Historia pod prąd

• Czy na Alasce płaci się mieszkańcom za życie?
• Kto, jak i dlaczego wciąż poluje tam na wieloryby?
• Co zrobić, gdy stanie się oko w oko z łosiem?
Witajcie na Alasce! – największym i najrzadziej zaludnionym stanie Ameryki, gdzie na kilometr kwadratowy przypada pół mieszkańca, a do stolicy nie prowadzi żadna droga lądowa. Żyje się tutaj w otoczeniu zapierającej dech w piersiach dzikiej przyrody i na granicy płyt tektonicznych, więc doświadczenie trzęsienia ziemi jest tak samo prawdopodobne, jak spotkanie niedźwiedzia czy spacer po lodowcu.
Alaska – kojarzona z zimnem, wysokimi górami i życiem na odludziu – jest o wiele bardziej różnorodna, niż może się wydawać. Damian Hadaś opowiada o jej kontrastach, postępujących zmianach klimatycznych, trudnej historii rdzennych mieszkańców, fenomenie „Wszystko za życie”, ale też o tym, jacy są Alaskijczycy i czy naprawdę jest tu tak zimno, jak myślimy.
Niektórzy z nas, zamiast o śródziemnomorskich plażach, snują arktyczne sny o Alasce, Grenlandii, Czukotce. Zwykle na podstawie malowniczych zdjęć ośnieżonych szczytów i gór lodowych, dryfujących przez atramentowe zatoki. To książka o tym, co dzieje się poza kadrami takich fotografii. O prozie życia w izolacji, na styku płyt tektonicznych, wśród niedźwiedzi, pod tańczącymi neonami zorzy polarnej.

Adam Robiński

Chyba nie ma na świecie drugiego tak bardzo owianego legendami i rozpalającego wyobraźnię kawałka świata, jak Alaska. Trudno więc nie zadawać sobie pytania, czy legendy te są faktycznie żywe. Damian Hadaś, przywołując największe alaskańskie ikony i najbardziej znane lokalne historie, stara się dostrzec w nich współczesne konteksty. Alaska nie daje sobie łatwo odebrać swojej ikoniczności. To miejsce, w którym uważny obserwator z pewnością zobaczy wiele kontekstów i nowych połączeń. Ale zawsze one będą podporządkowane alaskańskiemu genowi. A jego przecież nie da się wydłubać z DNA.
Kamila Kielar
reporterka, podróżniczka, podcasterka
Damian Hadaś wrzuca nas w środek krainy, w której bezkompromisowa przyroda dyktuje warunki, nie ma wiele miejsca na ludzkie błędy, a życie zaskakuje nawet tych, których przodkowie osiedlili się w odciętym stanie Ameryki dziesiątki lat temu. Ale w trakcie lektury poznajemy przede wszystkim Alaskę dzisiejszą, aktualną. Odzieramy ją z mitów, półprawd i własnych wyobrażeń, poznając gorzki smak życia w alaskańskim raju. Uczciwa, szczera lektura.
Piotr Mikołajczak
Icestory

Relacja z Alaską może być tylko pełna skrajności, bo taki jest ten stan – albo raj na ziemi, albo miejsce nie do życia. Damian Hadaś wspaniale o nim opowiada, podkreślając zalety i rozprawiając się z romantycznymi mitami.
Diana Chmiel
Bardziej lubię książki niż ludzi

Czy istnieje bardziej charakterystyczna potrawa albańska niż byrek?
Dlaczego Albańczycy noszą biało-czerwone bransoletki?
Co to znaczy „dawać komuś na kawę”?
Jeszcze kilka lat temu omijana przez turystów, kojarzona tylko z mafią i bunkrami, Albania staje się coraz bardziej popularna dzięki różnorodności, jaką oferuje: dzięki piaszczystym plażom nad lazurową wodą, imponującym zamkom czy górskim szlakom z zachwycającymi widokami. I choć albańską tożsamość wciąż kształtują honor i besa, a społeczna ocena bywa ważniejsza niż zdanie jednostki, to nikogo nie dziwi tutaj wiara w złe oko, świętowanie Dnia Lata lub bar naprzeciwko meczetu.
Autorka zabiera nas w podróż po mozaikowej rzeczywistości Albanii. Oprowadza po historycznej Krui i zatłoczonym centrum Tirany, wśród jej rozmówców są bywalcy barów, aktywistki i ci, którzy przetrwali czasy komunizmu. W ich historiach wspomnienia z okresu dyktatury przeplatają się z opowieściami o pierwszych feministkach i tradycyjnych kilkudniowych weselach. Przewodniczka odkrywa nieznane oblicze Albanii – krainy orłów, w której wciąż żywa jest legenda Skanderbega, a dwugłowy czarny orzeł, jeśli złapie kogoś w swoje szpony, to łatwo go nie wypuści, bo do tego kraju wraca się wielokrotnie.

Chopin's Polish Letters is the first complete English translation of all currently known letters that Fryderyk Chopin wrote in Polish to his family, friends, and acquaintances. They have been translated by Professor David Frick (University of California, Berkeley) specialising in Slavic literature. John Comber (editor) and Professor Zofia Chechlińska (expert consultant) have contributed greatly to the work.

The book contains 286 letters that the composer wrote throughout his life. They are grouped into eight chapters according to the place of origin(Warsaw, Vienna, Paris, etc.) and key events in the life of Chopin. Each chapter opens with an introduction describing briefly the political and historical background of the period, a note on important moments in the life of the composer (including his compositions from the period), and short biographies of the key people the letters in a given chapter refer to. Each letter comes with a reference to the relevant Polish edition being the source of the translation. Moreover, the publication contains a timeline, and indexes of persons, places and Chopin's compositions.

