Kolorowy Szczecin na starych pocztówkach

Arthur Greiser – modelowy funkcjonariusz narodowosocjalistycznej partii, kierownik polityczny (gauleiter) tzw. Kraju Warty i namiestnik państwa (Reichsstatthalter) w części okupowanej Polski włączonej do Rzeszy. Jego kariera rozpoczęła się od wstąpienia do NSDAP – jak sam powiedział – dla ”chleba i pracy". Przeszedł wszystkie szczeble awansu aż do kręgu zaufanych Hitlera, wykazując własną inicjatywę w realizacji zbrodniczego planu likwidacji wszystkiego, co świadczyło o polskości ziemi, którą miał zniemczyć. Autorzy książki szczegółowo omawiają etapy rozpoczętej w Gdańsku karier oraz kształtowanie się osobowości nazistowskiego władcy odpowiedzialnego za ludobójstwo dokonane na Polakach i Żydach. Przedstawiają dowody zbrodni oraz złożone zagadnienia historyczne i prawne. Proces Greisera był pierwszym, jaki został przeprowadzony przed Najwyższym Trybunałem Narodowym w 1946 roku. Prekursorko określono w nim zasady odpowiedzialności karnej ludobójcy, który własnoręcznie nikogo nie uśmiercił. Przed Trybunałem oskarżony nie przyznał się do winy i twierdził, że nie wiedział o zarzucanych mu zbrodniach, za dokonanie których – wywodził – odpowiedzialni byli tylko Hitler i Himmler. W uczciwym procesie ważną rolę odegrał prokurator – doktor Mieczysław Siewierski, profesor Uniwersytetu Łódzkiego. * Dieter Schenk urodził się14 marca 1937 roku We Frankfurcie nad Menem. Kryminolog, prawnik, publicysta, pisarz . Autor wielu książek na temat narodowego socjalizmu oraz dziewięciu utworów scenicznych. W Niemczech i w Polsce stał się znany jako kontynuator wątków badawczych i naukowych dotyczących zasad odpowiedzialności karnej za zbrodnie popełnione przez nazistów w Polsce w czasie li wojny światowej. Od 1989 roku jest autorem wykładów na temat historii narodowego socjalizmu na Uniwersytecie Łódzkim, a w roku 2017otrzymał na tym uniwersytecie tytuł doktora honoris causa. Za książkę o obronie Poczty Polskiej miasto Gdańsk nadało mu tytuł honorowego obywatela. Jako członek Amnesty International współtworzył grupę współpracy „Policja i tortury". Jest autorem niemieckiego i polskiego wydania biografii gdańskiego gauleitera Alberta Forstera oraz generalnego gubernatora Hansa Franka. Polska odznaczyła Dietera Schenka Krzyżem Oficerskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej, a Niemcy - Orderem Zasługi Republiki Federalnej Niemiec na Wstędze. Oprócz tego otrzymał w Polsce, m.in. za książkę o mordzie na lwowskich profesorach, tytuł Kustosza Pamięci Narodowej. Prof. dr hab. Witold Kulesza – od 1973 roku zatrudniony w Katedrze Prawa Karnego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego. Jego zainteresowania badawcze koncentrują się na prawnokarnej ochronie czci i godności jednostki, wolności wypowiedzi oraz zbrodni systemów totalitarnych i odpowiedzialności karnej ich sprawców, ze szczególnym uwzględnieniem odpowiedzialności sędziów i prokuratorów za zbrodnie sądowe. Od początku pracy zawodowej współpracownik Okręgowej Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Łodzi, od 1994 roku jej przewodniczący. W latach 1998-2006 dyrektor Głównej Komisji Badania - a następnie - Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Warszawie, wiceprezes IPN. Współautor projektu ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu z dnia 18 grudnia 1998 roku, którą wprowadził do polskiego prawa karnego pojęcie i karalność „kłamstwa oświęcimskiego". Członek-kurator Międzynarodowego Kuratorium Badania Powojennego Wymiaru Sprawiedliwości w Wiedniu. Stypendysta Fundacji im. Alexandra von Humboldta.

