Analiza porównawcza oligodendrocytów w wybranych obszarach mózgowia u norki amerykańskiej (Neovison vison), lisa rudego (Vulpes vulpes), konia domowego (Equus caballus) i bydła domowego (Bos taurus)

Antropogeniczne zmiany środowiska przyrodniczego Ziemi
Antropogeniczne zmiany środowiska przyrodniczego Ziemi to syntetyczne ujęcie całokształtu problemów związanych z wpływem działalności człowieka na środowisko przyrodnicze Ziemi w aspektach: przestrzennym i czasowym (lokalnym, regionalnym i globalnym oraz trwałym i przejściowym). Autor wskazuje związki i zależności, jakie występują między działalnością człowieka, a stanem środowiska przyrodniczego oraz przemianami zachodzącymi w środowisku przyrodniczym i ich tendencji uwarunkowanych antropopresją, ilustrowanych licznymi przykładami
Zasadnicza część opracowania to analiza przyczyn i skutków działalności człowieka w poszczególnych komponentach środowiska przyrodniczego Ziemi (litosferze, pedosferze, atmosferze, hydrosferze, biosferze i antroposferze), na tle funkcji, jakie pełnią one w kompleksie środowiska oraz roli i znaczeniu w życiu człowieka. Podsumowaniem rozdziałów traktujących o geosferach w warunkach antropopresji są modele przedstawiające specyfikę obiegu zanieczyszczeń, przyczyny i skutki antropopresji oraz konsekwencje tych zmian dla środowiska i człowieka.
Ze względu na interdyscyplinarność tematyki publikacja jest przeznaczona dla szerokiego kręgu odbiorców: studenci i wykładowcy kierunków przyrodniczych wyższych uczelni takich, jak: geografia, geologia, ochrona środowiska na uniwersytetach, kierunki pokrewne na uniwersytetach rolniczych i uczelniach technicznych, w których prowadzi się zajęcia traktujące o ochronie i przemianach środowiska przyrodniczego wskutek antropopresji, nauczyciele geografii i uczniowie klas maturalnych w szkołach średnich, pracownicy instytucji zajmujących się badaniem i monitorowaniem stanu środowiska.

Wyjątkowa książka, w której omówiono procesy zachodzące w organizmach żywych w sposób zintegrowany, pozwalający zrozumieć mechanizmy zjawisk i związki przyczynowo-skutkowe w biologii, a szczególnie w biochemii. Autorzy przyjęli oryginalny, ale zarazem czytelny sposób wykładu, posługując się wielokrotnie porównaniami i modelami ze świata makroskopowego i uświadamiając Czytelnikowi istnienie jedności praw fizyki, chemii i biologii. Całość zilustrowana jest licznymi, przemawiającymi do wyobraźni rysunkami i schematami.

W obecnym wydaniu znalazły się dodatkowo informacje narzucone postępem wiedzy w minionych kilku latach. Dotyczy to m. in. nowotworzenia –bulwersującej ludzkość dziedziny - gdzie w wyniku wybuchowego wręcz rozwoju wiedzy genetycznej nastąpił istotny postęp a także bioinżynierii z niezwykle efektywnie wykorzystywaną techniką przejętą z rozwiązań świata bakteryjnego, jaką jest technika CRISPRCAS.

Podręcznik jest pasjonującą lekturą dla wszystkich zainteresowanych biologią, a także stanowi doskonałe wprowadzenie do dynamicznie rozwijającej się w ostatnich latach biologii systemów. Skorzystają z niego studenci: biotechnologii, medycyny, bioinformatyki, programowania, robotyki i automatyki, biocybernetyki, inżynierii biomedycznej. Po książkę chętnie sięgną także czytelnicy, dla których oczywista staje się potrzeba zmian w sposobie przekazywania ogromu współczesnej wiedzy biologicznej - nauczyciele i uczniowie szkół ponadgimnazjalnych.

