Algologia Praktyczny przewodnik

Czosnek znany jest w uprawie od kilku tysięcy lat i wykorzystywany jest jako warzywo, roślina przyprawowa i lecznicza. Ze względu na zawartość cennych substancji biologicznie czynnych stosowany jest przy różnych schorzeniach. Prowadzone są również badania nad możliwością wykorzystania czosnku przy leczeniu HIV i niektórych nowotworów. Z uwagi na bariery związane z rozmnazaniem generatywnym, znajdujące się w uprawie ekotypy Allium sativum rozmnażane są wyłącznie wegetatywnie, co wpływa na zwiększenie kosztów uprawy tej rośliny. Obecnie prowadzone są w kilku ośrodkach na świecie prace badawcze, których celem jest uzyskanie kwitnących form i nasion czosnku. Autorka przeprowadziła badania bezpłodnych ekotypów Allium sativum L., a sposób wielostronny rozpatrując różne aspekty podjętego zagadnienia. Szczegółowe badania embriologiczne i cytologiczne zostały uzupełnione obserwacjami z zakresu morfogenezy kwiatostanów oraz badaniami biochemicznymi dotyczącymi aktywności niektórych enzymów i zawartości białek. Do szerokiego warsztatu badawczego włączono również kultury in vitro.

Niniejsza książka pod redakcją Martyny Kandefer-Szerszeń oraz Barbary Zdzisińskiej stanowi cenną propozycję dydaktyczną, która ułatwi studentom przygotowywanie się do ćwiczeń z immunologii.

Upłynęła dekada od poprzedniego wydania tej książki. Prawdopodobnie w żadnej innej dyscyplinie nauk przyrodniczych nie doszło w tym czasie do aż tak radykalnego rozkwitu badań jak w paleobiologii. Złożyły się na to niespodziewane odkrycia nowych stanowisk kopalnych z nadzwyczaj dobrze zachowanymi szczątkami pradawnych organizmów, jak i wprowadzenie do powszechnego użytku nowych metod badawczych, np. nieinwazyjnego wglądu we wnętrze skały przy użyciu rentgenowskiej tomografii wysokiej rozdzielczości. Rozszerzyło to wydatnie dostęp do bezpośredniego zapisu zdarzeń ewolucyjnych i ułatwiło interpretacje podobieństw molekularnych pomiędzy dzisiejszymi organizmami. Nowe dane odnoszące się do historii świata żywego wymusiły modyfikację większości zawartych w tej książce diagramów przedstawiających przebieg ewolucji poszczególnych grup organizmów i komentarza do nich.
Wciąż jednak pozostaje do rozwiązania wiele kluczowych zagadnień co do rzeczywistego, udokumentowanego skamieniałościami, przebiegu ewolucji. Trudności te są lojalnie przedstawione Czytelnikowi. Jest jednak coraz bliżej rozwiązania ewolucyjnych zagadek i autor starał się ułatwić rozumienie znaczenia przyszłych odkryć do tego niezbędnych i wskazać drogi do ich dokonania. Pomocne w tym mogą być i inne niedawno opublikowane jego książki, jak również dostępne w sieci efekty działalności dydaktycznej na Uniwersytecie Warszawskim i badawczej w Instytucie Paleobiologii Polskiej Akademii Nauk.

Fascynujący mózg to ekscytująca podróż po jednej z najszybciej rozwijających się dziedzin nauki – neurobiologii. Ludzie od dawna interesują się układem nerwowym i mózgiem. Od czasów antycznych naukowcy badają sposób działania umysłu i próbują odkryć jego tajemnice. Jednak mimo tysięcy lat analiz narząd ten wciąż pozostaje fascynującym obiektem o zaskakujących właściwościach. Badania nad mózgiem stały się modne i nowoczesne; nie ograniczają się wyłącznie do badań w laboratoriach, a ich zaskakujące wyniki coraz wyraźniej przenikają do naszego życia codziennego. W przyszłości badania nad mózgiem z pewnością przyniosą jeszcze wiele ciekawych wniosków, ponieważ jak dotąd tylko w niewielkim stopniu zrozumieliśmy jego działanie. Książka ma na celu ukazanie, jak fascynująca jest neurobiologia. Pokazanie, w jaki sposób wspaniała architektura komórek nerwowych tworzy anatomię mózgu. Przedstawienie procesów zachodzących w układzie nerwowym. A tym samym – przyczynienie się do lepszego zrozumienia mózgu i układu nerwowego.

