Formy ekspresji podmiotowości nowoczesnej

Książka "Ambasador cesarski" jest fascynującą podróżą po życiu i twórczości Zygmunta Krasińskiego. Dzięki wnikliwej lekturze i analizie jego bogatej korespondencji Janusz Węgiełek ujawnia niejednoznaczne cechy osobowości autora "Nie-boskiej komedii". Wyraźnie pokazuje też, jak aktualna jest myśl polityczna Krasińskiego m.in. na temat relacji z Rosją, polityki umniejszającej znaczenie polskich dążeń niepodległościowych i technik propagandy podważającej wiarę w sens takich działań, a także na temat idei formowania człowieka, dla którego kłamstwo i brak zasad jest jedynym wektorem w życiu. Książka udowadnia, że spostrzeżenia Zygmunta Krasińskiego – ambasadora cesarskiej koncepcji całości i harmonii - są zaskakująco ciągle żywe.

O Jak odmówić, by nie urazić i nie narazić się innym, często możniejszym tego świata? Z tym problemem mierzyło się wielu ludzi pióra. A zatem utwory, w których autorzy mniej lub bardziej zręcznie bronią się przed stworzeniem dzieła, na przykład chwalącego czyny patrona, władcy lub innej wpływowej postaci, czy też szerzej, korygują żywione wobec nich oczekiwania co do treści, formy i stylu utworu, mają wielowiekową tradycję. Zwykle w pierwszej kolejności wymienią się wiersze Anakreonta i jego naśladowców (fragm. 2, 9, 23, 26 West) oraz prolog Aitiów Kallimacha (fragm. 1 Pfeiffer). Literacka odmowa przybiera różne postacie, odmiennie definiowane i nazywane w traktatach teoretycznoliterackich — recusatio, praeteritio, accismus, priamel. ze Wstępu

Przedstawione w tej monografii dociekania obejmują swym zasięgiem dźwiękowy wymiar religijnego i kulturowego dziedzictwa stworzonego przez prawosławne wspólnoty monastyczne od tysiąca lat istniejące na Świętej Górze Athos w Grecji. Badania ukazują zakres i sposób wykorzystania zmysłu słuchu i dźwięków jako kreatorów oraz receptorów materialnej i duchowej rzeczywistości, przejawiającej się w liturgicznym śpiewie, sztuce, a także w mistyce, modlitwie i sposobie życia codziennego mnichów. Mowa także o specyfice cerkiewnej architektury, podporządkowanej akustyce głosu. 

Skalę zaangażowania słuchu w tworzenie i interpretację athoskiej rzeczywistości wyznaczają dwa czynniki – wydobywanie się dźwięków z tworów natury, ludzkiego aparatu głosowego i dzieł ludzkich rąk. W wyniku słuchowej integracji świata dźwięków powstaje akustyczny krajobraz Świętej Góry. Jest on wyrazem emotywnej percepcji rzeczywistości, która zyskuje przez to głęboko ludzki wymiar. Wpisuje się on w metafizyczną perspektywę doświadczania Boga w dźwiękowej hierofanii. Wykorzystywanie zmysłu słuchu w tym przeżywaniu athoskiego sacrum opisane jest w kolejnych rozdziałach, uwzględniających 5 aspektów dźwiękowego krajobrazu Świętej Góry: (1) specyfiki słuchowego doświadczania sacrum, (2) właściwości ciszy jako przestrzeni hezychazmu, (3) głosów natury, (4) dźwięków wytwarzanych w przestrzeni kultury, (5) liturgicznego śpiewu.

Niezwykle rzetelny i przejrzyście zaprezentowany przez Emila Pasierskiego spis przytłaczającej większości tekstów poświęconych Czesławowi Miłoszowi i jego dziełom

Bibliografia przedmiotowa to pierwszy zakrojony na tak szeroką skalę spis niemal wszystkich tekstów, jakie poświęcono życiu i twórczości Czesława Miłosza. Podzielona na przejrzyste działy, książka ta stanowi bezcenne kompendium dla profesjonalnych czytelników dzieł polskiego noblisty – badaczy, biografów, wykładowców i studentów filologii polskiej. Tym ostatnim pomoże ona w odnalezieniu wszystkich istotnych opracowań niezbędnych do przygotowania prac rocznych, licencjackich, magisterskich i doktorskich. Jest to zatem pozycja, której nie może zabraknąć w żadnej bibliotece uniwersyteckiej.

