Dom Radziwiłłów

W maju 1943 roku rozchodzi się po Warszawie wiadomość, że w niepozornym budynku przy ul. Długiej 29 sprzedawane są dokumenty państw południowoamerykańskich, gwarantujące Żydom ukrywającym się wówczas po stronie aryjskiej bezpieczny wyjazd z Generalnego Gubernatorstwa do specjalnych obozów we Francji, gdzie mają czekać na wymianę na jeńców niemieckich internowanych przez aliantów. Mimo wątpliwości, tysiące osób wychodzi z ukrycia i przychodzi do Hotelu Polskiego, szukając tam ratunku. Z 2500 Żydów, którzy trafili na Długą, wojnę przeżyło niecałe 300. Czy Hotel Polski był pułapką, czy też możliwością ratunku, która się nie powiodła?

„Średniowiecze Polskie i Powszechne” jest jednym z niewielu w Polsce czasopism prezentujących teksty poświęcone tylko tej epoce, za to w bardzo szerokiej formie, obejmującej zarówno historię średniowieczną Polski, jak i powszechną. Na jego łamach publikują mediewiści z prawie wszystkich ośrodków naukowych w kraju oraz z zagranicy (Czechy, Ukraina, Niemcy), a także doktoranci, których świeże spojrzenie na poszczególne problemy pozwala niejednokrotnie ukazać je w całkiem innym świetle. Dzięki temu wszystkiemu potencjalny czytelnik ma możliwość zapoznania się z przeglądem badań i różnorodną tematyką, ograniczoną jednak do interesującej go epoki, a każdy mediewista znajdzie tu coś dla siebie.

W niniejszym tomie pomieszczono teksty dotyczące m.in.: wieloosobowego zarządzania parafią; obrazu Franciszka z Asyżu i franciszkanów w czternastowiecznym traktacie dominikańskim; pobytu schizmatyków na dworze pierwszych Jagiellonów; roli patronów Polski w geografii sakralnej Krakowa; bractwa Najświętszej Marii Panny w Krakowie; badań późnośredniowiecznych polskich elit polityczno-społecznych, w tym możnowładztwa i rycerstwa; problematyki wojskowej; historii kulinarnej. Tom zamykają dwa artykuły recenzyjne.

Tom 12 (17) periodyku „Wieki Stare i Nowe” cechuje różnorodność zagadnień osadzonych w kilku epokach historycznych. W bieżącym tomie znalazły się prace badaczy, którzy reprezentują kilka ośrodków naukowych, mieszczących się – poza Katowicami – we Lwowie, w Opolu, Poznaniu, Pradze oraz Warszawie. W części Artykuły szczególnie bogato jest reprezentowana problematyka dotycząca różnych aspektów dziejów Rzeczypospolitej XVII i XVIII wieku. Swoje miejsce znalazły też teksty tematyką nawiązujące do XIX i pierwszej połowy XX stulecia. Tom zamyka stały dział: Artykuły recenzyjne i recenzje, w którym zamieszczono krytyczne omówienia kilku prac z zakresu historii starożytnej, nowożytnej i najnowszej. Publikacja może stać się przedmiotem zainteresowania zarówno zawodowych historyków, studentów historii, jak i amatorów ciekawych procesów oraz zdarzeń zachodzących w przeszłości.

W roku 1177 p.n.e. grupy maruderów znanych pod nazwą „Ludy Morza” najechały Egipt.

Prezentowana książka poświęcona jest dwóm łączącym się ze sobą sprawom: osobie i historii życia Adolfa (Adama) Bromberga, polskiego komunisty, oficera Ludowego Wojska Polskiego, następnie wydawcy, dyrektora Państwowego Wydawnictwa Naukowego w latach 1953-1965, oraz związanej z nim sprawie tzw. encyklopedystów - autorów i redaktorów haseł w Wielkiej Encyklopedii Powszechnej PWN, którzy stali się przedmiotem nagonki prasowej w latach 1967-1968 i przeprowadzonej w jej rezultacie czystki personalnej w PWN. Jest to istotny przyczynek do badań nad kwestiami związanymi z funkcjonowaniem inteligencji w strukturach komunistycznego państwa oraz polityką naukową i kulturalną władz PRL.

Książka otrzymała nagrodę Rektora Uniwersytetu Warszawskiego i Dziekana Wydziału Historycznego UW - CLIO III stopnia.

