Bellevue Trzy stulecia medycyny i chaosu w najbardziej znanym szpitalu Nowego Jorku

Profesor Tadeusz Tołłoczko – nestor polskiej chirurgii, który mówi o sobie, że „jako chirurg urodził się w 1957 roku w I Katedrze i Klinice Chirurgicznej AM w Warszawie”– dzieli się wywołującymi uśmiech, ale też pobudzającymi do refleksji wspomnieniami. Napisane ze swadą anegdoty i spostrzeżenia ukazują, jak wyglądała w XX wieku nieznana prywatność zawodowa chirurga.

Profesor i Pan Profesor

Poprawiając pracę jednego z kolegów, prof. Tadeusz Butkiewicz powiedział:

– Kulego! Jak kulega pisze nazwisko swojego nauczyciela, to należy pisać: „Pan Profesor”. Jeśli wymieniana osoba nie jest lub nie była kulegi nauczycielem, to może kulega napisać tylko „Profesor”.

Nic na to nie poradzę

W dniu 23 listopada 1963 roku na porannej odprawie lekarz dyżurny przekazał raport z przebiegu dyżuru, po czym zwrócił się z pytaniem:

– Czy pan profesor [Jan Nielubowicz] wie, że prezydent Kennedy nie żyje?

– Co kolega mówi? Niemożliwe! Co się stało?

– Został zastrzelony.

– Zastrzelony, kolega mówi. To tragedia – rzekł Profesor, a po chwili głębokiej zadumy dodał: – Kolego, to rzeczywiste nieszczęście, ale ja już na to nic nie poradzę.

(Fragmenty książki)

Trąd, dżuma, ospa - epidemie m.in. tych schorzeń nękały Europę w ubiegłym stuleciach. Nowa książka Szymona Wrzesińskiego rzeczowo opisuje ich pojawianie się na terytorium Królestwa Polskiego. Ukazuje okoliczności wybuchu poszczególnych zaraz i przesądy z nimi związane. Wpływ ciał niebieskich, obecność innowierców w państwie czy kara boża jako przyczyny moru - to tylko niektóre z nich. Autor sporo uwagi poświęca także skutkom, jakie przyniosły Polsce epidemie. Książka uświadamia, jak wielki wpływ na funkcjonowanie poszczególnych organów państwa - sejmu, dworu królewskiego, sądów - miały szerzące się zarazy. Wyjaśnia także, jak próbowano leczyć masowe choroby i dlaczego sposoby te nie były skuteczne. Wrzesiński podejmuje się także opisu - nieraz makabrycznych i prowadzących do samookaleczenia - praktyk religijnych, którymi próbowano przebłagać Boga, by cofał zsyłane pomory.

Sickness and health, birth and death, disease and cure: medicine and our understanding of the workings of our bodies and minds are an inextricable part of how we know who we are. As we face new challenges from the globalization of disease, environmental change and increased longevity, the science of healing is now more vital than ever. This timely volume is a superb guide to medicine’s achievements and its prospects for the future.

An international team of distinguished experts provide an unrivalled account of the evolution of medical knowledge and practice from ancient Egypt, India and China to today’s latest technology, from letting blood to keyhole surgery, from the theory of humours to the genetic revolution, from the stethoscope to the MRI scanner. They explain medicine’s turning points and conceptual changes with refreshing clarity and answer some key questions: how has the plague influenced the course of human history? What effect did the pill have on the lives of women, and on society as a whole? And what challenges does medicine face in our changing world?

Historia medycyny w sześciu niepełnych odsłonach jest propozycją spojrzenia na dzieje nauki i sztuki lekarskiej przez pryzmat sześciu, zdaniem autora, głównych problemów, z jakimi w przeszłości mierzyła się medycyna i z jakimi nadal przychodzi jej się mierzyć. Pierwsza odsłona to rozważania o konstrukcji (lub inaczej – budowie) organizmu człowieka, nad którą dyskutowali badacze zajmujący się takimi dyscyplinami, jak anatomia, histologia, cytologia i genetyka.
Druga odsłona jest próbą zrozumienia funkcji życiowych, czyli przedmiotu badań nauk eksperymentalnych, przede wszystkim fizjologii i biochemii. Trzecia wiąże się z poznaniem przyczyn i mechanizmów, które uszkadzają lub niszczą strukturę i zaburzają funkcje organizmu, czyli zdarzeń i procesów stojących u podstaw nauki o chorobach – patologii wraz z anatomią patologiczną, patomorfologią i patofizjologią, mikrobiologią i bakteriologią lekarską. Dzięki czwartej odsłonie zbliżamy się do historii prób rozpoznania procesów chorobowych oraz zdolności przewidywania ich dalszego biegu. To świat diagnostyki i prognostyki medycznej. Piąta ukazuje zaś poszukiwania metod i środków, których celem staje się przywrócenie zaburzonej homeostazy organizmu – a więc to, co określamy mianem terapii.
Ostatnia, szósta, przedstawia dzieje chirurgii – nauki i sztuki poszukującej sposobów bezpośredniego wniknięcia w przestrzeń konstrukcji organizmu i przywrócenia właściwego biegu funkcji życia. W chwili obecnej do rąk Czytelników trafia pierwsza część, obejmująca trzy pierwsze odsłony. Wydanie części drugiej jest planowane na rok 2022. Ryszard Gryglewski

