Dziewczęta z Auschwitz

The German doctor usually only came for the selections. They were carried out in such a way that the German doctor walked next alongside the sick beds and each prisoner had to get up. If she couldn't get up, no matter for whay reason, for example just beacuse her legs had ben scaled, she was designated for gassing. (From the testimony of Maria Nowakowska, a prisoner of Auschwitz-Birkenau who worked as a nurse). Apart from Doctor Entress, Doctor Jager and Doctor Vetter also relief on this group of patients for gaining knowlage of how to treat tuberculosis. This situatuincontinued for three months. After three months, during one night, all the sick were removed from both rooms and killed by phenol injections. When I came to work in the morning I found the rooms empty. (From the testimony of Władysław Tondos, a doctor interned at the camp as a political prisoner).

Publikacja „Ekspertyza w sprawie obozu przejściowego w Pruszkowie (Durchgangslager 121 Pruszków) i jego statusu” omawia etapy funkcjonowania, dzieje i status obozu przejściowego w Pruszkowie. Zawarte w książce ustalenia i wnioski są wynikiem szerokiej kwerendy archiwalnej, m.in. w oparciu o akta śledztw. Obóz w Pruszkowie był największym obozem przejściowym w trakcie i po upadku powstania warszawskiego, przez który przeszły setki tysięcy wypędzonych mieszkańców Warszawy i okolic. Podczas selekcji przeprowadzanych w obozie podejmowano decyzje o dalszym losie wypędzonych, nierzadko rozdzielając rodziny. Władze obozowe wysłały70 000 osób do obozów koncentracyjnych, 150 000 skierowały do pracy przymusowej, a pozostałych wypędzonych do różnych miejscowości na terenie Generalnego Gubernatorstwa. Warunki bytowe i sanitarne w Dulag były tragiczne. Choć nadrzędnym celem istnienia obozu było skierowanie jak największej liczby osób do pracy przymusowej na rzecz Rzeszy, wobec więźniów stosowano terror oraz formy eksterminacji pośredniej, a nawet bezpośredniej. Wielu ludzi na skutek pobytu w pruszkowskim obozie doznało uszczerbku na zdrowiu lub zmarło z wycieńczenia, chorób i głodu. Prezentowana ekspertyza dała podstawy do zmiany rozporządzenia w sprawie miejsc odosobnienia, w których były osadzone osoby narodowości polskiej lub obywatele polscy innych narodowości nadania uprawnień osób represjonowanych byłym więźniom Dulag 121 Pruszków.

ublikacja Gdy człowiek był numerem pragnie przybliżyć Czytelnikowi losy osobowe Juliana Szczotki opisanen a podstawie jego osobistych przeżyć oraz korespondencji więziennej z obozów Auchwitz i Buchenwald, aby wielee z tego, co się wówczas działo nie popadło w zapomnienie. Julian Szczotka urodził się 14 lutego 1913 r. w Milówce. Po ukończeniu Państwowego Gimnazjum w Żywcu podjął naukę w Seminarium Nauczycielskim im. Grzegorza Piramowicza w Białej Krakowskiej. Służbę wojskową rozpoczął na Dywizyjnym Kursie Podchorążych Rezerwy Piechoty 21 DPG przy 4 PSP w Cieszynie. Awans na podporucznika rezerwy uzyskał 1 stycznia 1938 r. Ukończył również kurs dla przewodników Junackich Hufców Pracy w Warszawie. Pracę nauczyciela, którą podjął w Opocznie kontynuował następnie w Olimpiowie. Za działalność oświatową w ramach ZWZ/AK został aresztowany z grupą innych nauczycieli przez Niemców 4 czerwca 1942 r. w Wójcinie pow. Opoczno. Po krótkim pobycie w więzieniu w Tomaszowie Mazowieckim był przewieziony do KL Auschwitz, gdzie otrzymał numer 38100. 10 marca 1943 r. wraz z wieloma Polakami został przetransportowany do KL Buchenwald, gdzie pod numerem 11593 przebywał do lipca. 27 lipca 1943 r. był przeniesiony do podobozu w Kassel Druseltal. W obliczu zbliżającej się klęski Niemiec i likwidacji podobozów 10 marca 1945 r. ponownie trafił do Buchenwaldu, z którego był ewakuowany transportem kolejowym na wschód. Wyzwolenia doczekał się w Terezinie 8 maja 1945 r. Do Polski powrócił 12 czerwca 1945 r. podejmując od września pracę nauczyciela w Rajczy, a następnie w Milówce. Oprócz pracy zawodowej był aktywnym organizatorem życia kulturalno – społecznego. Jego brat Stanisław był jedną z pierwszych polskich ofiar obozu w Buchenwaldzie. Julian Szczotka zmarł 29 grudnia 2012 r.

