Klitajmestra

Rozmowa rzeka znanej i lubianej pary Jerzy Bralczyk - Michał Ogórek. Z czego śmieją się Polacy, a co było zabawne dla starożytnych Greków? Autorzy przekomarzają się i dyskutują o humorze specyficznie narodowym, regionalnym, charakterystycznym dla profesorów, aktorów, a nawet dla Pana Boga. Skaczą z epoki do epoki, od polityki do piosenki, od kabaretu do komedii - i z powrotem, cały czas w poszukiwaniu odpowiedzi na pytanie, co nam daje humor, jakie potrzeby zaspokaja.
Bralczyk i Ogórek przedzierają się przez gałęzie humoru szczególnie wybujałe w Polsce, ale też wracają do własnych młodych lat i dzieciństwa, by cytować rozmaite wierszyki, również te edukujące przez makabrę, i wspominać, co śmieszyło kiedyś, a dzisiaj już nie przejdzie. Wszystko to jest okraszone niezwykłą znajomością literatury, filmu i kabaretu, nie tylko zresztą krajowej produkcji. Wyborna lektura.

Kiedy starożytni Rzymianie chcieli podkreślić, iż coś zostało opowiedziane od początku do końca, mówili: Ab ovo usque ad mala (co tłumaczy się dokładnie: od jaja do jabłka).
My mówimy od A do Z. I tak właśnie ułożony został zbiór felietonów napisanych przez filologa klasycznego, neolatynistę, tłumacza z greki i łaciny. Autor z ogromną erudycją i poczuciem humoru opowiada o różnych zagadnieniach, pojęciach i zjawiskach wywodzących się z kultury śródziemnomorskiej zakorzenionych w tradycji europejskiej, a których pochodzenie nie jest wcale powszechnie znane i okazuje się zaskakująco ciekawe. W tym swoistym „przewodniku po kulturze\" czytelnik znajdzie i zagadki starożytne, i średniowieczne erotyki, i fałszerstwa literackie, i wiele innych ciekawych zagadnień.

Problematyka lęku i strachu nabiera dziś kulturowej – w tym artystycznej – aktualności, z reguły pod wpływem wyłaniających się realnych zagrożeń oraz potrzeby uświadomienia, wypowiedzenia i uformowania towarzyszącego im niepokoju. Strach, lęk – to emocje tyleż destrukcyjne, co twórcze. Niszczą, ale i – nieco na bazie powstałego zniszczenia – pozwalają generować teksty kultury. Przedstawienia malarskie, rzeźba, fotografia, literatura pełne są obrazów, które wyraźnie wskazują na fakt, że powstały w wyniku zmagań podmiotu ze sferą własnych emocji, wahań, stanów obniżenia nastroju. Ekspresja koloru w malarstwie, grubość kreski, jej celowa deformacja, widoczna na płótnie siła uderzenia pędzla, sposób kreowania obrazów poetyckich w liryce, elementy semantyczne konstytuujące metaforę, wszystko to dowodzi głębi przeżywania tychże stanów emocjonalnych przez artystę, ich stopnia nasilenia. Warto też zauważyć, że kultura sama – niejako z własnej inicjatywy i niezupełnie bezinteresownie – wytwarza lęk, pielęgnuje go, rozmnaża, zagęszcza, eksploatuje. Ta produkcja lęku w kulturze i za sprawą kultury ma jednak dialektyczny rezonans. Sprawia, że kultura wikła się w niejasną, dwuznaczną grę z lękiem. Powoduje, że lęk – niejako na zasadzie rewanżu i wzajemności – produkuje kulturę. Monografia zbiorowa pt. Anatomia strachu. Strach, lęk i ich oblicza we współczesnej kulturze stanowi próbę interdyscyplinarnego ujęcia problematyki strachu uobecniającego się we współczesnych wytworach kultury. Zamieszczone w niej artykuły zostały napisane przez psychologów, lekarzy, politologów, filozofów, literaturoznawców, filmoznawców, teatrologów, dydaktyków i kulturoznawców, reprezentujących różne ośrodki akademickie w Polsce. (fragment Wprowadzenia)

Najnowsze badania genetyczne w połączeniu z niedawnymi odkryciami archeologicznymi sprzyjają powstawaniu nowych koncepcji dotyczących dziejów cywilizacji. Niedawne odkrycia wykazały, iż Ariowie, którzy założyli cywilizację indyjską i irańską oraz stali się symbolem przewagi cywilizacyjnej Europejczyków, nie tylko wywodzili się z ziem polskich (ze społeczności, która 3000-2500 lat przed narodzeniem Chrystusa wytworzyła kulturę amfor kulistych), ale również pod względem genetycznym najbliżsi byli dzisiejszym Polakom.