Kompleksowe opracowanie analizujące problem skandali politycznych w RFN z perspektywy politologicznej, historycznej, socjologicznej i medioznawczej. Publikacja wskazuje przyczyny oraz skutki skandali politycznych w państwie będącym dojrzałą demokracją z dobrze funkcjonującym społeczeństwem obywatelskim. Analizuje wpływ, jaki wywierają afery na scenę polityczną i stabilność rządów w państwie oraz prezentuje dynamikę karier politycznych związaną z mechanizmami skandalizacji niewłaściwych zachowań uczestników życia politycznego.

Afery, skandale, sensacyjne wydarzenia są nieuniknioną częścią życia politycznego. Żywią się nimi media, bulwersują opinię publiczną, mają najczęściej olbrzymią siłę rażenia i duży zasięg oddziaływania; zdarza się, że w ich rezultacie upadają rządy, prominentni politycy odchodzą w niebyt… Na ogół jest tak zawsze i wszędzie, choć oczywiście z wieloma wyjątkami. Powyższe konstatacje w pełni potwierdzają wybrane przykłady afer politycznych – wynaturzeń w życiu publicznym naszego zachodniego sąsiada. Występują one w całej historii Republiki Federalnej Niemiec od chwili jej powstania w 1949 roku do dziś, wzbudzając nieodpartą refleksję: jak radzić sobie ze skandalami w demokratycznym państwie z dobrze funkcjonującym społeczeństwem obywatelskim?

*********

Political Scandals in the Federal Republic of Germany: the Process, the Players, the Consequences

A comprehensive study analysing the problem of political scandals in FRG from the political, historical, sociological and media perspective. The publication pinpoints the causes and the consequences of political scandals in the country established as a mature democracy with a well-functioning civil society. It analyses the influence such scandals exert on the political scene and stability in the country and shows the dynamics of political careers, linked to the mechanisms of scandalizing inappropriate behaviour of those participating in political life.

*********

Dr hab. Katarzyna Gelles (ORCID 0000-0002-3122-4889) – prof. Uniwersytetu Wrocławskiego, politolog, niemcoznawca, pracownik naukowy i nauczyciel akademicki. Pracuje w Zakładzie Badań Niemcoznawczych Instytutu Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Wrocławskiego. Swoje zainteresowania badawcze koncentruje na dziejach państw niemieckich od XIX wieku po współczesność, z uwzględnieniem polityki wewnętrznej i zagranicznej oraz przeobrażeń polityczno-społecznych. Autorka licznych monografii, artykułów oraz omówień poświęconych szeroko pojętym tematom niemcoznawczym. Opublikowała m.in. książki: "Trzecia Rzesza w ujęciu raportów Socjaldemokratycznej Partii Niemiec" (Sopade) (2004), "Niemiecka polityka wschodnia" (2007) oraz "Niemiecka Republika Demokratyczna wobec zachodnich mocarstw okupacyjnych" (2011).

Dr Mariusz Kozerski (ORCID 0000-0001-6619-5531) – politolog, niemcoznawca, pracownik naukowy w Zakładzie Badań Niemcoznawczych Instytutu Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Wrocławskiego. Wielokrotny stypendysta niemieckich organizacji wspierających wymianę akademicką (m.in. Bayhost, DAAD, Fundacji Konrada Adenauera i KAAD). Autor monografii: "Polityka europejska Bawarii na przełomie XX i XXI wieku" (2007) oraz "Reorganizacja obszaru związkowego RFN w dyskursie politycznym lat 1948/49–1990" (2015). Przedmiotem jego zainteresowań badawczych są uwarunkowania kariery politycznej w Niemczech, a także pozycja i znaczenie CSU w niemieckim i bawarskim systemie partyjnym.

Dr Joanna Trajman (ORCID 0000-0002-6260-9140) – absolwentka stosunków międzynarodowych i kulturoznawstwa. Pracuje w Zakładzie Badań Niemcoznawczych Instytutu Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Wrocławskiego. Głównym polem jej zainteresowań badawczych jest polityka kobieca niemieckich partii politycznych, film niemiecki oraz kultura pamięci w Niemczech. Autorka wielu publikacji podejmujących zagadnienia szeroko rozumianego życia politycznego, społecznego i kulturalnego Republiki Federalnej Niemiec, w tym monografii "Narodowy socjalizm w kinie zjednoczonych Niemiec" (2014).