Publikacja prezentuje nowoczesne i konwencjonalne technologie biologicznego oczyszczania ścieków komunalnych i bioprzemysłowych . Wyjaśniona wszystkie procesy biologicznego oczyszczania ścieków oraz tworzenie różnych struktur biologicznych zbudowanych w mikroorganizmów, typy hodowli i typy bioreaktorów stosowanych do hodowli mikroorganizmów.
Podręcznik Biologiczne aspekty oczyszczania ścieków prezentuje nowoczesne i konwencjonalne procesy biotechnologicznego oczyszczania ścieków organicznych, opartych na wykorzystaniu mikroorganizmów, jako katalizatorów reakcji biochemicznych do usuwania zanieczyszczeń organicznych oraz różnych form azotu nieorganicznego, fosforu oraz siarczanów. Autor opisuje metody biologicznego oczyszczania ścieków bioprzemysłowych i wybranych ścieków pochodzących z różnych gałęzi przemysłu, utylizacji odpadów komunalnych i odcieków składowiskowych, a także skład jakościowy i ilościowy głównych taksonów tworzących wspólnoty mikroorganizmów w różnego typu bioreaktorach, uczestniczących w biologicznym oczyszczaniu ścieków.
Podręcznik jest adresowany do studentów biologii, biotechnologii, ochrony środowiska, bioinżynierii środowiska.

