Konkurencyjność banków w Polsce w zakresie produktów i usług bankowości elektronicznej.

„Bankier ubogich. Historia mikrokredytu” to autobiografia twórcy największej instytucji mikrokredytowej na świecie i historia rozwoju niezwykłego banku. Grameen Bank był pionierem w udzielaniu kredytów osobom ubogim, nie posiadającym majątku i często niepiśmiennym. Finansowanie zmieniło życie milionów rodzin, które nie miały szans na kredyt w bankach komercyjnych, a potrzebowały niedużych kwot do podjęcia działalności gospodarczej. A wszystko to dzięki determinacji ekonomisty, który rozpoczął karierę bankiera w 1976 roku pożyczką kwoty zaledwie 27 dolarów dla 42 kobiet ze wsi …. Model działania Grameen Bank jest z powodzeniem stosowany w innych krajach. Model działania Grameen Bank jest z powodzeniem stosowany w innych krajach. Zgodnie z danymi organizacji Microcredit Summit Campaign, do końca 2010 r. z mikrofinansowania skorzystało na świecie ponad 205 milionów klientów, co przekłada się na korzyści osiągnięte przez około 687 milionów członków ich rodzin. Oznacza to, że ponad połowa najuboższej ludności świata osiągnęła korzyści dzięki kredytom na rozwój działalności gospodarczej. Korzystają z nich głównie kobiety. Polskie wydanie jest poprzedzone słowem wstępnym pani Janiny Ochojskiej-Okońskiej oraz dłuższą wypowiedzią profesora Leszka Balcerowicza. W wydaniu tym uwzględniono aktualne dane dot. działalności Grameen Bank i innych organizacji opisanych w książce.

Na początku 2017 roku George Selgin, słynny „rzecznik” wolnej bankowości, opublikował zbiór własnych tekstów o pieniądzu, napisanych w ciągu ostatnich kilkunastu lat. W efekcie powstała spójna, kompleksowa praca obejmująca tematykę od systemu bankowości we wczesnych Stanach Zjednoczonych, przez kulisy powstania Rezerwy Federalnej, po jej dorobek aż do czasów obecnych.
Wydawca

„Niewielu dzisiejszych ekonomistów jest zaznajomionych z systemami monetarnymi pozbawionymi banku centralnego funkcjonującymi w przeszłości. W swej ignorancji są przekonani, że systemy takie nie mogły działać prawidłowo. Nie powinno zatem zaskakiwać to, że mało który z nich poważnie traktuje możliwość, by takie alternatywy mogły zapewnić większą stabilność systemu monetarnego, niż robi to Fed i pozostałe banki centralne. Wśród wielu nieporozumień dotyczących dawnych i hipotetycznych systemów pieniężnych, szczególnie wyraźne jest mylenie ze sobą słabości tych systemów wynikających z procesów rynkowych z negatywnymi skutkami wywoływanymi przez rządowe interwencje w rynkowe systemy pieniężne i bankowe. Z tego podstawowego błędu bierze się upór, z jakim eksperci, pomimo kolejnych następujących po sobie porażek, upierają się przy propozycjach nakładania na system bankowy nowych warstw regulacji, zamiast zaakceptować to, że interwencje rządowe przynoszą głównie szkody”.
Fragment książki

Monografia jest poświęcona obciążeniom podatkowo-składkowym oraz regulacjom kapitałowym sektora bankowego w Polsce w latach 2015–2019. Koszty podatku bankowego, składek na BFG, wpłat na Fundusz Wsparcia Kredytobiorców oraz wpłat na pokrycie kosztów nadzoru były ponoszone w badanym okresie na niespotykaną wcześniej skalę i negatywnie oddziaływały na funkcjonowanie banków. Ich skutki łagodziła jednak ogólnie dobra sytuacja kapitałowa podmiotów sektora. W publikacji zostały scharakteryzowane poszczególne obciążenia podatkowo-składkowe oraz zmiany zachodzące w wymogach kapitałowych dla banków. Ocenie poddano znaczenie największych obciążeń dla kształtowania działalności kredytowej w sektorze. Ponadto zweryfikowano siłę ich oddziaływania na rozwój i rentowność banków ogółem, uwzględniając przy tym konsekwencje gospodarcze. Wyniki przeprowadzonych badań pozwoliły sformułować wnioski i rekomendacje dla sektora bankowego oraz instytucji odpowiedzialnych za kształtowanie otoczenia regulacyjnego odnoszące się do rozwoju banków, w tym ich działalności kredytowej, a także rentowności, w nowych warunkach, współkształtowanych przez pandemię COVID-19.

