Alfred Szklarski - sprzedawca marzeń

Rymkiewicz, we właściwy sobie sposób, wybiera tematy nieoczywiste, wydawałoby się błahe, żeby swą opowieścią poprowadzić czytelnika do rzeczy najważniejszych, nierzadko ostatecznych. Razem z nim zaglądamy do paryskich mieszkań, chodzimy po paryskich ulicach i cmentarzach pierwszej połowy XIX wieku, śledzimy Mickiewicza w jego podróżach, podglądamy przy pracy i przez drzwi szpitala dla obłąkanych...
Mickiewicz, któremu poeta zadaje wiele pytań, pozostaje tajemnicą, chociaż dzięki Rymkiewiczowi, wiemy o nim znacznie więcej.

Tom „ Architekt wolnej Polski” poświęcony został wszechstronnej roli, jaką premier Tadeusz Mazowiecki odegrał w budowaniu wolnego, nowoczesnego państwa. Jak mało kto ten wybitny intelektualista i prawdziwie demokratyczny polityk rozumiał wartość wolności i dialogu. „Można się różnić, można się spierać. Ale nie wolno się nienawidzić” powtarzał, wskazując kierunek mieszkańcom młodego kraju między Bałtykiem i Tatrami.
Teksty napisane przez uczniów, współpracowników i przyjaciół premiera Mazowieckiego dają obraz jego wielkości i bezkompromisowości. Niektóre stanowią historyczne świadectwo jego ważnych dokonań, inne są próbą interpretacji najbliższych mu wartości i idei. Łączy je osobisty ton, a zarazem wysoka erudycja Autorów. Przede wszystkim jednak tom pokazuje aktualność właściwego premierowi spojrzenia na Polskę.
Książka ukazuje się w 90. rocznicę urodzin Naszego Premiera.

Jego życie rozłamuje się na dwie części. U kresu, w przededniu śmierci, Łaszowski spogląda wstecz i wypowiada słowa ekspiacji.

Pierwsza połowa życia była niespokojna i awanturnicza. Jego przygoda z literaturą i polityką rozpoczęła się w cieszyńskim gimnazjum. Od swego polonisty, Juliana Przybosia, Łaszowski dowiedział się o istnieniu awangardy i socjalizmu. Jedno i drugie aspiruje do uniwersalności. Awangarda i socjalizm, dwa radosne scenariusze, obiecują triumf sztuki i sprawiedliwości. Ziarno pada na podatny grunt. Łaszowski jest ambitny jak Alkibiades, ufa w swoje zdolności i łaknie sławy. Rozpoczyna studia filozoficzne w Uniwersytecie Warszawskim, angażuje się w życie polityczne uczelni. Rówieśnicy słuchają go z zainteresowaniem, doceniają jego swadę i zdolności oratorskie. Obraca się w kręgach literackich, bywa u Zofii Nałkowskiej, zdobywa sympatię Karola Irzykowskiego. W roku 1937 niemal z dnia na dzień nawraca się na faszyzm. Jakiż regres! Zaczyna przemawiać językiem nowoczesnych barbarzyńców, podziwia nazizm i jego führera, znajduje upodobanie w kiczu. […]

W okupowanej Polsce Łaszowski musiał postawić sobie pytanie o tożsamość. W konfrontacji z potężnym żywiołem niemieckim jego polskość osłabła. Hollender miał rację, klęska Łaszowskiemu nie smakowała. Nie przestał być Polakiem, ale zaczął być Niemcem. Grał na dwa fronty. Kolaborując z okupantem, zachował kontakty polskie. Po wojnie takimi jak on zajmowały się sądy, ale Łaszowski uniknął procesu. Kiedy sytuacja się uspokoiła, wrócił z prowincji do Warszawy, w roku 1947 wstąpił do Stowarzyszenia PAX. Drugą połowę życia spędził na synekurach. Na łamach „Dziś i Jutro” oraz innych pism paksowskich parał się publicystyką i krytyką literacką, ogłaszał artykuły świadczące o rozległych lekturach. Chętnie przybierał pozę kaznodziejską, ganił fascynację Zachodem i przemiany obyczajowe lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych. Pod rządami PRL-owskiej cenzury z biegiem lat złagodniał, stał się konserwatywnym ramolem. Chuligan literacki, skandalista i paszkwilant przypomniał sobie ziemiańsko-katolicką formację swojej zacnej rodziny i przemienił się w felietonistę zatroskanego o moralność seksualną młodego pokolenia. W latach trzydziestych pisał złowrogie głupstwa, ale impetu nie sposób mu było odmówić, po wojnie ustatkował się, nabrał gustu do frazesów i banałów.

