Jestem DDA Notatki z terapii. Jak wyjść z toksycznego domu

Krzywdzenie dzieci stanowi jeden z żywo dyskutowanych oraz naukowo i praktycznie podejmowanych tematów. Badania ujawniające rozmiar zjawiska uderzyły społeczność międzynarodową zakresem i formami zaniedbania i przemocy, jakim podlegają dzieci w wielu regionach świata. Od wielu lat obserwuje się podejmowanie licznych inicjatyw mających na celu ograniczenie występowania zachowań, sytuacji i warunków, jakie uznawane są za krzywdzenie dzieci. Zarysowuje się potrzeba ukazania zjawiska jako problemu o wielu obliczach, potrzeba przełamania społecznego stereotypu, w świetle którego przemoc wobec dzieci to jedynie problem kryminalny i prawny, a w dodatku występujący w ograniczonych społecznie przestrzeniach. Z tego też względu swój udział w badaniach zaznaczają specjaliści z zakresu medycyny, socjologii, psychologii, prawa czy pedagogiki, a na istniejące zapotrzebowanie starali się odpowiedzieć autorzy tekstów pomieszczonych w niniejszym tomie.
Poszczególne opracowania pozwalają naświetlić zjawisko jako mające miejsce zarówno w teraźniejszości, jak i przeszłości, w różnych rejonach świata, różnych środowiskach i rodzinnych, i szkolnych, ukazując krzywdę wyrządzaną świadomie, krzywdę przez zaniedbanie (np. dziecka chorego czy dziecka wybitnie uzdolnionego), a także krzywdę przez niepodjęcie działań pomocowych. W tomie prócz recenzji prac z zakresu prezentowanej problematyki pomieszczono – między poszczególnymi tekstami – wstrząsające fragmenty autobiograficznej książki osoby w dzieciństwie maltretowanej, wykorzystywanej seksualnie i zaniedbywanej.

O czym jest ta książka? Najprościej mówiąc, o związkach kolorów z psychiką człowieka, o wędrówce poprzez prawdy jawne i utajone (ukryte), leżące na pograniczu nauki i sztuki; fizyki, fizjologii, medycyny niekonwencjonalnej, a nade wszystko psychologii, i to w wymiarze procesów percepcji, ekspresji i projekcji. Autor podjął trud intelektualnej wędrówki, trwającej ponad dziesięć lat, poprzez bezdroża mitów, faktów empirycznych i teorii wyjaśniających ów związek barw z psychiką człowieka. Książka jest próbą intelektualnej syntezy i próbą stawiania pytań z pozycji psychologicznej, mimo że jest to problem znacznie wykraczający poza możliwości psychologii.

Autorka rozpatruje problem niezgodności między płcią doświadczaną przez bohatera a płcią przypisaną mu przy urodzeniu, podejmuje też temat tranzycji – stopniowego uzewnętrzniania tożsamości płciowej w wyniku procesów psychologicznych, społecznych, prawnych oraz medycznych. Analizując i interpretując doświadczenia transpłciowych kobiet i transpłciowych mężczyzn, sięga po przykłady literackie i filmowe powstałe głównie w ostatnich kilku dekadach. Podmiot, narracja, ciało, tekst, ciałopisanie, intertekstualność, palimpsest, oksymoron, lustro, lalka, maszyna do pisania, ekran, dowód osobisty czy fotografia – to pojęcia kluczowe dla przyjętej perspektywy badawczej. Otwierają one przed czytelnikiem nowe obszary poznania prezentowanych tekstów kultury oraz doświadczeń bohaterów.

