Klimaty III Rp

W 1989 roku na oczach zdumionego świata zawalił się system komunistyczny. Od rozpoczęcia rokowań Okrągłego Stołu w Polsce w lutym, aż po rozstrzelanie Eleny i Nicolae Ceauşescu w grudniu – Europa Środkowa i Wschodnia przeszła przez burzliwy, choć wyjątkowo mało krwawy proces wyzwalania się spod reżimu komunistycznego (totalitarnego). Dziś, ponad 30 lat po tamtych wydarzeniach, wydaje się, iż perspektywa jest wystarczająco odległa, by bez emocji prowadzić badania porównawcze.
Główne wydarzenia omawiane i analizowane przez autorów książki działy się jesienią 1989 roku. Zbiorowymi aktorami tych wydarzeń były niewątpliwie narody wybijające się na niepodległość po 45 latach zniewolenia. Rozważania dotyczące każdego z omawianych państw zostały podzielone na trzy zasadnicze bloki – ostatnie lata komunizmu, bezpośredni proces upadku reżimu oraz efekty tego procesu z perspektywy 30 lat.
W literaturze przedmiotu można się spotkać z wieloma interpretacjami natury przemian 1989 roku oraz następujących później. Badacze zastanawiali się i spierali, ile było w tym elementów reformy, ile rewolucji, a ile jeszcze innych czynników ? globalizacji, wpływu zagranicy czy wymiany pokoleniowej. W jakim stopniu były to zmiany polityczne, w jakim gospodarcze, a w jakim społeczne. Wydaje się, że wydarzenia z 1989 roku były połączeniem wszystkich powyższych elementów, które różnie się rozkładały w zależności od lokalnych uwarunkowań.

Beata Szydło pokazała lepszą twarz polityki w Polsce - z wyraźnie wyartykułowanym celem nadrzędnym: sprawy kraju na pierwszym miejscu, co obrazowo można ująć jako "grę w drużynie biało-czerwonych". Udowodniła, że władza może mieć ludzką twarz, a w każdej sytuacji warto być przyzwoitym człowiekiem. Imponowała tym, że nie wstydziła się wartości, które ją ukształtowały i pozostała im wierna. To powody, dla których warto poznać bliżej Beatę Szydło, która może stanowić inspirację matki-Polki.

Prezentowany zbiór tekstów obejmuje felietony publikowane w 2012 roku na łamach tygodnika Nasza Polska. Dotyczą aktualnych problemów narodu i państwa polskiego: politycznych, społecznych, światopoglądowych.

Pierwsza obszerna biografia Marii Kaczyńskiej, złożona ze wspomnień członków rodziny, przyjaciół oraz innych osób towarzyszących prezydentowej na kolejnych etapach życia. Wspomnienia te prowadzą czytelnika od kołyski w leśniczówce na Wileńszczyźnie, poprzez lata szkolne w Złotowie i Rabce-Zdroju, studenckie życie w Sopocie, ślub z Lechem Kaczyńskim i wspieranie go w działalności opozycyjnej, aż po ostatnie lata spędzone w Pałacu Prezydenckim, gdzie Maria Kaczyńska z wielką klasą pełniła rolę pierwszej damy. Przez wielu niedoceniana za życia, po śmierci zdobyła szeroką sympatię. Zauważono jej elegancki styl, inteligencję, poczucie humoru oraz niezależność wygłaszanych opinii. Książka zawiera również liczne zdjęcia i dokumenty rodzinne. Wydanie drugie zmienione, ze wstępem Prezydenta RP Andrzeja Dudy.