CZYNNIKI PRODUKCJI WSPÓŁCZESNYCH PRZEDSIEBIORSTW
Podstawowym problemem badawczym w ekonomii jest zjawisko rzadkości, czyli jak ludzie (jednostka i społeczeństwo) radzą sobie z ograniczonością zasobów, tzn. jak dzielą zasoby na różne cele, aby zaspokajać potrzeby przy pomocy wytwarzanych dóbr i usług. Ekonomia jest zatem nauką o gospodarowaniu, która zmierza do wyznaczenia postępowania oszczędnego i racjonalnego. W literaturze przedmiotu uważa się, że można to robić w dwojaki sposób, a mianowicie uzyskiwać z posiadanego zasobu jak największe korzyści lub postępować tak, aby zużyć jak najmniej zasobów do osiągnięcia danego celu. Niewątpliwie wyborów dokonuje się na różnych płaszczyznach i podczas różnych procesów, m.in.:
• produkcji – co i w jaki sposób produkować,
• podziału – jak dzielić rezultaty produkcji pomiędzy członków społeczeństwa, czy czynniki produkcji (renta dla ziemi, płace dla pracy i zyski dla kapitału),
• wymiany – od kogo kupować, komu sprzedawać oraz jak ustalić cenę,
• konsumpcji – jakie potrzeby zaspokajać i w jakiej kolejności.
U podstaw wszystkich tych wyborów leżą procesy produkcyjne i usługowe realizowane za pomocą potencjału produkcyjnego jako siły wytwórczej, co jest tematem niniejszej monografii. Współcześnie występująca w większości państw ekonomia rynkowa podporządkowuje dokonywanie wyborów siłą popytu i podaży. Problemy ekonomiczne można rozpatrywać z różnych punktów widzenia: z poziomu pojedynczych podmiotów gospodarczych lub z poziomu całego społeczeństwa, gospodarki. W celu zaspokojenia swoich potrzeb na dobra (tak konsumpcyjne jak i produkcyjne), człowiek przekształca w procesie produkcyjnym na nie dostępne mu zasoby. Z ekonomicznego punktu widzenia wyróżniamy cztery podstawowe grupy zasobów:
• zasoby naturalne (dobra dane przez naturę, a nie wytworzone przez człowieka),
• zasoby rzeczowe (majątek trwały i obrotowy wytworzony przez człowieka),
• zasoby ludzkie (ludzie wraz z ich umiejętnościami i doświadczeniem),
• zasoby finansowe.
Zasoby te nie są jednak w prostym przełożeniu czynnikami produkcji. Takowymi są bowiem usługi tych zasobów. Najczęściej spotykanym ujęciem wyróżnienia czynników produkcji jest ich klasyczny podział na trzy grupy usług: pracę, kapitał (rzeczowy
i finansowy) i ziemię. W praktyce ceny czynników produkcji są zróżnicowane, co ma charakter dynamiczny lub równowagowy. Oba te rodzaje zróżnicowań są ściśle ze sobą powiązane. Dynamiczne zróżnicowanie ma miejsce wówczas, gdy niektóre różnice w cenach odzwierciedlają czasowy stan nierównowagi i charakteryzują się samolikwidacją. Jest to spowodowane przede wszystkim wzrostem jednych przemysłów, a zmniejszaniem się innych. Różnice te ujawniając się wywołują jednocześnie procesy prowadzące do realokacji czynników i eliminacji zróżnicowań. Natomiast równowagowe zróżnicowanie występuje w sytuacji, gdy zróżnicowanie cen pewnych czynników utrzymuje się bez generowania sił, które je eliminują. Różnice te są powiązane z różnicami w samych czynnikach ze względów jakościowych (różne kwalifikacje, różna urodzajność gruntów) i niepieniężnymi korzyściami. Ceny czynników produkcji, podobnie jak ceny towarów konsumpcyjnych, są wyznaczane przez siły popytu i podaży. Natomiast popyt na czynniki produkcji zależy od istnienia popytu na dobra, które ten czynnik pozwala produkować. Wynika to z faktu ich specyfiki, gdyż są towarem nabywanym nie dla nich samych, lecz dla przekształcenia ich w nakłady dające nowy produkt, który przynosi zysk. Oznacza to jednocześnie, że popyt na czynniki produkcji jest pochodny popytowi na dobra finalne. W ślad za tym trzeba zauważyć, że popyt całkowity na dany czynnik jest sumą popytów na niego we wszystkich dziedzinach produkcji w których jest używany. Wzajemne powiązania i zależności pomiędzy podmiotami powstają za pośrednictwem rynku dóbr oraz rynku czynników produkcji. Każdy z podmiotów na rynku czynników produkcji poszukuje pozycji optymalnej tzn. dąży do optymalizacji korzyści z podjętych działalności. Powstające na rynku czynników produkcji relacje między popytem, podażą i ceną uzależnione są od tego w jakich warunkach i pod wpływem jakiej konkurencji działają podmioty gospodarcze. Producenci konkurują między sobą o jak najkorzystniejsze warunki zakupu czynników produkcji, zaś gospodarstwa domowe konkurują między sobą o jak najkorzystniejszą ich sprzedaż. W niniejszym rozdziale zostanie przedstawiona istota problemu rynków czynników produkcji, która wymaga przeanalizowania i określenia:
• relacji pomiędzy zasobami gospodarczymi, a czynnikami produkcji,
• istoty rynku czynników produkcji i jego roli w gospodarce rynkowej,
• wpływu czynników produkcji na kształtowanie konkurencyjności
przedsiębiorstwa,
• kształtowania się cen czynników produkcji pod wpływem sił popytu i podaży,
• możliwości produkcyjnych pod wpływem zwiększania potencjału produkcyjnego
jako siły wytwórczej,
• wpływu czynników produkcji na efektywność gospodarowania i wartość
przedsiębiorstwa.
