Bezpieczeństwo w Unii Europejskiej

W obszarze zainteresowań badawczych Profesora Stanisława Parzymiesa znajdują się różne zjawiska i procesy zachodzące w stosunkach międzynarodowych. Jest wśród nich problematyka francuska, analizy i opracowania dotyczące polityki zagranicznej Francji, roli tego państwa w środowisku międzynarodowym, relacji z krajami Maghrebu, frankofonii, są kwestie dotyczące instytucji współpracy regionalnej, są wreszcie bardzo szeroko traktowane zagadnienia związane z integracją europejską, Wspólnotami Europejskimi i Unią Europejską.

Mamy do czynienia z wartościową, twórczą rozprawą naukową, która wypełnia lukę w literaturze przedmiotu i poważnie wzbogaca dorobek polskich nauk społecznych, zwłaszcza nauk o polityce, prawa i nauki o stosunkach międzynarodowych. Praca ta, oprócz walorów naukowo-poznawczych, ma także duże znaczenie praktyczne. Z jej ustaleń naukowych i rekomendacji powinni szeroko korzystać nie tylko badacze, ale również eurodeputowani, unijni urzędnicy, eksperci i w ogóle politycy.
(z recenzji prof. dr. hab. Józefa Fiszera)

Książka wprowadza czytelnika w problematykę współpracy transgranicznej w kontekście Unii Europejskiej. Prezentuje wyniki badań przeprowadzonych na granicach: fińsko-rosyjskiej, estońsko-rosyjskiej, węgiersko-rumuńskiej, węgiersko-ukraińskiej, rumuńsko-mołdawskiej i wzdłuż północnych granic Grecji.

Rozszerzenie Unii Europejskiej miało wzmocnić niezależność polityczną Europejczyków, nadwyrężoną przez globalizację oraz nowy imperializm ekonomiczny i wojskowy Stanów Zjednoczonych. Jednak jak dotąd oryginalny europejski model społeczny z trudem broni się przed naciskiem neoliberalnego modelu anglosaskiego. Czy Europa będzie w stanie prowadzić autonomiczną politykę strategiczną, czy też podporządkowana amerykańskiemu protektorowi, niezdolna wybrać i promować swojego modelu społeczeństwa - okaże się terenem rozgrywek rynkowych? Obecnie bardziej prawdopodobna wydaje się ta druga opcja. Dziś Europa ma jeszcze szansę rozwinąć silną strategię technologiczną, ekonomiczną, wojskową i dyplomatyczną, która pozwoli jej wybrać i obronić własny model społeczeństwa. Jeśli jednak Europa nie stanie się potęgą, w ciągu najbliższych piętnastu lat padnie ofiarą sił nacjonalistycznych.

Rozszerzanie Unii Europejskiej należy do najważniejszych procesów zachodzących we Wspólnotach/Unii Europejskiej od kilkudziesięciu lat. W związku z tym wart podejmowania jest problem możliwości jego kontynuacji po akcesji do UE Bułgarii i Rumunii 1 stycznia 2007 r. Brakuje w Polsce całościowych analiz z wyraźnym komponentem prognostycznym na temat obecnego procesu rozszerzania Unii Europejskiej, choć to zagadnienie jest istotne dla polityki europejskiej państwa. Niniejszy working paper wypełnia tę lukę. Jego autor - dr Adam Szymański, politolog z Instytutu Nauk Politycznych UW, rozpatruje najpierw czynniki, które wpływają korzystnie lub niekorzystnie na proces rozszerzania UE. Następnie analizuje perspektywy kontynuacji procesu - jego tempa, kształtu i decydujących determinantów. Weryfikuje hipotezę, iż mimo dużego znaczenia sytuacji w państwach kandydujących równie kluczowe, jeśli w pewnych przypadkach nie ważniejsze, czynniki wpływające na spowolnione rozszerzenie UE są i będą związane z Unią i z państwami członkowskimi.


Publikacja powstała we współpracy z Instytutem Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego.

Rola gazu ziemnego jako surowca energetycznego w zamożnych państwach europejskich staje się coraz ważniejsza. Stopniowa wypiera on tradycyjnie wykorzystywany w północnej i środkowej części Starego Kontynentu węgiel. Wobec nieodwracalności procesu dekarbonizacji gospodarki należy spodziewać się dalszego wzmocnienia pozycji "błękitnego paliwa" na rynku. Z dużą dozą prawdopodobieństwa należeć będzie do niego najbliższa dekada. Kluczowego znaczenia w kontekście prognozowanego wzrostu popytu na ten surowiec nabiera kwestia zaspokojenia go oraz logistycznych rozwiązań związanych z dystrybucją i zaopatrzeniem odbiorców. Naturalne stają się pytania o infrastrukturę przesyłową oraz magazynową, o pozaekonomiczne determinanty podejmowanych decyzji. Praca Mirosława Skarżyńskiego poświęcona Terminalom LNG w polityce państw bałtyckich jest czymś więcej niż kolejnym głosem w toczącym się dyskursie naukowym dotyczącym dostaw gazu ziemnego. Stanowi pionierskie na gruncie krajowym i międzynarodowym analityczne opracowanie zdefiniowanego tytułem książki problemu. Kierownik Pracowni Polityki Energetycznej i Bezpieczeństwa UZ, dr hab.Piotr Kwiatkiewicz, prof. UZ.