Ekohydrologia

Czwarte, zasadniczo zmienione i zaktualizowane wydanie popularnego podręcznika akademickiego, omawiającego jednostki geologiczne Polski pod kątem stratygrafii, sedymentologii, petrografii oraz tektoniki. Jednostki geologiczne prezentowane są w nim w kolejności od najstarszych (platforma wschodnioeuropejska) do najmłodszych ( Karpaty, baseny paleo- i neogeńskie środkowej Polski). Każdy z rozdziałów książki składa się z dwóch części. W pierwszej podany jest rys historyczny badań danej jednostki oraz zmian poglądów na jej budowę, związanych z rozwojem nauk geologicznych i towarzyszącym mu postępem technicznym, dającym nowe możliwości badawcze. Druga część każdego rozdziału jest prezentacją aktualnego stanu wiedzy na temat omawianej jednostki, zgodnej z najnowszymi ustaleniami i powołaniami na bieżącą literaturę. Na końcu książki zamieszczono obszerną bibliografię. Cennym uzupełnieniem tego podręcznika są liczne ilustracje (mapy, przekroje, wykresy), stanowiące integralną część poszczególnych rozdziałów, a także dodane do książki dwie składane mapy geologiczne Polski oraz tabela stratygraficzna umożliwiająca łatwe umiejscowienie w czasie formacji skalnych, z których są utworzone opisywane jednostki geologiczne. Podręcznik adresowany jest do studentów wszystkich szkół wyższych, na których wykładana jest geologia i nauki pokrewne.

W książce opisano kolejne etapy rozwoju geologicznego Polski – od utworzenia fundamentu krystalicznego niespełna 2 mld lat temu po czasy obecne i najbliższą przyszłość. Dzisiejsza budowa kraju jest przedstawiona jako efekt nakładających się na siebie procesów i zdarzeń geologicznych, wykorzystujących wcześniejsze plany i struktury tektoniczne. Etapy historii omówiono w ramach aktualnej międzynarodowej skali stratygraficznej, na szerszym tle globalnym i kontynentalnym. Autor odwołuje się do wyników najnowszych badań geofizycznych i geologicznych.

Geological History of Poland
The book describes successive stages of Poland’s geological history: from accretion of the crystalline basement nearly 2 billion years ago to recent times and the near future. Present geological structure of the country is shown as the result of overlapping processes and events, using earlier tectonic patterns and structures. Historical phases are discussed against the current chronostratigraphy, in the continental and partly even global context. The author refers to the results of latest geophysical and geological research.

Historia Ziemi jest znanym i cenionym podręcznikiem akademickim z zakresu geologii historycznej. Autorzy opisują dzieje Ziemi, od jej powstania do czasów współczesnych, oraz rozwijającego się na niej życia. Obecne wydanie, podobnie jak poprzednie, opiera się na podstawowej zasadzie najściślejszego powiązania fizycznej i biologicznej historii Ziemi, która musi być studiowana w sposób integrujący te dwa aspekty.

W rozdziałach 1–10 opisano fakty, procesy i koncepcje, których znajomość jest niezbędna do zrozumienia treści rozdziałów 11–20 prezentujących opis zmian systemu Ziemi od czasu jej powstania. Każdy z tych dalszych rozdziałów, poświęcony konkretnemu przedziałowi czasu geologicznego, zaczyna się od tematów ogólnych, takich jak charakter form życia występujących na tej planecie oraz globalnej paleogeografii i zmian klimatycznych. Następnie, w dalszych częściach większości tych rozdziałów, przechodzimy do przeglądu ważnych zdarzeń regionalnych.

Nowe wydanie Historii Ziemi zawiera m.in.:

ponad tysiąc uaktualnień i zmian w danych liczbowych, tekstach i opisach ilustracji,
całkowicie zmienione i uaktualnione materiały fotograficzne,.
skorygowana skala czasu geologicznego, z formalnym dodaniem okresu czwartorzędu,
aktualne poglądy na temat wszystkich wielkich epizodów masowego wymierania,
nową ocenę hipotezy dotyczącej Ziemi jako kuli śnieżnej,
rozszerzone ujęcie skrzyżowanych i względnych związków czasowych, takich jak wynikające z analizy uskoków i ksenolitów,
nowe definicje ważnych terminów naukowych,
uaktualnione interpretacje zmian klimatycznych w erze kenozoicznej,
najnowsze dowody dotyczące ewolucji człowieka,
zrewidowane podrozdziały o filogenezie i bioróżnorodności.

Przejrzystość treści, staranny układ, liczne, bardzo pouczające barwne ilustracje oraz nowatorstwo i aktualność książki sprawiają, że jest to świetny podręcznik akademicki i, co podkreślają recenzenci, przydatny do nauczania geologii na polskich uczelniach. Może być także cennym źródłem wiedzy dla studentów z innych kierunków przyrodniczych oraz nauczycieli i uczniów szkół średnich.

