede wszystkim na tradycjach polskiej myśli filozoficznej, socjologicznej i historiograficznej. Wychodząc od teorii społeczeństwa, poprzez rozważania na temat istoty źródeł archeologicznych, autor dochodzi do własnej koncepcji kultury archeologicznej jako przedmiotu badań prahistorycznych - zagadnienia niezwykle ważnego dla ustalenia możliwości poznawczych archeologii w odniesieniu do minionej przeszłości. Dzieło to wypełnia lukę w polskim piśmiennictwie archeologicznym i winno wzbudzić dyskusję, niezwykle potrzebną w polskiej nauce. Będzie ono mogło także służyć jako podręcznik akademicki." Fragment opinii prof. dr hab. Zbigniewa Kobylińskiego

„D-Day” to znakomita książka napisana przez uznanego historyka Stephena E. Ambrose`a, która przybliża czytelnikom jedno z najważniejszych wydarzeń podczas II wojny światowej – inwazję aliantów na Normandię. Ambrose, znany z imponującej wiedzy historycznej i talentu do przekazywania historii w sposób wciągający, zapewnia nam pełen szczegółów i emocji opis wydarzeń związanych z operacją Overlord, czyli desantem w Normandii. „D-Day” to nie tylko wnikliwe studium militarnych aspektów tej misji – skupia się przede wszystkim na ludziach, którzy brali udział w tych wydarzeniach. To, co wyróżnia książkę, to sposób, w jaki Ambrose ożywia akcję, opisując nie tylko strategiczne decyzje i ruchy wojskowe, lecz także ludzkie historie i dramaty, doskonale oddając napięcie i emocje towarzyszące żołnierzom, którzy walczyli na brzegach Normandii. Autor przedstawia nam bohaterów, jak i zwykłych ludzi, których codzienne życie i losy zostały nieodwracalnie zmienione przez tę operację. Ambrose doskonale balansuje pomiędzy detalami militarnymi a opowieściami ludzkimi, tworząc kompletny obraz tego historycznego wydarzenia.

Dinozaury żyły miliony lat temu, mimo to nieustannie fascynują naukowców i zwykłych ludzi. Zwierzęta te zamieszkiwały wszystkie kontynenty i środowiska, występowały na lądzie, w wodzie i powietrzu. Różniły się kształtem, rozmiarami i trybem życia. Jednak prehistoryczna fauna to nie tylko dinozaury. Przed wiekami po naszej planecie chodziły też m.in. mamuty, tygrysy szablastozębne i inne zwierzęta będące przodkami współczesnych gatunków. Ta bogato ilustrowana książka pozwoli Ci odkryć tajemniczy świat tych wymarłych stworzeń. Dzięki niej dowiesz się, jak wyglądały poszczególne osobniki, czym się odżywiały i kiedy wyginęły.

Wydawnictwo Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego J. Paderewskiego oraz Wydawnictwo Neriton przekazują czytelnikom pierwszy tom kolejnej publikacji słownikowej pt. „Encyklopedia ruchu narodowego. Organizacje, wydarzenia, pojęcia”. Stanowi ona niezbędne dopełnienie wychodzącego równolegle „Słownika biograficznego polskiego ruchu narodowego” (t. 1–4, Warszawa 2020–2022). Założeniem redaktora odpowiedzialnego za „Encyklopedię…”, dr. Krzysztofa Kawęckiego, jest przybliżenie czytelnikom historii ruchu narodowego w XIX i XX wieku przy pomocy narzędzia, jakim są obszerne hasła rzeczowe, napisane zostały przez wybitnych specjalistów. W sumie planowane jest wydanie co najmniej pięciu tomów „Encyklopedii…”, czyli około 180 haseł.

Z pogodą nie wygrasz Pewnej sztormowej nocy roku 1362 olbrzymia fala na zawsze zatopiła duńskie miasto Rungholt. Te same wielkie masy wody odsłoniły teren, na którym powstała osada rybacka Amsterdam. Trzy tysiące pięćset lat wcześniej w Egipcie głód i epidemie spowodowane wieloletnią suszą doprowadziły do upadku Starego Państwa. Marcus Rosenlund w fascynujący sposób kreśli historię ludzkości, na którą istotny wpływ miały zjawiska pogodowe. Ekstremalne mrozy, tsunami czy susze wiele razy powodowały upadek potężnych imperiów, prowadziły do klęsk i chaosu. Równie często dawały początek nowym potęgom gospodarczym i wynalazkom, były inspiracją dla malarzy i pisarzy. Książka Gdy pogoda zmienia bieg historii prowadzi czytelników przez tysiąclecia, ukazując, w jaki sposób klimat ukształtował nasz świat, jego przeszłość i teraźniejszość. Dzięki ciekawostkom i barwnym opisom pozwala nam zrozumieć, jak bardzo jesteśmy uzależnieni od kaprysów pogody. Ta książka pokazuje, że pogoda wielokrotnie bywała czynnikiem zwrotnym w dziejach świata i często decydowała o wyniku wojen i bitew. Polecam tę książkę, czytałam ją z zapartym tchem. dr hab. Dorota Matuszko, prof. UJ, Zakład Klimatologii UJ, Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Puls narracji historycznej bywa różny. Książka Marcusa Rosenlunda to opowieść z zakresu bardzo długiego trwania. Dla myślącego czytelnika jest ona zarazem wezwaniem do zachowania pokory wobec przyrody. Prof. dr hab. Marcin Wojciech Solarz, Zakład Geografii Politycznej i Historycznej UW Dziennikarz naukowy Marcus Rosenlund napisał mądrą i wciągającą książkę o zachodzących przez tysiąclecia na naszej planecie dramatycznych zmianach klimatu i skutkach, jakie miały one dla naszej cywilizacji. Eva Nyberg, Alands Radio Gdy pogoda zmienia bieg historii to publikacja przede wszystkim dla głodnych wiedzy miłośników historii, którzy szukają rozrywki. Książka Rosenlunda stanowi wspaniałe źródło anegdot do opowiedzenia podczas rozmów o brzydkiej pogodzie czy upalnych latach i sporów dotyczących zmian klimatycznych. Michaela von Hellens, „Västra Nyland” Marcus Rosenlund (ur. 1969 r.) jest fińskim dziennikarzem naukowym. Pracuje dla publicznego nadawcy radiowo-telewizyjnego Yle. Za swoją wieloletnią pracę popularyzatorską otrzymał Nagrodę Topeliusa. Jego książka Gdy pogoda zmienia bieg historii spotkała się ze znakomitym przyjęciem wśród recenzentów oraz czytelników i została przełożona na siedem języków.