Anne Frank i jej towarzysze

Głód, bicie, zimno, ciężka praca, karne apele, eksperymenty pseudomedyczne, takie jak dłutowanie kości, amputacje czy wstrzykiwanie tężca – to obóz koncentracyjny Ravensbrück. Jednak nie tylko, bo także gesty solidarności, przyjaźnie, figury obozowych matek. Zarówno psychiczny powrót z obozu, jak i zdanie relacji uczestniczek i uczestników, świadkiń i świadków tych wydarzeń wydawały się niemożliwe. Pewne jest jedno – ich obozowe doświadczenie na stałe wpisało się w strukturę tożsamości, a wyzwolenie nie zawsze oznaczało wolność. Była to trwająca latami trauma, czasem wypowiedziana, czasem przemilczana, ale paradoksalnie również wielka tolerancja, przebaczenie, determinacja, nadzieja, otwarcie na wiedzę i świat. O tym właśnie jest książka Magdaleny Olejnik 10219, stań do wspomnień, czyli wywiad z Bogną Neumann, córką byłej więźniarki obozu Ravensbrück, wybitnej polskiej malarki i graficzki, Marii Hiszpańskiej-Neumann, oraz z byłą więźniarką tego obozu, Joanną Muszkowską-Penson, która zmarła w trakcie wydawania niniejszej książki, przeżywszy 101 lat. „Napisano wiele książek o obozach koncentracyjnych. Ta wyróżnia się treścią i czasem powstania. Mimo że upłynęło wiele lat od wojny i czasów traumy, uwagę zwraca żywość relacji”, pisze w przedmowie do książki prof. dr hab. Krzysztof Rutkowski. W uznaniu krzywd byłych więźniarek i więźniów, a także ich dzieci – nie celowo, lecz mimowolnie naznaczonych tym piętnem, należy wciąż przypominać ich losy, bo przywilejem nas, współczesnych, jest głos, którego oni nie mieli.

Książka zawiera opisy 20 typów i wersji samochodów pancernych III Rzeszy używanych podczas II wojny światowej. Przedstawiono historię rozwoju pojazdów, wszystkie wersje i odmiany, a także zastosowanie bojowe. Obszernie opisano budowę wozów, akcentując nowatorskie rozwiązania techniczne. Opis każdego pojazdu ilustrowany jest barwną sylwetką boczną, jednym lub kilkoma rysunkami w czterech rzutach oraz zdjęciami. We wstępie Autor wyjaśnia, czym różniły się kolejne generacje niemieckich samochodów pancernych. Książka jest czwartym tomem cyklu leksykonów o broni pancernej III Rzeszy.

Zebrane w jednym tomie wszystkie reportaże Hanny Krall, opowiadające o losie, Zagładzie i pamięci.

Fantom bólu to publikacja  wyjątkowa: kultowe teksty mistrzyni reportażu, która „zapisuje świat” w niepowtarzalnym stylu.  W skład jej wielkiej księgi opowieści, czyli  ponad tysiącstronicowego tomu, wchodzą: Zdążyć przed Panem Bogiem, Sublokatorka, Okna, Hipnoza, Taniec na cudzym weselu, Dowody na istnienie, Tam już nie ma żadnej rzeki, To ty jesteś Daniel, Wyjątkowo długa linia, Król kier znów na wylocie, Różowe strusie pióra i Biała Maria  - z najnowszą, dopisaną specjalnie do tej edycji, częścią zatytułowaną Podwójne życie Władysława Sokoła.

"Hanna Krall w swoich tekstach ocala nie tylko nazwiska, miejsca i historie, ocala też pojedyncze gesty.  Jak fotograf wydobywa jakiś drobiazg na pierwszy plan, a tło pozostawia w nieostrości, tak ona w jednym akapicie uwypukla coś, co inni może by zbagatelizowali.

