Egzotyczny świat sawanny

Jak napisała sama Autorka, „książka ta jest zadedykowana wszystkim tym, których pasją jest podróżowanie, lecz wciąż brakuje im wiary w siebie”. Gdyby nie ta wiara, dwudziestodwuletnia Paula Gierak zapewne nigdy nie kupiłaby biletu do Nairobi, nie spakowała plecaka i nie wybrała się do Kenii. Zupełnie sama. Ale zrobiła to. Spełniła swoje marzenie i oto jest w Afryce, odkrywając ją po swojemu i chwilami nie wierząc, że to się dzieje naprawdę. Z zapartym tchem ogląda żyrafy, słonie i zebry z pociągu jadącego na wschód kraju, zachwyca się barwnym targiem w Mombasie, kąpie się w Oceanie Indyjskim, w mieście Kisumu rozczarowuje się Jeziorem Wiktorii, w którym… myje się samochody. Ponadto uczy się targować z kierowcami taksówek, gotuje pierogi dla goszczących ją Kenijczyków i zaczyna rozumieć, dlaczego najważniejszym posiłkiem jest ryżowa masa zwana ugali. Jest w tej podróży miejsce na poznawanie nowych ludzi i nowych zwyczajów, jest miejsce na zabawę i na refleksję, ale także na smutek, strach i tęsknotę za domem, czyli uczucia nieobce chyba każdemu podróżnikowi, nie tylko początkującemu. Bowiem Jak stwierdza Autorka, „podróżowanie to nie tylko dalekie wyprawy i rozmowy z ludźmi. Podróż to także wędrówka w głąb własnego umysłu i wbrew pozorom to ona okazuje się najdalsza, najbardziej niebezpieczna i najtrudniejsza. To podróż, z której już nigdy się nie wraca”.

W opisie z pozoru błahych wydarzeń dnia codziennego w wiosce lekarka przedstawia obraz społeczeństwa afrykańskiego oraz tamtejszego systemu ochrony zdrowia. Każde kolejne spotkanie z pacjentem jest dla niej nauką o życiu Zambijczyków oraz rządzącymi nim prawami.

Zwiedziwszy już wiele odległych krain, Ossendowski wraz z żoną Zofią wyrusza w kolejną podróż - nie mniej barwną i nie mniej egzotyczną niż te poprzednie. Tym razem podróżnicy wędrują po Afryce Północnej. Są to jednak tereny zajęte przez francuskich kolonizatorów. Ogląda więc pisarz wielkie, tętniące życiem miasta, zamieszkiwane przez różne warstwy społeczne - od bogaczy żyjących w pałacach po żebraków nocujących w podmiejskich jaskiniach, i rozrzucone wśród skał wiejskie siedliska.

„Safari. Zapiski przewodnika karawan” to kilkadziesiąt historii opowiedzianych przez człowieka, który w Afryce spędził pół życia. Wszystkie są prawdziwe; wszystkie zdarzyły się podczas safari prowadzonych przez Autora w latach 1994-2017 w różnych afrykańskich krajach na południe od równika. Nie są to opowieści o samych wyprawach, ale o tym, co wydarzyło się po drodze, przy okazji, niespodzianie, dzięki czemu Afryka staje się jakby bliższa, bardziej naturalna i autentyczna.
Afryka Pawła Kardasza, chociaż dobrze znana, wciąż potrafi zaskakiwać. Jest przyjazna i otwarta, ale niebezpieczna, jeśli nie respektuje się jej praw. Ludzie są radośni i chętni do pomocy, ale gotowi ukamienować każdego, kto – choćby nieświadomie – obrazi ich zwyczaje. „Wszystko, co robisz, ma swoje konsekwencje. A w Afryce zwykle nie ma miejsca na plan B. Są natomiast błyskawiczne następstwa błędnych decyzji, braku wiedzy, lekkomyślności i arogancji” – ostrzega Autor.
Usiądźmy zatem na sawannie przy ognisku i posłuchajmy współczesnego przewodnika karawan, który opowie nam, co robić, kiedy pośrodku bezdroża odmówi współpracy skrzynia biegów, jak można zgubić turystę w wąwozie o pionowych ścianach i dlaczego nie należy dawać sójek pod żebra, nie upewniwszy się, do kogo te żebra należą. Dowiemy się, że nie powinniśmy okazać zdziwienia, kiedy wódz wioski po omówieniu pogody, stanu zdrowia swojej rodziny czy pogłowia stada zapyta nas nagle o… prezydenta naszego kraju. Że – jak wszędzie na świecie – trzeba uważać na cinkciarzy. Że zabranie lokalnego autostopowicza jest nie tylko dobrym uczynkiem, ale też sporym problemem. Gawęda zaprowadzi nas do barwnych postaci Mamy Roché i Pana Łosia, do sierżanta z Legii Cudzoziemskiej i do uzdrawiaczy. Będzie też nieco historii, zarówno tej kolonialnej, jak i współczesnej: zamachy stanu, przewroty, rewolucje…
„Niczego nie zmyśliłem. Cóż, życie w Afryce bywa bogatsze niż najbujniejsza nawet wyobraźnia” – przyznaje Paweł Kardasz. A dzięki jego napisanej niezwykle plastycznym językiem książce można przeżyć afrykańską podróż, nie ruszając się z domu.

