Garść pełna uczuć

„Nie jesteśmy graczami, to nami grają”, pisze Agata na Sycylii. Może zna słowa Plauta. One ją znają na pewno. O tym, „że bogowie uważają nas za piłki do podkopywania”. Monte Pellegrino w upale: ogniem oddychające. Dużo wsparcia dla Spartakusa i coaching dla zbiegłych niewolników. I wszystkich, w których dalecy i bliscy przodkowie bez litości malują sny, gry, mgły. Tak, tak, wywija nami Coś-Nie-Naszego. W te prozy poetyckie wtrąca się sycylijska, nieparyska, tyska sprawa Świętej Agaty (Zbigniew Kadłubek)

Po lekturze wstrząsających i bolesnych wierszy z tomu „Piołun” nie ma się co łudzić, że w kolejnych książkach Agaty Chyłek (Cichy) może być łatwiej. Słusznie. I tym razem dostajemy opis świata, w którym nie żyje się przyjemnie. Wszystko się tu miesza, historie (głównie kobiece) rodzinnych lęków, traum i chłodu – z pandemią AD 2021, sterty fotografii na targu – z wewnętrznym dzieckiem odnalezionym wśród zabawek, poetka Mirka Szychowiak w krakowskim mieszkaniu Szymborskiej – z bezdomnym Mahometem na hulajnodze (pierwszym po Bogu!), a powidoki dzieciństwa – z dymem z fajki i otoczakami Jurka Suchanka. Surrealistyczne, oniryczne sceny, spisane piękną poetycką prozą, w najmniej oczekiwanych momentach okazują się dziwnie znajome i niepokojąco prawdziwe (Izabela Fietkiewicz-Paszek)

Publikacja powstała dzięki wsparciu finansowemu Instytutu Literatury w ramach Tarczy dla literatów.

Kolejna książka Kierca otwierająca nas na Tajemnicę. Tajemnica lalki okazuje się tajemnicą człowieka, a teatralność człowieczeństwem. „Lubienie lalek ma swoje źródło w samej istocie bycia człowieka”. I w tym jest najgłębsza poezja, poezja zaskakujących, jakby głębinowych, poruszeń duszy. Kierc wraca do dzieciństwa, do pierwszych scen wciąż trwającej baśni. Animuje Andersenowską "Księżniczkę na ziarnku grochu", uruchamia Opowieść, pierwotną narrację, w której jest wszystko: poezja, proza, dramat. Życie i śmierć.
A my chcemy w tym uczestniczyć, medytując nad wyjątkową oryginalnością i odrębnością tego człowieka poezji, człowieka teatru, człowieka Słowa Wcielonego. Może to już ostatni szaman wolnego pisarskiego ducha w czasach korporacji zarządzających życiem literackim. Nie wiem. Podziwiam i polecam.
Karol Maliszewski

Wyspiański nie był poetą i równocześnie był poetą we wszystkim, co robił. Gdy tworzył swoje dramaty i projektował dla nich teatr, gdy komponował witraże i snuł fantazje architektoniczne o wzgórzu wawelskim. Był nim także wtedy, gdy pisał listy i eseje –to z nich głównie pochodzą teksty składające się na ten niewielki wybór. Poetyckie fragmenty przypominają Wyspiańskiego kameralnego i refleksyjnego; tworzą najbardziej osobiste przesłanie artysty: pod ściszoną tonacją pulsuje dramatyczne napięcie, pod ironią skrywa się rozpacz. Najlepiej pozwalają zrozumieć ten liryczny autoportret: „jakimś poematem wydaje mi się życie moje […], ale wciąż drżę, że ten poemat się nagle rozerwie…, że przepadnie niedokończony”…

Teksty Wyspiańskiego komentują historycy literatury i artyści teatru, podejmując próbę odpowiedzi na ponawiane od stulecia pytanie: czym jest fenomen Wyspiańskiego. Geniusz to, grafoman czy jeden z wielu modernistycznych artystów?

"Domy słów" zamieszkują nie tylko słowa, ale te, jeśli już w metaforycznym świecie się poruszamy, mieszkają w niezwykle pięknym anturażu. Ta książka, którą nie sposób jednoznacznie zakwalifikować do tej czy innej kategorii, jest domem wzajemnego oddziaływania słów i obrazów. Oto bowiem część wierszy Agnieszki Marciniak stała się inspiracją do niebywałych obrazów pędzla Piotra Kachnego, ale też jego dzieła dały życie niektórym wierszom. Głębokie, bogate w treść, niekiedy wręcz dramatyczne w przekazie wiersze przemawiają niejako na sterydach wizualizacji. Owszem, można postawić sobie pytanie o sens ilustrowania poezji, ale co, jeśli te obrazy to nie ilustracje a raczej przekład na inny język? I tak chyba należałoby postrzegać "Domy słów" – jako „dwujęzyczny” album poetycki.

PAWEŁ GURA GÓRECKI (rocznik 1985) – lwówczanin śląski z urodzenia, wrocławianin z wyboru. Dosadny, ale wrażliwy; poznał „uroki domu bez klamek” i „domu bez ścian”. Lubi film „Kler”, nie lubi kleru; lubi kolor bursztynu
– najchętniej w fazie płynnej. Wyraża siebie słowem i muzyką; komponuje, śpiewa i gra solo oraz w zespołach: Antybiotyka, Sort B, X-Cremęt. Uważa, że wiersz powinien mieć rymy, choć trudniej taki napisać niż biały. Droga pod górę jest jego debiutanckim zbiorem wierszy wybranych.

Seryjna morderczyni. Sadystka. Szalona kobieta. Wampirzyca. Wilkołak. Wszystkie te epitety i określenia przypisywane są Elżbiecie Batory. Słynęła nie tylko z wyrafinowanego okrucieństwa, lecz także z nieprzeciętnej inteligencji i urody. Zwana „Panią na Czachticach” lub „Wampirzycą z Transylwanii”, przeszła do historii jako jedna z najokrutniejszych kobiet Europy.
Do dzisiaj krążą opowieści o księżnej owładniętej obsesją wiecznej młodości, dla osiągnięcia której kąpała się we krwi młodych dziewic.
Czy rzeczywiście jest odpowiedzialna za ponad sześćset zabójstw, które się jej przypisuje? A może krewna króla Polski Stefana Batorego była ofiarą intrygi uknutej przez jej krewnych do spółki z żądnymi władzy Habsburgami? Prawda wydaje się równie intrygująca jak legenda, która ciągnie się za „Krwawą Hrabiną”.