PERSPEKTYWY ROZWOJU HODOWLI BYDŁA MLECZNEGO W POLSCE
Według danych Głównego Urzędu Statystycznego w 2014r Pogłowie bydła mlecznego kształtowało się na poziomie 5659,5tyś. sztuk, notując nie znaczny wzrost w skali całego roku o 1,2%. Zwiększona liczebność stada ogółem wynikała ze wzrostu pogłowia cieląt o 1,8% i bydła młodego w przedziale wiekowym 12-22 miesięcy (o 3,8%). Liczebność pogłowia bydła w ostatnich miesiącach ubiegłego roku była wyższa o 69,6 tyś. sztuk, czyli o 1,1% niż w roku ubiegłym, a w porównaniu z wielkością stad w maju 2014r. , niższa o 262,2 tyś. sztuk (o 13%) do poziomu 2414,7 tyś sztuk. Ograniczenie wielkości stada krów wynika ze zwiększonego brakowania krów, co było podyktowane redukcją produkcji przez rolników, którym zagrażało przekroczenie kwoty mlecznej.
W strukturze bydła ogółem udział poszczególnych grup wiekowych w grudniu 2014 roku wynosił :
- młode bydło rzeźne i hodowlane w wieku 12-22 miesięcy
– 25,0%, - cielęta w wieku poniżej 12 miesięcy 25,4% ,- krowy - 42,5% ,
- pozostałe dorosłe bydło rzeźne i hodowlane w wieku 23 miesięcy i więcej 7,1%
W porównaniu ze wielkością pogłowia bydła w ubiegłym roku wzrosło pogłowie cieląt, a także bydła młodego w przedziale wiekowym 12-24 miesięcy oraz pozostałego dorosłego bydła w wieku powyżej 24 miesięcy, natomiast zmalało pogłowie krów. Wyniki przeprowadzonego w grudniu badania pogłowia bydła wskazały na stale utrzymujące się zainteresowanie hodowlą bydła zarówno mlecznego jak i mięsnego, co wynika z wzrostu pogłowia bydła młodego oraz cieląt. Rok 2015 może przynieść znaczący wzrost pogłowia bydła, jak wynikać może z wzrostu produkcji mleka nieograniczonej kwotami mlecznymi. Okres udamawiania bydła przypadł na erę neolitu (ok 5-9 tyś. lat p. n. e.). Na przestrzeni tysięcy lat hodowli wykształciły się tysiące ras dostosowanych różnych warunków oraz potrzeb. Obecnie z prowadzonej przez Organizację Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) z ewidencji ras bydła wynika, że zidentyfikowano ok 1600 ras. Lepiej znanych jest tylko ok 350 a globalne znaczenie gospodarcze ma tylko kilkadziesiąt wybranych. W przeszłości bydło głównie było wykorzystywane jako siła pociągowa. Dziś bydło hodowane jest dla produkcji mięsa o mleka, a w zależności jaki kierunek użytkowy dominuje można sklasyfikować je jako typy użytkowe przedstawiane poniżej : mięsny, mleczny, kombinowany (mleczno-mięsny). W dzisiejszych czasach rolnicy zajmujący się hodowlą bydła mlecznego i produkcją mleka zwracają większą uwagę na opłacalność produkcji mleka, obecnie jest to możliwe poprzez zniesienie kwot mlecznych ograniczających produkcje mleka. Hodowla bydła mlecznego, będącego rezultatem długotrwałej selekcji w kierunku wyższej mleczności i lepszej jakości głównie na bazie pasz objętościowych z dodatkiem wysoko białkowych pasz treściwych.
CHARAKTERYSTYKA WYBRANYCH EUROPEJSKICH POŻYTKÓW PSZCZELICH
Pszczoły są niewielkimi owadami nie tylko produkującymi miód i inne produktów o udowodnionym działaniu prozdrowotnym, ale również zapylaczami roślin. W ostatnim czasie obserwuje się zwiększone wymieranie pszczół, szczególnie w Europie Zachodniej. Do przyczyn wymierania pszczół zalicza się: pestycydy stosowane w czasie kwitnięcia roślin, organizmy modyfikowane genetycznie oraz zanikanie naturalnych pożytków. Aby zapobiec sytuacji, w której zabraknie tych pożytecznych owadów powinno się sadzić rośliny miododajne, które stanowią dla nich źródło pożywienia. Albert Einstein napisał: „Kiedy pszczoła zniknie z powierzchni ziemi, to człowiekowi pozostaną już najwyżej cztery lata życia. Nie będzie pszczół, to nie będzie zapylania, nie będzie zapylania, nie będzie roślin, nie będzie roślin, to nie będzie zwierząt…”, a bez pszczół ludzkości zostanie mniej niż 10 lat. Pszczoły mogą się należycie rozwijać i przynosić pszczelarzowi korzyści w postaci zbiorów miodu tylko w warunkach odpowiedniej bazy pożytkowej. Bazę tą zwaną również pastwiskiem pszczelim stanowi zasób surowców pochodzenia roślinnego służących pszczołom jako pokarm, występujących w najbliższej okolicy pasieki. Na wartość bazy pokarmowej wpływa nie tylko wystarczająca ilość dostępnego pożytku na pastwisku pszczelim będąca w zasięgu lotu pszczół, lecz także jego równomierne rozłożenie w czasie. Nieodpowiednie rozłożenie pożytków przyczynia się do występowania okresów, w których pszczoły nie są w stanie wykorzystać obfitego pożytku, jak również takich, w których pszczoły zjadają nagromadzone zapasy lub nawet głodują. Idealna sytuacja pożytkowa jest wtedy, gdy zasoby pastwiska pszczelego są w stanie zaspokajać potrzeby bytowe wszystkich rodzin pszczelich na tym pastwisku przez cały rok, a ponadto w niektórych okresach dać nadwyżkę surowca, którą pszczelarz może odwirować w postaci miodu. Celem rozdziału jest przedstawienie roślin i krzewów miododajnych występujących w krajach Unii Europejskiej. Praca powstała w oparciu o analizę dostępnej literatury i artykułów naukowych na temat popularnych pożytków pszczelich.