Pragnę podkreślić, że mam przyjemność recenzować pracę nowatorską, inspirującą, jednocześnie pionierską i ambitną, napisaną sprawnym piórem, charakteryzującą się przemyślaną i przekonującą kompozycją i przede wszystkim interesującymi interpretacjami. Poruszane w niej są tematy trudne i złożone, wymagające taktu, subtelności i delikatności. A właśnie te cechy posiada autorka w godnej podziwu intensywności, co w przekonujący sposób poświadcza jej praca.

prof. zw. dr hab. Anna Łebkowska, Uniwersytet Jagielloński, Wydział Polonistyki

Praca ta znajdzie bardzo wielu czytelników. Badacze odnajdą tam bardzo ciekawe koncepty, pozwalające na inspirujące podejście do badania problematyki transpłciowości, pozostali nowe sposoby ujmowania zjawiska niezgodności płciowej oraz bogate słownictwo pozwalające na inny niż medykalizujący sposób mówienia i myślenia o tym fenomenie.

dr hab. Ewa Banaszak, prof. UWr, Uniwersytet Wrocławski, Instytut Socjologii

Anna Kujawska-Kot – doktor nauk humanistycznych, publikowała w „Przestrzeniach Teorii”, „Przeglądzie Socjologicznym”, „Studia Poetica”, „Fabrica Societatis” oraz monografiach naukowych. Rozprawę doktorską o bohaterze transpłciowym napisała pod kierunkiem prof. dr hab. Ewy Szczęsnej i obroniła z wyróżnieniem na Uniwersytecie Warszawskim. Dysertacja otrzymała I nagrodę w Konkursie im. Profesora Edwarda Kasperskiego (V edycja) na najlepszą pracę doktorską o charakterze komparatystycznym i wyróżnienie w XI edycji Konkursu im. Inki Brodzkiej-Wald na najlepszą pracę doktorską dotyczącą współczesności z dziedziny humanistyki. Autorka interesuje się badawczo tym, co migotliwe i nieuchwytne…

Jak dorastać w ekstrawertycznym świecie?
Pamiętaj, że spokojny temperament to ukryta supermoc!
Introwertycy dokonują niewiarygodnych wyczynów z powodu swojego spokojnego temperamentu, a nie wbrew niemu. Akceptuj i ceń siebie – takim, jakim jesteś. Świat cię potrzebuje. Istnieje mnóstwo sposobów, na jakie twój spokojny styl może się w pełni wyrażać, trafiać i przemawiać do innych. Niech ta książka będzie dla ciebie rodzajem podręcznika, który pomoże ci lepiej wykorzystywać cudowne właściwości i zdolności, jakie posiadasz.
***
„W gimnazjum wpadałam w przerażenie za każdym razem, kiedy musiałam zabierać głos przed całą klasą. Kiedy miałam omówić treść jakiejś książki, w nocy nie mogłam spać ze zdenerwowania. Pewnego razu byłam tak przestraszona, że stanąwszy przed klasą zamarłam w bezruchu i nie potrafiłam wydobyć z siebie ani słowa. Tymczasem dziś, występując w roli adwokata wszystkich introwertyków, pojawiam się na ekranach telewizorów i komputerów, a także na scenach i estradach w różnych miejscach na całym świecie, wygłaszając wykłady i przemawiając do tysięcy osób zgromadzonych w wielkich salach.
(…) Różni ludzie często pytają mnie, czy stałam się ekstrawertykiem, teraz, kiedy już czuję się tak swobodna i pewna siebie podczas publicznych wystąpień i udzielania komentarzy w mediach. Ja jednak przez te wszystkie lata wcale nie zmieniłam się w jakiś fundamentalny sposób. Nadal czuję się czasami skrępowana i onieśmielona. No i niezmiennie uwielbiam swoje ciche i spokojne, refleksyjne ja. Udało mi się odkryć w sobie, uwolnić i wykorzystywać moc bycia cichym i spokojnym. Ty też możesz tego dokonać!”
[fragment]
***
SUSAN CAIN woli słuchać niż mówić, a nad grupowe posiedzenia przedkłada pogawędki w wąskim gronie. Realizuje jednak wielkie marzenia i stawia przed sobą bardzo śmiałe cele, nie widząc żadnej sprzeczności między nimi a swoją cichą i spokojną naturą.
Absolwentka Princeton University i Harvard Law School, Cain jest współzałożycielką firmy Quiet Revolution oraz autorką Ciszej proszę…, książki, która została już przełożona na czterdzieści języków i od ponad czterech lat utrzymuje się na liście bestsellerów „New York Timesa”. Jej wystąpienie na forum TED obejrzało w internecie już ponad 12 milionów osób.