Gry komputerowe są obecnie jednymi z najgwałtowniej i najciekawiej rozwijających się mediów. Książka łączy perspektywy badawcze teorii gier, filmu i literatury, groznawstwa, aby ukazywać, czym gry komputerowe są, w jaki sposób tworzą się relacje między nimi a graczami, a przede wszystkim jak funkcjonują one jako teksty i jak tworzą znaczenia. Są w niej również zaproponowane narzędzia analityczne dotyczące zarówno ich warstwy tekstowej, jak i procesu recepcji, ukazując, w jaki sposób na styku tych strategii badawczych rodzi się bardziej zrozumiały obraz grywalnych tekstów oraz kultur, które się wokół nich tworzą. Jednym z problemów poruszanych w książce jest kwestia przestrzennych własności gier, które mogą ewokować opowiadania ze względu na angażujące i interpretacyjne procesy, którym podlega gracz, oraz że możliwe jest postrzeganie środowiska gry nie tylko jako wizualnego spektaklu, lecz także lokacji, która generuje znaczenie. W publikacji pojawia się ponadto zagadnienie tworzenia medialnych reprezentacji światów, które generują opowiadania oraz dostarczają różnorodnych sposobów ich doświadczania, będąc głosem w dyskusji związanej ze świadomą medialnie narratologią.
Książka jest bardzo wartościowa z naukowego punktu widzenia, gdyż proponuje świeże spojrzenie na kwestię narracyjności gier wideo oraz ich specyficznych cech, takich jak retoryka proceduralna, warunki określone przez mechaniki gier oraz silniki gier, a także ich usytuowanie w szerszym pejzażu współczesnej kultury audiowizualnej (funkcjonowanie w ramach kultury konwergencji). Autorka sięga po aktualne dyskusje teoretyczne w tym obszarze oraz prezentuje własne podejście krytyczne.
Z recenzji prof. dr hab. Anny Nacher

Czy pomidory płaczą?

Co sprawia, że widzimy kolor różowy?

Czy żyjemy na szóstej wersji naszej planety?

Wyrusz do początków człowieka i świata

Ile zjawisk przeoczamy w każdej chwili naszego życia? Czemu nie możemy poczuć świata pełniej? Dzięki Agnieszce Defus, autorce niesamowitego profilu „Cafe Nauka UJ”, możemy na niesłychaną skalę zagłębić się w rzeczywistość. Poznać każdą formę promieniowania, wywąchać dramat koszonej trawy oraz dowiedzieć się, kto (lub co) ciągle projektuje dla nas kolor różowy. A także odkryć, czy nasza Ziemia żyje jak kot – wiele razy wracając z zaświatów.

Dobrze się bawiąc, doświadczamy pełnego pasma nowych wrażeń. Opowieści otwierają nasze zmysły i zachęcają coś nawet potężniejszego od nich – wyobraźnię – do wymyślania Kosmosu na nowo według najnowszych naukowych odkryć.

Nauka jeszcze nigdy nie była tak prosta. Otwórz oczy na jej niewidzialny świat!

„Cafe Nauka UJ” to profil na Facebooku, który zgromadził już ponad sto tysięcy fanów. Opowiada o nauce w sposób tak zajmujący, że mało kto może się od niego oderwać. Za to chyba nikt nie wie, że autorką wpisów jest jedna osoba:

Agnieszka Defus – doktor dziedzictwa kulturowego (ukończyła Politecnico di Milano), która porzuciła pracę badaczki, żeby popularyzować naukę. Od sześciu lat związana jest z Uniwersytetem Jagiellońskim w Krakowie oraz z facebookowym profilem „Cafe Nauka UJ“, który pokazuje świat z nieoczywistej strony. Pisarka wierzy w to, że wiedza jest kluczem do zrozumienia rzeczywistości, ale tylko odpowiednio przekazywana. I czasami brana mniej poważnie.