Opowieści o tym, co otrzymujemy od naszych przodków, ale też o tym, co sami decydujemy się od nich wziąć.

Jakimi ludźmi na co dzień byli Powstańcy Warszawscy? Czy żyli wspomnieniami wojennymi do końca swoich dni? Jakimi dziadkami, rodzicami, krewnymi stali się ludzie z wojenną traumą wpisaną do dowodów osobistych?

Książka „Jacy byli? Jacy jesteśmy?” opowiada o Powstańcach Warszawskich głosami ich bliskich – dzieci, wnuków i prawnuków, którzy wzięli udział w inicjatywie Muzeum Powstania Warszawskiego „Korzenie pamięci”. Dzięki ich historiom możemy poznać bohaterów i bohaterki z dotąd nieznanej, prywatnej strony.

Znajomość rodzinnych opowieści pozwala kolejnym pokoleniom lepiej zrozumieć zarówno własne ograniczenia, problemy, jak i aspiracje, mocne strony, marzenia. Dlatego warto spojrzeć na rodzinę w szerszej perspektywie historycznych zawirowań, w których się znalazła.

Rodzinnymi historiami dzielą się m.in.: Aga Zaryan, Karolina Korwin-Piotrowska, Karolina Sulej, Arleta Zalewska, Andrzej Wrona, Szymon Majewski, Władysław Teofil Bartoszewski.

Jedwabne 10 VII 1941. Rekonstrukcja mordu autorstwa prof. Marka Jana Chodakiewicza i dr. Tomasza Sommera to kompleksowa próba ukazania, co naprawdę wydarzyło się w Jedwabnem i kto ponosi odpowiedzialność za tę zbrodnię.

Rozmowa z autorką Pasażerki, legendarną pisarką, która przetrwała obozy w Auschwitz, Ravensbrück i Neustadt-Glewe. Reguły obozowej gry: – nie daj się uderzyć, bo siniak prowokuje oprawców do dalszego bicia, – na apelu stawaj w środku – skrajne szeregi atakują psy, – najważniejsze: naucz się rozmawiać z oprawcami. Bo nawet kat ma słabości. A ofiara nie zawsze jest bezbronna.
Trafiła do Auschwitz, mając niespełna dziewiętnaście lat. Ponad siedemdziesiąt lat po wojnie po raz pierwszy opowiada całą swoją historię.
Zofia Posmysz, więźniarka o numerze 7566, mówi o nieludzkich warunkach pracy w kompanii karnej, a także opisuje swoją skomplikowaną relację z esesmanką Anneliese Franz, relację, która wykraczała poza schemat ofiary i kata.
Zofia Posmysz zdradza, skąd czerpała siłę, choć była świadkiem niewyobrażalnego. I jak to się stało, że ponownie zaufała życiu. Chociaż znamy dziesiątki świadectw z obozów koncentracyjnych, to wspomnienia Zofii Posmysz czyta się inaczej. Głównie za sprawą wyrazistych portretów kobiecych: od przerażonych dziewcząt poczynając, przez silne kobiety, upadłe donosicielki, zwyrodniałe niemieckie prostytutki sprawujące funkcyjne stanowiska, na chłodnych niemieckich esesmankach kończąc. „Rzeczpospolita”

Zofia Posmysz, ur. 1923 r., więźniarka Auschwitz, Ravensbrück i Neustadt-Glewe. Przeżyła eksperymenty medyczne i marsz śmierci. Po wojnie była dziennikarką Polskiego Radia, autorką słuchowiska „W Jezioranach”. Swoje obozowe doświadczenie zamieniła w literaturę najwyższej próby. Jej szokującą Pasażerkę sfilmował Andrzej Munk. Nakładem wydawnictwa Znak Literanova ukazało się wznowienie jej powieści Wakacje nad Adriatykiem.