Budowanie świata. Wokół twórczości Tomasza Mańkowskiego

The Rev. Tadeusz Dajczer (1931–2009) was a professor of theological sciences, a leading expert of Catholic religious studies in Poland, specialising in the phenomenology of religion. This remarkable academic was primarily a man of spiritual life, a sought-after confessor and spiritual guide. He co-founded the Families-of-Nazareth Movement, leaving a body of spiritual writings that continue to inspire, alongside his notable body of scholarly work.

A Man Who Followed God Completely is the first biography portraying not only Fr. Dajczer the man, but also his life’s work and the memorable legacy he created, based on source materials and reminiscences of those who witnessed his life.

Poeci Maryna Cwietajewa i Osip Mandelsztam, autor Mistrza i Małgorzaty Michaił Bułhakow, twórca „Pancernika Potiomkina” Sergiusz Eisenstein – na losach tych czworga wybitnych artystów odcisnęło swoje śmiertelne piętno życie w bezpośrednim oddziaływaniu krwawego sowieckiego dyktatora i uruchomionej przez niego maszyny wszechobecnego terroru.
W jej bezlitosne tryby mógł wpaść każdy, bez względu na zajmowaną pozycję, pochodzenie, zasługi i osiągnięcia. Ginęli komisarze ludowi, marszałkowie, sekretarze partyjni, inżynierowie, zasłużeni działacze rewolucyjni, a przede wszystkim masy zwykłych obywateli. Nie byli bezpieczni również artyści, których Stalin szczególnie cenił uważając, iż mają znaczny wpływ na ludzkie umysły, a nawet są „inżynierami dusz”.
Żyli w sowieckim państwie niczym na stoku czynnego wulkanu, bo nieobliczalny dyktator, kierując się irracjonalnym podejrzeniem, osobistym uprzedzeniem lub wiarą w donos, mógł w każdej chwili kazać aresztować, zesłać do łagru lub zamordować. Mógł także, co zresztą czasem robił, nagradzać, rozsławiać i odznaczać, dawać mieszkania, samochody, dacze, zezwalać na zagraniczne wyjazdy. Jednak czas łaski trwał zazwyczaj krótko. W kraju rządzonym przez Stalina nikt nie mógł czuć się bezpiecznie.

NIKOLA będzie dzieckiem burzy – skomentowała fakt narodzin Nikoli Tesli akuszerka.
– Nie burzy, ale światła – miała odpowiedzieć jego mama.

Nikola Tesla wedle różnych podań miał przyjść na świat
o północy, w trakcie letniej burzy z piorunami.
Miał 63 lata, kiedy tekst tej książki ukazał się po raz pierwszy w czasopiśmie „Electrical Experimenter” w 1919 roku. Moje wynalazki. Autobiografia Nikoli Tesli to pozycja, którą wybitny konstruktor i wynalazca poświęcił w szczególności młodym pasjonatom inżynierii elektrycznej, dzieląc się z nimi wspomnieniami pasjonującej i trudnej drogi życia wynalazcy.
Nie jest to klasyczna biografia, ale przepleciona wątkami biograficznymi, napisana w przystępny dla każdego sposób opowieść o wynalazkach i wydarzeniach, które poprzedziły ich powstanie.

Jest kilka powodów, dla których „Moje Wynalazki. Autobiografia Nikoli Tesli” jest książką niezwykle wartościową zarówno dla młodych osób poszukujących drogi działalności naukowej bądź twórczej, jak i tych, którzy już tę drogę wybrali. Pokazuje ona prometeizm naukowca wierzącego w siłę ludzkiego umysłu oraz przeplatanie się chwil triumfu z chwilami gorzkiego rozczarowania. W niniejszej pozycji Czytelnicy będą mogli odnaleźć wiadomości, które pozwolą im wniknąć nie tylko w dorobek wybitnego wynalazcy, ale także w pewnym sensie podążyć jego śladem, w czym pomocna okaże się m.in. proponowana przez Teslę literatura oraz liczne opisy.

Wartość tej książki kryje się w intencjach, które przyświecały genialnemu inżynierowi przy spisywaniu treści wywiadu adresowanego do młodych wynalazców. Może ona stać się źródłem inspiracji, motywacji i nośnikiem wiedzy, ale także być przestrogą przed dualizmem ludzkiej natury. Posiada potencjał dydaktyczny opatrzony dozą solidnej dawki informacji odnośnie tego, które ze swoich wynalazków dojrzały Nikola Tesla cenił najbardziej i dlaczego je wyróżnił.

NIKOLA będzie dzieckiem burzy – skomentowała fakt narodzin Nikoli Tesli akuszerka.
– Nie burzy, ale światła – miała odpowiedzieć jego mama.

