Kiedy trauma innych staje się własną

Drugi tom Diagnozy w psychoterapii par poświęcony jest specyficznym zjawiskom zachodzącym w procesie diagnozowania bliskich związków. Autorzy, wywodzący się ze środowiska polskich psychoterapeutów, przybliżyli szczególne, nieczęsto opisywane w literaturze dylematy diagnostyczne, zjawiska i procesy, które pojawiają się na tym etapie pomocy terapeutycznej. Czytelnicy znajdą tu narzędzia pomocne m.in. w lepszym rozumieniu dynamiki relacji czy analizie stanów emocjonalnych obecnych w związku. Przybliżono ponadto specyfikę pracy z parami jednopłciowymi, międzykulturowymi czy odesłanymi przez instytucje, czyli niewolontaryjnymi. Diagnostyczny etap pracy terapeutycznej został tu przedstawiony nie tylko z perspektywy doświadczonych psychoterapeutów-superwizorów. Opisano także trudności, z jakimi borykają się osoby, które dopiero rozpoczynają pracę z parami. Autorzy wskazali ponadto pytania i problemy, których rozstrzygnięcie wymaga dalszej pracy badawczej i koncepcyjnej, a także merytorycznej dyskusji w środowisku psychoterapeutów. Opisując poszczególne wątki pracy ze związkami, staramy się przybliżyć Czytelniczkom i Czytelnikom różne jej aspekty, które – mamy taką nadzieję – będą pomocne w codziennej pracy z pacjentami. Ze Wstępu

Prowokacyjna eksploracja niezwykłych relacji, jakie trzej terapeuci tworzą ze swoimi pacjentami. Seymour jest tradycyjnym terapeutą, który zaciera granicę przyzwoitości seksualnej w relacjach z pacjentką. Prześladowany zachowaniami obsesyjno-kompulsywnymi Marshal ma kłopoty z rolą, jaką w jego życiu odgrywają pieniądze. Powodowany wiarą w psychoanalizę i szczerą chęć pomocy, Ernest opracowuje radykalnie nowe podejście do terapii. Polega ono na całkowicie otwartej i uczciwej relacji z pacjentem. Jego eksperyment może się zakończyć katastrofą. Uznany pisarz i psychiatra Irvin D. Yalom prowokuje przedstawieniem zróżnicowanych więzi, jakie łączą psychoterapeutę i pacjenta. Odsłania wiele kłamstw, które padają zarówno na kozetce, jak i poza nią, oraz nęci czytelnika ukazaniem obrazu wnętrza umysłu psychoanalityków. Ta książka fascynuje, wciąga i wzrusza. Leżąc na kozetce jest powieścią odkrywającą niezwykłość bycia człowiekiem i wiarę w odkupienie ludzkości. Przemieni nasze poglądy na temat terapii i ludzi, którym powierzamy nasze uzdrowienie.

Autor zachęca nas do zastanowienia się nad sytuacjami, w których wykorzystuje się metody indoktrynacji, nie mówiąc o tym wprost. Dla przeciętnego czytelnika książka ta jest lekturą obowiązkową, zwięzłym i sprawnym przeglądem poglądów i badań, które wpływają - i będą w coraz większym stopniu wpływały - na nas wszystkich.

