Codzienność w cieniu terroru

Atlas II wojny światowej jest wyczerpującym, ilustrowanym przewodnikiem po wydarzeniach tamtego okresu. Szczegółowo przedstawia przebieg kampanii lądowych, morskich i powietrznych, pozwalając czytelnikowi śledzić sukcesy i porażki obu stron konfliktu. 160 kolorowych map ilustruje przebieg walk na wszystkich obszarach działań wojennych. W książce opisano lądowe kampanie w Europie Północno-Wschodniej, Włoszech, Afryce Północnej, ZSRR, Azji Południowo-Wschodniej oraz na Pacyfiku, bitwy morskie na Atlantyku i Morzu Śródziemnym, batalie między lotniskowcami na Pacyfiku oraz bombardowania w Europie i w rejonie Pacyfiku, na zniszczeniu japońskich miast – Hiroszimy i Nagasaki – kończąc.

„Cichociemni” Spadochroniarze AK stanowili starannie wyselekcjonowaną i przeszkoloną w działaniach specjalnych grupę żołnierzy ówczesnego Wojska Polskiego. Poddani morderczym kursom i treningom, podczas których ryzykowali życie i zdrowie, stali się prawdziwą elitą „specjalsów” Polskich Sił Zbrojnych i Armii Krajowej, którzy w warunkach bojowych udowodnili swoją wartość. Wielu z nich za wierną służbę Polsce zapłaciło najwyższą cenę. Obecnie ich chlubne tradycje bojowe przejęła i godnie reprezentuje Jednostka Wojskowa „GROM”. Niniejsza książka w ogólnym zarysie i w sposób przystępny przybliża pasjonatom jednostek specjalnych Wojska Polskiego tematykę „Cichociemnych”, zapoznaje czytelnika z metodami wstępnego naboru, selekcji i samego szkolenia bojowego oraz prezentuje przykładowe uzbrojenie i wyposażenie używane podczas niebezpiecznych i wyczerpujących treningów, jak i działań zbrojnych w okupowanej Polsce podczas II Wojny Światowej

Zeszyt przedstawia jeden z najnowocześniejszych czołgów armii francuskiej użytych podczas kampanii 1940 roku. Przedstawiono historię rozwoju, wersje i odmiany produkowane seryjnie, budowę, dane techniczne i osiągi czołgu kawalerii ? SOMUA S-35. Był on także używany przez wojska Rumunii i Węgier. Pierwsze prace konstrukcyjne nad nowym czołgiem rozpoczęto 17.05.1934 roku. Prototyp ukończono w zakładach w Saint-Quen pod Paryżem 14.04.1935 roku. Po cyklu długotrwałych wojskowych prób poligonowych wóz przyjęto do uzbrojenia w 1936 roku i zamówiono pierwszą serię 50 egz. Produkcję seryjną rozpoczęto w 1938 roku. Do początku marca 1940 r. wyprodukowano ok. 430 czołgów S-35. Po zakończeniu kampanii 1940 r. w ręce niemieckie dostało się ponad 300 sprawnych czołgów S-35.Ponadto Niemcy dopilnowali dokończenia montażu ok. 40 czołgów, które znajdowały się na liniach produkcyjnych zakładów S.O.M.U.A. Przydzielono je do jednostek szkolnych i rezerwowych w okupowanej Francji, w Norwegii, wykorzystano do zwalczania partyzantki na Bałkanach, włączono do składu lekkich pociągów pancernych ochraniających szlaki kolejowe na zapleczu frontu wschodniego.

Szacuje się, że do pracy przymusowej w nazistowskich Niemczech wywieziono od miliona do półtora miliona dzieci z Polski i Związku Sowieckiego. Uznane za podludzi doświadczyły brutalnego traktowania w czasie deportacji oraz tragicznych warunków życia i pracy. Musiały pracować na rzecz zarówno niemieckiej machiny wojennej, jak i całej gospodarki III Rzeszy. Zatrudniano je w warsztatach naprawczych Wehrmachtu i SS, przy rozbudowie infrastruktury, koszar, lotnisk czy umocnień, dla Organizacji Todta i Niemieckich Kolei Wschodnich, ale też w kopalniach, przemyśle, rolnictwie i rzemiośle, a nawet w charakterze służby w gospodarstwach domowych.
Autor opisuje udział władz wojskowych i cywilnych w organizacji wywózek i pracy przymusowej oraz podkreśla związek między pracą przymusową dzieci a polityką okupacyjną i germanizacyjną. Swoje ustalenia opiera na wieloletnich badaniach prowadzonych w niemieckich i zagranicznych archiwach. Szczególną uwagę poświęca relacjom samych ofiar, których dzieciństwo zostało naznaczone tragicznymi doświadczeniami deportacji i pracy przymusowej.

