Ameryka: polityka, prawo, społeczeństwo. Wydanie II

„Na płaszczyźnie geopolitycznej atak na Ukrainę był rosyjskim wypowiedzeniem wojny NATO”.
̶ Krzysztof Wojczal, www.krzysztofwojczal.pl
We wrześniu 2019 roku opublikowałem analizę pt. Do 2022 roku Rosja wywoła wojnę w Europie lub na Bliskim Wschodzie, a dwa i pół roku później tekst zyskał blisko milion wyświetleń. Na przełomie 2021 i 2022 roku rozpoczęła się debata dotycząca kształtu Sił Zbrojnych RP, a druga rosyjska inwazja na Ukrainę zmusiła nas do szukania odpowiedzi na pytanie: jaka myśl strategiczna winna przyświecać decydentom przy podejmowaniu najważniejszych decyzji? Ten trwający wciąż konflikt dostarcza nam nowych danych do analiz zarówno w zakresie obronności, jak i przyszłego kształtu polskiej polityki zagranicznej.
Zawarte w tej książce teksty to zbiór analiz o tematyce strategiczno-politycznej, będący jednocześnie zbiorem moich przemyśleń z kluczowych dla Polski i Ukrainy okresów. To zestawienie prognoz, obaw i przypuszczeń, które mogą zostać zweryfikowane – negatywnie bądź pozytywnie – przez jutrzejsze wydarzenia.
Ukraińcy walczą o swoją niepodległość i niezależność od Rosji, choć ta wojna nabrała – w szerszym wymiarze – charakteru zmagań między Zachodem a Federacją Rosyjską. Tak. Musimy to w końcu otwarcie przyznać. Oficjalne stwierdzenie, że NATO jest w konflikcie ̶ choć nie w stanie bezpośredniej wojny ̶ z Federacją Rosyjską na gruncie wojny na Ukrainie, jest potrzebne. Politycznie i społecznie. Będzie to jedynie potwierdzenie faktu. Przyznanie, że „to jest nasza wojna”, może zneutralizować rosyjską propagandę, a także powstrzymać Moskwę przed eskalacją konfliktu. Na Kremlu muszą uwierzyć, że jesteśmy gotowi na wszystko. Inaczej będą wciąż posuwać się dalej, aż doprowadzą do bezpośredniej wojny z NATO. Trzeba im w tym przeszkodzić.
Niespodziewana wizyta prezydenta Joego Bidena w Kijowie 20 lutego 2023 roku miała wymiar nie tylko symboliczny, ale i polityczny. Dzień później w Warszawie Biden stwierdził: „Ukraina nigdy nie będzie rosyjskim zwycięstwem. Nigdy!”. Należy to odczytywać jako dość jasną deklarację Stanów Zjednoczonych: „To jest nasza wojna i wspólnie z Ukraińcami ją wygramy!”.

KRZYSZTOF WOJCZAL jest prawnikiem specjalizującym się w prawie handlowym i podatkowym, analitykiem geopolitycznym oraz autorem książek Trzecia Dekada. Świat dziś i za 10 lat, O lepsze wczoraj i bloga www.krzysztofwojczal.pl.

The issues explored in the publication significantly enrich our knowledge of the recent history of the Visegrad countries, above all, in a strictly political context. The book presents the first such comprehensive approach to the functioning of both the Visegrad Group and various aspects of the socio-political systems of its four Central European states. The authors of this monograph are researchers from leading academic centers in the Czech Republic, Slovakia, Hungary and Poland. They have made reference to studies in Polish, English and, above all, in the languages of the other Visegrad countries, i.e. Czech, Slovak and Hungarian. This extensive use of relevant political-geographical literature should be considered a major advantage of this work.

Publikacja jest pokłosiem konferencji zorganizowanej przez Wydział Administracji Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej we Włocławku, Stowarzyszenie Gmin Ziemi Dobrzyńskiej w Dobrzyniu nad Wisłą oraz miasto i gminę Górzno. Konferencja odbyła się w maju 2006 r., służyła wymianie i skonfrontowaniu poglądów dotyczących narzędzi rozwoju gospodarczego w samorządach. Opublikowane referaty prezentują aktualne problemy i zagadnienia rozwoju gospodarczego w samorządach terytorialnych, zwłaszcza w gminach i powiatach. Analizowane w nich tematy dotyczą: rodzajów i charakteru instrumentów rozwoju, jakie mogą być stosowane w samorządach, partnerstwa publiczno-prywatnego, pozyskiwania środków z Unii Europejskiej, spółek komunalnych, zakresu działalności gospodarczej samorządu, banków spółdzielczych, funduszy poręczeń, znaczenia organizacji pozarządowych i inne.
Autorami referatów-artykułów są pracownicy Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej we Włocławku, Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Wyższej Hanzeatyckiej Szkoły Zarządzania w Słupsku, Wyższej Szkoły Bankowej w Toruniu, pracownicy banków, przedstawiciele gmin i powiatów ziemi dobrzyńskiej.

