Historia Polski 1795-1914

Doskonały podręcznik akademicki, a równocześnie jedna z bardziej interesujących książek o dziejach najnowszych. Znana i ceniona od lat synteza historii Polski w XX wieku w nowej i najbardziej aktualnej odsłonie – do 2015 roku.
Nowa wersja – wydanie XII rozszerzone – została uzupełniona o wydarzenia z ostatnich lat: 2005–2015. Narracja została więc doprowadzona prawie do czasów obecnych.
Literatura obowiązkowa dla studentów historii, prawa, nauk politycznych, stosunków międzynarodowych i innych kierunków humanistycznych, a także przydatna i ciekawa lektura dla maturzystów oraz wszystkich osób zainteresowanych dziejami Polski w XX i XXI wieku, które chcą zrozumieć mechanizmy współczesnego świata.
Informacja o autorze/ redaktorze:
Wojciech Roszkowski – polski ekonomista i historyk, profesor nauk humanistycznych, nauczyciel akademicki. Urodził się w 1947 roku. Ukończył studia SGPiS, gdzie również doktoryzował się i w 1987 roku habilitował, a następnie w 1996 roku uzyskał tytuł profesora. Niezależnie od historii gospodarczej i politycznej Polski, jego zainteresowania naukowe obejmują najnowszą historię Europy Środkowej i Wschodniej. W latach 1978–1981 współpracował z podziemnym Polskim Porozumieniem Niepodległościowym. W latach 1980–1993 członek „Solidarności”. Pod pseudonimem literackim „Andrzej Albert” wydał w podziemiu popularną Najnowszą historię Polski 1918–1980. Od jesieni 1990 do sierpnia 1993 roku był prorektorem Szkoły Głównej Handlowej (dawniej SGPiS). W latach 1994–2000 pełnił funkcję dyrektora Instytutu Studiów Politycznych PAN, od 2001 roku – Kosciusko Chair of Polish Studies na Uniwersytecie w Virginii. Od marca 2003 roku Kierownik Katedry Stosunków Międzynarodowych Collegium Civitas w Warszawie. W wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2004 uzyskał mandat eurodeputowanego.
Jest autorem wielu książek z dziejów najnowszych, m.in. Kształtowanie się podstaw polskiej gospodarki państwowej w przemyśle i bankowości w latach 1918–1924 (PWN, Warszawa 1982), Gospodarcza rola większej prywatnej własności ziemskiej w Polsce 1918–1939 (Warszawa 1986, praca wydana również w języku angielskim w Stanach Zjednoczonych) oraz Land Reforms in East Central Europe after World War One (ISP PAN, Warszawa 1995), Półwiecze. Historia polityczna świata po 1945 roku (WN PWN, Warszawa 1997), Krótkie wykłady z historii. Gospodarka (WN PWN, Warszawa 2006), Droga przez mgłę, (Instytut Jagielloński, Kraków 2006), Najnowsza Historia Polski 1914–2011, wydanie 7-tomowe (Świat Książki, Warszawa 2011). Współpracował regularnie z miesięcznikiem „Przegląd Powszechny” (1982–2000), miesięcznikiem „Azymut” (dodatek do „Gościa Niedzielnego” 1998–2003), publikował w „Rzeczpospolitej”, „Życiu”, „Wprost”, „Nowym Państwie”, „Przeglądzie Katolickim” i wielu innych pismach.

Historia Polski od pierwszej wojny światowej do naszych dni Książka wybitnego polskiego historyka Grzegorza Kucharczyka stanowi uzupełnienie słynnych Dziejów Polski Feliksa Konecznego. Obejmuje okres od momentu wybuchu Wielkiej Wojny, która odmieniła mapę Europy i przyniosła Polsce niepodległość, do roku 2022, który dobitnie pokazał, że historia wcale się nie skończyła, a wręcz przeciwnie – właśnie zaczyna przyśpieszać. Dzieje naszego kraju w tym burzliwym okresie udowadniają, że nie można samodzielnie działać i myśleć, jeśli nie znamy własnej historii, która buduje naszą tożsamość i bez której nie ma nas jako niepodległego bytu kulturowego, a w konsekwencji i państwowego.

Biografia Józefa Polikarpa Brudzińskiego (1874–1917) – wybitnego lekarza, działacza politycznego i społecznego oraz pierwszego rektora Uniwersytetu Warszawskiego po odrodzeniu uczelni w 1915 r.

