Bibliotekarz 1/2016

Ważnym elementem, od którego zależy pozytywne doświadczenie użytkowników danego produktu lub systemu, jest architektura informacji. Organizacja treści, etykietowanie oraz systemy nawigacji i wyszukiwania to cztery filary wpływające na funkcjonalność i użyteczność, a w konsekwencji również na satysfakcję odbiorców. Dobra architektura informacji pomaga ludziom zrozumieć ich otoczenie i znaleźć to, czego szukają – zarówno offline, jak i online.

Na niniejszą monografię składa się zbiór tekstów będących wynikiem studiów autorów zajmujących się problematyką architektury informacji w jej aspektach praktycznych i badawczych. Wśród poruszonych zagadnień można wyróżnić m.in. analizy wykorzystania w procesie projektowym technologii sztucznej inteligencji; badania doświadczeń użytkowników oraz relacji zachodzących między systemem a jego użytkownikiem; bezpieczeństwo danych czy opisy procesów oraz badań architektury informacji różnych zasobów cyfrowych.

Stwórz wirtualną wizytówkę biblioteki, pokaż jej działalność, zasoby i ciekawostki!

Twórz i udostępniaj interesujące rzeczy o multimedialnym charakterze dzięki biblioblogowi! Zacznij swoją przygodę z blogowaniem już dziś i wejdź do świata blogosfery bibliotecznej. Dowiedz się, dlaczego bibliotekarze powinni blogować i jak uniknąć schematów, by być nieszablonowym i wyróżniającym się bibliotekarzem blogującym.

Poradnik blogowy pokaże krok po kroku, jak założyć blog, jakie są rodzaje biblioblogów oraz wskaże filary prowadzenia dobrego bloga, które niewątpliwie prowadzą do sukcesu. Poznaj wiele przydatnych wskazówek, pomocnych rad udoskonalania swojego bloga i trików na „oszukanie” platformy blogowej. Ponadto poznaj sposoby na promocje i reklamę bloga, które pomogą zwiększyć ruch czytelniczy i statystyki. Pokaż przez bloga swoją bibliotekę jako instytucję otwartą i przyjazną dla czytelników. Poznaj sekrety bibliotecznego blogowania! Do zaczytania – do blogowania!

Publikacja Biblioteki i archiwa na jednolitym rynku cyfrowym powstała we współpracy z Filmoteką Narodową – Instytutem Audiowizualnym

Spis treści

Rafał T. Prinke, Krzysztof Wisłocki
Cyfryzacja bibliotek: początki i teraźniejszość . 7
Grzegorz Gmiterek
Biblioteka w środowisku społecznościowego internetu
i interaktywnych technologii (w 2017 r.) . 27
Marek Konstankiewicz
Status prawny narodowego zasobu archiwalnego . 45
Katarzyna Chałubińska-Jentkiewicz
Depozyt filmowy jako realizacja interesu publicznego w kinematografii 57
Aneta Januszko-Szakiel
Długoterminowa archiwizacja polskich zasobów cyfrowych
w teorii i praktyce . 75
Jacek Sobczak
Otwarte zasoby. Miraże wolności wobec gorsetu prawa . 101
Ksenia Kakareko
Biblioteki wobec restytucji dóbr kultury. Wyzwania i dylematy . 131
Katarzyna Błeszyńska
Wynagrodzenie z tytułu użyczania utworów przez biblioteki publiczne 169

Michał Urbańczyk
Tomasz Jefferson jako duchowy ojciec Biblioteki Kongresu USA . 187
Paweł Trojanek
Problemy podatkowe w funkcjonowaniu bibliotek i archiwów . 201
Robert Kaczmarczyk
Czy działalność bibliotek i archiwów podlega kontroli? . 223
Paweł Janicki
Biblioteki w Szwecji . 239

Książka Digitalizacja dla początkujących to praktyczny poradnik z serii Propozycje i Materiały. Wprowadza czytelnika w świat grafiki komputerowej, dokumentów elektronicznych, rozdzielczości, głębi bitowej i innych zagadkowych pojęć. Napisana przystępnym językiem, instruuje, jak „krok po kroku” z bibliotecznego dokumentu utworzyć dobrej jakości obiekt cyfrowy. Przy okazji bezlitośnie rozprawia się z wieloma mitami, m.in. z tym, że digitalizacja musi być kosztowna.

Pomysł napisania książki zrodził się po jednym ze szkoleń, które Autor prowadził. Większość publikacji na ten temat za­kłada, że czytelnicy mają opanowane podstawy niezbędne w procesie świadomej digitalizacji, tzn. że każdy doskonale zdaje sobie sprawę, czym jest grafika wektorowa, a czym mapa bitowa; wie, jakie są zalety i wady poszczególnych formatów zapisu cyfrowego.

Błąd. Takie podejście sprawia, że wiele osób nawet nie próbuje zmierzyć się z digitalizacją, zostawiając ją tym „bardziej zorientowa­nym”. Brak jest publikacji, któr traktowałaby o digitalizacji w sposób możliwie podstawowy, napisanych językiem zrozumiałym nie tylko dla informatyków i grafików komputerowych. Tę lukę ma wypełnić niniejszy poradnik. Przeznaczony jest przede wszystkim dla bibliotekarzy – chociażby ze względu na kontekst terminologiczny (stricte bibliotekarskie rozumienie „dokumentu”) i funkcjonalny (rodzaje dokumentów, na digitalizacji których skupiony jest jeden z rozdziałów).

W książce zaprezentowano model ogólnopolskiego, wielodziedzinowego systemu informacji terminologicznej, którego najważniejszymi cechami są multidyscyplinarność, kompleksowość informacji opisującej terminy i pojęcia, wysoka funkcjonalność oraz elastyczność i otwartość na zmieniające się potrzeby użytkowników. Model łączy w sobie najważniejsze, zarówno z naukowego, jak i praktycznego punktu widzenia, elementy różnych teorii terminologicznych i lingwistycznych oraz koncepcje autorskie: wielodefinicyjność terminów, różnorodność typów definicji, podejście synchroniczno-diachroniczne, funkcję deskryptywno-preskryptywną, uwzględnienie nazw własnych, gromadzenie informacji bibliograficzno-faktograficznych związanych z działalnością terminologiczną oraz wykorzystanie map tematów do reprezentowania, przechowywania i udostępniania informacji terminologicznej.

Wdrożenie zaproponowanego modelu pozwoli na prowadzenie zorganizowanej, ogólnokrajowej działalności terminologicznej, mającej na celu przede wszystkim utworzenie centralnego banku terminologii, gromadzącego i udostępniającego dane terminologiczne ze wszystkich dziedzin nauki.

W książce opisano metody oceny użyteczności serwisów internetowych. Po wprowadzeniu dotyczącym pojęcia użyteczności w kontekście projektowania serwisów internetowych czytelnik może zapoznać się z metodyką ich oceny za pośrednictwem listy kontrolnej, oceny heurystycznej oraz wędrówki poznawczej. Ważną częścią pracy są wyniki analizy literatury przedmiotu. Zaprezentowano w niej przykłady zastosowania opisanych metod w ocenie serwisów internetowych różnych typów bibliotek. Przedstawiony przegląd badań ukazuje międzynarodowy zasięg ocen eksperckich, który potwierdza ich popularność.

Książka jest adresowana do wszystkich osób zainteresowanych badaniami użyteczności. Poznanie opisanych metod może wzbogacić warsztat praktyków zajmujących się tworzeniem, modernizacją oraz zarządzaniem serwisami internetowymi w bibliotekach.