Doniesienia Z Krainy Ciemności

To książka, w której czytelnik znajdzie odwołania do literatury polskiej, rosyjskiej i staroruskiej, a także do folkloru słowiańskiego. Autorka zabiera nas w podróż do świata obrzędów słowiańskich, pokazując związki losów człowieka z naturą. W książce widać także inspiracje zaczerpnięte z kultury rosyjskiej, która jest dla autorki niezwykle ważna i bliska. We współczesnej literaturze europejskiej istnieje niewiele takich pozycji, które by nawiązywały do folkloru słowiańskiego. Całkiem nowa baśń to powieść nie tylko o miłości, lecz także historia przenosząca nas w obrzędowy świat Słowian, w którym żyją różne demony, czuć obecność mitologicznych bogów, a przyroda jest mocno związana z losami bohaterów. Wnikliwy czytelnik znajdzie w książce Aleksandry Kołodziejczak wiele odwołań do literatury polskiej (C.K. Norwid, E. Orzeszkowa), rosyjskiej (L. Tołstoj, M. Niekrasow), czy też staroruskiej (np. Słowo o pułku Igora). Jest to w pewnym sensie pokłon oddany dziełom wielkich pisarzy i przybliżenie nam, współczesnym pokoleniom, naszych słowiańskich tradycji. Związek polskości i rosyjskości jest jednym z głównych wątków tej powieści. Połączenie tych dwóch pierwiastków zwraca uwagę na rolę tradycji w stosunkach Polski i Rosji krajów niegdyś tak kulturowo podobnych. Myśl autorki, wyraźnie emocjonalnie związanej z Rosją, została wyrażona m.in. poprzez różne motywy oraz formy lingwistyczne zaczerpnięte z języka rosyjskiego. Ale niezależnie od wielości zawartych w niej akcentów artystycznych Całkiem nowa baśń jest dla czytelnika niezwykle wdzięczną powieścią. Pełna barwnych, pisanych prozą poetycką opisów, w połączeniu ze współczesnymi dialogami, stanowi zgrabny pomost literacki pomiędzy przeszłością a teraźniejszością.

Narrator, jednocześnie główna postać utworu, snajper, reprezentant świata chrześcijańskiego, kieruje strzelbę w stronę swego celu – muzułmanki, która ze swego punktu obserwacyjnego celuje z broni w jego stronę. Każde z nich może strzelić w ciągu sekundy, żadne nie wykonuje decydującego ruchu. Doruntina – jak nazywa swoją przeciwniczkę narrator, nawiązując do bałkańskiej legendy o miłości, która przezwycięża śmierć – staje się niemą słuchaczką opowieści o dzieciństwie i dojrzewaniu bohatera, jego studiach literackich, wątek ostatnich wojen domowych toczonych na Bałkanach przeplata się z osobistymi doświadczeniami i przeżyciami autora. Liczne nawiązania do bohaterów dzieł literatury światowej sprawiają, że przeszłość miesza się z teraźniejszością, fikcja z rzeczywistością. Konflikty zbrojne są tu tylko pretekstem do poszukiwania odpowiedzi na pytania najistotniejsze, dotyczące natury człowieczeństwa. Otrzymujemy uniwersalną opowieść o życiu i śmierci, miłości i nienawiści, bezsensie wojny, wewnętrznych konfliktach i absurdalności ludzkiej egzystencji. Blaže Minevski - macedoński prozaik i dramaturg, urodził się w 1961 roku w Gevgeliji, ukończył dziennikarstwo na Uniwersytecie w Skopje. Autor powieści, opowiadań i dramatów. Jego tłumaczona na wiele języków powieść Celownik otrzymała tytuł „powieści roku” dziennika „Utrinski Vesnik”, prestiżową nagrodę „Stale Popov” – przyznawaną przez Stowarzyszenie Pisarzy Macedonii dla najlepszej prozy, oraz nagrodę Miasta Skopje – „13 Listopada”. Potwierdzeniem polularności Blaže Minevskiego są kolejne macedońskie wznowienia powieści Celownik oraz nagroda dla „najczęściej czytanego autora”, którą na podstawie ilości wypożyczeń utworów pisarzy macedońskich we wszystkich bibliotekach publicznych w kraju przyznaje Narodowa i Uniwersytecka Biblioteka im. Św. Klimenta Ochrydzkiego w Skopje. Utwory Blaže Minevskiego wydawane są w przekładach na inne języki. Powieść Celownik ukazała się w języku angielskim, armeńskim, serbskim, słoweńskim, arabskim, chińskim i włoskim. Tłumaczenia na język serbski doczekała się jego powieść Ja, Tito i Myszka Miki, a na język bułgarski – powieści Powinniśmy zrobić zdjęcie, zanim zaczęliśmy się nienawidzić i Wyznania pewnego wilczomlecza.

