Galileusz. Posłaniec gwiazd

O świecie, Polsce i Łodzi w obliczu dziejowych przemian.

Z Hanną Zdanowską, Prezydentem Miasta Łodzi, rozmawia Dorota Ceran

Ceniona za swój autentyzm i ogromne przywiązanie do Łodzi. Darzona zaufaniem zarówno przez współpracowników, jak i – przede wszystkim – samych łodzian. To im obiecała zmiany w mieście, lepsze warunki i odnowioną Piotrkowską. Obietnic dotrzymała. A nawet więcej – to dzięki niej w samym środku Polski odradza się kreatywne miasto-tygiel z wielkim potencjałem. W odważnej, a jednocześnie pełnej nostalgii i wspomnień rozmowie Hanna Zdanowska szczerze opowiada o wolności, lokalnym patriotyzmie i trudach bycia prezydentem metropolii. I o planach na przyszłość, a te – rzecz jasna – ziszczą się tylko w Łodzi!

To jest awangarda, offowa, jak cała Łódź jest offowa i awangardowa (…). To miasto z charakterem, które nie boi się wyzwań i potrafi artykułować swoją odrębność, swoją inność, swój sposób patrzenia, ma odwagę w swoich sądach (…). To są fajni, kreatywni ludzie, bo w nas, łodzianach, kreatywność aż kipi.

W tym tomie kolekcji „Najwybitniejsi Naukowcy”, prezentującej postaci ludzi nauki, których badania przyczyniły się do rozwoju ludzkości w różnych dziedzinach – medycynie, przyrodzie, fizyce czy astronomii, poznamy angielską matematyczkę Adę Lovelace. Ada była córką lorda Byrona, znanego poety. Wychowywała ja matka, która chciała dać jej jak najlepsze wykształcenie, dlatego skierowała jej zainteresowania ku matematyce i logice. Dzięki matce Ada poznała Charlesa Babbage`a, twórcę maszyny analitycznej, zwanej często pierwszym komputerem. Chcąc przybliżyć jego pracę innym, Ada przetłumaczyła z włoskiego artykuł o wynalazku Babbage`a i dodała do niego obszerny komentarz z algorytmem do wykonania na maszynie analitycznej. Z tego powodu uznaje się ją za pierwsza programistkę. W albumie znajdują się krótkie biogramy najważniejszych postaci występujących w komiksie, posłowie dr. Tomasza Rożka, propagatora nauki i twórcy kanału Nauka To Lubię, oraz kalendarium odkryć bohaterki. Twórcą serii „Najwybitniejsi Naukowcy” jest hiszpański scenarzysta i rysownik Jordi Bayarri. Kolekcję poleca portal Nauka To Lubię Junior.

