Komentarz do Konstytucji RP Art. 26, 85, 117

Prezentowany tom zawiera komentarz do czterech artykułów Konstytucji, z których jeden poświęcony jest problematyce samorządów zawodowych, w tym w szczególności samorządów zawodów zaufania publicznego (art. 17), natomiast trzy pozostałe (art. 141, art. 142, art. 143) niektórym aspektom statusu ustrojowego Prezydenta RP. Opracowanie zawiera analizę pojęcia zawodu zaufania publicznego, określonych przez Konstytucję funkcji samorządu zawodowego osób wykonujących zawód zaufania publicznego oraz innych rodzajów samorządu, przewidzianych w ust. 2 art. 17 Konstytucji. W odniesieniu do zagadnień związanych z rolą ustrojową Prezydenta RP rozważaniom poddane zostały prawne formy działania głowy państwa przybierające postać aktów prawotwórczych (rozporządzeń i zarządzeń) oraz innych aktów prawnych (postanowień). Przedmiot analizy obejmuje ponadto instytucję Rady Gabinetowej jako płaszczyzny współpracy Prezydenta i Rady Ministrów w ramach dualistycznie zbudowanej egzekutywy. Ostatnim komentowanym zagadnieniem jest status Kancelarii Prezydenta RP.

Niniejszy tom zawiera komentarz do trzech artykułów Konstytucji RP, które mają podstawowe znaczenie dla określenia gospodarczego ustroju Państwa. W art. 20 jako podstawę ustroju gospodarczego wskazuje się społeczną gospodarkę rynkową, opartą na wolności działalności gospodarczej, własności prywatnej oraz solidarności, dialogu i współpracy partnerów społecznych. W art. 21 sformułowana została gwarancja ochrony własności i prawa dziedziczenia, jak również określone przesłanki konstytucyjnie dopuszczalnego pozbawienia własności, czyli wywłaszczenia. Z kolei art. 22 zawiera przesłanki dopuszczalnego ograniczenia drugiego ze wskazanych w art. 20 filarów społecznej gospodarki rynkowej – wolności działalności gospodarczej. W komentarzu, w którym podjęta została próba szczegółowego wyjaśnienia treści tych przepisów w kontekście innych związanych z nimi przepisów ustawy zasadniczej i na tle odpowiednich treści przepisów konstytucji innych państw członkowskich Unii Europejskiej oraz aktów prawa międzynarodowego i unijnego, wykorzystana została obszerna literatura polska i międzynarodowa oraz orzecznictwo, w szczególności Trybunału Konstytucyjnego.

Książka zawiera tekst Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej uchwalonej w dniu 2 kwietnia 1997 r. przez Zgromadzenie Narodowe.
Artykuły Konstytucji zostały opatrzone tytułami objaśniającymi ich sens – zaakcentowano je kolorowym tłem.
W książce zamieszczono skorowidz rzeczowy pomocny w odnalezieniu poszczególnych zagadnień.
Przepisy przeznaczone są przede wszystkim dla studentów wydziałów prawa i administracji, a także dla wszystkich zainteresowanych problematyką prawa konstytucyjnego.

Książka omawia wynikające z Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej granice dopuszczalności funkcjonowania w systemie dochodów jednostek samorządu terytorialnego instytucji korekcyjno-wyrównawczej, przyjmującej normatywną postać wpłat na część równoważącą (regionalną) subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego. Konieczność poszukiwania tych granic wynika z faktu, iż wpłaty korekcyjno-wyrównawcze są instytucją niewymienioną w Konstytucji RP, zaś ich normatywna konstrukcja oraz skutki, jakie wywołują, czynią je istotnym odstępstwem od konstytucyjnie ukształtowanych zasad wyposażania jednostek samorządu terytorialnego w dochody przez centrum. Autorka postawiła sobie za cel zbadanie, czy – i na ile – istnienie systemu korekcyjno-wyrównawczego, zmieniającego efekty gromadzenia przez jednostki samorządu terytorialnego dochodów własnych i dochodów transferowych jest nieodzownym składnikiem systemu finansowego samorządów.