Książka Hydrobiologia. Limnologia prezentuje aktualną wiedzę o wodach powierzchniowych na lądach, organizmach tam żyjących oraz zależnościach między siedliskiem a funkcjonowaniem zespołów hydrobiontów w różnych miejscach i typach ekosystemów słodkowodnych na Ziemi.
Zawiera podstawowe wiadomości o naturalnych czynnikach regulujących obieg wody w przyrodzie, skład chemiczny i preferencjach siedliskowych organizmów wodnych od wirusów po kręgowce wodne, z uwzględnieniem form i charakteru antropogenicznych przekształceń siedliska, struktury ekosystemów wodnych, procesów i zjawisk ekologicznych. Wyjaśnia jak funkcjonują jeziora, rzeki, źródła, zbiorniki, kanały, dlaczego i jak się zmieniają w czasie i przestrzeni oraz jakie działania można podejmować aby zapobiec degradacji jakości wód i stanu ekologicznego ekosystemów wodnych. Przedstawia także nowe, ekologiczne podejście w ocenie stanu ekologicznego wód Polski oraz działań ochronnych, zgodnie z ideą Dyrektywy Wodnej Unii Europejskiej i NATURA 2000. Novum jest prezentacja zakresu i typów świadczonych usług ekologicznych ekosystemów wodnych jako przejaw nowego pojmowania integralnej przestrzeni przyrodniczo-gospodarczej i obiektywnej oceny wartości ekonomicznej naturalnych układów słodkowodnych. Współcześnie podlegają one także wielorakim zmianom na skutek globalnych zmian klimatycznych, a ich charakter prezentujemy w zakończeniu książki.
Podręcznik skierowany jest do wszystkich uczących się, studiujących, hobbystów i praktyków zainteresowanych pogłębieniem wiedzy o środowisku naturalnym, funkcjonowaniu hydrosfery, biologii wód, procesach ekologicznych oraz ochronie przyrody i środowiska.

Podręcznik został napisany przez zespół pracowników naukowych Instytutu Hydrogeologii i Geologii Inżynierskiej Wydziału Geologii Uniwersytetu Warszawskiego. Opisano w nim badania procesów związanych z krążeniem wody w środowisku skalnym, oddziaływania wody na skały i skał na wodę, zależności pomiędzy wodami podziemnymi a powierzchniowymi oraz wpływ gospodarki człowieka na wody podziemne.

W opracowaniu uwzględniono współczesne osiągnięcia naukowe i nowoczesne metody badawcze. Zgodnie z najnowszymi trendami naukowymi w hydrogeologii, wiele miejsca poświęcono zagadnieniom związanym z zagrożeniem jakości i ilości wód oraz problemami dotyczącymi ochrony wód podziemnych, co z pewnością zainteresuje także studentów ekologii i ochrony środowiska.

Praca jest bogato ilustrowana z zastosowaniem ujednoliconego systemu znaków graficznych a cytowany w podręczniku bogaty zestaw literatury, zarówno polskiej jak i obcojęzycznej, pozwoli zainteresowanym czytelnikom na wzbogacenie merytoryczne poruszanych zagadnień.

Zespół autorski tworzą:
Grzegorz Barczyk, Dariusz Dobrzyński, Włodzimierz Humnicki, Dorota Janica, Franciszek Knyszyński, Ewa Krogulec, Paweł Leśniak, Aleksandra Macioszczyk, Jerzy Małecki, Józef Mikołajków oraz Andrzej Sadurski.

Książka przeznaczona dla studentów geologii, geografii, ochrony środowiska, politechnik oraz szkół rolniczych, a także pracowników naukowych tych kierunków i służb hydrologicznych.

Książka jest poświęcona zagadnieniom dynamiki przepływu wody w lądowych systemach hydrologicznych. Przedstawiono w niej różne formy przepływu wody jako procesy dynamiczne, opisane równaniami fizyki matematycznej. Takie podejście umożliwia określenie reakcji systemu hydrologicznego na przewidywane oddziaływanie. Jest ono szczególnie użyteczne przy rozwiązywaniu problemów związanych z gospodarczym wykorzystaniem wód oraz ochroną przed powodzią. Oprócz podstawowych informacji z zakresu hydrologii podano również szczegółowe opisy takich procesów przepływu wody w środowisku naturalnym, jak parowanie, ruch wód gruntowych, odpływ ze zlewni czy propagacja fal wezbraniowych w rzekach.
Książka jest polecana przede wszystkim studentom kierunku Inżynieria Środowiska oraz Budownictwo specjalizującym się w zagadnieniach inżynierii wodnej i hydrotechniki, jak również inżynierom wymienionych specjalności zajmującym się zagadnieniami gospodarki wodnej i wykorzystującym w pracy zawodowej informatyczne narzędzia modelowania procesów hydrologicznych. Może być pomocna dla osób wykonujących ilościowe analizy hydrologiczne, korzystających zarówno z komercyjnego oprogramowania komputerowego, jak i opracowujących własne programy.