Urodzony w 1952 roku w Tel Awiwie Yossi Granovski jest jednym z ciekawszych głosów współczesnej literatury hebrajskiej. Były żołnierz służby granicznej oraz były prokurator policyjny w swoim eseju autobiograficznym pisze, że to przeprowadzka do Jafy, gdzie po przejściu na wczesną emeryturę kierował biblioteką miejską, uczyniła z niego pisarza i pozwoliła mu znaleźć własny język. Twórczość literacka Granovskiego właśnie wokół Jafy się koncentruje; niegdyś tętniącego życiem, wielokulturowego miasta portowego, które państwo izraelskie po uzyskaniu niepodległości zamieniło w slumsy południowego Tel Awiwu. W zbiorze opowiadań „Adżami. Opowieści z Jafy” autor stara się oddać sprawiedliwość arabskim mieszkańcom portu, opisując początki ich współistnienia z żydowskimi osadnikami.
Opowiadania te, rozgrywające się głównie w latach czterdziestych i pięćdziesiątych XX wieku, podobnie jak u popularnego wśród polskich czytelników Etgara Kereta, wyrastają z tradycji oralnej, z kawiarnianej gawędy. Kawiarnia skądinąd służy im często za tło. Za jej gościnną przestrzenią rozpościera się świat zbrodni wojennych, masowych egzekucji, mrocznych interesów, rasowych porachunków, kradzieży i szabru.
Tytułowe Adżami to dzielnica będąca symbolem izraelskiej kolonizacji Jafy. W 1948 roku wojsko Izraela zgromadziło w niej nielicznych Palestyńczyków, którym nie udało się z Jafy uciec. Dzielnicę otoczono drutem kolczastym i można było z niej wyjść jedynie za przepustką; powszechnie nazywano ją „gettem”. To tu toczy się akcja części opowiadań Granovskiego, w których pomimo murów wznoszonych przez państwo ludzie łączą się we wspólnoty i potrafią pokochać niezależnie od narzucanych im tożsamości.
Granovski dekonstruuje zarówno izraelską, jak arabską mitologię wojny oraz przyznaje, że przeszedł ideologiczną przemianę: od wychowanego w duchu syjonizmu weterana armii, który rozpędzał nacjonalistyczne demonstracje Arabów w Jafie, do człowieka dostrzegającego w Arabach sąsiadów. Jak pisze w posłowiu do książki tłumacz Roman Vater: „Dzięki własnej przemianie Granovskiemu udało się zobaczyć Jafę oczyma swoich bohaterów i wejść na niedostępny wcześniej dla pisarzy hebrajskojęzycznych poziom empatii. (…) Granovski, choć przemawia w gruncie rzeczy z uprzywilejowanej pozycji uczestnika państwowotwórczego projektu pod nazwą »Izrael«, wskazuje kierunek możliwej dekolonizacji dzisiejszej literatury hebrajskiej. I jest w tej dziedzinie pionierem”.

ANTY Autobiografia „Cichego" to szczera, czasem do bólu, opowieść żołnierza i policjanta o służbie w pododdziałach antyterrorystycznych. Czy mają licencję na zabijanie? Jak wygląda selekcja do tych oddziałów, z jakimi wyzwaniami mierzą się antyterroryści podczas akcji...? „ANTY Autobiografia" to lektura dla tych, których nie interesuje lukrowany obraz polskich antyterrorystów, a ich rzeczywisty świat: od codziennej walki o godną egzystencje ich rodzin, poprzez przebijanie się przez biurokratyczne bariery stawianych przez „regulaminowych" przełożonych, do stawiania czoła mafii, która policyjne procedury i ograniczenia wykorzystuje jako tarczę ochronną. Lektura ANTY Autobiografii nie pozostawia wątpliwości, że „Cichy" nie był regulaminowy, ale z pewnością był skuteczny. Dziękuję! Gen. ROMAN POLKO Dwukrotny dowódca GROM

Najlepsza książka o FC Barcelonie, jaka kiedykolwiek powstała!

Nieomal rozszarpana siatka w bramce Sampdorii Genua. Piłkarz, który miał stać się legendą, podpisujący po pijanemu kontrakt – tyle że w swoim mniemaniu z Realem Madryt. Bramkarz uciekający z Hiszpanii w przebraniu i prezydent klubu rozstrzelany przez frankistów. Zmiażdżone i stopione trofea po uderzeniu bomby w klubowy budynek. Wiceprezydent klubu skaczący do Tamizy i kibice wygwizdujący drużynę mimo prowadzenia w Gran Derbi… Tętniąca emocjami historia Barçy. Historia klubu, piłkarzy, kibiców i Katalonii. Historia najpiękniejszej piłkarskiej wspólnoty na świecie!

Trzecie wydanie książki zostało wzbogacone nowymi wątkami. Jimmy Burns opisuje największe sukcesy pod wodzą Pepa Guardioli czy Luisa Enrique, ale opowiada także o czymś, co wielu kibiców boli do dziś – o odejściu Leo Messiego. Uznany dziennikarz opisuje epokę, która zakończyła się po odejściu Argentyńczyka, i jednocześnie opowiada o początku nowej ery po przejęciu drużyny przez Xaviego Hernándeza.