Z profesorem Grzegorzem W. Kołodko rozmawia profesor Paweł Kozłowski.
Prawda w oczy! Po bestsellerowej trylogii: „Wędrujący świat”, „Świat na wyciągnięcie myśli” i „Dokąd zmierza świat”, wybitny ekonomista, profesor Grzegorz W. Kołodko, zaskakuje czytelników niezwykłą, szczerą opowieścią o swojej własnej historii – historii ściśle związanej z polską transformacją i towarzyszącymi jej reformami, a także z polityką. Z pasją polemizuje z utartymi poglądami, skrupulatnie analizuje proces przemian i bezlitośnie rozprawia się z popełnionymi w jego trakcie błędami. Mierząc się z pytaniami, jakie stawia nam teraźniejszość, wyjaśnia, jak zła inżynieria ekonomiczna przyczyniła się do obecnego kryzysu i dlaczego w ekonomii przyszłości matematycznym wzorom powinna towarzyszyć głęboka filozoficzna refleksja.
Droga do teraz. Ta osobista i ta Polski. Książka zmusza czytelnika do refleksji nad krajem, rzeczywistością i nad samym sobą. Autor ze swadą i odwagą, rzeczowością i logiką pokazuje, w jaki sposób w jego obecności, a później i przy jego udziale nabierała kształtu polityka współdecydująca o naszych losach. A ta zawsze ma swoje kuluary, w których przewija się wiele osób…
Profesor Kołodko, nie tylko teoretyk, lecz i praktyk tej polityki, odpowiada na lawinę pytań postawionych przez profesora Pawła Kozłowskiego. Tok prezentowanych wywodów jest klarowny i swobodny, wciągający czytelnika tak, jakby on też brał udział w tej rozmowie. Czytelnik ma satysfakcję, że styka się z tak bogatą osobowością jak profesor Kołodko, a także z jego życiem – tym niezwykłym i tym powszednim, tym publicznym i tym mniej znanym. To on doprowadził Polskę do OECD i odegrał znaczącą rolę w procesie integracji z Unią Europejską. To za jego czasów – czterokrotnego wicepremiera i ministra finansów – Polska notowała najwyższą dynamikę gospodarczą. Ten wytrawny podróżnik zabiera nas w jeszcze jedną fascynującą wędrówkę - od meandrów polskiej transformacji ustrojowej poprzez geopolitykę współczesnego świata do cywilizacyjnych wyzwań przyszłości. Nie sposób nie udać się na taką wyprawę z takim przewodnikiem…
Grzegorz Kołodko wydaje mi się przypadkiem szczególnym. Chyba się w żadnym stadzie nie mieści i do żadnego stada nie pasuje. To jest osobny człowiek. Myślę, że może raczej być punktem orientacyjnym, niż jakimś zwornikiem. Koledzy ekonomiści patrzą na niego i pewnie sobie myślą: skoro się okazuje, że tyle razy to Kołodko miał rację, a nie Balcerowicz i jego drużyna, to może warto też słuchać, co dziś Kołodko mówi. Bo pewnie znów ma rację. Tak powstaje ta nowa chmura w polskiej ekonomii i debacie ekonomicznej.
Jacek Żakowski, „Polityka”

Profesor Grzegorz W. Kołodko – intelektualista i polityk, teoretyk i praktyk, autor prac opublikowanych w 26 językach. Najczęściej cytowany na świecie polski ekonomista. Uznany autorytet w dziedzinie teorii i praktyki rozwoju społeczno-gospodarczego. Doktor honoris causa i Honorowy Profesor dziesięciu zagranicznych uniwersytetów. W latach 1994–97 i 2002–03 był wicepremierem i ministrem finansów, realizując program postępowych reform i strategię szybkiego wzrostu. Odegrał znaczącą rolę w doprowadzeniu Polski do członkostwa w OECD oraz w integracji z Unią Europejską. W interdyscyplinarnych pracach pisze o długofalowych przekształceniach ekonomicznych i politycznych, kulturowych i demograficznych, technologicznych i ekologicznych, o czekającej nas przyszłości. Jego międzynarodowy bestseller „Wędrujący świat” ) ukazał się w dziesięciu językach. Członek Europejskiej Akademii Nauki, Kultury i Sztuki, wykładowca Akademii Leona Koźmińskiego. Meloman, maratończyk i podróżnik, który spenetrował 160 krajów.

