Chopinowskie igrzysko Historia Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina

Książka <<„Ja” w przestrzeniach aksjologicznych. Z problematyki podmiotowości w literaturze XIX –XXI wieku>>, jest próbą sformułowania na nowo w świecie nowoczesnym i ponowoczesnym relacji podmiotu ze sferą wartości, próbą w której „ja” i świat mogą odsłonić swe trochę mniej oczywiste rysy. Znaczenie literatury polega na tym, że tworzone przez siebie koncepcje świata, bytów i zjawisk konkretyzuje w postaci czegoś realnie istniejącego, unaoczniając, czym są i co się z nimi dzieje. Podobnie unaocznia ona nasze „ja” w splocie z wartościami. Literatura stwarza, organizuje pole, na którym to, co się wydarza, może być oglądane i badane. Korzystając z tej ontologicznej zdolności literatury, a także z szerokiego spektrum darowanych przez nią zjawisk, pytamy w książce o przygody „ja” w przestrzeniach wartości, o to, co mówią o nich formy literackie, nowe postaci literatury, a także stare w nowym odczytaniu. Pierwszą część książki wypełniają prace, które dla zbadania i opisu przestrzeni aksjologicznych poezji skupiają się w szczególny sposób na figurach poetyckich. Przenikają się tu romantyczne i modernistyczne obszary literatury, badane najczęściej w przekrojowym, komparatystycznym ujęciu. Niezwykle interesująca wydaje się dyskusja między tekstami mówiącymi o relacji dobra i zła, i szerzej – o różnych kształtach świata wartości. Część drugą książki organizują problemowo i formatują niejako teksty, które określają w sposób fundamentalny sytuację człowieka we współczesności. Zanikły już metafory i symbole, istnieją tylko rzeczy, ich ślady w przestrzeni pamięci. W ostatniej części książki badana jest przestrzeń aksjologiczna w pogranicznych przestrzeniach literackich: reportażu, krytyki czy wartości w sferze twórczości elektronicznej. Książka skierowana jest do literaturoznawców, kulturoznawców i filozofów, lecz także do ogółu osób czytających, szukających orientacji w świecie współczesnym, a kierujących się wartościami.

Książka jest rezultatem ponad dwudziestoletnich badań terenowych Wojciecha Bębna, prowadzonych ze zmienną intensywnością, w różnych częściach Australii oraz studiów literatury przedmiotu – obszerna bibliografia zawiera 114 pozycji (niemal wyłącznie angielskojęzycznych) wykorzystanych przez Autora. Czytelnik polski otrzymuje (…) krytyczny, autorski przegląd światowej literatury przedmiotu. Literatury starannie wyselekcjonowanej i skonfrontowanej z wynikami badań terenowych oraz warsztatem metodologicznym tak doświadczonego antropologa jak Wojciech Bęben. Już ten fakt stanowi o dużej wartości książki (zwłaszcza, że większość tej literatury jest w Polsce trudno dostępna). Całość ma charakter (…) monografii tradycyjnej kultury Aborygenów. Nie jest to jednak proste podsumowanie dotychczasowej wiedzy antropologicznej, uzupełnionej o wyniki badań własnych Autora. Książka poprzez krytyczne odniesienie się Wojciecha Bębna do zastanego materiału, oryginalną konstrukcję, wyraźną obecność współczynnika humanistycznego (tak w częściach mówiących o kulturze Aborygenów, jak i w interpretacji postaw białych kolonizatorów i ich potomków) jest ważnym, oryginalnym, nowatorskim dziełem naukowym. (…). Dostarczony mi tekst przeczytałem (…) „jednym tchem”, nie znajdując w nim niczego niepotrzebnego, żadnego nudnego fragmentu. Z pewnością będę do niego jeszcze wracał przy różnych okazjach, związanych z moją pracą dydaktyczną i naukową. Na taki odbiór złożyła się i ogromna kompetencja antropologiczna Autora, Jego warsztat naukowy i piękny język oraz umiejętność interesującej narracji – wszystkie te cechy rzadko występują razem. Uważam się za bardzo krytycznego recenzenta, jednak książkę Wojciecha Bębna, ważąc słowa, muszę uznać za znakomitą. Z recenzji dr hab. Wojciecha Olszewskiego

W kulturze euroamerykańskiej Indianie przedstawiani byli albo jako prymitywni, brudni, dzicy, albo jako „szlachetne dzikusy”, żyjący w zgodzie z naturą. Taki ich obraz został utrwalony już w pierwszych dekadach kolonizacji. Współcześnie – wydawałoby się – wiedza na temat mieszkańców Amazonii radykalnie się zmieniła, a co za tym idzie – zmienił się także ich wizerunek. Jednak analiza tekstów kultury powstałych w XXI wieku (książek, filmów, komiksów, wystaw zdjęć, gier planszowych i gier wideo) pokazuje inną tendencję: w świadomości społecznej wciąż funkcjonuje obraz rdzennych mieszkańców, który znacznie odbiega od prawdy i pełen jest egzotyzacji.
W książce omówiona została historia Amazonii, historia ukazywania mieszkańców tego terenu, proces tworzenia się stereotypowego o nich wyobrażenia. Przeprowadzono także analizę i interpretację współczesnych tekstów kultury, które ten stereotyp wykorzystują.

