Bajki filozoficzne Opowieści mędrca Sofiosa

Czy o przemijaniu i śmierci można mówić bez patosu, a nawet żartobliwie? Antoni Kroh, korzystając ze swej imponującej wiedzy etnograficznej i pasjibibliofilskiej, proponuje takie właśnie spojrzenie. Bogaty zbiór cytatów literackich i opisów związanych z ceremoniałem pogrzebowym oraz formami utrwalania pamięci o tych, którzy odeszli, znakomicie ilustruje istniejące od wieków sposoby akceptacji i zrozumienia tego zjawiska.

Drugi tom Bajek filozoficznych Michela Piquemala, które od wielu lat cieszą się nieustającą popularnościach wśród naszych czytelników, małych i dużych. Tym razem opowieści i bajki z różnych stron świata, różnych mędrców i filozofów, koncentrują się wokół problemów relacji międzyludzkich i relacji człowiek - natura.

„Sytuacja filozofa nie wygląda [...] zachęcająco. To, o czym naprawdę wie i co poznał – idea państwa i jej konieczne składowe – nie przekłada się bezpośrednio na praktykę polityczną. Aby te rozumne elementy mogły być wcielane w życie, muszą najpierw zostać zaakceptowane przez ogół, a przynajmniej przez większość ludzi, których umysły wpatrzone w cienie takiej czy innej jaskini poddane są wpływom takich czy innych sofistów – kreatorów wirtualnej rzeczywistości. Filozof, przebywając wraz z innymi w politycznej jaskini złudzeń i kłamstw, porusza się po terytorium, które również dla niego jest niejednoznaczne, nieprzejrzyste i niepewne, i na którym łatwo mu się zagubić. Jedno jest pewne – dla kogoś, kto przestaje pytać: «jak jest naprawdę?», droga przez królestwo cieni staje się drogą bez powrotu". Zbigniew Stawrowski, profesor nauk społecznych, filozof polityki, wykładowca Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, dyrektor Instytutu Myśli Józefa Tischnera, członek Ośrodka Myśli Politycznej, autor książek Prawo naturalne a ład polityczny (2006), Niemoralna demokracja (2008), Solidarność znaczy więź (2010), Wokół idei wspólnoty (2012), Budowanie na piasku. Szkice o III Rzeczypospolitej (2014).

„Adam Olczyk oddaje świat i poglądy Leszka Kołakowskiego z punktu widzenia jego stosunku i nastawienia do ważnych zjawisk, zdarzeń, kultury, prawa oraz ludzi, a także ocen tychże. Sympatyzując, jak można sądzić, z bohaterem swojego opracowania, Autor wskazuje jego niepopularne dziś, nieaktualne i czasem niesłychanie krytykowane poglądy i postawy życiowe Kołakowskiego; usprawiedliwia je »życiorysem« i uzasadnia etapem twórczości filozofa. Jednocześnie prezentuje swojego bohatera jako filozofa otwartego na zmiany, gotowego na nowe argumenty, otwartego, niezależnego i nieskostniałego, któremu nie można postawić zarzutu koniunkturalizmu czy mimikry”. prof. dr hab. Małgorzata Król, Uniwersytet Łódzki   „Ostateczny efekt prowadzonej przez Autora analizy myśli filozoficznej »sceptycznego metafizyka« jest pesymistyczny. Jesteśmy skazani na niepewność immanentną filozoficznej narracji sensotwórczej, którą Autor trafnie uznaje za rdzeń myślenia metafizycznego. Przykład Leszka Kołakowskiego pokazuje dobitnie, że poszukiwanie trwałych fundamentów ładu aksjologicznego organizującego naszą rzeczywistość społeczną, nigdy nie prowadzą do ostatecznych i niepodważalnych rozstrzygnięć”. prof. dr hab. Zbigniew Pulka, Uniwersytet Wrocławski Adam Olczyk – doktor w dziedzinie nauk społecznych w dyscyplinie nauki prawne, adiunkt w Kolegium Ekonomiczno-Społecznym w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie, radca prawny zajmujący się w sprawami dotyczącymi prawa podatkowego, absolwent Uniwersytetu Łódzkiego na kierunkach Prawo oraz Filozofia; przez lata związany z Naczelnym Sądem Administracyjnym; sekretarz redakcji czasopisma naukowego „Analizy i Studia CASP”; jego zainteresowania naukowe, obok prawa podatkowego, skupiają się również na teorii i filozofii prawa.

Oświecenie było przełomowym okresem w rozwoju ludzkości, rozpoczynając intelektualną tradycję, która z czasem doprowadziła do rozkwitu współczesnej nauki. Był to też czas działalności niektórych z najciekawszych myślicieli w historii, którzy zrewolucjonizowali nasze spojrzenie na świat i nas samych. „Filozofia oświecenia w pigułce” w zrozumiały sposób przybliża te kluczowe idee – od słynnej sentencji Kartezjusza „Myślę, więc jestem”, która otworzyła nowy rozdział w filozofii, przez teorie percepcji Locke’a i rozumowanie indukcyjne Hume'a i , po racjonalizm moralny Kanta i panteizm Spinozy. Liczne diagramy oraz zwięzłe podsumowania każdego rozdziału czynią z książki poręczne kompendium filozofii okresu oświecenia oraz świetny punkt wyjścia do dalszej nauki. „Wiedza w pigułce” to tłumaczenia kultowej serii popularnonaukowej docenionej m.in. przez The Times Literary Supplement i The Jung Society of Utah za „prezentację trudnych tematów w prostej formie”. Książki z tej serii to typowe „pigułki wiedzy” – zarówno z zakresu nauk ścisłych, jak i humanistycznych. Przystępnie napisane i bogato ilustrowane, zawierają komplet informacji, które warto znać.

Kieran Setiya pokazuje nam, że filozofia może być cennym narzędziem w radzeniu sobie z trudnościami towarzyszącymi tzw. kryzysowi wieku średniego, który - jak przekonuje autor - może przyjść nadspodziewanie wcześnie. Setiya z właściwym sobie humorem wnikliwie analizuje poczucie bezsensu i tęsknoty za utraconą młodością i czasem, kiedy wszystkie drogi stały otworem. W swoich rozważaniach łączy myśl m.in. Arystotelesa, Johna Stuarta Milla, Virginii Woolf, czy Simone de Beauvoir, by dać każdej i każdemu z nas intelektualną odpowiedź na tytułowy kryzys wieku średniego.
 

Kryzys wieku średniego ma swoją fascynującą historię. Warto ją poznać, aby życiowe przesilenie przekuć na szansę.

Jarosław Kuisz

 
Jeśli zamartwiacie się nieodwracalnością czasu, analizujecie życiowe porażki, a w czasie bezsennych nocy pytacie same siebie: „czy coś się jeszcze wydarzy?” - przeczytajcie tę książkę. Wiem, poradników jest aż za dużo, ale ten łączy w sobie lekkość eseju, racjonalne podejście oraz historię filozofii. Daje również odpowiedź na frapujące pytanie: kiedy zaczyna się wiek średni i czy zawsze musi wiązać się z kryzysem?

Sylwia Chutnik

 
 
 
Ta świetna książka pokazuje, że filozofia była i wciąż jest najskuteczniejszą metodą refleksji nad nieodłącznymi aspektami życia: przemijaniem, utratą i śmiercią. Refleksji, a zatem oswajania – co bynajmniej nie oznacza ani zaprzeczenia, ani idealizacji. Lektura obowiązkowa dla wszystkich przemijających, niezależnie od wieku i stanu ducha.

Tomasz Stawiszyński