Chopin's Polish Letters is not intended as a scientific publication, as its main purpose is to make the letters of the greatest Polish composer available to all aficionados of his music who do not read Polish.

'The present volume is cause for celebration. The translations by David Frick at last allow the Anglophone audience unfettered, nuanced access to Chopin’s distinctive Polish voice. Within individual letters, we witness the characteristic processes of the composer’s imagination, at times in fully developed narratives (with logical structures of storytelling and distinctive turns of phrase), at other times unfolding through spontaneous digressions, entertaining outbursts, or angry curses (with the flow of the prose feeling more fragmented, often taking place in incomplete sentences)'.
Jeffrey Kallberg

Elena Kostioukovitch, mieszkająca od kilkudziesięciu lat we Włoszech, jest tłumaczką – m.in. powieści Umberta Eco – pisarką i badaczką relacji kulturowych między Rosją a krajami Zachodu.
W tej krótkiej książce, która jako e-book stała się we Włoszech bestsellerem, autorka, analizując język Putina i jego propagandy, we wnikliwy i fascynujący sposób przedstawia sytuację, jaka doprowadziła do wojny w Ukrainie. Pozwala zrozumieć przyczyny, dla których Rosja, połączona z Ukrainą silnymi więzami etnicznymi i historycznymi, zaatakowała ją i stała się odpowiedzialna za ogrom zniszczeń i śmierć dziesiątek tysięcy cywilów. Pokazuje napędzaną oportunizmem ideologię opartą na paranoi i przeinaczaniu historii.
Kostioukovitch nie jest politolożką ani historyczką odwołuje się do mitologii i ezoteryki, dziedzin łączących prawdę i fikcję, prawdopodobnie jedynych, które pozwalają przewidzieć rezultaty śmiertelnego starcia zagrażającego nie tylko Ukrainie, ale też całej zachodniej cywilizacji. A także odpowiedzieć na pytanie:
CZEGO NAPRAWDĘ CHCE PUTIN?

Kraków lat 90. – bez makijażu, brudny, ale szczery Marcin Siwiec, czyli po prostu Siwy, lider znanej w latach 90. kapeli punkrockowej, autor tekstów piosenek, powraca w świat tuż po przemianach ustrojowych – w świat agresji, przemocy oraz skrajnego nacjonalizmu ścigającego na ulicach wszystko, co odmienne. Wprowadza czytelnika w środowisko punków, anarchistów, ale też przedstawia zwyczajnych ludzi, którzy chcieli być po prostu wolni, równi i mieć z życia coś więcej niż tylko pracę i wydawanie zarobionych pieniędzy na tanie świecidełka. Opowiada również o muzyce, ale nie o taniej, popularnej, lecz o muzyce z przekazem, gdzie tekst często bywał wskazówką i radą. Tekst, który zrywał maskę obłudy z zakłamanego świata. W tej książce i zdarzenia, i ludzie są autentyczni, a poruszane problemy wciąż aktualne.

Polska szeptucha, szamanka z Mozambiku, norweski strażnik Yggdrasila, pół Komancz, pół Aztek z Kalifornii, para z indyjskiej komuny w Auroville, a także babcia autorki – dzieli ich cały świat, ale łączy jedno: miłość do drzew i niemal symbiotyczny z nimi związek.

Iza Klementowska udaje się w różne strony świata – zachód, wschód, północ oraz południe – i poznaje ludzi, których więź z przyrodą, głównie drzewami, daleko wykracza poza zwyczajność. Którzy wykorzystują tę więź do leczenia nie tylko innych ludzi, ale również całego ekosystemu. Rodzaj i siła tych relacji są czasem trudne do wytłumaczenia, a nawet zrozumienia.

Z drugiej strony człowiek od wielu lat zakłóca równowagę w przyrodzie, jakby nie do końca wierzył, że to, co robi, może mieć daleko idące konsekwencje. Jakby ludzkości, która w porównaniu z drzewami, żyje wręcz śmiesznie krótko, nie starczało wyobraźni. A przecież – jak powiedział autorce Frank, któremu już od ponad trzydziestu lat udaje się na pustyni sadzić i utrzymywać przy życiu gaje palmowe – „jesteśmy chodzącymi roślinami”.

Bo czy można zaprzyjaźnić się z drzewem? Czym lub kim są w ogóle drzewa? Co czują? I kim my jesteśmy dla nich oraz co możemy zrobić dla naszego wspólnego dobra?

Poruszające historie współistnienia światów przyrody i człowieka – do takiego stopnia przenikania, że aż gubią się wszelkie granice.

Urszula Zajączkowska

Nie ma pojedynczego drzewa, jest tylko las. Tak samo nie istnieje samotny człowiek, jest tylko społeczność: człowiek w relacji. Z innymi ludźmi, ale też z innymi życiami, w tym – drzewami. Dzisiaj lubimy temu zaprzeczać: człowiek to istota wyższa, osobna, która przyrodę może co najwyżej zwiedzać. Jednak dopóki nie wrócimy do tej fundamentalnej więzi z naturą, nie będziemy szczęśliwi. Pierwszy krok ułatwią bohaterowie reportażu Izy Klementowskiej, którzy są tam, gdzie wszyscy powinniśmy być.

Łukasz Długowski, Mikrowyprawy