Choć przygotowana głównie z myślą o „zawodowcach”, Bibliografia… może też zaciekawić część zwyczajnych czytelników, dając im wgląd w ogrom wpływów, jakie działalność artystyczna Czesława Miłosza wywarła na kulturze – zarówno polskiej, jak i światowej.

Bibliografia... zamyka cykl pism rozproszonych Czesława Miłosza publikowanych w Wydawnictwie Literackim w serii Dzieł zebranych noblisty:

1. W cieniu totalitaryzmów. Publicystyka rozproszona z lat 1945-1951 oraz teksty z okresu II wojny światowej (2018)

2. Wygnanie i powroty. Publicystyka rozproszona z lat 1951-2004. Część 1 i 2 (2019)

3. Z archiwum. Wybór publicystyki z lat 1945–2004 (2020)

4. Bibliografia przedmiotowa 1932-2020 (2020)

“Jest to dzieło wprost niezwykle imponujące, świadectwo pracy tego rodzaju, jaką zwykło się określać mianem benedyktyńskiej. Tysiące poświęconych Miłoszowi publikacji zostało przez Pasierskiego nie tylko odnotowane, ale także podane w uporządkowany i przejrzysty sposób. Godna uznania jest również decyzja, by obok publikacji książkowych i prasowych uwzględnić także ślady recepcji zawarte w opublikowanych listach i zapisach dziennikowych. W ten sposób powstało dzieło, które z pewnością będzie podstawowym punktem odniesienia dla badaczy dzieła Miłosza, pozwalające choćby autorom prac magisterskich na ustalenie niezbędnej do uwzględnienia bibliografii”.

dr hab. Andrzej Franaszek

“Nie ulega dla mnie wątpliwości, że Bibliografia, która stanowi zwieńczenie wielkiego projektu wydawniczego pod kierunkiem prof. Aleksandra Fiuta, będzie nieocenionym kompendium wiedzy dla wszystkich badaczy twórczości Czesława Miłosza, czytelników poety – zarówno tych profesjonalnych, jak i zawodowych uczestników życia literackiego, wreszcie czytelników noblisty”.

prof. Marek Zales

Campo Santo jest świadectwem ewolucji twórczości W.G. Sebalda: począwszy od prac literaturoznawczych, przez brawurową, wyzwoloną z gorsetu naukowości eseistykę, aż po niedającą się sklasyfikować gatunkowo prozę. Na tom składają się cztery utwory napisane do książki o Korsyce, która nigdy nie została ukończona, a także kilkanaście szkiców poświęconych postaciom takim jak Jean Améry, Bruce Chatwin, Peter Handke, Franz Kafka, Alexander Kluge czy Vladimir Nabokov.To nieciągła opowieść o narodzinach i dojrzewaniu Sebalda jako pisarza oddającego się refleksji nad funkcjonowaniem mechanizmów pamięci, rozmytą ontologią świata i upadkiem cywilizacji. Autora Campo Santo można wręcz uznać za inkarnację anioła historii, znanego z tekstu Waltera Benjamina: „Tam, gdzie przed nami pojawia się łańcuch zdarzeń, on widzi jedną wieczną katastrofę”.

Książka Głosy i performanse tekstów. Literatura – piosenki – ciałoto publikacja z zakresu antropologii współczesności, w pierwszej części z obszaru literaturoznawstwa, w drugiej – song lyrics studies, w trzeciej zaś – cultural studies, zawierająca interpretacje rozmaitych tekstów kultury (wierszy, poematów, dziennika, tekstów piosenki, body artu – performansów) oraz animacji kultury, wykorzystująca narzędzia psychoanalizy, performatyki, geopoetyki, kulturowych studiów miejskich, somatoestetyki, gender studies, ekokrytyki, memory studies, monoseologii, narratologii transmedialnej oraz etnografii przedtekstowej. W czternastu studiach, o różnym profilu gatunkowym, bo czytelnik znajdzie tu rozprawy, artykuły i szkice, podjęto próbę lektury „pretekstowej”, „nomadycznej”, wędrującej od literatury do piosenki i body artu, od czytania do słuchania i patrzenia, od ciała do ciała, by zanotować swego rodzaju raporty z „badań terenowych w światach tekstów i realnych miejsc” w tym „zeszycie podróżnym pamiętającego interpretatora”.