Arteterapia cz3

Poradnik jest propozycją dla nauczycieli, metodyków, arteterapeutów, ale również dla studentów wielu specjalności pedagogicznych, edukacji artystycznej i arteterapii. Z książki tej jak z przewodnika będą mogli korzystać wszyscy, którzy prowadząc grupy, poszukują prostych i atrakcyjnych metod pracy, dających uczestnikom radość tworzenia i efektywność działań twórczych.

Książka składa się z trzech zasadniczych części. Część pierwsza to wprowadzenie i rozważania teoretyczne powstałe na podstawie doświadczeń artystycznych i arteterapeutycznych autora związanych z tematem sacrum i profanum. Część druga i trzecia poświęcone są odpowiednio land artowi i upcyklingowi. Zawierają rozważania teoretyczne dotyczące historii danego medium, jego znaczenia, z omówieniem wybranych artystów i ich postaw artystycznych, oraz zestawy warsztatów wraz z dokumentacją z ich realizacji. Warsztaty z land artu oraz upcyklingu realizowane były w rozmaitych wersjach dostosowanych do potrzeb, zainteresowań różnych grup uczestników kursów, studiów, warsztatów. Przeprowadzane zostały w wielu miejscach w kraju i za granicą. Ćwiczenia przeznaczone są dla dzieci, młodzieży i osób dorosłych. W każdym podane jest polecenie, opis przebiegu realizacji, forma prezentacji, potrzebne materiały, bibliografia, przykłady artystów działających w podobnych mediach i opisy kilku prac wybranych uczestników. Często pierwszy etap ćwiczenia zawiera wizualizację, relaksację bądź ćwiczenia pobudzające. Ćwiczenia uzupełnione są fotografiami, co pozwala na w miarę dokładne ich zrozumienie, odczucie atmosfery działania oraz przybliżenie rezultatów owych działań.
Patronat: Fabryka Kreatywności, Stowarzyszenie Arteterapeutów Polskich Kajros, SensArte Centrum Arteterapii, Polski Instytut Ericksonowski .

Z wprowadzenia (od Redaktorów):

Arteterapia to jeden z „najpiękniejszych problemów” współczesnej psychiatrii, całej medycyny, ale też szerzej – „zaangażowanych społecznie” nauk społecznych. Nie da się jej uprawiać, będąc specjalistą tylko w jednej dziedzinie. W medycynie arteterapia jest klasyfikowana jako część rehabilitacji, ale równocześnie ciągle okazuje się, że jest zbyt duża i zbyt niezależna na tego typu poddaństwo. Czerpiąc wzorce z nauk medycznych, arteterapia przenika i inspiruje takie kierunki, jak pedagogika, pedagogika specjalna i edukacja artystyczna.

O arteterapii można mówić poprzez podobieństwo do psychoterapii. Psychoterapia jest częścią psychiatrii, metodą leczenia zaburzeń psychicznych za pomocą szczególnych technik – osobistych oddziaływań terapeuty. W przypadku arteterapii medycznej też mówimy o leczeniu za pomocą szczególnych technik – przy wykorzystaniu środków artystycznych. Z arteterapią jest też podobny kłopot jak z psychoterapią – wykracza poza oddziaływania medyczne. Przy wykorzystaniu jej metod możliwa jest zmiana postaw psychologicznych, socjologicznych czy kulturowych. W tym kontekście określenie „terapia” staje się mylące, a powinno wyraźnie dyscyplinować. I jeszcze jedno podobieństwo do psychoterapii – arteterapia nie posiada krytycznej sumy badań empirycznych potwierdzających „tak” lub „nie” wskazania i efektywność stosowania. To nie zarzut, lecz raczej wyzwanie dla naukowców i praktyków.

Dlaczego więc arteterapia? Ani terapeuci, ani przede wszystkim pacjenci nie chcą rezygnować ze szczególnej postawy arteterapeutycznej, która pozwala przezwyciężać niemoc innych metod leczenia. Nie chcą rezygnować z postawy, która wyzwala akt twórczy – udostępnia im energię życiową i poczucie sprawstwa we własnym życiu, a zwłaszcza w chwili próby – w chorobie.

Upowszechnienie i emancypacja arteterapii powodują, że nieuchronne stają się procesy standaryzacji. Ten podręcznik jest także tego wyrazem. To obrastanie przepisami budzi niechęć artystów, ale jest gwarancją bezpieczeństwa dla pacjentów. Ustalenie reguł stwarza podstawy do dalszego wzrostu wiedzy i praktyki.