Kall jest też odważna. W przegadanym świecie  proponuje małomówność”. Ze wstępu Mariusza Szczygła

Edycja Fantomu bólu… łączy  się z ważną rocznicą.  2017 rok to  40. rocznica publikacji Zdążyć przed Panem Bogiem – ten kanoniczny i przełomowy dla kariery pisarskiej Hanny Krall reportaż pojawił się po raz pierwszy w 1977 roku nakładem właśnie Wydawnictwa Literackiego.

Więźniowie, którzy tu trafili, szybko orientowali się gdzie są, bo oprócz woni leśnej ściółki i żywicy, czuli coś jeszcze. Mdły odór palonych ciał. Fetor, który był nie do zniesienia. Zapach spalonego tłuszczu i włosów unosił się z niedalekiej górki i rozchodził po całej dolinie, a nawet dalej […]. Ogień na Górze Śmierci płonął stale, dniem i nocą.

Pustków – poligon SS i hitlerowski obóz pracy przymusowej utworzony w 1940 roku, pod Dębicą na Podkarpaciu, funkcjonował do lipca 1944 roku, także jako obóz jeniecki. Na pilnie strzeżonym poligonie SS- Truppenübungsplatz „Heidelager” testowano tajną broń rakietową V-1 i V-2. Ocenia się, że w obozach pracy Pustkowa łącznie życie straciło około 7000 Żydów, 5000 jeńców sowieckich i 3000 Polaków. Byli bici, głodzeni, zamęczani pracą, rozstrzeliwani. Jak twierdzili jego więźniowie – Pustków, to był taki Oświęcim, tylko w mniejszej skali.

Po zajęciu go przez oddziały 1. Frontu Ukraińskiego, w sierpniu 1944 roku, wykorzystany został jako obóz jeniecki dla 12 000–15 000 Niemców, Ślązaków, Kaszubów, z których około 3000 straciło tu życie. Przez wiele lat historia ta pozostawała mało znana. Teraz Autorka oddała głos jej świadkom.

Agnieszka Kruszyńska-Idzior – ukończyła historię na Uniwersytecie Rzeszowskim i public relations na Uniwersytecie Ekonomicznym w Krakowie. Od 2006 roku pracuje w tygodniku ,,Obserwator Lokalny”. Dwukrotnie nominowana w konkursie Stowarzyszenia Gazet Lokalnych Local Press 2018. W tym samym konkursie, w 2020 roku, została laureatką nagrody specjalnej Muzeum Powstania Warszawskiego.

Kolaboracja z Armią Czerwoną na terenach woj. lubelskiego jest jednym z istotnych zagadnień związanych ze stosunkiem mniejszości narodowych do państwa polskiego w okresie II wojny światowej. Jej skala ale przede wszystkim skutki, stanowią bez wątpienia jeden z elementów wpływających na wzajemne relacje w całym okresie okupacji. W prosowieckie działania włączyli się również polscy komuniści, dla których przynależność do powstających komitetów rewolucyjnych czy też czerwonej milicji, stała się niejednokrotnie istotnym czynnikiem ich partyjnej lub resortowej kariery w komunistycznej Polsce po 1944 r.

W tomiku przedstawiono historię powstania, opis konstrukcji, przeprowadzone modernizacje i losy japońskich lotniskowców Soryu i Hiryu z okresu II wojny światowej. Przy wyporności o połowę mniejszej niż wielkie lotniskowce floty Kaga i Akagi miały dwupokładowy hangar dla samolotów, dzięki czemu zabierały niemal tyle samo maszyn pokładowych. Potężna siłownia zapewniała im odpowiednio dużą prędkość marszową i maksymalną, co wraz z pojemnymi zbiornikami paliwa umożliwiało im operowanie na oceanach. Pomimo swoich wad, okręty te okazały się na tyle udanymi konstrukcjami, że stanowiły podstawę do budowy kolejnych lotniskowców Cesarskiej Marynarki Wojennej Japonii podczas II wojny światowej. Tekst jest zilustrowany 39 zdjęciami, 2 rys., 2 tabelami, 5 mapami, 4 zestawami rzutów z boku i z góry oraz 6 barwnymi przykładami kamuflażu okrętu.