Jestem filozofem świata Część 2

Niniejszy przekład jest po dwakroć pionierski. To pierwsze obszerniejsze tłumaczenie z Duchowego masnawi Rumiego na język polski dokonane bezpośrednio z oryginału perskiego, bez okrężnej drogi przez wersje anglojęzyczne. Po drugie – z uwagi na ograniczoną w Polsce ilość źródłowych materiałów z zakresu mistyki perskiej, opowieści nie zostały odarte z komentarzy Rumiego, nie przycięto ich do zgrabnej historyjki, która służy rozrywce, a jej mistycznego znaczenia zamierzonego przez autora tylko się domyślać. W oryginale Rumi przeplata akcję i dialogi swoimi wyjaśnieniami i wyjaśnienia te do pewnego stopnia zachowałam. Bowiem dopiero one, dopiero uwagi tego natchnionego mędrca i upojonego mistyka, który wejrzał za zasłonę tajemnic, nadają całości głębszego wymiaru, pokazują, co miały ilustrować, ukierunkowują nas na intencje autora i pozwalają lepiej poznać jego myśli. W istocie to nie komentarze są wtórne wobec opowieści, lecz odwrotnie – opowieści miały przybliżyć mistyczne i filozoficzne problemy. Czerpiąc je z rozmaitych źródeł, Rumi pod tym kątem je zmieniał i do tego celu dostosowywał, a przy okazji konstruował wartką i ciekawą akcję, tworzył świetne dialogi i powoływał do życia barwne i wiarygodne postaci.

Fragment z "Od Tłumaczki"


Rumi (1207-1273) - najwybitniejszy poeta suficki, mistyk perski, teolog islamski; założyciel bractwa „wirujących derwiszy” (maulawijja).

Theodor Lessing (1872-1933) - niemiecki filozof pochodzenia żydowskiego, publicysta, kulturoznawca, autor kilkunastu książek, z których ostatnia to właśnie napisana w 1930 roku Europa i Azja. W 1933 roku po przejęciu władzy przez Hitlera emigrował do Czechosłowacji, ale i tam dopadło go Mordkomando nazistowskie. Lessing podobnie jak Oswald Spengler zaliczany jest do reprezentantów pesymistycznej filozofii kultury i historii. Jednak w odróżnieniu od niego zaprzecza każdej historycznej prawidłowości. Jako przedstawiciel filozofii historii negował szczególnie w książce Historia jako nadanie sensu bezsensowi (niem. Geschichte als Sinngebung des Sinnlosen, 1916) obiektywną przyczynowość, konieczność i prawidłowości historii i w nie do przezwyciężenia irracjonalności rzeczywistości widział ugruntowany idealizm historiografii. Dopiero człowiek nadaje według Lessinga bezsensownym i chaotycznym zdarzeniom pewien sensowny i uporządkowany przebieg. W Europie i Azji zajmuje się - po wstępnych rozważaniach ogólno-filozoficznych porównaniem cywilizacji europejskiej z różnymi cywilizacjami azjatyckimi (w tym światem muzulmańskim, cywilizacją Inddi czy Japonii)

Budzi nas dźwięk melodii w telefonie komórkowym, kładziemy się spać gasząc żarówki LED. Poruszamy się samochodami wykorzystującymi energię odnawialną. Wiemy czy pod koniec tygodnia będzie padał deszcz. W przypadku choroby, ufamy zażywanym lekarstwom. Owa wszechobecność nauki domaga się refleksji filozoficznej.
Filozofia nauki jest namysłem nad zjawiskiem nauki: stara się znaleźć wyjaśnienie natury teorii naukowych ich początków oraz ich relacji do rzeczywistości, a także analizuje proces ich aplikacji. Opisuje jak nauka wyjaśnia, prognozuje, jak pozwala kontrolować przyrodę, jak powstają i są stosowane różne metody naukowe oraz sposoby rozumowania. Nade wszystko jednak, bada jakiego rodzaju prawd dostarcza nam poznanie naukowe.
Niniejsza publikacja, z konieczności zwięzła i syntetyczna, ma aspiracje sprawić, abyśmy mogli wyrobić sobie klarowny pogląd nt konsekwencji działalności naukowej.

Praca prof. Kojkoła rzetelnie informuje o zróżnicowanym charakterze prezentowanych poglądów na zagadnienia związane z filozoficznymi, naukowymi i religijnymi podstawami wychowania. Przybliża refleksję polskich filozofów, tych znanych i tych dzisiaj wręcz zapoznanych, w sposób jasny i wyraźny.

z recenzji prof. dra hab. Leszka Gawora



Recenzowana praca stanowi ciekawą publikację syntetyzującą problemy z pogranicza filozofii, edukacji i religii. Odwołanie do uczonych, jeśli nie zapomnianych, to jednak mniej obecnych we współczesnej kulturze jest bardzo cennym zabiegiem, szczególnie w dobie współczesnej „ucieczki do przodu” części badaczy. [...] Jest to najlepszy moment, aby ukazać nasz – w sensie narodowy – dorobek, a jednocześnie wyeksponować oryginalność czy swoistą wyjątkowość polskiej myśli filozoficznej i pedagogicznej.

z recenzji dra hab. Sławomira Sztobryna, prof. Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej

Historie dotyku to zbiór 702 fragmentów poświęconych tytułowemu zmysłowi. Poruszając się na przecięciu prozy poetyckiej i eseju filozoficznego, autorzy opisują dotknięcia proste i czułe, które przychodzą na myśl pierwsze, ale także te, które są trudne, zapomniane, niedostrzegane lub przemilczane. Otwarta struktura fragmentów nie narzuca stylu lektury. Można je czytać linearnie lub błądzić między nimi – jak po mapie, która nie wskazuje jedynej ścieżki.

Kieran Setiya pokazuje nam, że filozofia może być cennym narzędziem w radzeniu sobie z trudnościami towarzyszącymi tzw. kryzysowi wieku średniego, który - jak przekonuje autor - może przyjść nadspodziewanie wcześnie. Setiya z właściwym sobie humorem wnikliwie analizuje poczucie bezsensu i tęsknoty za utraconą młodością i czasem, kiedy wszystkie drogi stały otworem. W swoich rozważaniach łączy myśl m.in. Arystotelesa, Johna Stuarta Milla, Virginii Woolf, czy Simone de Beauvoir, by dać każdej i każdemu z nas intelektualną odpowiedź na tytułowy kryzys wieku średniego.
 

Kryzys wieku średniego ma swoją fascynującą historię. Warto ją poznać, aby życiowe przesilenie przekuć na szansę.

Jarosław Kuisz

 
Jeśli zamartwiacie się nieodwracalnością czasu, analizujecie życiowe porażki, a w czasie bezsennych nocy pytacie same siebie: „czy coś się jeszcze wydarzy?” - przeczytajcie tę książkę. Wiem, poradników jest aż za dużo, ale ten łączy w sobie lekkość eseju, racjonalne podejście oraz historię filozofii. Daje również odpowiedź na frapujące pytanie: kiedy zaczyna się wiek średni i czy zawsze musi wiązać się z kryzysem?

Sylwia Chutnik

 
 
 
Ta świetna książka pokazuje, że filozofia była i wciąż jest najskuteczniejszą metodą refleksji nad nieodłącznymi aspektami życia: przemijaniem, utratą i śmiercią. Refleksji, a zatem oswajania – co bynajmniej nie oznacza ani zaprzeczenia, ani idealizacji. Lektura obowiązkowa dla wszystkich przemijających, niezależnie od wieku i stanu ducha.

Tomasz Stawiszyński