The reproductive success of entomophilous species depends on the floral attractivity and mating system of plants, and the performance of pollinators. Owing to the substancial declie in the number of honey bees, the significance of wild insects as pollen vectors is growing. Lack of the comparative studies on ecological specialization of the floral display in cultivated mustards and effectiveness of their managed and wild pollinators as well as the discrepancies in data on the levels of allogamy and strength of SI system reveal a need of comprehensive studies on the reproductive system in these crop plants. This study aims to investigate: 1) floral and inflorescence characteristics significant to the reproductive system of mustards, 2) the relation of an inflorescence structure to floral display, and to fruit and seed set, 3) the mating system, 4) the pollination performance of managed and wild flower visitors and 5) the flow value of investigated crops for insects.
The studies were conducted on Brassica juncea ‘Małopolska’ and Sinapis alba ‘Borowska’. The flowering phenology, floral display and structure of synflorescence, P/O ratio were studied at both the flower and the individual level. Stigma receptivity was verified by two enzymatic tests and in vivo by artificial cross-pollination. To determine the SI strength and the mating system controlled pollination treatments were carried out. Field experiments using cages were performed to evaluate the role of insects in mustard pollination. Pollinator performance was assessed in terms of their relative abundance and density, flower constancy as well as pollen transfer and deposition. Moreover, chemical composition of nectar was studied using the HPAEC-PAD technique and the histidine scale. The pollen mass available to insects was determined by the modified ether method.
The pattern of flowering of studied cultivars shows a positively skewed distribution with a tendency towards a more symmetrical curve, leading to stable pollinator services throughout the whole flowering period. The flower display size depended on the cultivar and year, and fluctuated during a flowering season. Peak flower opening on the plant started in the 2nd week of the blooming period and continued for 2 weeks. During this period up to 86 and 91.5% of the total flowers opened on the cultivar ‘Borowska’ and cultivar ‘Małopolska’ plants, respectively, with the daily portion up to 6.1 and 8.6%. Mustard flowers are arranged in polytelic synflorescences, with racemes as the basic flowering units (florescences). Racemes are organized at main axis (MF), lateral axes and paracladia (Pc). Among-florescence and among-axis variation in abundance of flowering, fruit set and seed set was elucidated. The flower number/florescence as well as the fruit set and seed number/fruit decreased with increasing ramification order and for axes developing at the bottom of a synflorescence. In both mustards, the majority of flowers and subsequently fruits on the plant were produced by the MF and florescences on Pc of 1st and 2nd order. Mustard flowers exhibit incomplete protogyny. The P/Os values show that both cultivars are facultative in their reproductive systems. Results of pollination treatments reveal that cultivar ‘Małopolska’ has a high level of SC and facultative autogamy, whereas ‘Borowska’ is facultative xenogamous with partially effective SI (PSC). In cultivar ‘Borowska’ both the fruit set and seed number/flower decreased considerably after geitonogamous pollination, whereas in ‘Małopolska’ a lower mass of selfed seeds compare to that of outcrossed seeds was stated. The fruit set was highly correlated with both the seed number/flower and seed number/fruit. In cultivar ‘Borowska’ fruit set showed a positive correlation with seed weight, indicating that pollination treatments that produced numerous fruits also formed heavier seeds. The absence of insects decreased the total number of fruits set on a plant (~1.5×) and seed number/fruit (up to 1.7×) in both cultivars. Isolation from insects also decreased the fruit set by 10.7% in cultivar ‘Borowska’. The key pollinators were honey bees and solitary bees from the families Andrenidae, Halictidae and Megachilidae. Although honey bees did not differ significantly in their ability to deposit pollen grains on stigmas when compared with other bees, they exhibited higher levels of floral constancy and visited mustard flowers with higher intensity. In B. juncea ‘Małopolska’ solitary bees were equally efficient pollinators in terms of their daily activity pattern and flower constancy. The pattern of daily activity of flower visitors was associated primarily with the opening of new flowers and well correlated with floral rewards availability. Nectar of both cultivars is hexose-dominant with maltose, trehalose, erlose and sorbitol content. The pattern of AA content in nectar was age-dependent. Mustard flowers offered substantial amounts of pollen for visiting insects. Estimated pollen yield per unit area ranged from 48 to 85 kg·ha-1.
The main factors determining the distribution and size of flower display in mustards, are the structure of synflorescence and envintonmental conditions. A mixed mating system appears to occur in both investigated mustards and the weakening of SI system in S. alba is proved. Mustards are adapted to pollination by short-tongued bees and flies, but as cultivated crops they have been ‘infested’ by honey bees. The alternate pollinators are wild solitary bees. They have the potential to replace services provided by honey bees if multi-directional practices increase their population sizes to levels resulting in the flower visitation rates as high as A. mellifera. The obtained results are of practical importance when applied in the breeding and cultivation protocols for mustards. They can also be used in apiculture.

Pierwsze polskojęzyczne wydanie dotyczące geologii regionalnej Europy!
Choć żyjemy w Europie i wiele wiemy o jej starożytnej i nowożytnej historii, to o tej zapisanej w skałach zdecydowana większość osób żyjących w naszym kraju wie niewiele. Polskie opracowania z zakresu geologii poszczególnych krain naszego kontynentu są nieliczne i daleko niekompletne. A przecież otwarte szeroko granice sprzyjają poznawaniu Europy, nie tylko jej historii oraz kultury i sztuki, lecz również geologii. Poszczególne krainy geograficzne naszego kontynentu mają bardzo interesującą, wręcz fantastyczną, liczącą sobie miliony i miliardy lat historię, która może zafascynować każdego. Adresatem niniejszej książki jest każdy, kogo interesuje geologiczna przeszłość kontynentu europejskiego. W historii geologicznej kontynentu europejskiego jest jeszcze wiele znaków zapytania. Jednak Czytelnikowi trzeba podać treść jak najbardziej zbliżoną do prawdy, najmniej kontrowersyjną, ale jednocześnie akceptowaną przez autora, zgodną z jego punktem widzenia. Dlatego też „Geologia Europy”, podobnie jak poprzednie książki autora, przedstawia nie tylko obiektywnie istniejące fakty geologiczne, ale też prezentuje autorskie podejście do dyskutowanych kwestii.
„Geologia Europy” to książka przeznaczona przede wszystkim dla studentów wydziałów przyrodniczych, dla wykładowców i innych nauczycieli akademickich oraz pracowników służb geologicznych.