Choć Tunezja zwykle kojarzy się z plażami i hotelami, ten niewielki kraj oferuje fascynujące miejsca i historie. To tu legendarna Dydona wykazała się pomysłowością zdobywając ziemię, a dawna rzymska prowincja Africa zostawiła po sobie największy amfiteatr w Afryce (oraz nazwę dla całego kontynentu!). W poszukiwaniu dżinów powędrujemy zaułkami błękitnego Sidi Bou Said, w Tozeur poznamy, świat arabskich baśni, zaś na Saharze odnajdziemy miejsca znane z „Gwiezdnych Wojen”, a nawet przez chwilę trafimy na inną planetę! Odwiedzimy także oazy opuszczone po potopie, wyspę Dżerbę, na której zatrzymał się Odyseusz i dowiemy się jakie tajemnice skrywa święte miasto Kairuan Mali podróżnicy w wielkim świecie to seria książek pokazujących różnorodne kraje poprzez podróż z dziećmi napisaną przez rodziców (a przy okazji znanych dziennikarzy i fotografów) Annę Olej-Kobus i Krzysztofa Kobusa, prowadzących portal www.malypodroznik.pl Kiedy parze podróżników rodzi się dziecko, mogą zrobić tylko jedno – zabrać je ze sobą w drogę! A potem odkryć, że wyprawy z maluchem całkowicie zmieniają spojrzenie na świat. Na Bali trzyletni Staś zaczął nurkować, a na wyspach Gili czteroletni Michaś uczył się praktycznej ochrony środowiska, wypuszczając żółwie na wolność. W Chorwacji przekonaliśmy się, że w mieście przejście 400 metrów z przedszkolakami jest wyzwaniem, ale nad wodą potrafią maszerować nawet siedem godzin. Holendrzy zdradzili nam tajemnice mowy wiatraków, zaś w Szwecji dowiedzieliśmy się, do czego pięciolatek potrzebuje własnego noża. W Tunezji odkryliśmy po co na drzwiach wiszą cztery kołatki, dlaczego na pustyni najbardziej niebezpieczny jest deszcz oraz jak oszukać dżiny. Zaś Polska nauczyła nas, że każda podróż z dzieckiem jest inna, zaś by była udana warto zabrać ze sobą poczucie humoru, tolerancję dużo miłości i oczywiście dobrą mapę!

Zanzibar uwiódł mnie, zanim jeszcze zdążyłem go ujrzeć w olśniewającym turkusie wód, pod nasyconym granatem nieba. Zanim eksplodował we mnie zapachem przydrożnych ziół, aromatem suszonych na słońcu goździków, smakiem złotych passion-fruit.
Przedstawiam Wam garść moich fotograficznych marzeń, krajobraz wyspy, która ma w sobie magię i moc uwodzenia, poczynając od samej nazwy.

Tomek Tomkowiak