Awangardowa klisza.

Wierny swym przekonaniom tak artystycznym, jak i światopoglądowym, jest Adam Bujak twórcą wybitnym i zasłużonym. Wierny Bogu i Ojczyźnie. Nie wdaje się w formalne eksperymenty, dziś niemal obowiązkowe w sztuce, nie szuka efekciarskich ujęć, ale dogłębnie penetruje ważne tematy, głównie w książkach, które dzięki jego talentowi zmuszają czytelnika do głębokich refleksji. Jest autorem ponad 150 albumów! A ileż jego ilustracji ubogaciło książki takich znakomitych pisarzy i myślicieli, jak choćby prof. Andrzej Nowak, prof. Wojciech Roszkowski czy ks. prof. Waldemar Chrostowski. Ileż jego fotografii wzruszało widzów licznych wystaw; wystarczy powiedzieć, że „Pielgrzymki polskie Jana Pawła II” prezentowane były w 70 największych polskich galeriach.

Jest osobą bezkompromisową, jeśli chodzi o wyznawanie wartości chrześcijańskich i patriotycznych – nie idzie tu na żadne ustępstwa, nie ulega modom, nie popiera relatywizmu. Zdecydowany przeciwnik poprawności politycznej. Daje temu wyraz swoją sztuką, ale również licznymi wystąpieniami publicznymi, medialnymi. „Tak” oznacza u niego „tak”, „nie” – „nie”. Jest zatem człowiekiem walki, bowiem żyjemy w czasach, kiedy podkopywanie fundamentów wiary naszych ojców oraz sianie zwątpienia stały się powszechne oraz agresywne. Mimo upływu lat Adam Bujak nie słabnie w tej walce, znajdując silne wsparcie w środowisku twórczym Białego Kruka, gdzie ukazują się jego książki od blisko ćwierć wieku, gdzie opracowano ponad 80 proc. jego albumów. To właśnie w ścisłej współpracy z Leszkiem Sosnowskim, założycielem wydawnictwa, ale też kreatywnym edytorem i propagatorem rodzimej twórczości, powstało wiele historycznych już serii wydawniczych poświęconych św. Janowi Pawłowi II, polskiej sztuce i historii, polskim miastom i regionom, polskiemu sacrum.

Adam Bujak skoncentrowany jest na swej Ojczyźnie, ale wielokrotnie wyruszał z aparatem fotograficznym na wyprawy w świat; wędrował od Japonii poprzez Syberię po Nowy Jork. Faktycznie życie swe malował światłem – i czynił to dla nas, jego wiernych czytelników. Ten przekrojowy, retrospektywny album składa się z 20 tematów-rozdziałów, ale mimo to trudno było zaprezentować w jednej, choć niemałej, księdze wszystkie wątki obecne w twórczości Autora. Zaczyna się Krakowem, skąd jego ród, kończy – można powiedzieć: jakżeby inaczej – św. Janem Pawłem II. Książka ukazuje też najdawniejsze prace Bujaka, młodzieńcze, nigdy dotychczas nie publikowane. Widać już w nich fenomenalną wrażliwość na sacrum, piękno i prawdę, bezbłędne wyczucie kompozycji i światła oraz niebywały zmysł obserwacyjny. Również wiele zdjęć bliższych nam czasowo pokazywanych jest po raz pierwszy. Najstarsza zachowana fotografia pochodzi z 8 marca 1964 r.; ilustruje ingres abp. Karola Wojtyły. Tak więc w roku 2019 Adam Bujak świętuje niezwykły jubileusz: 55-lecie pracy artystycznej!

Dużym walorem albumu są osobiste komentarze Autora do każdego rozdziału, ujawniające kulisy pracy nad danym tematem. Natomiast okładkowe zdjęcie w sposób symboliczny odzwierciedla Bujakowe cechy. Strój pielgrzyma z Composteli podkreśla jego pasję poszukiwania duchowości i podążania za Bogiem, a niezwykły krajobraz rozlanej po niebie łuny zachodzącego słońca uwydatnia talent do malowania światłem obu sfer – sacrum i profanum – przy pomocy aparatu fotograficznego.

Atlas Gerharda Richtera jest unikatowym zbiorem ponad 700 fotografii, rysunków i projektów malarskich, uważanym za jedno z najważniejszych dzieł artysty. Setki zdjęć gromadzonych przez artystę od ponad 40 lat na setkach tablic Atlasu układają się w szczególnego rodzaju opowieść. Niniejsza publikacja zawiera zbiór zdjęć, szkiców i reprodukcji obrazów Richtera, hasła z Encyklopedii Powszechnej oraz z The New Encyclopaedia Britannica, esej o twórczości Richtera autorstwa Helmuta Friedla (Atlas 1962-2004), Catalogue Raisonné tablic, historię wystaw. Opublikowana z okazji wystawy Richtera, która odbyła się w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w 2004 roku.

