Eksperymenty w technice cieplnej

W tej prowokującej do myślenia książce Tobias Leenaert wskazuje, że dotychczasowe strategie działania na rzecz praw zwierząt się nie sprawdziły. Pomimo działalności tysięcy zaangażowanych aktywistów i coraz bardziej błyskotliwych, a nie rzadko szokujących kampanii, spożycie mięsa i produktów odzwierzęcych wciąż rośnie. Leenaert prezentuje nową wizję tego, jak możemy stworzyć wegański świat. Biorąc pod uwagę naszą obecną sytuację, gdy niemal całe społeczeństwo zależy od wykorzystywania zwierząt, potrzebujemy innego, bardziej pragmatycznego podejścia.
Niektórym obrońcom zwierząt wystarczy, że mają rację. Tobiasowi Leenaertowi nie wystarczy, że będziecie stali po właściwiej stronie. Chce, żebyście mieli rację i działali efektywnie. To duża różnica, którą wam uświadomi.
Paul Shapiro
Jak stworzyć świat wegański to obowiązkowa lektura dla każdego, kto chce zmaksymalizować swój wpływ na to, by świat stał się lepszym miejscem dla zwierząt. Tobias Leenaert podsumowuje liczne badania, łącząc je z własnym rozległym doświadczeniem jako obrońcy praw zwierząt, aby przedstawić jasne argumenty i praktyczne wskazówki dotyczące skutecznego działania na rzecz weganizmu. Bardzo polecam tę książkę!
Melanie Joy

W Rządowym Centrum Legislacji pojawiła się kolejna już wersja projektu ustawy o zmianie ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi oraz ustawy o odpadach. Razem z projektem ustawy opublikowano także projekt rozporządzenia w sprawie wysokości kaucji dla poszczególnych rodzajów opakowań objętych systemem kaucyjnym oraz rozporządzenia w sprawie stawek opłat produktowych dla poszczególnych rodzajów opakowań. Jakich tym razem zmian możemy się spodziewać? Dowiesz się tego z artykułu na str. 3
Zmiany szykują się również w sposobie sporządzania WPGO. 13 kwietnia 2023 r. do Rządowego Centrum Legislacji trafił projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie sposobu i formy sporządzania wojewódzkiego planu gospodarki odpadami oraz wzoru planu inwestycyjnego. Więcej na ten temat przeczytasz w artykule na str. 4.

Regulacje prawne związane z ochroną środowiska zostały w ciągu ostatnich lat w bardzo istotny sposób przebudowane, co wynikało przede wszystkim z konieczności dostosowania polskiego prawa wewnętrznego do wymagań prawa wspólnotowego. Proces dostosowania trwa w dalszym ciągu, wchodzą bowiem w życie nowe wymagania. Jednym z najnowszych przykładów są przepisy o odpowiedzialności za szkody w środowisku.

Wprowadzane zmiany nałożyły na przedsiębiorców i inne podmioty korzystające ze środowiska nowe obowiązki, które muszą być wykonywane, i których wykonanie powinno być egzekwowane. Skonstruowano wobec tego szereg instrumentów prawnych służących egzekwowaniu odpowiedzialności z tego tytułu, główną rolę przyznając instrumentom o charakterze administracyjnoprawnym, z których korzystać powinny właściwe organy administracji.

Przykładem regulacji o charakterze prawnoadministracyjnym, stosunkowo niedawno wprowadzonych do polskiego porządku prawnego, są przepisy o odpowiedzialnościza szkody w środowisku (ustawa z 13 kwietnia 2007 r. transponująca do polskiego prawa wewnętrznego wymagania wynikające z dyrektywy nr 2004/35/WE z kwietnia 2004 r.). Analiza konstrukcji prawnych i obowiązków wprowadzonych ustawą jest zasadniczą częścią opracowania, uzupełnioną rozważaniami dotyczącymi innych instytucji odpowiedzialności administracyjnoprawnej z tytułu nieprzestrzegania wymagań ochrony środowiska.

Opracowanie nie ma charakteru klasycznego komentarza do poszczególnych przepisów określonych aktów prawnych, jest bardziej ich omówieniem i prawniczą analizą, niemniej dla wygody czytelnika uzupełniono te rozważania o teksty badanych i omawianych przepisów.