Recenzowana praca podejmuje aktualny i istotny społecznie temat, zdając relację z oryginalnych analiz autorki. Napisana została żywym, komunikatywny językiem przez dobrze poinformowaną i zaangażowaną ekspertkę. Przedmiotem zainteresowania Aleksandry Wieruckiej jest wizerunek mieszkańców Amazonii w „tekstach kultury XXI wieku”. W sumie udało się jej wyodrębnić i poddać analizie ponad 60 różnych tekstów. Analizy te wymagały rozmaitych kompetencji – z pól analiz wizualnych, tekstualnych, game studies, a także stricte językowych. Autorka z powodzeniem wyławia kluczowe wątki badanego wizerunku, przypisywane tubylcom amazońskim od początku XVI wieku.
prof. dr hab. Waldemar Kuligowski

Aleksandra Wierucka – pracuje w Instytucie Badań nad Kulturą w Uniwersytecie Gdańskim. Zajmuje się antropologią społeczeństw tradycyjnych, w tym ich funkcjonowaniem we współczesnym świecie. Od 2007 roku prowadzi badania antropologiczne w Ekwadorze – ich rezultatem jest między innymi książka Huaorani of the Western Snippet (Palgrave Macmillan, New York 2015), a także artykuły w czasopismach polskich i zagranicznych. Członkini American Anthropological Association, Society for Anthropology of Lowland South America, Association for Cultural Studies oraz Polskiego Towarzystwa Kulturoznawczego.

Pomysł na niniejszą publikację zrodził się podczas “Spotkań z kulturą współczesną”. [...] Oprócz różnorodności podjętych zagadnień (tradycja w kulturze, kultura słowa, kultura audiowizualna, reklama, komiks), teksty reprezentują zróżnicowaną formę. [...] Autorzy artykułów dokonali starań, by proponowany zbiór mógł stanowić materiał dydaktyczny, pomoc dla nauczycieli, by pomógł kształtować refleksyjną i krytyczną ocenę zjawisk współczesnej kultury. Mam nadzieję, że pozwala spojrzeć na fenomen różnorakich aspektów kultury w sposób interdyscyplinarny (ze Wstępu).
Beacie Lisowskiej udała się trudna sztuka uczynienia książki prawdziwym podręcznikiem dla nauczycieli podejmujących w swej pracy wątki kulturoznawcze [...] omówione w tomie obszary to te sfery kultury współczesnej, z którą młodzi ludzie spotykają się najczęściej. Problem polega na tym, że często brakuje im rozsądnego „przewodnika”, który nauczyłby ich, jak być świadomym i krytycznym odbiorcą reklamy i powiedział, dlaczego komiks jest (może być) wartościowym gatunkiem literackim. […] Nauczyciele znajdą w niej scenariusze lekcji, ale także teksty analityczne. Z wszystkich – przy odrobinie dobrej woli – mogą zrobić dobry użytek (z recenzji prof. Andrzeja Pitrusa).

"(...) Z zainteresowaniem należy odnotować przedsięwzięcie wydania kolejnej publikacji przez Wydawnictwo Kujawsko-Pomorskiej Szkoły Wyższej w Bydgoszczy. Jest to monografia pod redakcją dr Heleny Czakowskiej i ks. dr. Mariusza Kucińskiego.Modelowe zainteresowanie interdyscyplinarnej wiedzy w służbie odpowiedzialności za człowieka ukazuje inicjatywa badawczo - odkrywcza w tym zakresie, jaką prezentują autorzy poszczególnych rozdziałów. Treść ich prowadzi do odczytania na nowo zadań pedagogii afirmacji człowieka jako osoby. Publikacja przybliża istotną rolę pedagogiki oraz religii, a także pozwala czytelnikowi dokonać wglądu w wybrane z tego obszaru problemy i zagrożenia we współczesnym świecie. (...)."

Zbiór obszernych, wnikliwych artykułów analizujących i interpretujących treść oraz formę przedstawiania w dziele filmowym świata doświadczeń wewnętrznych bohaterów filmowych.

Rozprawy są poświęcone filmom: Świadectwo urodzenia Stanisława Różewicza, Konformista Bernardo Bertolucciego, Lokator Romana Polańskiego, Panny z Wilka Andrzeja Wajdy, Łagodna Piotra Dumały, Aleksandra Aleksandra Sokurowa oraz Wołanie Marcina Dudziaka.

Zamieszczone w tomie interpretacje – zgodnie z zasadami metody antropologiczno-morfologicznej – są wyprowadzane ze znaczeń zawartych w obrazie filmowym przy użyciu argumentów obecnych immanentnie w analizowanym dziele, zebranych w toku starannie przeprowadzonej procedury analitycznej poprzedzającej interpretację.

Rzetelność naukowa autorów i zastosowana metodologia sprawiają, że zawarte w książce odczytania wybitnych, dobrze znanych filmów zaskakują dotychczas niedostrzeganym bogactwem artystycznym omawianych dzieł i głębią znaczeń. Są świadectwem możliwości precyzyjnych, konsekwentnych metodologicznie i zorientowanych antropologicznie badań filmoznawczych.

Monografia powstała w ramach prac Zespołu Badań nad Filmem w Instytucie Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego.

The book contains a collection of articles analysing the content and form of presenting inner experiences of film characters in the cinematographic work.

The dissertations are dedicated to the following films: Stanisław Różewicz’s Świadectwo urodzenia, Bernardo Bertolucci’s Konformista, Roman Polański’s Lokator, Andrzej Wajda’s Panny z Wilka, Piotr Dumała’s Łagodna, Aleksandr Sokurow’s Aleksandra and Marcin Dudziak’s Wołanie.