Roberta Michelsa nie należy łączyć jedynie z politologią, albowiem ze wszystkich trzech ojców założycieli elityzmu (tzw. święta trójca elityzmu: Mosca, Pareto, Michels), to właśnie on przedstawił podejście najbardziej socjologiczne. Wiele miejsca w naukowej działalności Michelsa zajmuje wypracowanie jednolitej ramy teoretycznej dla badań empirycznych nad elitami; jako badacz twórczo nawiązał do dorobku Moski, Pareto oraz Webera. Jego wkład w rozwój elityzmu polegał na dostarczeniu empirycznych przesłanek słuszności tego stanowiska, a żelazne prawo oligarchii partii politycznych przynależy do współczesnego kanonu nauk społecznych. W Polsce jak dotychczas nie ukazały się ani monografia poświęcona Robertowi Michelsowi, ani tłumaczenie jego największego dzieła Zur Soziologie des Parteiwesens in der modernen Demokratie. Untersuchungen über die oligarchischen Tendenzen des Gruppenlebens (1911), stąd prezentowana książka wypełnia istniejącą w tej problematyce lukę.

Myśl Michelsa jest przedmiotem badań zarówno historyków myśli socjologicznej, jak i socjologów polityki, politologów zajmujących się partiami politycznymi oraz specjalistów od organizacji i zarządzania. Autor wykazuje kompetencje badawcze we wszystkich tych dziedzinach. (…) Książka ta może być pomocna szczególnie dla studentów socjologii (powinna trafić do spisu lektur w ramach historii myśli socjologicznej), politologii (partie polityczne, elity) oraz na kierunku organizacja i zarządzania (tendencje oligarchiczne organizacji).

fragment recenzji wydawniczej prof. dr. hab. Romana Bäckera
Radomir Miński (Poznań 1974) – doktor nauk społecznych (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2005); obecnie zatrudniony na Uniwersytecie Humanistycznym SWPS w Warszawie. Autor książki Stosunki pracy w sektorze MSP na przykładzie Kępińsko-Ostrzeszowskiego Zagłębia Meblowego (2007) oraz wielu artykułów naukowych poświęconych zróżnicowaniu społecznemu w teorii i empirii, elityzmowi, oraz stosunkom własności. Zajmuje się też badaniami ewaluacyjnymi instytucji działających w obszarze wykluczenia społecznego – autor raportów i diagnoz lokalnych. Zainteresowania badawcze: metodologia badań społecznych, praktyczne zastosowania socjologii, socjologia polityki, teoria elit, socjologia gospodarki, socjoekonomiczna teoria własności, zróżnicowanie społeczne, wykluczenie społeczne, powiązania edukacji z rynkiem pracy. Promotor licznych prac magisterskich i dyplomowych.

W pierwszej części dokonano analizy współczesnych zagrożeń ekologicznych, jak również omówiono kategorię ochrony środowiska w aspekcie prawnym. W drugiej części sprecyzowano istotę bezpieczeństwa ekologicznego oraz bezpieczeństwa obronnego i przedstawiono związek pomiędzy tymi zjawiskami. Ostatnia część publikacji stanowi podsumowanie i ocenę katastrofy w elektrowni atomowej w Czarnobylu w 1986 r., następnie analizę zagrożeń ekologicznych bezpieczeństwa na przykładzie wydarzeń w Jankowie Przygodzkim.

W publikacji podjęto problematykę bezpieczeństwa zdrowotnego analizowanego w nauce o polityce społecznej. Pierwsza część pracy zawiera rozważania natury terminologicznej. Autor dokonuje w niej próby zdefiniowania kategorii bezpieczeństwa między innymi w kontekście wartości i potrzeby społecznej. Przedstawia również analizę bezpieczeństwa z perspektywy podejścia sektorowego, ukazując różnorodność typów bezpieczeństwa i nawiązując do koncepcji human security. Następnie sygnalnie charakteryzuje polityczne konotacje tegoż sektora bezpieczeństwa, które determinują społeczne postrzeganie funkcjonowania systemu ochrony zdrowia. Zasadniczym wątkiem rozważań Autora stały się pojęcia wyznaczające zakres bezpieczeństwa zdrowotnego, do których zaliczył prawo do ochrony zdrowia oraz równość dostępu do świadczeń. Dobór pojęć posłużył następnie do sformułowania zakresu definicyjnego terminu bezpieczeństwa zdrowotnego. W dalszej części publikacji Autor ukazuje sposoby interpretacji pojęcia bezpieczeństwa w nauce o polityce społecznej. Celem rozważań stała się również refleksja nad zasadniczymi kwestiami warunkującymi obszar problemowy bezpieczeństwa zdrowotnego, Autor wyróżnił bowiem podstawowe czynniki, które sprawiają, że bezpieczeństwo zdrowotne znajduje się w polu uwagi polityki społecznej, nakreślił model monitorowania zagrożeń bezpieczeństwa zdrowotnego oraz wskazał rolę kategorii bezpieczeństwa zdrowotnego jako instrumentu poznawczego. Adresatem publikacji jest krąg osób zainteresowanych tematyką bezpieczeństwa zdrowotnego i polityki społecznej, decydentów politycznych, a także instytucji odpowiedzialnych za kształtowanie bezpieczeństwa zdrowotnego obywateli.