Wiedza z zakresu metodologii badań psychologicznych stanowi najbardziej zasadniczy fundament warsztatu pracy psychologa. Bierna znajomość metodologii umożliwia zrozumienie i krytyczną ocenę naukowych tekstów psychologicznych zdających sprawę z przeprowadzonych badań empirycznych. Czynna znajomość z kolei pozwala na samodzielne zaprojektowanie i przeprowadzenie badań, a także przeanalizowanie i zinterpretowanie uzyskanych wyników. Świadomość metodologiczna badacza wykracza daleko poza biegłość w stosowaniu pakietów statystycznych.
W nowym, zaktualizowanym wydaniu klasycznego już (ponad 900 cytowań w bazie Google Scholar!) podręcznika Metodologia badań psychologicznych Jerzy M. Brzeziński przedstawia autorski model struktury procesu badawczego w psychologii i innych naukach społecznych, a następnie szczegółowo objaśnia każdy z etapów postępowania. Kolejne części podręcznika autor poświęca:
• Naturze procesu badawczego w psychologii – przedstawiono tu istotę poznania naukowego w naukach empirycznych oraz scharakteryzowano psychologię właśnie jako naukę empiryczną, traktującą o związkach między zmiennymi. Czytelnik zapozna się także z definicjami zmiennych, sposobami ich konstruowania oraz z ich klasyfikacjami. Tu także przedstawiono typy problemów badawczych i hipotez oraz strukturę procesu badawczego.
• Uwarunkowaniom procesu badawczego w psychologii i innych naukach społecznych – opisano tu zewnętrzne i wewnętrzne determinanty procesu badawczego, a także etyczny kontekst prowadzenia badań naukowych.
• Podstawom zastosowań metod statystycznych w badaniach psychologicznych – tę część poświęcono różnym sposobom doboru osób do badań, miarom siły związku między zmiennymi oraz testom istotności różnic – wraz z dobranymi do nich wskaźnikami wielkości efektu.
• Modelom sprawdzania hipotez – Czytelnik znajdzie tu prezentację modeli: eksperymentalnego, korelacyjnego oraz nieeksperymentalnego ex post facto.
• Podstawom konstrukcji testów psychologicznych oraz kulturowej adaptacji testów – Czytelnik zapozna się tu z podstawowymi wymaganiami stawianymi współcześnie testom psychologicznym – z naciskiem na zagadnienia trafności, rzetelności i błędu standardowego pomiaru oraz przedziałową interpretację uzyskanego wyniku. Autor omówił też zagadnienia analizy wyników testów przedstawionych pod postacią profilów. Tę część uzupełnia bardzo ważna problematyka adaptacji kulturowej testów.
Pisząc niniejszy podręcznik, zwracałem uwagę, aby służył on zarówno tym (zwłaszcza studentom pierwszych lat studiów, gdyż do nich jest przede wszystkim adresowany), którzy wpierw chcą zrozumieć przekazywaną im wiedzę psychologiczną, która wszak – przypominam i podkreślam, że psychologia jest nauką empiryczną! – pochodzi z badania empirycznego, zanim przejdą do jej wykorzystywania we własnej praktyce (diagnostycznej, terapeutycznej, profilaktycznej), jak i tym (studentom ostatnich lat studiów magisterskich i studiów doktoranckich), którzy sami chcą wiedzę psychologiczną (naukową!) wzbogacać, prowadząc samodzielne badania empiryczne – dla studentów taką pierwszą, poważną okazją będzie praca magisterska, a dla słuchaczy studiów doktoranckich – doktorska.
Z tekstu
Nowy podręcznik autorstwa Jerzego Brzezińskiego Metodologia badań psychologicznych stanowi oryginalne osiągnięcie w stosunku do poprzednich edycji. Autor dokonał wielu istotnych zmian edycji poprzednich, a w nowej propozycji uwzględnił najnowszą literaturę światową. Ten podręcznik nie ma sobie równych w kontekście literatury światowej. Wieloletni wysiłek autora zaowocował powstaniem integralnej metodologii badań psychologicznych, uwzględniającej specyfikę psychologii jako dziedziny badań humanistycznych, relację tej metodologii do procesu poznawania naukowego, do metodologii ogólnej i procesu weryfikacji hipotez, relacje do psychometrii i postępowania diagnostycznego oraz reguł etycznych respektowanych w badaniu ludzi.
Z recenzji prof. dr hab. Czesława Nosala

Treści zawarte w książce mogą wydatnie zwiększyć skuteczność posługiwania się komunikacyjnymi zachowaniami niewerbalnymi. Mogą ułatwić zrozumienie i wykorzystanie znaczeń ukrytych w ekspresji mimicznej, gestykulacji, w przyjmowanych pozach ciała, w zachowaniach przestrzennych i dotykowych, w tonie głosu i rytmie wypowiedzi, wyglądzie zewnętrznym itp. Co więcej, możliwe jest to poprzez samodzielny trening, a zatem bez konieczności korzystania z pomocy specjalistów. Ponadto podane w książce wskazówki metodyczne treningu komunikacji niewerbalnej pozwalają uczyć mowy ciała innych. Po lekturze tej książki czytelnicy będą potrafili lepiej wykorzystać wiedzę o komunikacji niewerbalnej w rożnych obszarach swej aktywności, zarówno zawodowej, jak i w codziennych kontaktach. Dodatkowy walor to zwiększenie umiejętności tak bardzo dzisiaj przydatnego kształtowania pozytywnego wizerunku i kierowania wrażeniem.

Część piąta serii Socjoterapia w pracy z dziećmi i młodzieżą. Programy zajęć zawiera propozycje programów socjoterapeutycznych adresowanych dla różnych grup odbiorców, doświadczających zaburzeń zachowania, trudności adaptacyjnych czy zaburzeń w zakresie funkcjonowania emocjonalnego.
Programy socjoterapeutyczne poruszają następujące zagadnienia:
- zaniżone poczucie własnej wartości skutkujące wycofaniem z relacji rówieśniczych u dzieci z klas VII–VIII
- nieśmiałość oraz trudności we współpracy w grupie u dzieci w młodszym wieku szkolnym
- profilaktykę zachowań dyskryminacyjynych wśród dzieci w wieku 12–14 lat.