Kompendium traumatologii

„Niezbędnik lekarza dyżurnego SOR” powstał na prośbę członków i sympatyków Sekcji Młodych Lekarzy przy Polskim Towarzystwie Medycyny Ratunkowej.
Mimo wielu dostępnych źródeł internetowych i opracowań papierowych na polskim rynku brakowało przewodnika, który odpowiadałby prosto i rzeczowo na pytanie „Jak badać i leczyć pacjenta w stanach nagłych?”. Autorzy podjęli się trudnego zadania, które wymagało od nich przełożenia teorii na praktykę oraz znalezienia sposobu na opis wybranych zagadnień. Tak powstał zbiór wytycznych, objawów, odchyleń w badaniach pomagający lekarzowi w podjęciu ważnych decyzji diagnostycznych i leczniczych.
Według Redaktorów Naukowych najskuteczniejszym narzędziem przekazywania kluczowych informacji jest algorytm, postępowanie oparte na najnowszych wytycznych. Autorzy podkreślają jednak, że wielu sytuacji nie można ująć w schematach. Dlatego tak ważna jest znajomość standardów. To właśnie opanowanie zasad EBM pozwala na nietypowe działania w trudnych przypadkach.
„Niezbędnik" powstawał na dyżurach i pomiędzy nimi; w SOR i ambulansie. Został napisany przez lekarzy dyżurnych SOR dla lekarzy dyżurnych SOR.

Wyjątkowy przewodnik po ultrasonografii przygotowany przez pasjonatów medycyny ratunkowej. To ponad 1000 zdjęć i szkiców wraz z opisami, ciekawostkami i praktycznymi wskazówkami.
W wielu przypadkach szybkie wykonanie USG jest ważniejsze niż RTG, czy użycie stetoskopu. Bez USG mnożą się niewiadome. Żeby je wyjaśnić, trzeba wykonać obciążające dla pacjenta procedury. Ultrasonografia obchodzi się z pacjentem delikatnie. Nieznana jest jej szkodliwość. Badanie jest szybkie, dostępne przy łóżku chorego i po prostu niezastąpione. Bez ultrasonografii mogą pojawić się wątpliwości dotyczące charakteru odczuwanej przez pacjenta duszności, przyczyny wstrząsu i wielu innych objawów. Dlatego autorzy koncentrują się w książce na obrazie klinicznym pacjenta, a nie opisie USG narządowo, jak to bywa w podręcznikach.
Autorzy uroczyście przekazują głowicę ultrasonograficzną w ręce chętnych ratowników medycznych i pielęgniarek. USG jest im potrzebne. W pracy przedszpitalnej i SOR. Autorzy są głęboko przekonani, że jest to słuszny kierunek. Jedyną i najlepszą drogą do nauczenia się USG jest wzięcie do ręki głowicy i próby wykonania samodzielnego badania. Zespół, w którym kilka osób potrafi wykonać USG w stanach zagrożenia życia, pracuje spokojniej, bezpieczniej i ciekawiej. Rozpoznanie przedszpitalne staje się możliwe, a praca w zespole urazowym łatwiejsza i skuteczniejsza.
Ultrasonografia to możliwość ciekawego dialogu zawodowego między lekarzami, ratownikami i pielęgniarkami. To początek owocnej współpracy.

Przedstawione w książce koncepcje, jakkolwiek są dziełem autorów poszczególnych rozdziałów, opierają się na wiedzy wielu innych doświadczonych specjalistów, wymieniających się z nami przez lata swoim obserwacjami i przemyśleniami, jak i tych, którzy wprowadzali je już w życie podczas likwidowania skutków wypadków masowych.
Jan Ćiećkiewicz
Z "Przedmowy"

Omawiane zagadnienia:

katastrofy spowodowane siłami natury i wywołane przez człowieka
zabezpieczenie medyczne na wypadek katastrof
triage - segregacja medyczna
organizacja pomocy medycznej w wypadkach masowych i katastrofach
dekontaminacja w zdarzeniach masowych
przygotowanie szpitalnego oddziału ratunkowego do przyjęcia ofiar wypadków masowych spowodowanych aktami terrroru
organizacja Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego na obszarze powiatu, województwa i kraju
informacja i komunikacja w zabezpieczeniu medycznym wypadków masowych i katastrof
łączność radiowa
psychologiczne aspekty katastrof
działania ratownicze w sytuacjach specjalnych
ryzyko związane z dużymi zgromadzeniami
Lotnicze Pogotowie Ratunkowe
terroryzm bombowy