O Polesiu na ogół pisano tak, jakby niczym nie różniło się od innych krain. A przecież wszystko tam wyglądało inaczej – siano zbierano, stojąc po kolana w błocie, na pińskim targu handlowano wprost z łodzi, a centralna część Polesia na kilka miesięcy w roku zamieniała się w śródlądowe morze. Sławomir Łotysz podjął próbę przepisania międzywojennej historii tej krainy, za punkt wyjścia przyjmując wszechobecne tam mokradła. Plany ich osuszenia były w tym okresie, jak dowodzi, głównym elementem polityki państwa wobec ziem wschodnich, bowiem dopiero odwodnienie Polesia otwierało drogę do jego kolonizacji. Przedstawiając dzieje Polesia z perspektywy środowiskowej, w Pińskich błotach autor skłania do refleksji nad stosunkiem człowieka do mokradeł w ogóle. Dziś wiemy, że tereny te, które jeszcze do niedawna uważano za nieużytki, skutecznie magazynują gazy cieplarniane. Co więcej, regulują one także przepływ wody w systemach hydrologicznych i zapewniają schronienie bogatym zbiorowiskom roślinnym i zwierzęcym, dlatego naszym wspólnym obowiązkiem powinna stać się troska nie tylko o zachowanie mokradeł, ale wręcz o ich przywracanie.

Książka Pińskie błota jest pierwszą monografią z dziejów II RP pisaną świadomie z perspektywy środowiskowej, pokazującą ekologiczny wymiar kluczowych debat o tym etapie polskiej historii.
dr hab. Adam Izdebski

Choć jest to książka naukowa, została napisana żywym i bogatym eseistycznym językiem, dzięki czemu wciąga czytelnika już od pierwszej strony i do ostatniej stanowi pasjonującą lekturę.
dr hab. Anna Engelking, prof. PAN

Sławomir Łotysz (ur. 1970) – historyk, profesor w Instytucie Historii Nauki PAN im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów w Warszawie. Zajmuje się historią techniki i historią środowiskową. W latach 2017–2021 przewodniczący Międzynarodowego Komitetu Historii Techniki (ICOHTEC).

Monografia Doroty Strus jest poświęcona kompleksowej analizie polityki ekologicznej Polski po przystąpieniu do Unii Europejskiej. Książka stanowi niewątpliwie uzupełnienie istniejących na rynku wydawniczym pozycji dotyczących polityki ekologicznej Polski i Unii Europejskiej oraz prawa ochrony środowiska. Ma charakter interdyscyplinarny, ponieważ jest to studium politologiczne, ale z dużym komponentem zagadnień prawniczych i administracyjnych. Spełnia ona wymogi dobrego warsztatu naukowego, odpowiadając na wszystkie zagadnienia zawarte w tytule. Książka z pewnością będzie stanowiła ważne źródło wiedzy na temat polityki ekologicznej Polski.

dr hab. Małgorzata Podolak

Książka podejmuje problem zmian zachodzących w obszarach zlodowaconych południowego Spitsbergenu w kontekście współczesnej ewolucji środowiska przyrodniczego. Celem przedstawionych studiów jest określenie, w jaki sposób systemy lodowcowe reagują na zmieniające się warunki środowiskowe, a zwłaszcza na ocieplenie klimatu. Poprzez przedstawienie stanu poszczególnych elementów środowiska glacjalnego, a także mechanizmów regulujących ich funkcjonowanie przedstawiona jest sieć wzajemnych interakcji zachodzących w systemach lodowcowych. W poszczególnych rozdziałach książki omawiane są kwestie uwarunkowań topograficznych i topoklimatycznych akumulacji śniegu na lodowcach, roli firnu i zasilania wewnętrznego w kształtowaniu bilansu masy lodowców, ewolucji stanu termicznego lodowców, czy wreszcie zmiany w sieci drenażu podlodowcowego po Małej Epoce Lodowej. Praca wykorzystuje w analizie zestaw badań terenowych z lat 2007 – 2014 wykonywanych na południowym Spitsbergenie pomiędzy fiordami van Keulenfjorden na północy i Hornsund na południu. Główną metodą badawczą szeroko omówioną w książce jest naziemne sondowanie radarowe. Wyniki z kilkuset kilometrów profili georadarowych zostały poddane analizie celem przestudiowania procesów zachodzących pod powierzchnią pokryw lodowych, nieuchwytnych innymi metodami badawczymi.
Książka kierowana jest zarówno do osób studiujących procesy glacjalne i reakcję kompleksów lodowcowych Arktyki na zmiany środowiskowe, specjalistów wykorzystujących metody geofizyczne, a zwłaszcza georadarowe, w obszarach zlodowaconych, a także do pasjonatów obszarów polarnych.