Konstytucja jest dziś w centrum walki politycznej; każdy polityk ma na jej temat własne zdanie i nie sposób przyznać rację wszystkim. Ta książka jest przewodnikiem dla błądzącego Polaka, który chciałby wyjść z tego labiryntu. W przystępny sposób pokazuje, czym są konkurujące wizje konstytucji i jak je należy interpretować w kategoriach prawnych, ale i społeczno-politycznych. Do jej lektury zachęcam nie tylko studentów, ale i wszystkich zainteresowanych współczesnym prawem i polityką.
Jan Zielonka, profesor nauk politycznych i stosunków międzynarodowych
na uniwersytetach w Oksfordzie i Wenecji

Redaktorom niniejszej książki udało się nie tylko zebrać imponujące grono konstytucjonalistów z różnych krajów, często młodszego pokolenia, ale także zaproponować ambitny projekt „nowego konstytucjonalizmu” jako wspólny mianownik refleksji nad politycznością konstytucji. Na pewno jest to głos zasługujący na baczną uwagę, nawet jeśli niektórzy (m.in. autor tych słów) nie zgodzą się z pewnymi tezami wyrażonymi w książce. Można mieć wątpliwości na przykład co do zasadności krytyki teorii i praktyki liberalnego konstytucjonalizmu. Można zastanawiać się, czy rzeczywiście polska teoria prawa unikała dotychczas polityki – czy też raczej autorytarno-populistyczna polityka brutalnie wkroczyła w zjawiska prawne w połowie ubiegłej dekady. Ale nie sposób wątpić w szczerość, żar i wielką erudycję autorów tej książki. Warto się z nimi pospierać. Ich książka stwarza nade wszystko szansę na wytyczenie nowych perspektyw w myśleniu o relacjach między konstytucją a społeczeństwem i polityką. Dlatego gorąco zachęcam do wnikliwej lektury!

Wojciech Sadurski, profesor filozofii prawa na Wydziale Prawa Uniwersytetu w Sydney,
profesor Centrum Europejskiego Uniwersytetu Warszawskiego


W czasach, gdy liberalno-demokratyczne idee konstytucyjne, polityczne, ekonomiczne i poznawcze muszą mierzyć się z kryzysem i niepewnością, ta prowokacyjna, bogata i różnorodna kolekcja oferuje świeżą refleksję. Być może nie jest prawdą, że nic już nie będzie takie samo, ale bez wątpienia wiele zmian jest nieuniknionych.
Szczególne zainteresowanie wzbudzić mogą opisane w książce polityczne konsekwencje konstytucyjnych wyzwań i przemian. Rozważania redaktorów prowokują do ponownego przemyślenia wielu konstytucyjnych „prawd”. Autorzy reprezentują całe spektrum krajów i zagadnień o ogromnym znaczeniu praktycznym i teoretycznym w tym zdumiewającym momencie, w którym się znaleźliśmy. Nie jest to książka, która mówi do przekonanych, nie unika kontrowersji, a wielu nieprzekonanych nie zgodzi się z prezentowanymi założeniami i argumentami. Kiedy jednak tak wiele w tej dziedzinie się kwestionuje, a powrót do tego, co było, jest mało prawdopodobny, nadszedł odpowiedni moment, by skonfrontować się z tak inspirującymi autorami i przemyśleniami.
Martin Krygier, profesor prawa i teorii społecznej
na Uniwersytecie Nowej Południowej Walii w Sydney

Stan prawny: wrzesień 2016 r.

• Nie czujesz się pewnie przed egzaminem?

• Czujesz, że masz braki i chcesz sprawdzić jakie?

Działaj jak najszybciej!

Dzięki Repetytoriom Becka przyswoisz, zapamiętasz i przećwiczysz swoją wiedzę, by szybko i skutecznie zdać egzamin!

Repetytorium z prawa konstytucyjnego, zawiera pytania z odpowiedziami, kazusy z rozwiązaniami, tablice oraz testy. Atutem książki jest uwzględnienie ostatnich nowelizacji dokonanych w 2016 r., wynikających m.in. z: ustawy z dnia 25.09.2015 r. o zmianie ustawy - Prawo o stowarzyszeniach oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r. poz. 1923) - wchodzącej w życie 20.05.2016 r. oraz ustawy z dnia 22.07.2016 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz.U. z 2016 r. poz. 1157) - wchodzącej w życie 16.08.2016 r.