„Krew i żelazo” – to słynne słowa Ottona von Bismarcka z 1862 roku. Ówczesny premier Prus, zwany później niemieckim Żelaznym Kanclerzem, twierdził, że tylko tak można rozwiązać problemy polityczne współczesności. Miał na myśli przede wszystkim zjednoczenie Niemiec. I Niemcy zjednoczone w postaci Drugiego Cesarstwa Niemieckiego rzeczywiście powstały z „krwi i żelaza”, czyli wojny francusko-pruskiej z lat 1870–1871. Cesarstwo, którego „ojcem założycielem” był Bismarck, przetrwało niecałe pół wieku i upadło również w wyniku konfliktu zbrojnego – pierwszej wojny światowej – w 1918 roku. Jego krótkie, lecz burzliwe dzieje opisuje Katja Hoyer. W zwięzłej i arcyciekawej formie opowiada o blaskach i cieniach Drugiej Rzeszy, wielkiego mocarstwa gospodarczego, politycznego i militarnego, które w końcu przeceniło swoje siły. Po czteroletnich krwawych zmaganiach przegrało wojnę, co oznaczało również upadek cesarskiego tronu Hohenzollernów."

Czy jest możliwa naukowa synteza prozy niemieckojęzycznej przełomu XX i XXI wieku? Czy lektura i szczegółowe badania wybranych powieści takich autorów, jak Robert Schindel, Bernhard Schlink, Marcel Beyer, Norbert Gstrein, Christoph Ransmayr, W.G. Sebald, Josef Haslinger, Robert Schneider, Sten Nadolny, Robert Menasse, Michael Krüger, Daniel Kehlmann i Urs Faes, pozwalają ogarnąć krytycznym spojrzeniem kondycję tej prozy, jej ambicje poznawcze, postawy etyczne i uderzające cechy estetyczne? Książka Literatura samonegacji przynosi odpowiedź na te pytania. Jest opisem postaw narracyjnych w literaturze, która wciąż stanowi pokłosie dwudziestowiecznych katastrof, ale też mierzy się z katastrofą wyobrażoną w mrocznych prognozach historiozoficznych. Kształt tej literatury wynika z duchowego dziedzictwa nowoczesności, jednak w świetle jej doświadczeń, u schyłku „moderny”, prawomocność projektów narracyjnych w relacjach ze światem i historią wydaje się wątpliwa. Świadkująca swojej epoce literatura traci moc wiążącą, a świadomość tego stanu rzeczy rodzi „literaturę samonegacji”, która w swych najlepszych przejawach okazuje się nową, obiecującą jakością historycznoliteracką.

Franz Walter opisuje dzieje SPD, najstarszej niemieckiej partii politycznej, powstałej 150 lat temu. Ukazuje, jak socjaldemokracja z ruchu robotniczego przekształciła się w partię rządzącą. Historia SPD to równocześnie społeczna historia Niemiec, historia wojen, kryzysów, gwałtownego rozwoju, uprzemysłowienia, rewolucji naukowej.
W książce czytelnicy znajdą barwne portrety charyzmatycznych przywódców, populistów, prezydentów, kanclerzy, mężów stanu, m.in. Ferdinanda Lassalle’a, Augusta Bebla, Friedricha Eberta, Willy’ego Brandta, Helmuta Schmidta, Gerharda Schrödera czy Peera Steinbrücka.