W publikacji przedstawiono sylwetki i dorobek autorów, którzy stali się ikonami Beat Generation oraz pisarzy dalszego planu: Johna Clellona Holmesa, Jacka Kerouaca, Allena Ginsberga, Williama S. Burroughsa, LeRoi Jonesa/Amiri Baraki, Lawrence’a Ferlinghettiego, Joyce Johnson, Diane di Primy i Richarda Brautigana.
Mit Pokolenia Beatu to jeden z najbardziej wyrazistych mitów kultury amerykańskiej XX wieku. Ta generacyjna nazwa niemal automatycznie przywodzi na myśl stworzony przez Allena Ginsberga w „Skowycie” zbiorowy portret młodych, wrażliwych Amerykanów, zagubionych i zbuntowanych, uciśnionych i radykalnych, pragnących wolności i popadających w ekscesy.
Dlaczego właśnie bitnikom udało się zbudować tak trwały generacyjny mit, skoro prawie każde amerykańskie pokolenie ubiegłego, niespokojnego wieku miało powody, by uważać się za „stracone”?
W jakim stopniu zadecydowały o tym nietuzinkowe biografie, frapujące charaktery i indywidualne talenty najważniejszych pokoleniowych pisarzy, a w jakim rosnące zainteresowanie mediów i szeroko pojętych kręgów opiniotwórczych, nierzadko bardzo krytycznych wobec zbuntowanej młodzieży, które pomogło rozdmuchać modę na Beat?

Kardynał Stefan Wyszyński był prymasem Polski przez ponad trzy dekady (1948–1981), niemniej w pamięci Polaków z tych trzydziestu trzech lat najmocniej osadziły się trzy – obejmujące czas jego uwięzienia. Mocnym świadectwem tego okresu są zapiski, które Prymas Tysiąclecia prowadził przez cały czas odosobnienia. Poznajemy z nich więzienną codzienność Wyszyńskiego oraz jego niezłomność. Kardynał Zenon Grocholewski w swojej książce zwraca szczególną uwagę na dwa jej aspekty, wyłaniające się z Zapisków więziennych. Po pierwsze: jak Prymas, nieprawnie pojmany i przetrzymywany w odosobnieniu, rozumiał miłość nieprzyjaciół i jak sam ją praktykował. Po drugie: jak owa niepewna sytuacja kształtowała jego rozumienie lęku i męstwa.

• Ostatnia na rynku książka kard. Z. Grocholewskiego
• W środku pocztówka (jako zakładka) ABC Społecznej Krucjaty Miłości kard. Wyszyńskiego

Koniki i kurki na ceramicznych kaflach ręcznie malowanych rożkiem, abstrakcyjnie zdobione talerze, pręgowane patery, pasiaste wazony i inne charakterystyczne naczynia we wzory trochę naiwne, ale urzekające i nie do podrobienia. Ponadto ceramiczne okładziny ścienne w rozpoznawalnych barwach i o niezwykłych fakturach, a nawet całe kominki – to wszystko składa się na fenomen łysogórskiej „Kamionki”, której ojcem jest Bolesław Książek.

Po latach cieszy się ona coraz większym zainteresowaniem, poszukiwana i kolekcjonowana, na aukcjach osiąga zawrotne ceny. Podobno, by docenić jej urok, trzeba do niej dojrzeć. Ale jak już się ją pokocha, to na całe życie.