Po globalnym kryzysie finansowym w latach 2007–2009 zauważalny jest spadek zaufania do tradycyjnych instytucji finansowych oraz zmiana preferencji klientów, spowodowana głównie dynamicznym rozwojem bankowości mobilnej i internetowej. Trendy te powodują dynamiczny rozwój spółek tzw. sektora FinTech, wykorzystujących innowacyjne technologie. Wprowadzają one na rynek nowe produkty i usługi bankowe, wymuszając na tradycyjnych bankach zmiany w zakresie strategii, modeli biznesowych i świadczonych usług. Uzyskiwanie licencji bankowych przez neobanki stanowi nie tylko istotne wyzwanie konkurencyjne dla tradycyjnych banków, ale również regulacyjne.
Monografia koncentruje się na badaniu wpływu sektora FinTech na polski i europejski rynek bankowy, analizując zarówno pozytywne, jak i negatywne strony tego dynamicznie rozwijającego się sektora. Innowacyjne spółki prowadzące działalność w sektorze bankowym mogą negatywnie wpływać nie tylko na rentowość, ale i stabilność finansową sektora, powodując ryzyka nowego rodzaju, np. cyberprzestępczości. W publikacji zaproponowano nowe narzędzia badawcze, takie jak indeks FinTechizacji krajów, oraz nowe rozwiązania regulacyjne, np. konieczność identyfikacji i sporządzania listy FinTechów ważnych dla systemu finansowego i bankowego.
***
Dr Mateusz Folwarski – adiunkt w Katedrze Bankowości na Wydziale Finansów i Prawa Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie oraz wykładowca przedmiotów bankowych w Instytucie Ekonomii, Finansów i Zarządzania na Wydziale Zarządzania i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Autor wielu publikacji z zakresu bankowości, nowych technologii, innowacji finansowych i ochrony konsumenta na rynku usług finansowych oraz ekspertyz z zakresu finansów i rynku bankowego, m.in. dla Centrum Analiz Klubu Jagiellońskiego.

Współczesna prasa finansowa rozpisuje się na temat danych mówiących o podaży pieniądza. W każdy piątek inwestorzy giełdowi z zapartym tchem czekają na najświeższe informacje z rynku pieniężnego, które często wpływają na poniedziałkowe notowania na Wall Street. Jeśli podaż pieniądza gwałtownie wzrasta, oznacza to, że stopy procentowe mogą pójść w górę, ale mogą też pozostać na obecnym poziomie. Prasa straszy czytelników złowieszczymi prognozami dotyczącymi posunięć Rezerwy Federalnej lub regulacji, które mogą wprowadzić banki i inne instytucje finansowe.


Przywiązywanie tak dużej wagi do kwestii podaży pieniądza to zjawisko raczej nowe. Do lat 70-tych XX w., w czasie Ery Keynesa, na temat pieniądza i kredytu bankowego nie pisano niemal wcale. Zastanawiano się raczej nad wzrostem Produktu Narodowego Brutto, polityką fiskalną rządu, wydatkami, przychodami i deficytem. Banki i podaż pieniądza to były zagadnienia generalnie ignorowane. Jednak po latach chronicznej i przyspieszającej inflacji – której keynesiści nie potrafili zaradzić – i po wielu nawrotach „inflacyjnej recesji”, stało się jasne dla wszystkich – nawet dla keynesistów – że coś tu nie gra. W ten sposób w centrum uwagi znazła się podaż pieniądza.
Mnogość definicji podaży pieniądza może wprawiać przeciętnego człowieka w zakłopotanie. O co chodzi z tymi wszystkimi M, od M1A i M1B do M8? Który z tych symboli oznacza prawdziwą podaż pieniądza, o ile którykolwiek samodzielnie do tego wystarcza? I może najistotniejsze: dlaczego depozyty bankowe wliczone są do różnych M jako podstawowy składnik podaży pieniądza? Wszyscy dziś wiedzą, że papierowe dolary, emitowane wyłącznie przez Banki Rezerwy Federalnej, zawierające napis „ten banknot jest legalnym środkiem płatniczym do regulowania wszelkich zobowiązań, publicznych i prywatnych”, to pieniądze. Ale dlaczego rachunki bieżące uważane są za pieniądz i na jakiej zasadzie powstają? Czyż nie można ich wypłacić na żądanie w postaci gotówki? Dlaczego więc wkłady na żądanie to też pieniądz, a nie tylko papierowe dolary, które je reprezentują? Jedną z niezwykłych implikacji zaliczania wkładów na żądanie do składników podaży pieniądza jest stwierdzenie, że banki tworzą pieniądz; że w pewnym sensie są fabrykami pieniędzy. Ale czy banki nie przekierowują jedynie powierzonych im oszczędności, pożyczając je inwestorom lub konsumentom? Skoro banki otrzymują nasze oszczędności i następnie je pożyczają, to jak właściwie tworzą pieniądze? W jaki sposób pasywa bankowe stają się składnikiem podaży pieniądza?

Monografia koncentruje się na wpływie ryzyka klimatycznego na działalność banków komercyjnych, w tym zwłaszcza na inne rodzaje ryzyka bankowego. Szczególną uwagę poświęcono uwarunkowaniom kredytowania zielonej energetyki w Polsce. Jest to pierwsza publikacja o roli polskiego sektora bankowego w transformacji energetycznej, skierowana do szerokiego kręgu odbiorców: od przedstawicieli świata nauki i studentów, poprzez pracowników banków, a skończywszy na inwestorach na rynku energii odnawialnej.