Jądro ciemności Josepha Conrada

Jean-Paul Sartre (1905–1980), francuski pisarz i filozof, trzy swoje dzieła poświęcił innym pisarzom, klasykom francuskiej literatury. Opisał kolejno, w coraz obszerniejszych pracach (ostatnia ma trzy tomy), Charles’a Baudelaire’a, Jeana Geneta i Gustave’a Flauberta. Niniejsza, opublikowana w 1947 roku, krótko po wydaniu Bytu i nicości, pochodzi z czasów rozkwitu egzystencjalizmu i nie jest zwykłą biografią ani analizą twórczości, lecz obszernym esejem z zakresu „psychoanalizy egzystencjalistycznej”. Sartre stara się zrekonstruować „fakt poetycki” Baudelaire’a, czyli opisać mechanizmy i przygody jego świadomości, postawy, duchowych strategii. Obraz Baudelaire’a, jaki się z tej analizy wyłania, jest szokujący. Zdaniem Sartre’a ten wzorcowy poeta przeklęty wszystkie swoje nieszczęścia precyzyjnie zaplanował, poczynając od mizerii finansowej przez nieudane życie prywatne po chorobę weneryczną. Ekscentryczność poety, dandyzm, perwersja, narcyzm, autodestrukcja – cały ten drastyczny wizerunek jego osoby stanowi zarazem paradoksalną afirmację potęgi wolnej woli, kluczowego pojęcia psychoanalizy egzystencjalistycznej. Ta niemal sensacyjna podróż przez meandry świadomości i wyborów poety jest niewątpliwie kontrowersyjna – każe zapytać o kontr-wersję opisu fenomenu Baudelaire’a, o to, na ile opis ten jest pełny, a na ile jednostronny.

Wielki uczony - wciąż spragniony wiedzy o sensie istnienia - zawiera pakt z diabłem. Chce absolutnego poznania i doskonałego szczęścia - jeśli zazna chwili, o której powie „trwaj, jesteś piękna!”, szatan będzie mógł wziąć jego duszę do piekła. Mefistofeles ochoczo zgadza się na to - wszak sprawdzić wiarę Fausta pozwolił mu sam Bóg. „Faust” to dzieło życia Goethego, dramat o możliwościach ludzkiego poznania i sensie istnienia świata.

Bogata prezentacja kierunków i wielkich twórców literatury antycznej:
- ukazuje narodziny literatury europejskiej i światowej
- przystępnie opisuje rozwój liryki, epiki i dramatu
- omawia sylwetki pisarzy i prezentuje najwybitniejsze dzieła
- obok literatury pięknej przedstawia autorów i dzieła filozoficzne, przyrodnicze, z zakresu nauk ścisłych, humanistycznych, retoryki i filologii
- pokazuje wpływ literatury starożytnej na dalszy rozwój piśmiennictwa europejskiego
- tekstowi autorskiemu towarzyszą cytaty z omawianych utworów, informacje historyczne, biograficzne, definicje terminów literackich.

Interdyscyplinarne studium pamiętników i autobiografii powstałych w środowisku XVII-wiecznych purytanów angielskich. Autorka bada związki między regułami werbalnej ekspresji emocji obowiązującymi w społeczności purytańskiej a praktyką wyrażania uczuć przez jej konkretnych członków w kontekście przeżywania przez nich ojcostwa. Struktura pracy podąża za naturalnym cyklem życia rodziny i zmieniającą się rolą ojca w życiu dziecka. Zaproponowany układ problemowo-chronologiczny pozwala prześledzić ewolucję postaw i emocji towarzyszących autorom rozpatrywanych źródeł na różnych etapach ich doświadczenia ojcostwa, osadzonego w bardzo wyrazistym kontekście religijnym. Analizując materiał źródłowy, autorka posługuje się koncepcją wspólnoty emocjonalnej zaproponowaną przez amerykańską badaczkę Barbarę Rosenwein.

Notatki na marginesie
Szczegółowe opracowanie
Streszczenie
Specjalna czcionka ułatwiająca szybkie czytanie

Książka przedstawia twórczość najważniejszych współczesnych pisarzy indiańskich i udowadnia, że jest ona nie tylko ciekawostką literacką, ale ważnym nurtem, bez znajomości którego nie można zrozumieć współczesnej prozy północnoamerykańskiej.
Momaday, Silko, Erdrich, Alexie, Vizenor to postacie nietuzinkowe na współczesnej scenie literackiej. Ich proza łączy ducha indiańskich wierzeń i tradycji z amerykańską popkulturą i obyczajowością sięgającą korzeniami ojców założycieli. Burzy stereotypowe przekonania o amerykańskich Indianach, a jednocześnie pokazuje jak bogata kultura rdzennych Amerykanów stanowi źródło literackich inspiracji.