Jak bardzo poturbowanym dorosłym staje się dziecko wychowywane bez matki? Gdzie taki człowiek może poszukiwać matczynego substytutu i do czego te poszukiwania potrafią doprowadzić? Jak stworzyć związek, gdy relacje partnerskie są do bólu asymetryczne? I czy można mówić o zdradzie, gdy de facto związek dwojga ludzi jest fikcją? Karolina Jaklewicz w swojej drugiej książce prozatorskiej proponuje niezwykle plastycznie opowiedzianą i ciekawie skonstruowaną opowieść o rodzinie i miłości, ale też o lęku przed obcymi czy pogoni za szczęściem. Mozaikowa konstrukcja fabuły, nieoczywiści bohaterowie i precyzja w posługiwaniu się słowem pisanym składają się na książkę hipnotyzującą i wciągającą. Złość na bohaterów czy pojawiający się w trakcie lektury dyskomfort, wywołany ich wyborami etycznymi, paradoksalnie jeszcze bardziej zatrzymują nas przy tej opowieści.   FRAGMENT: Przyjechałem do tego miasta, licząc na to, że matki nie spotkam, prawdopodobieństwo było naprawdę niewielkie. Chciałem po prostu wyjechać. Ludzie mają obsesję poznawania faktów, przekopywania dokumentów, sprawdzania pochodzenia. Wytracają się w mozolnym tropieniu prawdy, w zapełnianiu braków. Tak jakby nie mogli przyjąć nieobecności za obecność bez potwierdzenia, jakby tylko bycie miało sens. A ja wiem, że niebycie jest równie ważne. Że pustka nie oznacza wcale pustki. Że ujemność istnienia jest równoprawnym byciem.

"Czarny pokój i inne pokoje" to pierwsza z serii książek poświęconych Studiu Eksperymentalnemu Polskiego Radia, jaką opracowuje Fundacja Automatophone wraz z Muzeum Sztuki w Łodzi. Redaktorzy Michał Libera i Michał Mendyk zebrali w niniejszym tomie teksty poświęcone powołaniu do życia Studia (dział "Początki"), relacjom placówki z kompozytorami ("Rozwinięcia"), twórczości w polu muzyki ("Analizy") i interdyscyplinarnym przedsięwzięciom ("Rozszerzenia"), a także rozmowy z Krzysztofem Szlifirskim, Krzysztofem Knittlem, Ewą Guziołek-Tubelewicz, Barbarą Okoń-Makowską i Tadeuszem Sudnikiem. Część wspomnianych materiałów została zaprezentowana podczas konferencji, jaką w 60 rocznicę powstania placówki zorganizowała Instytut Adama Mickiewicza we współpracy z łódzkim muzeum. Uzupełniona o nowe teksty i przedruki publikacja stanowi kompleksowe opracowanie historii "czarnego pokoju" - jak nazywano "serce" Studia, w którym pracowali twórcy muzyki na taśmę.

W świat prozy Filipa Davida czytelnik wchodzi jak w przestrzeń fantastyczną, a jednak rzeczywistą, w której krążą postacie zarówno żywych, jak umarłych. "Dom pamięci i zapomnienia" kontynuuje literacka tradycję spod znaku Szymona Anskiego i Izraela Joszuy Singera, w oryginalny sposób łącząc europejski romantyzm z mistyką żydowską.

„Dzieci bez oczu” to opowieść o trójce przyjaciół, którzy mimo dzielących ich różnic pragną wydać wspólnie książkę. Ma być ona wyrazem ich osobistego spojrzenia na świat, który budzi w nich skrajne emocje. Podstawowym problemem, z jakim przychodzi im się zmierzyć jest brak funduszy na opublikowanie dzieła. Niespodziewanie z pomocą przychodzi im stary hazardzista, dawny kieszonkowiec i szuler – Szulewić, który zamierza sfinansować publikację ich książki. Każdy bohaterów książki jest upośledzony życiowo. Jest tytułowym „dzieckiem bez oczu”. Jowan wciąż mieszka z nadopiekuńczą matką. Strachinia właśnie rozwiódł się z Jeleną, o którą był chorobliwie zazdrosny. Obecnie leczy frustrację, łykając garściami leki psychotropowe. Na swoją zgubę podkochuje się w Nataszy, która – aby móc studiować i pomagać schorowanym rodzicom – sprzedaje swoje ciało.