Jan Kasprowicz Pisma Zebrane Tom 8 Część 2

Francuski teatr kobiet z przełomu XIX i XX wieku można by określić jako feministyczny, choć nie stworzył on jakiejś jednej i koherentnej poetyki, co nie powinno zresztą dziwić, ponieważ przedstawiane w tym tomie pisarki sprzyjały ideałom anarchistycznym, a te odrzucały wszelakiej maści dogmaty, jednotorowość myśli; broniły natomiast wielogłosu w dyskusji na ważkie tematy. W tym kontekście każda z dramatopisarek reprezentowała swój oryginalny i rozpoznawalny styl, którego wspólnym celem była troska o polepszenie sytuacji kobiet w systemie społecznym zdominowanym przez tzw. silną płeć. Nie pragnęły bynajmniej jakiejś uprzywilejowanej pozycji dla siebie, sprzeciwiały się po prostu wszelkim przejawom nierówności społecznej, nie faworyzując jednej grupy względem innej. Wiedziały bowiem, iż prawdziwie demokratyczne społeczeństwo może składać się jedynie z wolnych jednostek.
Véra Starkoff domaga się w swoich tekstach równości kobiet i mężczyzn, pokazując na przykładzie swych bohaterek, że są one pełnowartościowymi obywatelkami, które mają prawo decydować o sobie, nie bacząc na tyleż przestarzałe, co opresyjne nakazy często o wątpliwie moralnej proweniencji. Nelly Roussel jest o wiele bardziej nieprzejednana od swojej poprzedniczki w krytyce kapitalistycznego ustroju państwowego. Nie przebiera w słowach, zarzucając zniewolenie kobiet Kościołowi katolickiemu, którego religijne podstawy doktrynalne przyczyniły się do stworzenia i utrwalenia przez tysiąclecia niesprawiedliwego społeczeństwa podzielonego na uprzywilejowanych mężczyzn i wyrzucone na margines społeczny niewiasty. Podobnie jak Starkoff i Roussel, także Louise Michel pragnęła ukazać w teatrze patriarchalny paradygmat, który poprzez edukację (fallokratyczną tresurę) produkuje spolegliwych obrońców systemu, gotowych do wychowywania kolejnych pokoleń niewolników.
Tomasz Kaczmarek

Opis Obyczajów w XV-leciu międzysojuszniczym – t. I
„Odsłanianie dramatu”
Część pierwsza zatytułowana „Odsłanianie Dramatu” to traktat o ważnych postaciach życia społecznego, analiza samorządu i funkcjonowania instytucji obywatelskich.

Nowe, zmienione wydanie.

Książka proponuje czytelnikowi klarowny model refleksji nad dziełem sztuki teatru, jest podsumowaniem dwudziestowiecznej wiedzy na ten temat, swoistą syntezą konsekwencji i osiągnięć współczesnego autonomizmu teatralnego.

Krzysztof Pleśniarowicz wyznacza antynomię mieszczącą się wyłącznie w ramach dzieła teatralnego: iluzja/deziluzja ? zamiast opozycji dziś już generalnie zdezaktualizowanej: pomiędzy dziełem literackim (dramatem) a aliterackim dziełem teatralnym (spektaklem). Oferuje czytelnikowi pozycję dojrzałą, przemyślaną, doskonale i prosto napisaną, a w naszej teatrologii ? nowatorską.”

Z recenzji profesor Dobrochny Ratajczakowej



„Autor przeprowadza czytelnika przez prawie wiek teatralnych eksperymentów, po których pozostały tylko cząstkowe świadectwa. Książka odznacza się doskonałym opanowaniem wyjątkowo trudnej problematyki, formułowanej na dobitkę w rozmaitych i niezgodnych stylach i ujęciach.”

Z recenzji profesora Jana Błońskiego



„Wyraźnie hołubiona przez Autora metateatralna modelowość okazała się znakomitym wędzidłem dla «bluszczowatej» zupełnie, porastającej wszystkie prace o teatrze refleksji ontologicznej, której nie ma końca. Rozmach intelektualny Pleśniarowicza, głęboka świadomość metody (ale i jej ograniczeń), imponujący zamysł syntetyczny całości, wprost nieprawdopodobny indeks lektur i zjawisk konstruujących owe «przestrzenie deziluzji» ? wszystko to wystawia Autorowi jak najlepsze świadectwo.”