Nie jest to zwyczajna książka o Papieżu. Nie jest to typowa książka historyczna, roszcząca sobie prawo do miana naukowej biografii. Nie jest to także analiza twórczości teologicznej profesora Ratzingera, lecz raczej wciągające, utrzymane w bardzo osobistym tonie opowiadanie, które z serdeczną ciekawością prowadzi czytelnika do miejsc, w których obecny Papież urodził się i wzrastał, w których dojrzewał jako kapłan i człowiek. Jest ono zapisem podróży z notesem i aparatem fotograficznym w ręku po ziemi Josepha Ratzingera, gdzie zapewne spędziłby ostatnie dni swego życia, gdyby nie został powołany na Stolicę Piotrową. Jest to książka zawierająca wiele głębokich refleksji, silnie zabarwiona emocjonalnie, obfitująca w spotkania z ludźmi bliskimi Benedyktowi XVI, nierzadko związanymi z nim więzami przyjaźni, którzy pomagają odkryć mniej znane strony jego niezwykłej, bogatej osobowości. Alessandra Borghese z zaangażowaniem poznaje rodzinną ziemię Josepha Ratzingera – Bawarię: wędruje po jej ścieżkach, przemierza łąki i lasy, udaje się do wielu starożytnych miasteczek, zwiedza piękne barokowe kościoły i słynne sanktuaria maryjne. W ten sposób odkrywa, że wielkość,niezłomność i siła duchowa Papieża mają swoje źródło głównie w otrzymanej od rodziny i przyjaciół miłości, dzięki której są one mocno zakorzenione w kulturze kraju tętniącego życiem i przesiąkniętego wiarą. Owocem tej niezwykłej podróży śladami Ratzingera jest portret człowieka budzącego powszechną sympatię, dumnego ze swojej tożsamości, ukształtowanego duchem głębokiej religijności, przeżywanej i świadczonej każdego dnia własnym życiem, i właśnie dlatego zdolnego do otwarcia się na świat. Księżniczka Alessandra Borghese, jest przedstawicielką jednego z najbardziej znanych rodów arystokratycznych Europy, popularną dziennikarką, pisarką i organizatorką wielu imprez kulturalnych oraz częstym gościem programów telewizyjnych i audycji radiowych.Obecnie mieszka w Rzymie. Współpracowała z pismami „Panorama” oraz „Il Tempo”. W tej chwili pisze na łamach tygodników „Gente” i „Style” oraz dziennika „Corriere della Sera”. Jest autorką bestsellerów książkowych, m. in.: „Noblesse oblige” (Mondadori 2001), „Con occhi nuovi” (Piemme 2004), „Sette di Dio” (Piemme 2006), „Ritorno in India” (Piemme 2006). Jej dzieła są tłumaczone i wydawane w języku angielskim, niemieckim, hiszpańskim, portugalskim i japońskim. Alessandra Borghese prowadzi także szeroko zakrojoną działalność społeczną i charytatywną, m. in. pomaga potrzebującym w Lourdes oraz jest członkiem zarządu fundacji „Lateranum” wspierającej działalność Uniwersytetu Laterańskiego.

Historia związku Goethego z Charlottą von Stein intryguje do dziś nie tylko ze względu na posmak obyczajowego skandalu, ale także jako opowieść o miłości kryjącej w sobie pytania, na które ciągle trudno znaleźć odpowiedzi. Historycy literatury próbują tłumaczyć tę relację za pomocą prostego interpretacyjnego klucza: on – młody szalony poeta, ona – jego muza, która dzięki statecznemu charakterowi i wyższej społecznej pozycji miała go przysposobić do życia dworskiego, umożliwiając tym samym artystyczny i intelektualny rozwój, który uczynił zeń potem klasyka. Niniejsza praca odchodzi od tego schematu. Analiza olbrzymiego korpusu jego miłosnych listów prowadzi do wniosku, że ich romans był rodzajem spektaklu, który opierał się wprawdzie na autentycznych przeżyciach i emocjach, ale wynikające z nich role i zachowania za sprawą wyobraźni i performatywnych możliwości medium pozwalały się formować i przekształcać, tak jak chciało pisarskie ego poety. Adorując panią von Stein na listowym papierze, Goethe wstępował na scenę, na której był jednocześnie reżyserem, scenografem i suflerem.