„Przy życiu utrzymywała mnie tylko myśl o rodzicach. Byłam jedynaczką, więc musiałam być silna. Wiedziałam, ze rodzice na mnie czekają i chciałam dalej żyć z nimi po wojnie.”
Z relacji Danieli Łukomskiej

Johannes-Dieter Steinert jest profesorem na Uniwersytecie w Wolverhampton w Wielkiej Brytanii. Specjalizuje się w historii II wojny światowej i badaniach nad migracjami. To jego pierwsza książka wydana
w języku polskim.

Nowe, rozszerzone wydanie porażającej opowieści o eksperymentach medycznych, dokonywanych na kobietach w Auschwitz.
Medycyna i fanatyzm rasowy – mało zgłębiany rozdział historii obozu Auschwitz, opowiedziany z perspektywy ofiar.
Ta historia nie została dotąd należycie zbadana i opisana. Od kwietnia 1943 roku istniał w Auschwitz blok 10, gdzie dokonywano zbrodniczych eksperymentów medycznych – na około ośmiuset kobietach rzeźnicy nazywający się lekarzami szukali najbardziej skutecznych metod sterylizacji, tak aby po wygranej wojnie uniemożliwić elementom niepożądanym na rozmnażanie. Operacje, naświetlania, toksyczne zastrzyki przeżyło trzysta kobiet. Część z nich opowiedziała autorowi, co im robiono. Kim był niesławny profesor Clauberg, „specjalista” od sterylizacji. Jak działało jego „laboratorium”. Jakie metody stosowali i co „badali” inni pseudo-lekarze. Historia ofiar, katów, sadystycznych „operacji” i codzienności obozu opisana na podstawie badań archiwalnych i rozmów z ofiarami. Lang opowiada, kim były te kobiety, co się z nimi stało, jak radziły sobie w codziennym życiu i z czym po wojnie musiały sobie radzić.
Książka Hansa-Joachima Langa to przykład wnikliwej pracy badawczej połączonej z wrażliwością niezbędną w przypadku takiego akurat tematu badań. W centrum zainteresowań naukowca jest bowiem człowiek – ten, który ma na swoich rękach krew i którzy zaprzecza etycznym zobowiązaniom wpisanym w zawód lekarza, i ten, który wrzucony w wir Wielkiego Zła, staje się w swojej bezradności i upodleniu królikiem doświadczalnym.
Bernadetta Darska, Onet.pl
Hans-Joachim Lang – (ur. 1951) – niemiecki dziennikarz, historyk i wykładowca antropologii kulturowej w Instytucie Kulturoznawczych Studiów Empirycznych na uniwersytecie w Tybindze. Jest autorem wielu artykułów i kilkukrotnie nagrodzonej książki Die Namen der Nummern, opublikowanej w 2004 roku, w której zidentyfikował wszystkie ofiary zamordowane w komorze gazowej obozu koncentracyjnego Natzweiler-Struthof dla nazistowskiego anatoma Augusta Hirta. W książce Als Christ nenne ich Siene Lügner opowiedział historię młodego księgowego z banku, Theodora Rollera, który odmówił podpisania przysięgi lojalność dla Adolfa Hitlera i pisał listy do kanclerza, wyjaśniające swoją wiarę, w konsekwencji czego został uwięziony w zakładzie psychiatrycznym.

Kiedy pisarz chce pokazać świat w krzywym zwierciadle, sięga po karykaturę czy groteskę, by uzyskać odpowiednio zniekształcony obraz. Do napisania tych opowiadań Alex Wieseltier nie potrzebował żadnych wyrafinowanych narzędzi deformacji, zrobiła to za niego historia.
Książka zawiera relacje ludzi, którzy pamiętają Zagładę bądź są potomkami jej uczestników: ofiar, sprawców, świadków. Mówią oni o dawnych wydarzeniach, o tych, którzy zginęli, o tych, którzy ocaleli, o tych, którzy z narażeniem własnego życia pomagali Żydom, ale i o tych, którzy zamykali oczy na ich piekło, donosili czy wreszcie – okradali i zabijali dawnych sąsiadów.
Autor nie kadruje panoramy postaw bohaterów pod szablon polityki historycznej czy dobrego samopoczucia, nie ocenia, nie komentuje, nie cenzuruje. Zostawia czytelnika z drastycznymi opowieściami – i z pytaniami, na które nie ma odpowiedzi.
Czy osiemdziesiąt lat po Zagładzie warto zaglądać do Krzywego zwierciadła? Czy można dziś jeszcze powiedzieć coś nowego o Holokauście? Wystarczy odwrócić pytanie: czy dziś jeszcze Holokaust mówi coś ważnego o nas? I wtedy czytać.
Izabela Fietkiewicz-Paszek