Nikola Tesla wedle różnych podań miał przyjść na świat
o północy, w trakcie letniej burzy z piorunami.
Miał 63 lata, kiedy tekst tej książki ukazał się po raz pierwszy w czasopiśmie „Electrical Experimenter” w 1919 roku. Moje wynalazki. Autobiografia Nikoli Tesli to pozycja, którą wybitny konstruktor i wynalazca poświęcił w szczególności młodym pasjonatom inżynierii elektrycznej, dzieląc się z nimi wspomnieniami pasjonującej i trudnej drogi życia wynalazcy.
Nie jest to klasyczna biografia, ale przepleciona wątkami biograficznymi, napisana w przystępny dla każdego sposób opowieść o wynalazkach i wydarzeniach, które poprzedziły ich powstanie.

Jest kilka powodów, dla których „Moje Wynalazki. Autobiografia Nikoli Tesli” jest książką niezwykle wartościową zarówno dla młodych osób poszukujących drogi działalności naukowej bądź twórczej, jak i tych, którzy już tę drogę wybrali. Pokazuje ona prometeizm naukowca wierzącego w siłę ludzkiego umysłu oraz przeplatanie się chwil triumfu z chwilami gorzkiego rozczarowania. W niniejszej pozycji Czytelnicy będą mogli odnaleźć wiadomości, które pozwolą im wniknąć nie tylko w dorobek wybitnego wynalazcy, ale także w pewnym sensie podążyć jego śladem, w czym pomocna okaże się m.in. proponowana przez Teslę literatura oraz liczne opisy.

Wartość tej książki kryje się w intencjach, które przyświecały genialnemu inżynierowi przy spisywaniu treści wywiadu adresowanego do młodych wynalazców. Może ona stać się źródłem inspiracji, motywacji i nośnikiem wiedzy, ale także być przestrogą przed dualizmem ludzkiej natury. Posiada potencjał dydaktyczny opatrzony dozą solidnej dawki informacji odnośnie tego, które ze swoich wynalazków dojrzały Nikola Tesla cenił najbardziej i dlaczego je wyróżnił.

Jeden z najlepszych piłkarzy w historii. Bohater pokolenia zakochanego w futbolu totalnym. Mistrz Europy z 1988 roku, gwiazda Ajaxu i Milanu. Trzykrotny zdobywca Złotej Piłki. Napastnik, który osiągnąłby jeszcze więcej, gdyby nie kontuzja, która sprawiła, że przedwcześnie musiał powiedzieć sobie stop. Koniec. Basta.



Od lat Marco van Basten pozostawał wielką tajemnicą. Inteligentnym, elokwentnym, ale też niewzruszonym i pozbawionym emocji człowiekiem. Kimś, kto najwyraźniej nie miał ochoty obnażać się publicznie. Aż do teraz.



Co sądzi o Silvio Berlusconim i kolegach z szatni? Jakie tak naprawdę były jego relacje z Johanem Cruyffem? Dlaczego nie chciał Leo Benhakkera na stanowisku selekcjonera? Co zrobił, gdy dowiedział się, że ma do zapłacenia niemal 33 miliony Euro podatku?



„Basta” to szczera i bezkompromisowa autobiografia holenderskiego piłkarza. Książka o jego młodości, tragicznej śmierci przyjaciela i skomplikowanych relacjach z ojcem. O szalonej karierze we Włoszech i kulisach gry w reprezentacji. O bolesnym zakończeniu kariery i odnajdywaniu się w nowej rzeczywistości.



„Może to oznaka dojrzałości, albo też spokoju, ponieważ skończyła się moja kariera piłkarska. Nie mam pojęcia. Czuję jednak, że to doskonały moment, by opowiedzieć o sobie. Z mojej własnej perspektywy. Moją prawdę. Coś, czego jeszcze nigdy nie opowiadałem. Nie oszczędzę nikogo. A już na pewno nie siebie samego. Przyszedł czas”.



*****



„Jeszcze przez trzy lata próbowałem wszystkiego, żeby wrócić do formy. Naprawdę wszystkiego. Daleko poza granicą bólu. Ale przestałem. Co więcej, w końcu doszło do tego, że cieszyłem się, kiedy udało mi się bez bólu wyjść do piekarni po chleb. To był prawdziwy cios. Wszystko, o czym marzyłem, się skończyło”.



