Geographia. Studia et Dissertationes. T. 34

Odpowiedzi na pytanie o sens i rolę granic politycznych szukają różne dziedziny nauki: historia, geografia, prawo, politologia. Każda z dziedzin bada ich różne cechy. Czy są one największym absurdem antropogenu, czy doskonałym sposobem organizacji życia społeczeństw?
Książka „Blizny historii…” stanowi barwny opis geograficznych aspektów przebiegu i funkcji granic państw. Dokonano ich oceny jako barier przestrzennych, ich przenikalności i przepuszczalności oraz geograficznych uwarunkowań kształtowania się więzi transgranicznych. Przestrzenne zróżnicowanie granic politycznych omówiono w ramach sześciu jednostek terytorialnych (kontynentów) uzupełnionych o granice morskie.
Intencją Autora było przygotowanie książki spełniającej kryteria podręcznika akademickiego a zarazem przydatnej dla wszystkich zainteresowanych problemami współczesnego świata.

„Wakacje spędzałem na polskim Spiszu, cudownym skrawku ziemi między Tatrami, Gorcami i Pieninami. Tu właśnie, na rubieżach Polski kształtowały się moje zainteresowania i pasje. Wstyd powiedzieć, że w wyniku nieposłuszeństwa. Gdy jako dwunastolatka rodzice zostawili mnie pod opieką gospodarzy, dostałem dwa zakazy: nie zbliżać się do granicy ani do wnyków na wilki. Trudno o lepszą zachętę. Podsłuchałem, że sidła zastawione są nad potokiem. Specjalnie przygotowanym drągiem niszczyłem te zasadzki, pozostawiając karteczkę (znowu wstyd) z napisem: „Pocałujcie mnie w d… . Wilk”. Resztę czasu spędzałem na wędrówkach wzdłuż granicy państwa.

Minęło niemal pół wieku i nic się nie zmieniło. Nadal poznaję nadgraniczne regiony świata, a ustawowy 1% podatku przekazuję na rzecz organizacji chroniącej wilki.”

Wywiad dla „Gazety Turystycznej” nr 23 z 2008 roku.


Stefan Kałuski, geograf, profesor Uniwersytetu Warszawskiego. Specjalista w zakresie geografii regionalnej i politycznej. Autor książek, artykułów naukowych i reportaży turystycznych. Uczestnik licznych staży naukowych oraz wyjazdów studyjnych krajowych i zagranicznych. Wykładowca na wyższych uczelniach Austrii, Niemiec, Szwajcarii, Japonii i Nowej Zelandii.
Przez 20 lat opiekun Koła Naukowego Studentów Geografii Uniwersytetu Warszawskiego, laureat kilku nagród „Azymut”, przyznawanych przez studentów za najciekawsze wykłady. Współzałożyciel European Geography Association for Students, członek międzynarodowej organizacji Association for Borderlands Studies. Przez blisko 30 lat główny ekspert z zakresu geografii teleturnieju Wielka Gra. Brał udział w pracach Rady Muzeum Azji i Pacyfiku. Jego hobby to podróże, samochody terenowe i fotografowanie.

Publikacja poświęcona petrologii oraz zmienności składu chemicznego chromitytów o wysokiej zawartości glinu związanych ze zserpentynizowanymi skałami ultramaficznymi pochodzenia płaszczowego występujących w masywach Jordanów Śląski-Gogołów i Braszowice-Brzeźnica (Sudety). W pracy tej przedstawiono również procesy metamorficzne, którym podlegały spinele chromowe oraz towarzyszące im minerały krzemianowe. Wyniki badań wskazują na konieczność rewizji dotychczasowych modeli powstania ofiolitu sudeckiego. Monografia przeznaczona jest dla specjalistów i studentów z dziedziny nauk o Ziemi.

This book presents the petrological and chemical features of high-Al chromitites associated with serpentinized ultramafic rocks of mantle origin in the Jordanów-Gogołów and the Braszowice-Brzeźnica massifs (Sudetes Mts., Poland) as well as the metamorphic processes of chromian spinel and associated silicate minerals. Collected data suggest that models of the Sudetic ophiolite formation have to be revised. The monograph is intended for experts and students in the field of Earth sciences.

Usługi są tym sektorem gospodarki, który od wielu dziesięcioleci pełni kluczową rolę we współczesnych procesach rozwoju ekonomicznego. W krajach postkomunistycznych szybki rozwój działalności usługowej nastąpił dopiero w ostatnich dwóch dziesięcioleciach
w wyniku zachodzących przemian systemowych, umożliwiających nadrobienie wieloletnich zapóźnień w stosunku do gospodarek krajów wysoko rozwiniętych. O ile rozwój funkcji usługowej w dużych ośrodkach miejskich był z wielu powodów ułatwiony, a przekształcenia ich struktur funkcjonalnych przebiegały często bardzo dynamicznie, to już w wielu małych miastach rozwój sektora usług nie zawsze postępował bez przeszkód. W małych jednostkach osadniczych – poza ich położeniem w sieci osadniczej i zróżnicowanej ekonomicznie przestrzeni kraju – istotną rolę odgrywały m. in. takie uwarunkowania, jak: silne rozdrobnienie rolnictwa i duży odsetek ludności wiejskiej o niewysokich dochodach na otaczających terenach, stosunkowo niski względny poziom wykształcenia i kwalifikacji mieszkańców, a także często niewydolny samorząd lokalny, niepotrafiący wypracować i wcielić w życie racjonalnych założeń polityki ekonomicznej na szczeblu gminy. Pomimo istniejących ograniczeń, funkcja usługowa małych miast uległa znacznym przeobrażeniom po 1990 r., głównie w ośrodkach położonych na zapleczu wielkich miast. Toteż autorzy poszczególnych rozdziałów niniejszej publikacji podejmują się analizy wybranych funkcji usługowych małych miast (zwłaszcza śląskich i łódzkich) w zakresie działalności transportowej, handlowej i obsługi ruchu turystycznego.

Niezbędna pomoc przed lekcją, pracą klasową i maturą – praktyczne repetytorium zawierające wszystkie niezbędne wiadomości z geografii fizycznej, zadania z rozwiązaniami, fragmenty arkuszy maturalnych.

W kolejnym tomie niniejszej serii wydawniczej znalazły się artykuły poświęcone: cechom morfometrycznym jaskini Zołuszka (Zachodnia Ukraina), konfliktom człowiek – przyroda w polskich parkach narodowych, geomorfologii okolic Wilna i rzeki Wilnia, geochemii krajobrazów zlewni Bajkału, pierwszym powszechnym wyborom na obszarze Republiki Czeskiej (gerrymandering albo malapportionment), rozmieszczeniu i rozwojowi układów zaglomerowanych na obszarze Małopolski od XIII do XX w., poziomowi dochodów mieszkańców gmin powiatu cieszyńskiego w świetle mechanizmów fiskalnych.

Jest to monografia składająca się z trzech części. Pierwsza obejmuje charakterystykę kolejnych elementów przyrodniczych, druga przedstawia zagrożenia i degradację spowodowaną przez różne formy działalności człowieka, trzecia zawiera poglądy na koncepcję ochrony i funkcjonowania parku.