Jak dowodzą liczne badania, praktykowanie różnych technik medytacji wywołuje znaczące zmiany psychologiczne. Zmiany te zależą od rodzaju stosowanej praktyki. Dlatego pojawia się zasadnicze pytanie: jakie mechanizmy decydują o odmiennej efektywności? Odpowiadając na nie, autor przyjął oryginalną strategię analityczną. Za punkt wyjścia obrał bowiem wyniki badań, a nie opracowań teoretycznych.

Przyjęta przez autora strategia pozwoliła nie tylko na wyodrębnienie wspólnego rdzenia medytacji różnych praktyk duchowych (m.in. modlitwy) oraz świeckich (m.in. uważności), ale także na wykazanie ich specyfiki („Wspólny rdzeń i specyfika medytacji”). W konsekwencji zaś umożliwiła ujawnienie tych czynników, które decydują o pozytywnej efektywności, a które ją osłabiają („Co naprawdę działa w medytacji”).

„Książka obejmuje znakomite opracowanie dotyczące modlitwy i medytacji z uwzględnieniem ich aspektu duchowego, psychicznego i neurofizjologicznego. Stanowi ona zatem ważne źródło wiedzy na temat niekiedy konfrontowanych ze sobą wyżej wspomnianych, a zarazem tak istotnych elementów związanych z ludzkim życiem. Autor odwołując się do bogatej literatury naukowej, ukazuje ich specyfikę, dynamikę i funkcje w życiu indywidualnym i społecznym człowieka” (z recenzji prof. dr. hab. Stanisława Głaza)

„Nie waham się powiedzieć, że autor dokonał tytanicznej pracy i jak przystało na tak szeroką i wielopoziomową publikację efekt budzi momentami zachwyt […]. Ogólną zaletą pozycji, świadczącą o oryginalności tej książki również na tle publikacji będących w obiegu międzynarodowym, jest m.in. włączenie modlitwy do jej treści […]. Oryginalnym wkładem autora jest też typologia medytacji opierająca się na metodzie przeglądu neurofizjologicznych badań prowadzonych w kontekście perspektywy sieci i teorii grafów, tj. jak to ujął autor, na neuro-psycho-matematyce”. (z recenzji dr. hab. Pawła Holasa)

Dlaczego niektórym ludziom niewiele potrzeba, by czuli się dobrze, a inni – mimo znaczących osiągnięć – nigdy nie wydają się zadowoleni? Czy dążenie do częstego przeżywania radości w życiu jest skuteczną strategią budowania poczucia szczęścia? Ile jest prawdy w popularnym stwierdzeniu, że pieniądze szczęścia nie dają? Czy poczucie szczęścia może zależeć od wartości, które są dla nas ważne? Odpowiedzi na te oraz wiele innych pytań dotyczących uwarunkowań poczucia szczęścia znajdzie Czytelnik w tej publikacji.

Książka składa się z 3 zasadniczych części:
- przeglądu dotychczasowych badań i koncepcji dotyczących poczucia szczęścia oraz najważniejszych wniosków z nich płynących,
- prezentacji własnej koncepcji źródeł szczęścia i opis badań własnych dotyczących znaczenia emocji pozytywnych o różnych źródłach w kształtowaniu poczucia szczęścia,
- podsumowania oraz najważniejszych implikacji przytoczonych tez dla rozwoju osobistego (wraz z przykładem ćwiczeń) oraz społecznego (w różnych obszarach życia).

Książka została napisana z myślą o osobach zainteresowanych psychologicznymi uwarunkowaniami poczucia szczęścia. Zainteresuje adeptów nauk społecznych, a także praktyków - psychologów, nauczycieli, pedagogów i wszystkich, którzy w swojej pracy mogą mieć wpływ na kształtowanie się osobowościowych przesłanek poczucia szczęścia oraz obserwują, jak dobrostan psychiczny przekłada się na funkcjonowanie w życiu społecznym.

*********

What makes us happy? A successful life from a psychological perspective

The book contains an overview of the research and concepts concerning happiness, as well as the author's own conception of the sources of happiness. It presents original research on the meaning of positive emotions from various sources in shaping the sense of happiness, and also indicates the most important implications of the ideas for personal and social development.