Spis treści Nagłe zatrzymanie krążenia .............. 13 Dariusz Zakrzewski Ostre zespoły wieńcowe – niestabilna choroba wieńcowa ............... 22 Rafał Dąbrowski, Tomasz Hryniewiecki Zawał mięśnia sercowego z uniesieniem odcinka ST ...................... 28 Maciej Grabowski, Hanna Heretyk-Grabowska Zawał mięśnia sercowego bez uniesienia odcinka ST .................. 46 Dariusz Zakrzewski Komorowe zaburzenia rytmu serca ................... 51 Jan Ciszewski, Mariusz Pytkowski Nadkomorowe zaburzenia rytmu serca .................... 66 Rafał Dąbrowski Zaburzenia przewodzenia przedsionkowo-komorowego .......... 81 Mariusz Pytkowski Stany nagłe u chorego ze stymulatorem serca lub wszczepialnym kardiowerterem-defibrylatorem ..........................95 Błażej Kozłowski, Mariusz Pytkowski Ostra niewydolność serca ........................... 115 Przemysław Leszek, Marta Załęska-Kocięcka Kardiogenny obrzęk płuc ...................... 130 Maciej Grabowski Wstrząs ................................................ 138 Anna Konopka Rozwarstwienie aorty .......................... 149 Rafał Dąbrowski Tamponada serca .............................. 156 Maciej Grabowski Stany nagłe nadciśnienia tętniczego .................... 168 Rafał Dąbrowski Stan padaczkowy .................................... 174 Halina Sienkiewicz-Jarosz Udar mózgu ...................................180 Halina Sienkiewicz-Jarosz Wybrane stany nagłe w psychiatrii ...............194 Tadeusz Piotrowski Operacja u chorego na cukrzycę ...........203 Mariusz Jasik , Katarzyna Cypryk Stan hiperglikemiczno-hiperosmolalny • Kwasica mleczanowa ........207 Mariusz Jasik , Katarzyna Cypryk Kwasica i śpiączka ketonowa .....................214 Mariusz Jasik , Katarzyna Cypryk Hipoglikemia u chorego na cukrzycę .............219 Mariusz Jasik , Katarzyna Cypryk Zaburzenia elektrolitowe ...........................225 Ewa Hryniewiecka, Tomasz Hryniewiecki Zaostrzenie astmy oskrzelowej ................ 239 Ryszard T. Malinowski Zaostrzenie przewlekłej obturacyjnej choroby płuc ................... 250 Tadeusz Przybyłowski Zapalenie płuc ....................... 257 Ryszard T. Malinowski Ostra niewydolność oddychania ...................268 Tadeusz Przybyłowski Odma opłucnowa .......................... 277 Tadeusz Przybyłowski Zespół ostrej niewydolności oddechowej (ARDS) ...........286 Tadeusz Przybyłowski Ostra zatorowość płucna ............... 291 Olga Kruszelnicka Inne przyczyny ostrej niewydolności prawej komory ............. 310 Olga Kruszelnicka Ostre uszkodzenie nerek ................320 Robert Małecki Anafilaksja ................... 326 Ryszard T. Malinowski Ostre zaburzenia hemostazy płytkowej i krzepnięcia krwi ............. 333 Krzysztof Chojnowski, Jacek Treliński Transfuzjologia kliniczna w stanach nagłych ............. 350 Dioniza Marciniak-Bielak Przełom nadnerczowy ........................ 357 Urszula Ambroziak, Joanna Hubska Przełom tarczycowy ........................361 Urszula Ambroziak, Joanna Hubska Sepsa ........................... 367 Tomasz Hryniewiecki, Urszula Juszczyk Zapalenie otrzewnej .................... 373 Grzegorz Madycki Ostre niedokrwienie kończyny ..........................383 Grzegorz Madycki Zatrucia .................................... 387 Piotr Burda Ostre zapalenie trzustki ................ 397 Mariusz Jasik , Nastazja Dagny Pilonis Krwawienia z przewodu pokarmowego ..................... 407 Mariusz Jasik , Nastazja Dagny Pilonis Stany nagłe w urologii – wybrane zagadnienia ................414 Paweł Stajno, Tomasz Demkow Piśmiennictwo ......................... 431

Pierwsze polskie wydanie podręcznika "Ultrasonografia w medycynie ratunkowej" jest zalecanym materiałem dydaktycznym do nabywania umiejętności posługiwania się ultrasonografią przez lekarza praktyka medycyny ratunkowej. Poszczególne rozdziały tej książki przybliżają tematykę ultrasonografii, począwszy od jej podstaw fizycznych, poprzez patofizjologię i fizjologię zastosowań klinicznych. Rozwinięcie jej zastosowań w specyficznych sytuacjach klinicznych stanowi nie tylko materiał źródłowy podczas kształcenia podstawowego, ale również materiał do weryfikacji i rozwijania umiejętności już nabytych. Książka "Ultrasonografia w medycynie ratunkowej" jest podręcznikiem zalecanym przez PTMR.
Juliusz Jakubaszko

Pamiętam twarze niemal wszystkich zmarłych, których wyciągnąłem z wody. Ale najgłębiej w umyśle utkwiło mi oblicze samej śmierci. – Przemysław Regulski, ratownik wodny Porażająca opowieść o przepastnej toni i głębi ludzkiej solidarności Na plaży we Władysławowie bywa blisko 60 tysięcy ludzi jednego dnia. W szczycie sezonu po mazurskich jeziorach pływa nawet 170 tysięcy osób. Twórcom thrillerów mogłoby zabraknąć wyobraźni, by nakręcić to, co działo się na polskich wodach w ciągu ostatnich lat. Wstrząsający i poruszający reportaż o pracy ratowników wodnych. O najtrudniejszych akcjach i zawodowej codzienności. O zasadach, które ratują życie, i żywiole, który uczy pokory. Praca na jeziorach i rzekach różni się od tej nad morzem. Tutaj nie ma tak wysokich fal, sztormów czy prądów wstecznych. Więcej jest jednak wirów czy glonów oplątujących nogi i ręce. No i samobójców skaczących z mostów do rzek. Ciało po wyciągnięciu z wody wszędzie jednak wygląda tak samo. Ratownictwo – w szczególności wodne – ma w sobie coś uzależniającego. Kiedy ratownik gotów jest walczyć o ludzkie życie, zawsze naraża też swoje. Wobec zagrożenia reaguje odruchowo. Nie kalkuluje, nie waha się. Bohaterowie na co dzień bezimienni i anonimowi, przez cały rok ratujący setki ludzkich istnień, w tej książce otrzymują twarze i głosy. Niezależnie od tego, czy pracują w WOPR, MOPR, SAR lub mniejszych jednostkach. Każdy z nich doskonale zna ogłuszający dźwięk miarowego rytmu serca, kiedy mierzy się z głębią.