Etyka wolności

Wielki kulturowy spór, z jakim obecnie mamy do czynienia, jest w istocie sporem o człowieka. Ważny wkład do niego wnosi Krakowska Szkoła Antropologiczna na czele z Romanem Ingardenem, Karolem Wojtyłą, Józefem Tischnerem i Władysławem Stróżewskim.

Włączając się do tego sporu i kontynuując dorobek tej szkoły, Jan Galarowicz rozpoczął pracę nad wielotomową filozofią człowieka pt. Antropodramatyka. Otwiera ją tom Giganci filozofii człowieka. Autor omawia w nim antropologiczną myśl zachodnioeuropejskich filozofów, wielkich obrońców zagrożonego w naszych czasach człowieczeństwa – Schelera, Heideggera, Stein, Bubera, Guardiniego, Mouniera i Ricoeura - którzy zarazem w największym stopniu przyczynili się do wykrystalizowania się jego koncepcji człowieka.

Mimo, że zawarte w książce rozważania są solidnie udokumentowane, publikacja nie jest typową rozprawą naukową jest tekstem z pogranicza takiej rozprawy, pracy popularnonaukowej i podręcznika. Książka jest bowiem przeznaczona nie tylko dla filozofów, ale również dla psychologów i pedagogów, socjologów i kulturoznawców, teologów i duszpasterzy a także dla innych kategorii osób, które pracują z ludźmi, oraz wszystkich, którym zależy na głębszym rozumieniu siebie. Korzystanie z niej ułatwia język autora: książka jest napisana z pasją, jasno i przystępnie.

JAN GALAROWICZ (ur. 1949, Łopuszna) – krakowski filozof, nauczyciel akademicki (od 2015 emeryt) i popularyzator filozofii oraz publicysta – ukończył m. in. filozofię na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie się również doktoryzował jest uczniem prof. Władysława Stróżewskiego i ks. prof. Józefa Tischnera. Zajmuje się problematyką z zakresu antropologii filozoficznej, filozofii wartości i etyki. Inspiruje się przede wszystkim fenomenologią, personalizmem, dialogiką i filozoficzną myślą religijną. Jest autorem ponad dwudziestu książek, w tym m. in. esejów: Kochać naprawdę, Odnaleźć sens w cierpieniu i Szczęście na manowcach opracowania W drodze do etyki odpowiedzialności, podręczników: Na ścieżkach prawdy. Wprowadzenie do filozofii i Wprowadzenie do antropologii filozoficznej oraz prac popularnonaukowych: Martin Heidegger: genialny myśliciel czy szaman? i Ks. Józef Tischner.

Polska filozofia współczesna otrzymujew postaci Dzienników Tatarkiewicza ważny,obszerny dokument osobisty.Warto,naszym zdaniem,pójść śladami filozofii nie tylko w samej jego opowieści biograficznej,ale także w metodzie postępowania.

  Fajdros (o miłości, o pięknie etyczny) należy do najważniejszych dialogów Platona (427-347 p.n.e.) greckiego filozofa, ucznia Sokratesa, założyciela Akademii, twórcy racjonalizmu i idealizmu. Uznaje się, że Platon napisał 35 dialogów, które dzieli się na 3 okresy: wczesny, średni i późny. Fajdros to dialog z okresu średniego, zwanego też konstrukcyjnym. W pewnym sensie można go uznać za dopełnienie Uczty, naprawdę jest jednak czymś więcej, tyczy bowiem nie tylko Erosa ale też piękna, o można i za W. Tatarkiewiczem uznać, iż jest to alegoryczny opis stosunku duszy do idei. Dialog publikujemy w klasycznym przekładzie wraz z posłowiem i objaśnieniami i ilustracjami Władysława Wiwickiego oraz Dodatkami, uzupełnieniami, wyjaśnieniami Igora Atanaziewicza.
W rozmowie Sokrates z Fajdrosem, w której początkowo odwołują się często do Lizjasza, a toczonej wyjątkowo nie w Atenach, a na spacerze poza nimi nad rzeką Illssos takie i znajdziemy fragmenty:

Sokrates:
Ale wiesz, przyjacielu, czy my znowu nie zanadto brutalnie atakujemy sztukę wymowy? Trochę – to nie szkodzi.
Bo ona gotowa powiedzieć: „Cóż wy za głupstwa wygadujecie? Przecież ja nikogo, kto nie zna prawdy, nie zmuszam, żeby się uczył mówić,
ale gdyby się mnie kto pytał o radę, to niech już tamto ma przedtem, a potem dopiero niech mnie bierze.
A to tylko mówię wielkim głosem, że bez mojej pomocy człowiek, który by i znał byty, bezwarunkowo nie potrafi przekonywać ludzi i nakłaniać żadną inną sztuką”.

,,Jestem przekonany, iż nie jest jeszcze za późno, aby dzięki krytycznej recepcji tego dorobku, Feliks Koneczny stanął pośród sobie równych myślicieli takich jak Oswald Spengler, Arnold Toynbee, Samuel Huntington czy (ostatnio obszernie tłumaczony na j. polski) Fernand Braudel. Myśl Feliksa Konecznego może odzyskać blask i ukazać się na nowo jako dziedzictwo nauki polskiej o światowej randze. Powstało nie mało ciekawych i wnikliwych komentarzy, ocen tej twórczości, lecz do nowych pokoleń można dotrzeć chyba tylko za pośrednictwem pełnowartościowego przekazu oryginalnej myśli polskiego filozofa cywilizacji".

Romuald Piekarski

Podręcznik Filozofia 1. Zakres podstawowy jest przeznaczony dla uczniów 1 klasy liceów ogólnokształcących i techników. Treści podręcznika pozwalają zrealizować wymagania przewidziane w programie nauczania w zakresie podstawowym. Autorka przedstawia w podręczniku współczesne problemy społeczne, naukowe, a także codzienne dylematy życiowe. Dzięki temu uczniowie przekonują się, że rozważania klasycznych filozofów do dzisiaj zachowują swoją aktualność. Układ treści w podręczniku pozwala na pokazanie powiązań między zagadnieniami filozoficznymi, postaciami wielkich filozofów oraz stosowanymi przez nich sposobami uzasadniania.

Publikacja jest kontynuacją tomu Filozofia i wartości I. Autor porusza w niej różne zagadnienia filozoficzne: od bardzo konkretnych po abstrakcyjne. W tej rozmaitości dochodzi pośrednio do głosu przeświadczenie, że filozofia jest uniwersalna. Nie ma w niej specjalizacji: można mówić o wszystkim – jak za Sokratesa. Tym między innymi różni się od nauki.
Drugie wydanie tekstów prof. Bogusława Wolniewicza (pierwsze w WUW).

******

Philosophy and Values II

The publication is a continuation of Philosophy and Values I. The author deals with various philosophical issues: from very specific ones to the completely abstract. From this diversity indirectly emerges the belief in philosophy being universal. There are no specialisations: everything can be discussed. Keywords: philosophy, philosophy of values, theoretical philosophy, practical philosophy, Bayle, Fleck, Elzenberg, Constant, Schaff, Kant