Jak urządzić kuchnię marzeń? Praktyczny poradnik

Intencją autorów jest ukazanie, na których polach dochodzi do integrowania architektury i wzornictwa, oraz sposobu, w jaki – już w procesie projektowania – obszary te przenikają się ze sobą. Wyodrębniono także i opisano punkty styku tych dziedzin w aspekcie produkcji i zastosowania najnowszych technologii oraz niebagatelne znaczenie innowacji i prac badawczo-rozwojowych w tym procesie.

Punkt wyjścia do rozważań stanowi wyobrażenie sobie wyidealizowanej formuły dla zawodu architekta – nie jako specjalisty w wąskiej dziedzinie, lecz jako twórcy umiejącego syntetyzować różne zjawiska, a przez to inkorporować do swej praktyki różne obszary wiedzy, a co się z tym wiąże – kompetencje. Idąca za tym interdyscyplinarność warsztatu i postrzegania świata, w kontekście przemian na rynku pracy i ewolucji w edukacji, wydaje się być kluczowa dla wzbogacenia warsztatu projektowego. Warsztatu, który łączy w sobie praktykę architektoniczną i wzorniczą, a także otwiera się na inne zagadnienia – społeczne, technologiczne, innowacyjne.

Architektura lat siedemdziesiątych XX wieku budzi wiele interesujących dyskusji. Ten stosunkowo nowy kierunek badań coraz częściej postrzegany jest w różnych aspektach. Wybudowane wtedy obiekty uważane są niekiedy za nieatrakcyjne, które utrudniają lub blokują lokalizowanie nowych inwestycji. Bardzo często architekturze tej przypisywane są cechy elementów oszpecających przestrzeń miejską, które kojarzą się głównie z ówcześnie panującym ustrojem. Wręcz z alergiczną niechęcią podejmowane są próby odnowy, które mogłyby zachować ich dotychczasowy charakter, nie ingerując w ich pierwotną formę. Należy jednak spojrzeć na tą architekturę z innej perspektywy. Niekiedy pod wieloletnią zasłoną zaniedbań przezierają interesujące i niezwykle współczesne rozwiązania urbanistyczne.
Autorzy, podejmując się badań osiedli mieszkaniowych wybudowanych w latach siedemdziesiątych w Rzeszowie, wyznaczyli te osiedla, które charakteryzują się oryginalnymi rozplanowaniami przestrzennymi wyrosłymi z interpretacji walorów natury miejsca. Przyjęte w procesie projektowym koncepcje przestrzenne i środki architektonicznego kształtowania reprezentują te przykłady, które wniosły kolejne ogniwa do szerokiego spektrum architektury nurtu modernistycznego.

Autorka w książce podejmuje próbę scharakteryzowania bardzo różnorodnej twórczości Jana Kossowskiego. Wpisują się w nią budynki mieszkalne, użyteczności publicznej, architektura przemysłowa, aranżacje wnętrz, w końcu projekty mebli i pomysły na zagospodarowanie przestrzeni wokół domu i miejskiej. Nie pomija pomysłów niezrealizowanych. Taki los architektów, że nie zawsze ich wizje doczekują się realizacji, ale kolejne koncepcje wzbogacają ich dorobek. Nie ma w książce współczesnych zdjęć (wyjątek stanowi okładka z willą pięknie sfotografowaną przez Wojciecha Woźniaka). To celowy zabieg, bo nie obchodzimy się z realizacjami Jana Kossowskiego najlepiej. Ich uroda jest niezwykle subtelna, a prostota wyróżniająca architektoniczne pomysły Kossowskiego, nie jest w stanie obronić się przed współczesnymi ingerencjami.

Książka ukazuje złożony proces odbudowy gdańskiego Głównego Miasta po drugiej wojnie światowej, uwikłany w ówczesne realia polityczne, ideowe i kulturalne. Autor przekonuje, że odbudowane po wojnie zabytkowe centrum Gdańska to miasto równocześnie stare i nowe. Z jednej strony zachowano bowiem szereg monumentalnych zabytków, odtworzono główne ciągi uliczne i charakterystyczne widoki, z drugiej jednak – radykalnie przekształcono strukturę miejską, dostosowując ją do wymogów nowoczesnej urbanistyki i tworząc na obszarze historycznego śródmieścia socjalistyczne osiedle robotnicze. Główny nacisk został więc położony na zabudowę mieszkaniową, stanowiącą większość tkanki tego nowego-starego organizmu miejskiego. Książka oparta jest na różnorodnej bazie źródłowej, wykorzystującej archiwalia, publikacje prasowe, publikowane i niepublikowane fotografie, wspomnienia uczestników odbudowy. Niezastąpionym źródłem wiedzy o odbudowie Gdańska jest wreszcie dla autora sam odbudowany Gdańsk.

Publikacja jest pierwszą próbą zebrania całokształtu wiedzy i doświadczeń nad formami edukacji przestrzennej. Przedstawione spojrzenie oraz zebrany materiał są bardzo istotne dla prowadzenia dalszych działań systematyzujących praktyczny warsztat edukacji przestrzennej w Polsce.

Celem książki jest prześledzenie procesu rozwoju koncepcji powszechnej edukacji architektonicznej, a także zebranie i uporządkowanie wiedzy dotyczącej systemowej i pozasystemowej edukacji architektonicznej w Polsce i za granicą, z myślą o ułatwieniu nie tylko oceny i diagnozy stanu obecnego, ale także dokonaniu strategicznych planów na przyszłość. W publikacji opisano osiągnięcia szesnastu krajów europejskich, dotyczące zarówno rozwoju, jak i obecnego stanu powszechnej edukacji architektonicznej.