***

„Barcelona jest wielkim kościołem” – pisze Burns. A ta książka jest dla wszystkich, których ten kościół pomieści: i fanatyków, i sceptyków. I dla ludzi innych wyznań niż barcelońskie też. Bo Burns nie opisuje Barçy na kolanach. On ją opisuje dobrze.

Paweł Wilkowicz, Viaplay

Więcej niż klub, więcej niż książka!

Andrzej Chojnowski

Bez Barçy futbol nie byłby tym, czym jest!

Leszek Orłowski, Piłka Nożna/CANAL+

BIOGRAM

Jimmy Burns

Uczył się w stolicy Hiszpanii, studiował w Lancashire i Londynie, poznając brytyjską, kastylijską i katalońską kulturę. Pracował dla BBC, „London Observer”, „The Economist”, był korespondentem „Financial Times” w Lizbonie, Hiszpanii i Buenos Aires, skąd relacjonował wojnę o Falklandy i przemiany polityczne w Argentynie. Przez lata pracował nie tylko dla mediów z Wielkiej Brytanii, ale też z całej Europy i Stanów Zjednoczonych, pisząc o wydarzeniach politycznych i społecznych w Argentynie, Chile, Urugwaju czy Paragwaju. Ceniony i wielokrotnie nagradzany na całym świecie autor książek. Gdy nie przebywa akurat w Hiszpanii lub nie podróżuje po świecie, mieszka w Londynie.

Czy da się uciec od swojego pochodzenia? Jak pragnienie awansu społecznego wpływa na kolejne pokolenia? I czy nasze życie mogą kształtować ci, którzy odeszli, zanim się urodziliśmy?
Wokół tych pytań krążą rozważania noblistki Annie Ernaux w trzech autobiograficznych prozach składających się na zbiór Bliscy. Zbierając słowa, gesty i wydarzenia z życia ojca, matki i siostry, rekonstruuje ich losy i odbija je w lustrze własnych doświadczeń. Opowiada o ojcu, który w dzieciństwie zamiast chodzić do szkoły, musiał pomagać w żniwach, a w dorosłości zajął miejsce wśród ludzi prostych i milczących. O matce pełnej gwałtowności i dumy, marzącej o pozycji, „dorobieniu się” i szacunku otoczenia. O przedwcześnie zmarłej siostrze, której odejście rzuciło długi cień na relacje rodzinne i zdefiniowało życie Ernaux. Ta, niczym archiwistka pamięci, opisuje dziedzictwo swoich najbliższych, łącząc kobietę, którą jest teraz, z dzieckiem, którym była w przeszłości. I choć twierdzi, że beznamiętna opowieść przychodzi jej naturalnie, opisane przez nią brzemię pamięci porusza czytelnika do głębi.
„Literacki Nobel dla Ernaux to nagroda za odwagę i chirurgiczną precyzję, z jaką odkrywa korzenie, wyobcowanie i zbiorowe ograniczenia osobistej pamięci.” Z uzasadnienia Akademii Szwedzkiej „Ernaux dokonała niezwykle ważnej rewolucji formalnej w literaturze, z dala od metafor, „ładnych” zdań i wyrazistych bohaterów. Nie próbowała wpisać się w ustalone ramy literatury ani tego, co uznawane jest za piękne. Zdefiniowała się sama.” Édouard Louis „Annie Ernaux jest nie tylko pisarskim wzorem – dzięki niej możemy też w końcu mówić o przemocy i traumie związanych z pochodzeniem klasowym. Ernaux w jednym zdaniu potrafi zawrzeć to, czego mnie nie udałoby się opisać na całej stronie. Nobel dla niej to wspaniała wiadomość, a jej dzieła wyznaczają czas odrodzenia francuskiej literatury.” Didier Eribon