Z recenzji profesora Jana Ciechowicza



Krzysztof Pleśniarowicz ? profesor zwyczajny Uniwersytetu Jagiellońskiego, założyciel i kierownik Katedry Kultury Współczesnej UJ, współtwórca Instytutu Kultury UJ. W latach 1994-2000 dyrektor Cricoteki – Ośrodka Dokumentacji Sztuki Tadeusza Kantora, w latach 2008-2016 prodziekan Wydziału Zarządzania i Komunikacji Społecznej UJ.

Bogato ilustrowany album ukazujący świetność Teatru Muzycznego ROMA w czasie czteroletniej dyrekcji Bogusława Kaczyńskiego (1994-1998). 400 fotografii autorstwa Ireneusza Sobieszczuka, ukazujące światowy rozmach tej sceny i plejadę gwiazd, które tworzyły jej legendę (Brodzińska, Morka, Polańska, Długosz, Teliga, Sokorska, Wojnicki, Matulka, Laszczkowski, Bayer).

Chociaż w Polsce studiuje się dzieła Corneille’a, Moliera i Racine’a, mało znane pozostają czytywane przez tych autorów podręczniki dramatopisarskiego rzemiosła. Funkcję tę pełniły traktaty poetyki pochodzące z czasów panowania Ludwika XIII oraz jego ministra, kardynała Richelieu, wybitnego mecenasa teatru. To w tych tekstach – dwadzieścia lat przed Nicolasem Boileau – dokonał się proces krystalizacji nowego, racjonalistycznego systemu reprezentacji. Równocześnie, lektura siedemnastowiecznych traktatów pociąga za sobą serię przewartościowań. Podstawowe intelektualne kategorie używane przez twórców klasycystycznego paradygmatu estetycznego jawią się nam jako nieredukowalnie obce.
Nic, co stanowiło o istocie tamtej myśli, nie jest współczesnemu czytelnikowi dane, wszystko natomiast musi stać się przedmiotem historycznej rekonstrukcji.
Tylko taka lektura, prowadzona z poszanowaniem czasowego i kulturowego dystansu, pozwala w dalszej perspektywie dostrzec wciąż aktualne elementy klasycystycznej poetyki.

Pełna, wnikliwa biografia Jeremiego Przybory

Twórca legendarnego Kabaretu Starszych Panów. Niekwestionowany geniusz słowa o wyrafinowanym poczuciu humoru, poeta (choć sam wolał określenie: lirycysta). Mistrz.

Wychował się w nietypowej rodzinie, w latach 30. był guwernerem rosyjskiego hrabiego, w czasie wojny prowadził sklep, a w czasie powstania warszawskiego był głosem Polskiego Radia. Choć jego radiowa kariera rozpoczęła się przez przypadek, całe życie był związany właśnie z nim.

Przedwojenny dżentelmen, przystojny i szarmancki, uroczy i kochliwy. Jego sercem rządziły kobiety, niekwestionowaną królową była Agnieszka Osiecka. Prawdziwą miłość i szczęście znalazł dopiero w trzecim małżeństwie, z Alicją Wirth.

Żuan Don to nakreślony z niespotykanym rozmachem barwny, wielowymiarowy i nieoczywisty portret jednego z najciekawszych artystów powojennej Polski. Historia Jeremiego Przybory, rozpięta na tle trzech epok, to również opowieść o ludziach (Jerzym Wasowskim, Kalinie Jędrusik, Irenie Kwiatkowskiej, Edwardzie Dziewońskim, Magdzie Umer, Grzegorzu Turnale i wielu innych). Opowieść o ponadczasowej konstelacji gwiazd, która fascynuje do dziś.

Maria Wilczek-Krupa – teoretyk muzyki w Akademii Muzycznej im. Krzysztofa Pendereckiego w Krakowie, historyk, publicystka, autorka bardzo dobrze przyjętych i nagradzanych biografii: Kilar. Geniusz o dwóch twarzach oraz Górecki. Geniusz i upór.

Pisze powoli. Zostawia przestrzeń na domysły i nie boi się współczesnego języka. Bohaterów swoich książek nie odlewa z brązu.

Zafascynowana „życiem i jego przejawami”, jak mawiał Żuan Don, wytrwale (przez blisko pięć lat!) i nie licząc czasu, dokumentowała świat Starszego Pana B. Czytała, badała, rozmawiała, podawała w wątpliwość. I ujawniła: prawdziwą historię Jeremiego Przybory, przesyconą miłością, poezją i atmosferą dwudziestowiecznej Warszawy. Wielowymiarową i trudną. Owianą tajemnicami i zawierającą szczegóły, o których nie wiedział on sam.