Krótkie, trwające zaledwie 43 lata, życie Józefa Brudzińskiego było wypełnione intensywną działalnością na wielu polach. Po studiach medycznych w Dorpacie i Moskwie specjalizował się w pediatrii. Był organizatorem i lekarzem naczelnym szpitala Anny Marii w Łodzi (1903–1910) oraz szpitala im. Karola i Marii w Warszawie (od 1913 r.). Prowadził badania głównie w zakresie patologii przewodu pokarmowego u dzieci oraz neurologii dziecięcej. Światową sławę zyskał dzięki pracom nad zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych (tzw. objaw Brudzińskiego). Po wybuchu I wojny światowej i wycofaniu się Rosjan z Warszawy zaangażował się mocno w działania na rzecz polonizacji Uniwersytetu Warszawskiego, a 13 października 1915 r. został wybrany na rektora tej uczelni. W 1916 r. pełnił też funkcję przewodniczącego Rady miasta Warszawy.

Przypadająca w 2017 r. setna rocznica śmierci Józefa Polikarpa Brudzińskiego jest dobrą okazją do przybliżenia jego dokonań szerszemu odbiorcy.

Drugi tom korespondencji Fryderyka Chopina, bogato ilustrowany autografami listów, opatrzony indeksami, wykazami źródeł, miscellaneami, bibliografią i notami biograficznymi postaci związanych z artystą. Zawiera korespondencję związaną z latami młodzieńczymi kompozytora oraz z okresem spędzonym za granicą po upadku powstania listopadowego aż do przyjazdu Chopina do Paryża wczesną jesienią 1831 roku, jak również z początkiem stałych letnich pobytów kompozytora w posiadłości George Sand w Nohant.
Tom drugi ukazuje się w dwóch woluminach, które obejmują:
część 1 — listy pisane od listopada 1831 do września 1838 roku
część 2 — listy pisane od listopada 1838 do maja 1839 roku

Listy zawarte w 1. części drugiego tomu Korespondencji Fryderyka Chopina dokumentują pierwsze lata pobytu Chopina w stolicy Francji, kiedy nikomu nieznany kompozytor-pianista z Warszawy, dzięki talentom towarzyskim oraz rosnącemu uznaniu dla jego twórczości i sztuki pianistycznej, zdobywał stopniowo miejsce w kręgu paryskiej elity artystycznej i polskiej Wielkiej Emigracji. Duże zainteresowanie badaczy budzą listy, które świadczą o przyjacielskich kontaktach Chopina z wybitnymi kompozytorami niemieckimi – Felixem Mendelssohnem Bartholdym i Robertem Schumannem. Szczególne znaczenie ma korespondencja z Marią Wodzińską i jej matką, będąca świadectwem rodzącego się uczucia Chopina do Marii i związanych z nią planów małżeńskich, które miały ostatecznie przynieść Fryderykowi bolesne rozczarowanie. W tym kontekście pojawia się słynne, lapidarne wyznanie George Sand pod adresem Chopina: „On vous adore”, zapowiadające nowy, a zarazem najważniejszy rozdział w jego doświadczeniach uczuciowych.

Listy zawarte w 2. części drugiego tomu Korespondencji Fryderyka Chopina dokumentują niezwykle ważne doświadczenie w życiu kompozytora, jakim była podróż na Majorkę z George Sand i jej dziećmi. Są tu m.in. listy do Juliana Fontany, będące kroniką majorkańskich wrażeń Chopina, opisem okoliczności powstania jednego z jego najsłynniejszych dzieł – cyklu Preludiów op. 28, a także świadectwem dramatycznego zaostrzenia się choroby artysty pod koniec pobytu w Valldemossie i podczas powrotnego rejsu do Barcelony. Ta część korespondencji dotyczy długiej rekonwalescencji Chopina w Marsylii pod troskliwą opieką George Sand, która właśnie wtedy podjęła ważną decyzję dotyczącą przyszłości swego związku z kompozytorem, zabierając go na pierwszy letni pobyt w Nohant. W tym okresie też jej nagła fascynacja Chopinem, o czym pisała w słynnym liście-rzece do Wojciecha Grzymały (zob. Miscellanea), przeobraziła się w stałe i głębokie uczucie, które zaważyło nie tylko na życiu artysty, lecz również na jego twórczości.

Polski pogrom ludności żydowskiej we Lwowie miał miejsce 22 i 23 listopada 1918. Lwów – kres iluzji. Opowieść o pogromie listopadowym 1918 jest pierwszym obszernym studium poświęconym temu wydarzeniu, które w polskich opracowaniach historycznych jest albo całkowicie przemilczane, albo sprowadzane do fali rabunków dokonywanych głównie przez ukraińskich i żydowskich (!) bandytów oraz dezerterów z armii austriackiej w ogarniętym wojennym chaosem mieście.