„Nielekarz” to najzabawniejsza, a jednocześnie najbardziej poruszająca z dotychczasowych książek Adama Kaya. Jest o byciu lekarzem i o byciu pacjentem. Jest o wysadzeniu w powietrze całego swojego życia i o zszywaniu go na nowo. Ma 300 stron z hakiem. *** Książka „Będzie bolało” okazała się fenomenem wydawniczym stulecia. Znalazła miliony czytelników, spośród których co najmniej pięćdziesięciu uznało ją za genialną. Na jej podstawie nakręcono serial telewizyjny. Jest jednak zaledwie częścią pewnej dłuższej, skomplikowanej historii… Oto i ona! „Nielekarz” to prześmieszna, przejmująca i szokująca opowieść o tym, co dzieje się, gdy doświadczony lekarz postanawia odwiesić stetoskop na kołek, ale medycyna nie chce dać mu spokoju. To zaskakujące epizody z życia w szpitalnych murach i poza nimi spisane przez jednego z najbardziej utalentowanych brytyjskich autorów. To niepowtarzalna okazja, by przenieść się do czasów dawnej pracy Adama Kaya i zrozumieć, dlaczego rany, jakie po sobie pozostawiła, tak długo się goją. To humor ostry jak skalpel i szczerość, która chwyta za serce. Taki właśnie jest „Nielekarz”. *** Genialna – jeszcze lepsza od Będzie bolało. Jacqueline Wilson, autorka cyklu „Dziewczyny” Bardzo śmieszna, bardzo wzruszająca – Adam Kay, ten utalentowany s****syn, znowu to zrobił! CHARLIE BROOKER, twórca serialu „Czarne lustro”

Historia niekonwencjonalnej medycyny dla ludzi o mocnych nerwach

Ta książka udowadnia, że w dążeniu do długowieczności, dobrego zdrowia czy pięknego ciała ludzka wyobraźnia i determinacja nie znają granic. Kąpiele w radioaktywnych źródłach termalnych, strychnina podawana sportowcom jako stymulant albo upuszczanie krwi w celu powstrzymania krwotoków… To dopiero początek długiej listy absurdalnych kuracji, które często bywały dla pacjentów szkodliwe, a nawet tragiczne w skutkach.

Autorzy zabierają nas w humorystyczną, a chwilami makabryczną podróż ku mrocznej stronie historii medycyny. Sięgając po tę książkę, przekonacie się, że w przeszłości lekarstwo często było gorsze od choroby!

Czy wiesz, że…
Lewatywa z dymu tytoniowego uchodziła za doskonałą metodę cucenia topielców
Ściągnięty z ludzkiej czaszki mech stosowano do tamowania krwotoków z nosa
Zawieszone na szyi spreparowane łasicze jądra miały stanowić skuteczną metodę antykoncepcyjną

„Fascynująca rozrywka… pełna przestróg opowieść, która nawet w dzisiejszych czasach nie powinna przejść bez echa”.
Deborah Blum, autorka The Poisoner’s Handbook: Murder and the Birth of Forensic Medinice in Jazz-Age New York

„Bulgoczący eliksir z komicznie bezużytecznych, niesamowicie rozreklamowanych i zupełnie kuriozalnych praktyk pseudomedycznych na przestrzeni dziejów”.
Paul Collins, autor The Murder of the Century

Lydia Kang jest lekarzem internistą i pisarką. Absolwentka Uniwersytetu w Columbii i Uniwersyteckiej Szkoły Medycznej w Nowym Jorku. Jako praktykujący lekarz wspiera innych pisarzy, konsultując poprawność treści związanych z medycyną. Autorka powieści dla nastolatków i dorosłych, wierszy i literatury faktu.

Nate Pederson jest bibliotekarzem, historykiem i niezależnym dziennikarzem. Współpracował między innymi z “The Guardian”, “The Believer” i “San Francisco Chronicles”. Związany z Towarzystwem Historycznym i Muzeum Hrabstwa Deschutes, zajmuje się również genealogią i udziela gościnnych wykładów.