Bilety do sklepu. Handel reglamentowany w PRL

Na fali sierpniowego zrywu Polaków, zapoczątkowanego strajkami na Wybrzeżu w sierpniu 1980 roku, nastroje buntu i krytyka ówczesnego systemu władzy pojawiły się także w aparacie przymusu państwowego. Książka Sławoja Kopki to rzetelny opis całkowicie nieznanych wydarzeń z lat 1980-1982, które z pewnością można zaliczyć do tajnej historii Polski. Na zebraniach organizacji partyjnych Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej w strukturach Milicji Obywatelskiej (inne formy spotykania się milicjantów poza służbą były prawnie zakazane) zaczęto mówić o potrzebie utworzenia niezależnego związku zawodowego milicjantów, który dbałby o sprawy pracownicze i socjalne swoich członków. Powstał komitet założycielski NZZ MO, który w czerwcu 1981 r. zorganizował w Warszawie zjazd delegatów z całego kraju. Minister spraw wewnętrznych kategorycznie sprzeciwił się utworzeniu NZZ MO i zakazał jakiejkolwiek działalności związkowej w milicji. Inicjatorzy utworzenia NZZ MO zostali zwolnieni ze służby w MO albo zaniechali działalności. We wrześniu 1981 r. Sąd Wojewódzki w Warszawie odmówił zarejestrowania NZZ MO. Po wprowadzeniu stanu wojennego 13 XII 1981 r. kilkudziesięciu działaczy NZZ MO zostało internowanych razem z działaczami NSZZ Solidarność. Po zwolnieniu z internowania nie mogli znaleźć pracy. Część z nich została zmuszona do emigracji z Polski.

Dlaczego Marek Hłasko nie chciał iść do wojska? Dlaczego Edwardowi Linde-Lubaszence chciano złamać karierę? Czy Zbigniew Herbert przechytrzył bezpiekę? Czy polscy artyści odważyli się protestować przeciwko inwazji na Czechosłowację w 1968 r.?
Odpowiedzi na te i wiele innych pytań Czytelnik znajdzie w książce Artyści, PRL i bezpieka. Miłosz, Herbert, Hłasko, Kulmowa, Raszka, Kaczmarski… To między innymi biografie pisarzy, aktorów, muzyków naznaczyły czasy PRL, kiedy władza nie tylko nagradzała, ale także skutecznie karała. W książce zostały opisane trudne relacje władze – twórcy, zostały ukazane także postawy artystów wobec przełomowych wydarzeń w Polsce, które znacząco wpłynęły na ich losy.
Te fascynujące opowieści w sposób bezpretensjonalny, obiektywny i zgodny z faktami opisują rzeczywistość PRL. Pozycja obowiązkowa dla każdego, kogo interesują losy polskich artystów i tropiących ich „smutnych panów” z Rakowickiej i nie tylko.

"Autorska monografia Adama Dziuby „Nowa linia” na czasy po odwilży (1957–1961), jest trzecą i ostatną częścią cyklu Czas przełomu. Destalinizacja, rok 1956 i koniec odwilży w województwie stalinogrodzkim/katowickim (1953–1961), napisanego przez trzech historyków katowickiego Oddziału IPN i składającego się na dzieje województwa stalinogrodzkiego/katowickiego w latach 1953–1961.
Tom stanowi próbę opisania kierunku przemian zachodzących w popaździernikowych realiach na lokalnej scenie politycznej, a polegających na odchodzenia od politycznej odwilży i ponownej stabilizacji systemu komunistycznego, choć w zmienionych okolicznościach politycznych i społecznych, dopuszczających m.in. poszerzenie sfery prywatności obywateli i mniejszą represyjność policji politycznej. Autor w centralnym punkcie swych dociekań postawił wpływ śląsko-zagłębiowskiej organizacji Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej na polityczno-społeczne otoczenie oraz przebieg działań zmierzających do zmodernizowania lub zrekonstruowania zachwianego w 1956 r. systemu kontroli nad gospodarką, administracją i zorganizowanymi formami życia społeczno-politycznego.
Szczegółowe analizy tak zarysowanej problematyki mają uzupełnić obraz funkcjonowania województwa katowickiego o bardzo słabo rozpoznaną dotąd aktywność PZPR w omawianym okresie, sprawującej na Górnym Śląsku, w Zagłębiu Dąbrowskim oraz na ziemi częstochowskiej niepodzielną władzę polityczną i ekonomiczną.
"