Istnieje też inna polska wersja wydarzeń oskarżająca Żydów o zaatakowanie polskich żołnierzy, którzy musieli się bronić.

Rzetelne opisanie pogromu we Lwowie pokazuje, że to legendarni obrońcy Lwowa wraz z żołnierzami odsieczy, która przybyła z Krakowa i Przemyśla, stanowili podstawową grupę inicjatorów i sprawców pogromu. To oni rozpoczęli rabunki, gwałty i morderstwa w lwowskiej dzielnicy zamieszkałej przez ok. 70 000 Żydów we wczesnych godzinach porannych 22 listopada 1918 roku.

Do pogromu niemal natychmiast dołączyła polska ludność cywilna Lwowa, w tym także przedstawiciele jej najwyższych warstw społecznych.

Autor podjął się przedstawienia niezwykle ważnego wydarzenia (a właściwie serii wydarzeń) z historii Polski, celowo pomijanych i zakłamywanych (…). Wydaje się, że książka G. Gaudena może nie tylko pokazać te wydarzenia szerszemu gronu czytelników, ale również skłonić polskich historyków do podjęcia głębszych badań.

dr Agnieszka Biedrzycka (z recenzji)


Grzegorz Gauden - z wykształcenia jest prawnikiem i ekonomistą. Był działaczem i dziennikarzem Solidarności w Poznaniu. Został internowany 13 grudnia 1981 roku. W latach 1984–1993 przebywał na emigracji w Szwecji. Po powrocie do Polski był wydawcą prasy. W latach 2004–2006 był redaktorem naczelnym ,,Rzeczpospolitej'', a w latach 2008–2016 dyrektorem Instytutu Książki w Krakowie.

Książka Dedykowana jest przede wszystkim tym, którzy chcieliby się dowiedzieć, kim była Zofia Brzeska-Gaudier. Fantazje o tej postaci były tworzone już kilka lat po jej śmierci (choć umarła zupełnie zapomniana w szpitalu psychiatryczym w Glouster) m.in przez Jimie’go Eda w książce „Dziki Mesjasz”. Ta bohaterka, przestawiona w książce a następnie powielona w filmie Kena Russella o tym samym tytule, stała się ucieleśnieniem, twarzą Brzeskiej na wiele dekad, a jaka była ona naprawdę? „Dzięki publikacji tych rękopisów możemy po raz pierwszy wysłuchać opowiedzianą jej słowami historię jej życia” – pisała Gillian Raffles we wstępie do angielskiego wydania książki. I tak też jest. „Matka i inne zapiski” jest książką autobiograficzną, którą można podzielić na 3 części, wątki. Początek jest wprowadzeniem do życia Brzeskiej przed poznaniem Henrego Gaudiera, z którym się związała w Paryżu w 1909 roku. Jest skrótowym przedstawieniem jej życia w Galicyjskiej wiosce, a następnie w miastach europejskich i amerykańskich w których szukała pracy oraz niezależnego, na ile to było możliwe dla kobiety w początkach xx wieku, życia. Następne fragmenty odnoszą się do czasu wspólnie spędzonego z Gaudierem - młodszym o 20 lat francuskim artystą. Są to krótkie opowiadania, w których Brzeska daje wyraz swojemu talentowi literackiemu. Ostatnią część stanowią zapiski kobiety samotnej, umęczonej cierpieniem po stracie ukochanego. W tej części znajduje się również korespondencja, jedna z ostatnich przed nasilającą się u niej chorobą psychiczną. Brzeska nie kamufluje się za społecznymi konwenansami, nie upiększa się, nie mizdrzy do czytelnika, może dlatego, że nie była w stanie przewidzieć czy jej teksty kiedykolwiek zostaną wydane, ale dzięki temu są tak wyjątkowe, a przede wszystkim prawdziwe i mocne. Książka Brzeskiej nie należy do łatwych lektur, ale jest wspaniałym uzupełnieniem informacji o zupełnie zapomnianej pisarce.? Niekiedy czepiając się życia, odczuwałam pustkę, którą musiałam zostawić za sobą - wszystko niedokończone, żadnej kochającej duszy, która żałowałaby mojego odejścia. Cóż za pustka, cóż za przygnębiająca pustka. Szłam przez życie jak chamka, kretynka, nie zostawiając Ludzkości po sobie żadnych śladów, a jednocześnie płonąc zapałem twórczym.