Dramaty Tom II

Powstałe w latach siedemdziesiątych XX wieku sztuki: "Siła przyzwyczajenia", "Minetti. Portret artysty z czasów starości" i "Przed odejściem w stan spoczynku" składają się na pierwszy tom "Dramatów" Thomasa Bernharda (1931–1989), czołowego wybitnego niemieckojęzycznego powieściopisarza i dramaturga.
Głównymi postaciami trzech dramatów są dyrektor cyrku, stary aktor i sędzia. W otaczającym ich świecie, jak w teatrze, odgrywają wymyślone przez siebie role. Przemocą narzucają innym swoje ambicje, wizje i zamiłowania. W utworach scenicznych Bernhard rozwija znane z prozy motywy: nierozerwalność tyranii i przemocy, niekończący się perfekcjonizm, bliskie obłędu uwielbienie dla sztuki oraz społeczne zakłamanie Austriaków. Zaskakuje dynamicznym stylem i precyzją lakonicznych wypowiedzi.
Thomas Bernhard jako dramaturg fascynuje nie mniej niż jako prozaik. Niezmiennie obnaża ludzkie ułomności. Bezkompromisowo obraża społeczeństwo, piętnując jego wyobrażenia i mniemania o sobie. I mimo upływu czasu wciąż ostrzega. Przesłanie jego dramatów bowiem jest przerażająco aktualne.

Intruz, Pelleas i Melisanda i Ślepcy należą do najwybitniejszych utworów Maurice’a Maeterlincka, twórcy dramatu symbolicznego. Każda z tych tragedii wywarła ogromny wpływ na rozwój literatury i sztuki europejskiej oraz światowej. Ich wspólną cechą jest zamierzone niedookreślenie psychologii postaci i szkicowe przedstawienie akcji scenicznej, co pozwala skupić całą uwagę na zaskakującym procesie obnażania umykającego postrzeganiu sensu zjawisk. Wnikające w ukryte czeluści zdarzeń utwory Maeterlincka wydobywają na światło dzienne niedopowiedziane prawdy o człowieku i kierujących nim fundamentalnych pobudkach. Wyrażają równocześnie tajone lęki i bezradność człowieka wobec tajemnicy przeznaczenia. Przełomowe zarówno pod względem formalnym, pod względem poruszanych przez siebie tematów, jak i pełnej tajemniczości atmosfery – bliskiej sennym marzeniom, dramaty Maeterlincka są po dziś dzień niewyczerpanym źródłem inspiracji dla pisarzy, malarzy, muzyków czy twórców teatralnych.
Lektura dla szkół średnich

Maurice Maeterlinck (1862–1949) – belgijski dramaturg, poeta, eseista, pochodzenia flamandzkiego. Dużą popularność zyskały jego szkice filozoficzno-przyrodnicze Życie pszczół i Życie termitów.

W publikacji Czytelnik znajdzie rozważania na temat metatekstów i paratekstów dramaturgicznych, do których należą didaskalia, ilustracje, incipity, odsyłacze, posłowia, przedmowy, przypisy, tytuły, a także różnego rodzaju komentarze, recenzje, omówienia oraz streszczenia. Peryferie tekstu zmieniały się na przestrzeni wieków od epoki starożytnej do czasów współczesnych, co przekłada się na różnorodność ich form i treści. Cechy charakterystyczne i zadania metatekstów i paratekstów zależały od rodzaju tekstu głównego, epoki literackiej oraz dominujących w danej kulturze tendencji naukowych i teatralno-dramatycznych.
Praca w polskim obszarze badawczym jest poważnym osiągnięciem naukowym, ustalającym dla przyszłych badaczy nowe kierunki poszukiwań w aspekcie konkretnych dzieł dramatycznych i spektakli teatralnych. Nie widzę dla niej prac konkurencyjnych. Dotąd zajmowano się metatekstami i didaskaliami w sposób „niesystemowy”, dość wycinkowy i w wąskim obszarze. Tymczasem prezentowana publikacja dokonuje usystematyzowania procesu badawczego oraz przedstawia wyniki badań szczegółowych na tle przemian historycznych, a także przemian gatunkowych w dramaturgii i teatrze od antyku do współczesności. Dlatego znajdzie ona szeroki krąg odbiorców: powinna zainteresować praktyków teatru, badaczy historii teatru i dramatu polskiego oraz obcego, teatrologów badających recepcję obcej dramaturgii w Polsce, jak również autorów dramatycznych.
z recenzji pro Wojciecha Kaczmarka

Romeo i Julia – dramat angielskiego pisarza Williama Szekspira napisany we wczesnym stadium jego kariery. Przedstawia historię tragicznej miłości dwojga młodych ludzi, którzy stali się wzorcami romantycznych kochanków. Historia toczy się w Weronie i Mantui.
Źródeł utworu należy doszukiwać się we włoskiej opowieści romantycznej Mattea Bandella (Le tre parti de le Novelle del Bandello, 1554), przetłumaczonej wierszem na angielski w The Tragicall Historye of Romeus and Juliet (1562) przez Arthura Brooke’a oraz prozą w Palace of Pleasure (1582) przez Williama Paintera. Szekspir zapożyczał z obu tych pozycji dodając przy tym postaci własnego pomysłu, takie jak Merkucjo czy Parys, celem wzbogacenia fabuły. Uważa się, że dramat powstawał w latach 1591–1595, zaś po raz pierwszy został opublikowany w 1597 roku w formacie quarto. (za Wikipedią).

Szewcy. Naukowa sztuka ze „śpiewkami” w trzech aktach jest groteskowym dramatem modernistycznym należącym do kanonu literatury polskiej. Witkiewicz podjął w nim temat rewolucji i totalitaryzmu w czasach, kiedy nad Europą zawisły groźby komunizmu i faszyzmu. Bohaterami utworu są z jednej strony szewcy, skarżący się na trudy swojej pracy i głęboko przekonani, że są ofiarami krzywdy społecznej, a z drugiej strony ich ciemiężyciele: Robert Scurvy i jego „Dziarscy Chłopcy”. Roszczeniowa postawa prowadzi szewców od buntu do rewolucji, a wreszcie do przejęcia władzy i narzucenia rządów terroru. Jednak rywalizacja o władzę przynosi nowy przewrót, na czele którego stoi Hiper-Robociarz. Toruje on drogę do władzy towarzyszowi X i towarzyszowi Abramowskiemu. Katastroficzna a zarazem prorocza wizja przyszłego społeczeństwa, jaką kreśli Witkiewicz, mówi o mechanizacji relacji międzyludzkich i upadku cywilizacji. Lektura dla szkół średnich

Książka o ludzkich losach, o wielkości i znikomości istnienia, o powtarzaniu się cyklu życia i śmierci, a także o miłości i niespełnieniu. Podlasie i Mazury zostały w niej ukazane jako miejsce magiczne, uwikłane w historię i porzucone. Bohaterami tej rozpisanej na wiele głosów opowieści są ludzie żyjący i umarli, prawdziwi i zmyśleni, wciąż upadający i podnoszący się, którzy wiodą przeznaczony sobie żywot zarówno w świecie rzeczywistym, jak i zmitologizowanym, w przeszłości, teraźniejszości i przyszłości.