Faktura oryginału i przekładu

Przedmiotem niniejszych rozważań jest dzieło, bynajmniej nie jako hermetycznie zatrzaśnięta i wpatrzona w samą siebie monada, lecz ukazana w barwnym spektrum ars creandi et legendi. Niepozbawiona metafizycznych tajemnic literatura w tych dwóch wyniesieniach, ku tworzeniu i odbiorowi, sięga swą ezoteryczną genezą odwiecznego dionizyjsko-apollińskiego dyskursu. Od zarania przenika ją archetyp pierwszego słowa-zdania, będącego całokształtem ludzkiej myśli wypowiedzianej na progu mowy. […] Ars scribendi niewątpliwie ugruntowana już została, nim człowiek przemówił, nim pomyślał, że warto powiedzieć coś, czego dotąd nie było, o czymś, co rozszerzy widzialny i niewidzialny kosmos. Ukryta w nim tęsknota nie tylko w nim drzemała, ale też uparcie dążyła do spełnienia. Toteż teleologiczna moc dzieła potrafi rozszczepić beczkę wszechświata i dać bystrym obserwatorom możność wejrzenia w transcendentalną szparę, przez którą przesączają się krople światła poznania.

Janusz Sławiński jest uważany za jednego z najważniejszych, bo najbardziej wpływowych i oryginalnych przedstawicieli polskiej wiedzy o literaturze ostatniego półwiecza. Książka jest próbą analizy dyskursu teoretycznoliterackiego konstruowanego w tekstach badacza. Dyskurs ten autorka ujmuje jako zespół specyficznych praktyk argumentacyjnych i perswazyjnych, które odpowiadają za kształt i naukowy sukces jego koncepcji teorii literatury. Teoria nie jest tutaj uniwersalnym systemem reguł, ale dynamicznym procesem oraz przejawem twórczego i analitycznego sposobu myślenia autora Koncepcji języka poetyckiego awangardy krakowskiej.

Tytuł niniejszej rozprawy określa dwa obszary złożonych i wielowątkowych problematów dotyczących charakteru obecności tragedii Jeana Racine’a w epoce polskiego oświecenia. Kobieca dusza, czułość serca i sentymenty to symboliczna zapowiedź rozważań poświęconych charakterystycznym dominantom semantycznym rasynowskiej estetyki i koncepcji tragedii, szczególnie popularnych wśród polskich admiratorów sztuki autora Fedry czy Andromachy. Drugi obszar tematyczny: o polskim oświeceniowym czytaniu tragedii Jeana Racine’a, określa główną drogę, dzięki której niedościgły wzorzec klasycystycznej tragedii francuskiej zaczyna powoli przenikać w polski oświeceniowy pejzaż ciągle jeszcze głębokiej „niedojrzałości”, „małości w tragicznej dziedzinie”.

„Książka ta, o szerokich walorach poznawczych, nowatorska w założeniach metodologicznych, w sposobie prowadzenia dialogu z tekstami dramatycznymi i ich bohaterkami, z pewnością zyska zainteresowanie badaczy epoki oświecenia oraz stanie się lekturą obowiązkową wykładowców literatury i jej miłośników”. (prof. dr hab. Irena Kadulska)

Izabela Gawrońska-Meler – doktor nauk humanistycznych, nauczyciel akademicki. Członkini Międzynarodowego Naukowego Towarzystwa Badań Teatru, Literatury i Baletu. Autorka wielu artykułów dotyczących twórczości Jeana Racine’a oraz polskiej i francuskiej tragedii klasycystycznej. Zarówno w pracy badawczej, jak i dydaktycznej stara się korzystać z wiedzy i doświadczenia wyniesionego z „seminarium romantycznego” profesor Marii Janion.

Studia zawarte w niniejszym zbiorze poświęcone są kwestii odradzania się mitów w literaturze powszechnej XX i XXI wieku. Ich autorzy, analizując najciekawsze reinterpretacje najbardziej znanych mitów, poszukują odpowiedzi na kilka kluczowych pytań: dlaczego mityczne historie wciąż inspirują pisarzy, w jaki sposób mity funkcjonują w dziełach literackich i czy współczesna literatura, stawiająca pod znakiem zapytania tradycyjne przesłanie mitycznych opowieści, jest rzeczywiście, jak twierdzą niektórzy badacze, przestrzenią palingenezy mitu.

Książka Michała Kłosińskiego Ratunkiem jest tylko poezja. Baudrillard - Teoria -Literatura jest pierwszą w Polsce próbą monografii poświęconą dziełu znakomitego francuskiego socjologa na gruncie literaturoznawstwa. Ale jest nie tylko tym, jest czymś więcej, jest niezwykłym świadectwem filologicznej lektury tekstów Jeana Baudrillarda, świadectwem, które dobitnie pokazuje, że sfera współczesnej ekonomii, historii i polityki jest ściśle powiązana z szerokim obszarem wiedzy humanistycznej. Praca ta świadczy również o tym, że nowoczesne literaturoznawstwo nie może obejść się bez powiązań z innymi obszarami wiedzy i że jego pole badawcze znajduje się w stanie bezustannych interferencji z innymi naukami. Ta pierwsza w Polsce książka omawiająca w ten sposób dzieło Baudrillarda dzięki zawartym w niej analizom w oryginalny sposób włącza się w światową dyskusję na temat znaczenia myśli autora Wymiany symbolicznej i śmierci dla współczesnych nauk humanistycznych. Prof. dr hab. Adam Dziadek

Porusza zagadnienia podstawowe dla teorii literatury
Analizuje wpływ zmian w sposobie komunikowania na status i funkcje społeczne literatury
Omawia związki literatury z innymi dziedzinami sztuki i nauki
Opisuje relacje między literaturą a dyskursami nieliterackimi
Prezentuje sposoby wykorzystania transdyscyplinarnych metod badawczych do analizy dzieł literackich i tekstów kultury

Podręcznik polecamy studentom kierunków filologicznych do zajęć z teorii literatury oraz kulturoznawcom, a także nauczycielom języka polskiego.