Trzykrotny zdobywca Złotej Piłki. Piłkarz Roku FIFA w 1992. Trzykrotny zdobywca Pucharu Europy, dwukrotny zdobywca Superpucharu UEFA, mistrz Europy z holenderską jedenastką w roku 1988 i niezliczoną ilość razy zdobywca mistrzostwa kraju zarówno w barwach Ajaxu, jak i AC Milan. Marco van Basten to jeden z największych piłkarzy wszech czasów, ale dla wielu pozostawał wielką tajemnicą, kimś, kto najwyraźniej nie miał ochoty obnażać się publicznie.



Inteligentny, o analitycznym umyśle, elokwentny lecz na zewnątrz niewzruszony, jakby wręcz pozbawiony emocji. „Może to oznaka dojrzałości, albo też spokoju, ponieważ skończyła się moja kariera piłkarska. Nie mam pojęcia. Czuję jednak, że to doskonały moment, by opowiedzieć o sobie. Z mojej własnej perspektywy. Moją prawdę. Coś, czego jeszcze nigdy nie opowiadałem. Gdzie będę mógł pokazać, jak było naprawdę. Nie oszczędzę nikogo. A już na pewno nie siebie samego. Przyszedł czas”.



Książka Basta to surowa, szczera, ale przede wszystkim bezkompromisowa autobiografia Marco van Bastena. Wszystko o jego młodości, skomplikowanej sytuacji rodzinnej, jego karierze – szaleństwie występów we Włoszech, tytule mistrza Europy z 1988, nieudanym mundialu z 1990 – jego relacji z Johanem Cruijffem, bolesna opowieść o kontuzji kostki, problemach finansowych, niezliczonych sukcesach i równie licznych porażkach.

Monografia aktywności wybitnego polskiego dyrygenta-modernisty – Bohdana Wodiczki (1911–1985), autora wszechstronnego wskrzeszenia Teatru Wielkiego w Warszawie po II wojnie światowej, bezkompromisowego i zarazem naznaczonego tragizmem propagatora muzyki XX wieku.

Praca omawia działalność dyrygenta, niemniej należy do gatunku szerzej traktującego tę działalność artystyczną, przejawiającą się nie tylko w samych koncertach, lecz w całości życia muzycznego. Stąd przedmiotem książki związanym z postacią Bohdana Wodiczki stają się: wielkie wzory muzyczne, życie muzyczne metropolii europejskich, zainteresowanie duchowym znaczeniem wybranej muzyki, sympatia dla nowoczesności języka wykonawczego, nowoczesność języka wykonawczego w prymacie konstrukcji dzieła, odkrywanie muzyki dawnej, uznanie dla idei kanonu muzyki XX wieku i muzyki dawnej, uznanie konieczności starań o nowego słuchacza i nową świadomość estetyczną, własna aksjologia muzyczna, uznanie wartości muzycznych dla poczucia wspólnoty w ramach kultury muzycznej, równouprawnienie różnorodnych, świadomie uznanych gatunków muzycznych, świadomość punktów przecięcia się koncepcji muzycznych z ideologiami i przyjętymi rolami społecznymi artystów. Tak rozumiany świat intelektualny artysty-wykonawcy należy w Polsce do rzadkości, a tym samym staje się cennością, o którą kultura muzyczna winna zabiegać i którą winna podejmować już w następnej epoce, po tej, do której sam artysta przynależał.

Prof. dr hab. Michał Bristiger
Komitet Nauk o Sztuce PAN


Praca ma duże walory dokumentacyjne, obok dokonań indywidualnych dyrygenta otrzymujemy też historię recepcji w Polsce twórczości muzycznej tak symfonicznej, jak operowej. Preferencje dyrygenta w kierunku dzieł nowych, pochodzących z warsztatów najwybitniejszych kompozytorów XX wieku, zderzały się nierzadko z polityką kulturalną PRL i jej oporami wobec Europy Zachodniej czy z natury konserwatywną publicznością filharmoniczną. Niemniej książka pokazuje, że wybitna osobowość i talent artysty oraz sztuka dźwięku, a także teatru (w operze) pozostawia na boku lub neutralizuje niekorzystne uwarunkowania polityczne, co więcej, może nawet w sposób, który nazwałbym z francuska brillant, wykorzystać mecenat państwa do promocji nowatorskiej twórczości muzycznej. W tym sensie opracowanie znajdzie uznanie nie tylko wśród muzykologów, lecz także u historyków i kulturoznawców, ponieważ ukazuje rangę wybitnej jednostki w kształtowaniu ogólnej kultury artystycznej oraz jej indywidualny wpływ na świadomość społecznego funkcjonowania sztuki. Praca dokumentuje praktykę artystyczną ponad czy poza koniunkturą polityczną.

Prof. dr hab. Piotr Dahlig
Instytut Muzykologii Uniwersytetu Warszawskiego