Grzegorz W. Kołodko, intelektualista i polityk, teoretyk i praktyk, akademicki wykładowca i popularyzator wiedzy, ekspert międzynarodowych organizacji. Jeden z głównych architektów polskich reform gospodarczych, wicepremier i minister finansów w latach 1994–1997 i 2002–2003. Autor interdyscyplinarnych prac opublikowanych w 26 językach, najczęściej cytowany na świecie polski ekonomista, członek Europejskiej Akademii Nauki, Sztuki i Literatury, doktor honoris causa i honorowy profesor dziewięciu zagranicznych uniwersytetów. Dyrektor Centrum Badawczego Transformacji, Integracji i Globalizacji TIGER w Akademii Leona Koźmińskiego (www.tiger.edu.pl). Promotor kultury, maratończyk, podróżnik, który zwiedził ponad 160 krajów.

Książka zbiera imponujący dorobek Grzegorza W. Kołodki poświęcony dwudziestu pięciu latom transformacji. Tom otwiera długa rozmowa o polskich przemianach, jaką z G.W. Kołodką przeprowadził Paweł Kozłowski. W drugiej części znajdziemy teksty G.W. Kołodki opublikowane w latach 1989-2014, artykuły i rozdziały książek. W części trzeciej zamieszczone zostały opracowane przez niego programy reform systemowych i rozwoju gospodarczego. Wreszcie w części czwartej znajdziemy eseje i felietony jego autorstwa. Książkę zamyka trzynaście wywiadów przeprowadzonych przez Marcina Wojtysiaka-Kotlarskiego. Rozmówcami byli: Marek Belka, László Csaba, Saul Estrin, Maria Jarosz, Andrzej K. Koźmiński, Ewa Łętowska, Elżbieta Mączyńska, D. Mario Nuti, Cezary Stypułkowski, Władysław Szymański, Vito Tanzi, Michał G. Woźniak i Jacek Żakowski. Tematem wywiadów jest ćwierćwiecze transformacji i rola, jaką odegrał w tym procesie Grzegorz W. Kołodko. Wyjątkowo obszerne indeksy osób i rzeczowy pomagają Czytelnikowi poruszać się w książce i wyszukiwać potrzebne informacje.

…nie tylko ekonomista, ale również znakomity socjolog i politolog. Jednym słowem, intelektualista i erudyta dysponujący wszechstronną wiedzą o gospodarce i społeczeństwie. I wizją lepszego świata. Wszystko to poświadcza, że profesor Grzegorz W. Kołodko jest autentycznym człowiekiem renesansu.
prof. Maria Jarosz, socjolog, Polska Akademia Nauk
Kołodko ustanowił wiarygodność polityki socjalno-demokratycznej w procesie transformacji (…). Ciągle podróżuje, jego wielką zaletą jest znajomość globalnej gospodarki (…). Gdybym miał wybrać jedno najważniejsze osiągnięcie, to byłoby nim wydobycie Polski z izolacji gospodarczej.
prof. Saul Estrin, London School of Economics
Grzegorz Kołodko wydaje mi się przypadkiem szczególnym. Chyba się w żadnym stadzie nie mieści i do żadnego stada nie pasuje. To jest osobny człowiek. Myślę, że może raczej być punktem orientacyjnym niż jakimś zwornikiem. Koledzy ekonomiści patrzą na niego i pewnie sobie myślą: skoro się okazuje, że tyle razy to Kołodko miał rację, a nie Balcerowicz i jego drużyna, to może warto też słuchać, co dziś Kołodko mówi. Bo pewnie znów ma rację. Tak powstaje ta nowa chmura w polskiej ekonomii i debacie ekonomicznej.
Jacek Żakowski, Polityka
Jest to człowiek, który ma jeden wielki dar. Ma holistyczne spojrzenie na wiele spraw ze zdolnością przenoszenia tego do tekstów swoich książek. To nie jest częsty przypadek. Z tego punktu widzenia jest nowoczesnym ekonomistą w Polsce, człowiekiem, który myśli, potrafi syntetyzować, nałożyć na to większą perspektywę, światową. To jest coś, co go niewątpliwie odróżnia od wielu ludzi w Polsce, którzy i doświadczenie, i refleksję budują wokół „tu i teraz”.
dr Cezary Stypułkowski, Prezes Zarządu mBanku