Śledziliśmy – także poprzez fotografię – dramat nigeryjskich kobiet, porwanych przez ekstremistyczne Boko Haram. Widzieliśmy, jak imigranci przesyłają smartfonami zdjęcia ze swojej ucieczki do Europy, by w ten sposób uspokoić rodzinę pozostawioną w ojczyźnie. Słyszymy o nowym prawie, które musi uwzględnić wszędobylskie drony i ryzyko związane z używaniem selfie stick. Bilans tych wszystkich przypadków, zwłaszcza odniesiony do wydarzeń, których doświadczamy na co dzień, przekonuje o przemożnym wpływie fotografii na zmianę. Z rzadka polega on jednak na heroicznym naciśnięciu na spust migawki w chwili, która budzi sprzeciw – a im lepiej zdamy sobie z tego sprawę, tym pełniej nauczymy się z niego korzystać.
Bo fotografia – odkąd powstała – nie tylko reprezentuje, ale także zmienia świat, a im bardziej jest dojrzała, tym na więcej sposobów to czyni: upowszechnia i wzrusza, utrwala gesty i rytuały, sprzyja nowym technologiom, zmienia prawo i obyczaje. Identyfikacja podstawowych form przeobrażania świata przez fotografię oraz ich skutków to najważniejsze cele tej książki. By tego dokonać, nie sięgamy jednak do rozmów z profesjonalistami ani nie analizujemy ich dokonań. Katalog zmian z udziałem zmiany rekonstruujemy na podstawie ich najbardziej popularnych wyobrażeń, kreujących nasze zbiorowe mniemanie na ten temat – danych i doniesień z internetu.

Maciej Frąckowiak – socjolog, doktor nauk społecznych, badacz miasta i kultury wizualnej. Adiunkt na Wydziale Socjologii UAM oraz wykładowca w School of Form Uniwersytetu SWPS. Autor i redaktor tekstów oraz książek naukowych i popularyzatorskich o tej tematyce, takich jak Badania wizualne w działaniu. Antologia tekstów (2012, wspólnie z Krzysztofem Olechnickim), Kolaboratorium. Zmiana i współdziałanie (2012, wspólnie z Lechosławem Olszewskim i Moniką Rosińską), Narzędziownia. Jak badaliśmy niewidzialne miasto? (2012, wspólnie z Rafałem Drozdowskim, Markiem Krajewskim i Łukaszem Rogowskim), a także Kruche Medium. Rozmowy o fotografii (t. I i II, 2018–2020). Redaktor Działu Badań i Analiz w czasopiśmie o kulturze i projektowaniu „Notes Na 6 Tygodni”. Współpracownik instytucji samorządowych oraz organizacji pozarządowych w zakresie działań animujących miejską przestrzeń, a także debatę na jej temat. Obecnie zainteresowany krajobrazem kulturowym pogranicza oraz rolą kultury w tworzeniu udanych społecznie przestrzeni publicznych.
 

Partner wydania: Fundacja Pix.house / www.pix.house

„Dawnych pocztówek piękno i czar. Pamiątka z…” to seria książek w których znajdziecie przedwojenne widokówki z wybranej miejscowości. Tym razem przedstawia czarno-białe zdjęcia Kłodzka z opisami.

W kolejnych odsłonach publikacji planowane są „Pamiątki z…” Gór Stołowych, Mielna, Kudowy-Zdroju i wielu innych.

Paul Outerbridge’s provocative nudes and pioneering color
Whether in his sumptuous images for advertising or his soft-hued nudes, Paul Outerbridge (1896–1958) was an alchemist of desire. Color was integral to his aesthetic allure, embracing the complex tri-color-carbro process to create a seductive surface of texture and tone. His quest was for “artificial paradises”—a perfection of form, with a surreal edge.

This concise monograph introduces Outerbridge’s unique aesthetic and its commercial and artistic trajectory, from his professional peak as New York’s highest-paid commercial photographer through to his retreat to Hollywood in the 1940s after a scandal over his erotic photography. With key examples from his oeuvre, the book explores Outerbridge’s innovative style through Cubist still life images, magazine photographs, and his controversial nudes, as well as his interaction with other avant-garde photographers, such as Alfred Stieglitz, Paul Strand, and Man Ray. Along the way, we recognize Outerbridge’s particular ability to transform everyday objects into a quasi-abstract composition and his pioneering role in championing the expressionistic, as much as commercial, potential of color photographs.

Książka dotyczy ważnego, ale niezbadanego dotąd zjawiska fotograficznego negatywu, będącego nie tylko pośrednikiem w procesie wywoływania zdjęć, ale również skończonym przedstawieniem, wykorzystywanym często w twórczości artystów i fotografów.

Może się wydawać, że fotografię wynaleziono po to, aby uzyskać wierne obrazy świata, uwiecznione na „lustrach obdarzonych pamięcią”. Co jednak się stanie, gdy spojrzymy na fotografię przez pryzmat negatywu? Wówczas okazuje się, że odbija ona świat na powierzchni czarnych, zniekształcających luster. Negatywowość umożliwia zatem zerwanie z realiz­mem i mimetycznymi funkcjami obrazów. Dzięki od­wróceniu światłocienia kult mroku, nocy, niepokojącej obcości i niepoznanego pojawia się w centrum artystycznej refleksji. Zapisany na negatywach mundus inversus ułatwia dialog z systemami metafizycznymi opartymi na fundamentalnej polaryzacji światła i ciemności. Negatyw zaprzecza i pozwala na przyjęcie krytycznej postawy wobec obowiązujących norm i sposobów doświadczania świata.