Intensywnie rozwijający się przemysł spożywczy poszukuje nowych technologii, które rozwiążą dotychczasowe problemy technologiczne - zmniejszą koszt produkcji, zwiększą produkcję przy jednoczesnej gwarancji wysokiej jakości produktu. Pożądaną cechą nowych technologii jest niski nakład inwestycyjny i w miarę nieskomplikowane operacje jednostkowe. Wykorzystanie enzymów w przemyśle spożywczym to realna szansa do zrealizowania tych warunków.
Najważniejsze korzyści płynące z zastosowania enzymów to:
• przyspieszenie procesów technologicznych,
• możliwość uruchomienia produkcji nowych asortymentów żywności (w tym żywności funkcjonalnej),
• podniesienie jakości i atrakcyjności oraz wydłużenie trwałości produktów żywnościowych,
• możliwość zwiększenia wydajności tradycyjnie stosowanych surowców i zmniejszenie kosztów produkcji.
W publikacji znajdziemy informacje na temat zastosowania enzymów w wielu gałęziach przemysłu spożywczego:
- mleczarstwie
- piekarnictwie
- piwowarstwie
- przetwórstwie ryb
- przetwórstwie owoców i warzyw
- przetwórstwie mięsa

Fizjologia roślin. Wprowadzenie, to podręcznik zawierający podstawową wiedzę z zakresu fizjologii i biologii eksperymentalnej roślin.

Przedstawiono w nim:
- budowę poszczególnych pięter organizacji strukturalnej rośliny (komórka, tkanki, organy, współzależność struktury i funkcji)
- fizjologię przemiany materii (gospodarkę wodną, mineralną, fotosyntezę, oddychanie, metabolity pierwotne i wtórne)
- fizjologię wzrostu i rozwoju, mechanizmy wzrostu i rozwoju, fazy rozwojowe (kiełkowanie nasion, rozwój wegetatywny i generatywny, okresy spoczynku, procesy starzenia) oraz ruchy roślin
- fizjologię stresu (stresy abiotyczne i biotyczne)
- fizjologię i biotechnologię plonowanie roślin
- każdy rozdział zawiera podsumowanie i pytania kontrolne

Podręcznik skierowany jest do osób studiujących na kierunkach biologii, biotechnologii, ochrony środowiska, rolnictwie, leśnictwie i farmacji – uniwersytetów, uczelni rolniczych, medycznych, technicznych i pedagogicznych.