Przekazujemy Państwu pierwszy tom monografii poświęconej ARTETERAPII. To podróż od TEORII, przez PRAKTYKĘ KLINICZNĄ, do wielkich PROJEKTÓW AUTORSKICH.

Książka stanowi próbę podzielenia się z czytelnikiem wieloletnim doświadczeniem w dziedzinie sztuki, edukacji twórczej i artystycznej i arteterapii.

Jest to oferta dla nauczycieli, metodyków, arteterapeutów, ale również dla studentów wielu specjalności pedagogicznych, edukacji artystycznej i arteterapii. Z książki tej, jak z przewodnika, korzystać będą mogli wszyscy, którzy prowadząc grupy, poszukują prostych i atrakcyjnych metod pracy, dających uczestnikom radość tworzenia i efektywność działań twórczych.

Autorka przedstawia rolę terapii muzycznej w rehabilitacji ogólnej jako uzupełnienie kompleksowego usprawniania dzieci i młodzieży niepełnosprawnej. Książka zawiera nowatorską propozycję autorki kompleksowej rehabilitacji, w której m.in. Lekarz, rehabilitant, psycholog i muzykoterapeuta integrują swoje działania w ramach specjalistycznego leczenia dzieci kalekich.

Historyjki społeczne są uznawane za jedną z najskuteczniejszych metod nauczania dzieci z autyzmem zagadnień dotyczących funkcjonowania społecznego. Doktor Siobhan Timmins w swoich historyjkach społecznych — opracowanych dla jej syna i innych młodszych dzieci — opisuje tę problematykę przystępnie i błyskotliwie, ukazując ją z perspektywy dziecięcej. Od nauki podstawowych umiejętności społecznych, takich jak słuchanie, cierpliwe oczekiwanie i dzielenie się, aż po radzenie sobie z lękami, książka ta wskazuje, w jaki sposób stworzyć spójny zestaw historyjek, które dziecko zrozumie i do których będzie mogło się odnosić w miarę dorastania.

[…] to pierwszy „życiowy” zbiór historyjek społecznych. To prezentacja tego, co miłość, słowa i ilustracje potrafią zdziałać pod warunkiem systematycznego ich wykorzystywania w dłuższej pracy z dzieckiem. Niewiarygodne są te historyjki, choć przecież bardzo wiarygodne. Czytelników tej książki zostawiam w rękach lekarza, mamy chłopca z autyzmem i jednej z najbardziej utalentowanych autorek historyjek społecznych na świecie.

Z przedmowy Carol Gray, autorki koncepcji historyjek społecznych, a także wydanej w Polsce książki Nowe historyjki społeczne

Książka porusza istotny problem wychowawczy, jakim jest wsparcie dzieci nadpobudliwych i nieśmiałych. Prowadzona pod tym kątem obserwacja środowiska przedszkolnego wskazuje, że należy opracować system oddziaływania terapeutycznego, włączającego do działań zarówno jednostki z zaburzeniami, jak i całą grupę przedszkolną, w której funkcjonuje dziecko. Pojawienie się w grupie przedszkolnej dziecka przejawiającego zachowanie agresywne i nadpobudliwe czy też dziecka nieśmiałego, wycofanego wywołuje poczucie bezradności i niepewności u nauczyciela i grupy rówieśniczej. Zaburzona zostaje cała struktura społeczna grupy.

Ten właśnie problem skłonił autorów do zastanowienia się, jak pomóc dzieciom nieśmiałym i nadpobudliwym w przedszkolu oraz w jaki sposób włączyć w relacje naprawcze grupę rówieśniczą, której są one członkami. Propozycją rozwiązania tego typu trudnej sytuacji było opracowanie systemu oddziaływania terapeutycznego, w który włączona została grupa rówieśnicza (przedszkolna) oraz zaangażowany, aktywny zespół specjalistów. Takie możliwości daje nauczycielom socjoterapia wsparta przez wybrane obszary sztuki. Muzyka, drama, plastyka, taniec, teatr są dla dziecka na tyle atrakcyjnym i zarazem silnie angażującym bodźcem, że użycie ich w procesie wsparcia stało się zabiegiem oczywistym i skutecznym.