All the Light We Cannot See

Publikacja zawiera wznowienie dziewięciu numerów „Orła Białego” – podziemnego pisma Obszaru Południowego WiN, w ocenie historyków stanowiącego najlepsze pod względem merytorycznym i wydawniczym czasopismo drugiej konspiracji. Jest to nie tylko udostępnienie społeczeństwu cennego z perspektywy badań historycznych, politologicznych i socjologicznych tekstu źródłowego, ale przede wszystkim inspiracja dla osób mających wpływ na współczesne polskie życie publiczne – polityków szczebla ogólnopolskiego i samorządowego, jak również działaczy społecznych, ludzi mediów i kultury. Uniwersalne koncepcje programowe Zrzeszenia WiN stanowią nadal zadanie i wyzwanie.
Publikację otwiera wstęp historyczny dr. hab. Tomasza Balbusa poświęcony dziejom konspiracyjnego „Orła Białego”. Książka ukazuje się w 75. rocznicę powstania Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”.

Ta książka to zapis prac związanych z dwoma projektami tzw. historii mówionej: „Świadek żydowskiego stulecia” realizowanego dla Fundacji Centropa i „Zapisywanie świata żydowskiego w Polsce” dla Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny w Polsce. Z powstałego w ich ramach wielkiego archiwum rozmów Autorka wybiera tytułowe 12 opowieści polskich Żydów urodzonych w latach 1909 – 1926. Opierając się na wspomnieniach (jakże często sprzecznych i fragmentarycznych), pieczołowicie odtwarza codzienne życie przedwojennej społeczności żydowskiej w Polsce. Razem z bohaterami przywołujemy z ich pamięci klimat żydowskich miasteczek, domowe rytuały, zapomniane zwyczaje a nawet przepisy na świąteczne potrawy. Bohaterowie pochodzą z różnych środowisk, klas i części Polski. Z rodzin całkowicie zasymilowanych jak i ortodoksyjnych, bogatych i biednych, mówiących w jidysz i/lub po polsku. Ich nazwiska nie są znane, ale przywoływane przez nich historie układają się w fascynujący obraz wielorakiej obecności Żydów w Polsce. Opowieści skupiają się głównie na okresie przedwojennym, najtrudniejszym do odtworzenia, choć nie pomijają czasów wojny i późniejszych. Hanka Grupińska ma szacunek dla języka, pozwala bohaterom wypowiedzieć się do końca, nie poprawia, oddając tym samym rytm intymnej rozmowy. Czasami, gdy słów brakuje, jak we fragmentach o Zagładzie, staje się delikatną akuszerką wyznań, wiedzącą dokładnie, gdzie postawić kropkę, za którą jest już tylko milczenie.

W tomie drugim także przedwojnie jest najważniejsze, bo jest najbliżej utraconego życia i najdalej zadanej śmierci. Są też w tej książce łączniki biograficzne: wojna i czas po, które budują pełniejszy portret postaci. No właśnie – portret postaci to jeden plan tych historii, drugi, niemniej ważny, to obraz matczynego miejsca bohaterki czy bohatera: miasteczko, wieś, duże miasto. Jest i trzeci plan: język. Opowiadacze mówią swoim językiem, a my ten język zapisujemy najstaranniej. I powtórzę – nie ma tu formy niepoprawnej, każda jest pełnoprawna, bo takiej używano. A nadto są tu słowa, frazy odległe: klientura, przetak, preparatka, paradny pokój, rozkłócone jajko, pryncypialna ulica, marmoladziarnia i szmuklować, są też przepisy na zrobienie szczotki ryżowej i koszernej macy… HANKA GRUPIŃSKA Nowy, drugi zbiór krótkich opowieści jest kolejną próbą, którą podejmuje Hanka Grupińska, by przywołać życie polskiego żydostwa czasu międzywojennego i także opowiedzieć, jak ocaleńcy usiłowali radzić sobie z tragedią Holokaustu w trudnym powojennym czasie „realnego socjalizmu”. Oba tomy, 12 opowieści żydowskich i 18 opowieści żydowskich zasługują na wyjątkową uwagę Czytelników. ANTONY POLONSKY, EMERITUS PROFESSOR OF HOLOCAUST STUDIES, BRANDEIS UNIVERSITY

Le récit d’un événement qui a bouleversé le monde, par la meilleure spécialiste de la mémoire du génocide des Juifs.« Nous savions. Le monde en avait entendu parler. Mais jusqu’à présent aucun d’entre nous n’avait vu. C’est comme si nous avions enfin pénétré à l’intérieur même des replis de ce coeur maléfique. »Buchenwald, Dachau, Bergen-Belsen... La découverte des camps de concentration nazis par les Alliés en avril et mai 1945 se fit au hasard de la progression des troupes. Libérer les déportés n’était pas un but de guerre et rien ou presque n’avait été prévu pour eux. Dans chaque camp où ils pénètrent, les soldats alliés découvrent les corps décharnés des survivants, les pyramides de cadavres laissés par les nazis.Correspondants de guerre, deux hommes sont parmi les premiers à entrer dans cet enfer. Le premier s’appelle Meyer Levin. Il est américain, écrivain et journaliste. Le second est un Français : Éric Schwab est photographe de l’AFP. Tous deux circulent à bord d’une Jeep aux côtés de l’armée américaine. Tous deux sont juifs. Tous deux sont animés par une quête obsédante : le premier recherche ce qui reste du monde juif, le second recherche sa mère déportée.À leurs côtés, nous vivons les premiers moments de cet événement immense dont l’onde de choc n’a cessé d’ébranler la conscience mondiale.

Od Maratonu przez Hastings, Konstantynopol, Waterloo, Bitwę Warszawską po Stalingrad

Każda bitwa wpływa na bieg historii. Ale jak ustalić, która najbardziej zaważyła na losach świata? Według jakich kryteriów to oceniać? William Weir przedstawia 50 bitew według doniosłości historycznej, znaczenia dla walki o demokrację i dla przebiegu konfliktu Wschodu z Zachodem na przestrzeni dziejów.

Listę otwiera pierwsze stracie dwóch cywilizacji, dzięki któremu przetrwała pierwsza demokracja w dziejach świata – zwycięstwo Greków pod Maratonem. Dalej mamy bitwy dobrze znane (Hastings czy Waterloo) i takie, o których wiedzą tylko historycy (pod Diu czy w dolinie Jarmuka).

O polskich bitwach – pod Grunwaldem, pod Wiedniem i o Bitwie Warszawskiej – napisał polski historyk, dr Andrzej Klubiński. I tak powstał pasjonujący przegląd toczonych na lądzie i morzu w ciągu 2500 lat starć zbrojnych, które zmieniły świat.

WILLIAM WEIR – wybitny znawca historii wojskowości, amerykański dziennikarz i pisarz, korespondent wojenny i fotoreporter armii Stanów Zjednoczonych w czasie wojny w Korei, autor popularnych książek (m.in. 50 broni, które zmieniły sposób prowadzenia wojen).

In 1918, Ernest Hemingway went to war. He volunteered for ambulance service in Italy, was wounded and twice decorated.

Out of his experience came A Farewell to Arms. Hemingway's description of war is unforgettable. He recreates the fear, the comradeship, the courage of his young American volunteer, and the men and women he meets in Italy, with total conviction.

But A Farewell to Arms is not only a novel of war. In it Hemingway has also created a love story of immense drama and uncompromising passion. 'In these troubled times Hemingway's clarity, spirituality and sense of hard reality in the midst of confusion is very helpful' Sunday Telegraph