Biografia Kiszczaka to historia PRL w pigułce, ze zbrodniami, skrytobójczymi mordami, torturami, walkami bratobójczymi, pałowaniem, aresztami, więzieniami i innymi bezeceństwami, w tle, z udziałem bohatera niniejszej książki.
Generał Czesław Kiszczak to typowe dziecię enkawudowsko-ubeckie, wyrosłe na piersi czołowych zbrodniarzy z sowieckich służb specjalnych, których przysłano do powojennej Polski, by wespół z rodzimą bezpieką cywilną i wojskową oraz pepeerowskimi komunistami współtworzyli świat pełen iluzji ideologicznych i zakłamania bolszewickiego. „Cyngiel”, „najgroźniejszy egzekutor generała Jaruzelskiego”, jak określili go generałowie wojska ludowego, z którymi rozpocząłem rozmowy na początku lat 90. minionego wieku. Przyznaję, że uczyniłem to za wcześnie, Czesław Kiszczak jeszcze wówczas wiele znaczył, wielu z nich obawiało się, co może przynieść jutro, gdy za dużo powiedzą. Porozumienie okrągłostołowe – po obaleniu socjalizmu – gwarantowało mu przez dziesiątki lat bezkarność. Ścigany przez sądy, permanentnie wymykał im się z rąk, symulując chorobę, starczą niepoczytalność, unikając w ten sposób kary i odpowiedzialności W końcu Sąd Apelacyjny w Warszawie skazał go na dwa lata więzienia w zawieszeniu, w związku z wprowadzeniem stanu wojennego w Polsce przez związek przestępczy o charakterze zbrojnym. To wyrok historyczny, a werdykt symboliczny.
Lech Kowalski

Na podstawie kilku wybranych problemów pokazuję, że polityka w czasie dekady Gierka, wbrew pozorom, nie trzymała się ani ducha, ani litery marksizmu. Była to polityka czysto pragmatyczna, która odniosła jednak wielkie sukcesy. Polska rozwijała się wówczas w tempie niespotykanym we wcześniejszej historii. Ekipa Gierka zaciągnęła wielkie kredyty, jak na ówczesne czasy i sposoby rozliczania długów, ale wiele za nie wybudowała. Obecnie dług publiczny jest kilkanaście razy większy, a efekty inwestycyjne mniej niż skromne.
[…] W wielu publikacjach Gierek powraca jak pewien towar marketingowy. Do kin trafił nawet pełnometrażowy film fabularny „Gierek”, w którym próbuje się spojrzeć na niego niejako przez dziurkę od klucza. Ale jak to dziurka – kluczem do Gierka nie jest.
[…] Wbrew tytułowi modnej książki Janusza Rolickiego Przerwana dekada uważam, że dekada Gierka była „skończona”, i to zbyt późno… To, do czego doprowadziła polityka ekipy Gierka, należy odróżnić od stanu gospodarki za czasów ekipy Kani i Jaruzelskiego. Trzeba też widzieć i to, że podobne sprzeczności wewnętrzne zadecydowały o klęsce systemu „socjalistycznego” 10 lat później.
Ze wstępu

Prezentowana książka jest trzecią z serii „Łódź w PRL, PRL w Łodzi”. Autorzy serii w pięciu tomach podejmą wysiłek ukazania kolejnych etapów funkcjonowania miasta nad Łódką w latach 1945–1989, by w sposób jak najbardziej przystępny popularyzować wiedzę o Łodzi w kontekście PRL-owskiej rzeczywistości.

W książce pokazano różne aspekty funkcjonowania Łodzi i jej mieszkańców w gomułkowskich realiach lat 1956–1970, stałego rozmijania się potrzeb z możliwościami zarówno w sferze konsumpcji, jak też inwestycji. Opisano dynamikę zmian podczas tzw. postalinowskiej odwilży oraz rozwój administracyjno-społeczno-kulturalny miasta. Scharakteryzowano aparat partyjno-państwowy i mechanizmy jego działania, a także stosunki świeckiego państwa ze strukturami Kościoła katolickiego, w tym konflikt między tymi podmiotami na tle sporu o charakter obchodów Tysiąclecia Chrztu Polski. Ponadto na przykładzie rewolty studenckiej z marca 1968 r. omówiono niechlubny koniec „siermiężnego socjalizmu” na gruncie łódzkim.
Publikacja może być przydatna dla osób, które zastanawiają się, czy w Łodzi doby gomułkowskiej zostało coś jeszcze z ducha „ziemi obiecanej”, ile prawdy było w określeniu mówiącym o „czerwonej Łodzi”, czy po okresie 1956–1970 pozostało jakieś godne uwagi dziedzictwo.