Tytułowy czarodziej – Bolesław Książek – jeden z najwybitniejszych polskich ceramików, był już znanym i cenionym artystą, kiedy uwiedziony niespotykaną magią małej miejscowości koło Tarnowa porzucił Kraków i swoje dotychczasowe życie. Łysa Góra stała się jego domem, a tamtejszy zakład ceramiczny – zawodową obsesją. Poświęcał „Kamionce” niemal każdą chwilę, a swojej pracy nie ograniczał jedynie do powierzonych mu obowiązków kierownika artystycznego: zajmował się również sprawami technicznymi, uczył, a czasem można go było spotkać z kubłem farby i pędzlem czy nawet z miotłą. W ciągu niemal 20 lat spędzonych w Spółdzielni Pracy Rękodzieła Ludowego i Artystycznego wykonał ponad 1600 wzorów naczyń użytkowych i dekoracyjnych, rzeźb ceramicznych, płyt okładzinowych oraz ceramiki architektonicznej. W swoje projekty wkładał serce, a jego prace ciągle zachwycają poziomem artystycznym i kunsztem wykonania. Dziś, 26 lat po śmierci mistrza, można je oglądać w najważniejszych polskich muzeach i galeriach na całym świecie.

Dla miłośników historii polskiego wzornictwa ta bogato ilustrowana pozycja winna być lekturą prawdziwie satysfakcjonującą, dzięki której, biorąc do rąk wazon czy talerz z charakterystyczną zdobiną w postaci jelonków lub kogucików, rozpoznają, że to tylko jeden z etapów artystycznych poszukiwań Książka.

Barbara Banaś, kuratorka, kustoszka Działu Ceramiki i Szkła Muzeum Narodowego we Wrocławiu

Jeśli zachwycacie się łysogórskimi wyrobami, po lekturze książki Bożeny Kostuch nabierzecie także szacunku do ludzi, dzięki którym możecie z nimi obcować, poznacie okoliczności powstania spółdzielni „Kamionka”, źródła inspiracji Bolesława Książka i tajniki produkcji jego fascynujących dzieł. Poczujecie atmosferę czasów, w których zdarzyły się prawdziwe czary. I pamiętajcie, że wiele ryzykujecie lekturą, bo ceramika unikatowa i artystyczna to najczęściej nie jest miłość od pierwszego wejrzenia, ale gdy już chwyci za serce, to nie ma ucieczki.

Katarzyna Jasiołek, autorka książki Asteroid i półkotapczan, założycielka bloga HeliotropVintage.pl

Imponująca fantazja! Bolesław Książek stworzył wyrazisty styl łysogórskiej ceramiki, ale nieustannie zaskakiwał: patrząc na jego dzieła, można pomyśleć, że powstawały w wyobraźni różnych osób. Chciał, by radość, jaka towarzyszy mu podczas pracy, stawała się udziałem oglądających jego twórczość. Dziś te skarby cieszą jeszcze bardziej, bo mają wartość i artystyczną, i sentymentalną.

Joanna Nojszewska, fanka ceramiki vintage, redaktorka w „Twoim Stylu”

Na Czarodzieja z Łysej Góry czekaliśmy od dawna. Bożena Kostuch przybliża tego genialnego artystę, przedstawiając nieznane wcześniej fakty i ukazując jego twórczość w zupełnie nowym świetle. Jednak to coś więcej niż tylko biografia – to także szansa dla kolejnych pokoleń na odkrycie wspaniałości jego dzieł.

Paweł Naszkiewicz, antykwariat Skupuje.com

Bożena Kostuch – doktor historii sztuki, kustoszka w Muzeum Narodowym w Krakowie, znawczyni ceramiki XIX i XX wieku, autorka publikacji naukowych i popularyzatorskich. Jej najbardziej docenianą książką jest jest Kolor i blask. Ceramika architektoniczna oraz mozaiki w Krakowie i Małopolsce po 1945 roku wyróżniona w Konkursie na Wydarzenie Muzealne Roku SYBILLA 2015 w kategorii Publikacje oraz nagrodzona tytułem Krakowskiej Książki Kwietnia 2016.

Chcąc oddać należny hołd Bolesławowi Książkowi, dotarła do archiwalnych materiałów, rozmawiała z rodziną artysty i ludźmi związanymi z łysogórską „Kamionką”. Efektem tej wieloletniej pracy jest pierwsze tak szczegółowe opracowanie spuścizny mistrza.